Dzień na żywo. Europa układa się po wyborach

O kompleksowe prawo dotyczące biegłych sądowych obecny minister sprawiedliwości Adam Bodnar zabiegał jeszcze jako Rzecznik Praw Obywatelskich. Na problem biegłych OKO.press natknęło się, opisując sprawy śmierci w czasie interwencji policyjnych lub w związku z nimi. Sprawy te sa najczęściej umarzane. I to właśnie na podstawie opinii biegłych, którzy stwierdzają, że do śmierci przyczynił się stan zdrowotny obywatela, a nie działania policji.

Zapytaliśmy wtedy Ministerstwo Sprawiedliwości o stan prac nad projektem ustawy o biegłych i właśnie dostaliśmy odpowiedź.

Nad projektem pracują eksperci

Nad przygotowaniem założeń do ustawy o biegłych, pracuje pełnomocnik Ministra Sprawiedliwości ds. biegłych sądowych prof. Tadeusz Tomaszewski oraz powołany w tym celu zespół — przekazał zespół prasowy Ministerstwa.

Zespół pracuje nad kluczowymi rozwiązaniami przewidywanymi w ustawie. Mają one poprawić jakość wydawanych opinii i przyspieszyć postępowania z udziałem biegłych.

Zespół odbył już kilka posiedzeń, na których dyskutował m.in. nad:

• wyborem sposobu weryfikacji kandydatów na biegłych sądowych;
• problematyką tzw. biegłych instytucjonalnych, w tym tzw. instytucji specjalistycznych;
• listą centralną dla biegłych indywidualnych i instytucjonalnych
• oraz możliwością korzystania z opinii stron.

Terminy

Wypracowanie założeń ustawy jest planowane do wakacji. Natomiast wstępny projekt ustawy powinien być gotowy późną jesienią. Prowadzone są konsultacje dotyczące projektu ustawy z udziałem biegłych, sędziów i prokuratorów oraz przedstawicieli doktryny procesu karnego i cywilnego.

Wiceministra Maria Ejchart i prof. Tadeusz Tomaszewski odbyli w ubiegłym tygodniu wizytę studyjną w Holandii, gdzie jest rozwijany efektywny model weryfikacji biegłych, który może być interesujący dla rozwiązań projektowanych w Polsce.

Zasady wynagradzania biegłych

Uzupełnieniem projektu ustawy powinny być nowe zasady wynagradzania biegłych, które uwzględniających podwyżki stawki godzinowej i ryczałtów dla biegłych sądowych. Powinno to zachęcić kandydatów na biegłych do wpisywania się na listy. Pierwszym krokiem w tym kierunku są wydane w kwietniu 2024 dwa rozporządzenia Ministerstwa Sprawiedliwości w sprawie podwyższenia stawek dla biegłych średnio o jedną trzecią.

Władze Delhi zamknęły szkoły i wysłały uczniów na wcześniejsze niż planowano wakacje. Powodem są ekstremalne temperatury. Wczoraj w Delhi zanotowano ponad 47 stopni Celcjusza.

Władze kilku innych stanów – Hariany, Madhia Pradesz, Pundżabu and Radżastanu – również zamknęły szkoły z powodu upałów.

Wielomilionowa indyjska metropolia od dawna doświadcza ekstremalnie wysokich temperatur latem. Kryzys klimatyczny spowodował jednak, że fale upałów są dłuższe i bardziej uciążliwe. Maj i czerwiec to najgorętsze miesiące. Średnia dzienna maksymalna temperatura w latach 1990-2020 przekraczała tam 39 stopni.

W sobotę w Indiach odbędzie się kolejna runda głosowania w sześciotygodniowych wyborach parlamentarnych. Obserwatorzy sugerują, że wyższe niż zwykle temperatury mogą częściowo odpowiadać za niższą niż zwykle frekwencję. Mimo tego problemy klimatyczne nie były ważnym tematem kampanii wyborczej.

„Polityka wokół zmian klimatu nie jest po prostu nazywana wprost, ale to nie oznacza, że zmiany klimatu nie wpływają na politykę w Indiach” – mówił na początku maja Deutche Welle badacz klimatu Aditya Valiathan Pillai.

Jego zdaniem w Indiach polityka klimatyczna skupia się na reagowaniu na skutki zmian klimatu. To na przykład lokalne projekty dotyczące braku irygacji czy braku dostępu do wody.

Prognozy dla indyjskiej stolicy na najbliższe dni mówią o ciągłym upale powyżej 40 stopni, w niektóre dni temperatura może przekroczyć nawet 45 stopni.

Biuro głównego prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze poinformowało w poniedziałek 20 maja, że wystąpiło o nakazy aresztowania premiera Izraela Binjamina Netanjahu, ministra obrony Izraela Joawa Galanta i trzech liderów Hamasu – Jahji Sinwara, Mohammeda Deifa i Ismaila Haniji.

Prezydent USA Joe Biden nie zgadza się z decyzją MTK.

USA: MTK nie ma jurysdykcji nad Izraelem

„Zawsze będę robił wszystko, by mieć pewność, że Izrael ma wszystko, czego potrzebuje, by się bronić w walce z Hamasem i wszystkimi jego wrogami” – przekonywał wczoraj w Waszyngtonie. Mówił, że USA chcą, by Hamas został pokonany – ale jednocześnie przyznał, że koszt, który płacą za wojnę palestyńscy cywile w Strefie Gazy „łamie mu serce„. Jego zdaniem ”cokolwiek ten prokurator mógłby sugerować, nie ma równoważności – żadnej – między Izraelem a Hamasem".

Biden jednocześnie podkreślił, że jego zdaniem nie ma mowy o tym, że Izrael przeprowadza w Strefie Gazy ludobójstwo.

Amerykański sekretarz stanu Anthony Blinken uznał z kolei, że decyzja prokuratora MTK Karima Khana może zaszkodzić potencjalnemu porozumieniu w sprawie zawieszenia broni, uwolnienia zakładników i rozszerzenia pomocy humanitarnej w Strefie Gazy. Według Blinkena MTK nie ma jurysdykcji nad Izraelem.

Niemieckie MSZ stwierdziło, że złożenie jednoczesnych wniosków dla liderów Hamasu i Izraela „stworzyło błędne wrażenie równoważności”.

Francja: wspieramy MTK

Zupełnie inaczej na akt oskarżenia zareagowała Francja.

„Francja wspiera Międzynarodowy Trybunał Karny, jego niezależność i walkę z bezkarnością w każdej sytuacji” – oświadczyło francuskie MSZ.

„Francja od wielu miesięcy zwraca uwagę na konieczność ścisłego przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego, a w szczególności o niedopuszczalnym charakterze strat cywilnych w Strefie Gazy i niewystarczającym dostępie pomocy humanitarnej” – czytamy w komunikacie.

Francuzi w równym stopniu popierają wniosek dotyczący liderów Hamasu.

MTK nieratyfikowany przez USA i Izrael

MTK nie jest uniwersalnie uznany przez cały świat. Trybunał został ustanowiony w 2002 roku na podstawie Traktatu Rzymskiego do ścigania zbrodni ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości, zbrodni wojennych i wszczęcia lub prowadzenia wojny napastniczej. Dziś członkami MTK są 124 kraje. Traktat w 2000 roku podpisało 139 krajów, 30 wciąż traktatu nie ratyfikowało, a kilka z nich oświadczyło w międzyczasie, że nie zamierza tego robić. W tej grupie są między innymi Rosja, Izrael i USA. Brak tych dwóch ostatnich państw wśród członków MTK może znacznie utrudnić przeprowadzenie postępowania.

„Sytuacja w Ukrainie dramatycznie pogorszyła się z powodu zmasowanych rosyjskich ataków powietrznych na infrastrukturę krytyczną i brutalnej rosyjskiej ofensywy na obwód charkowski” – powiedziała dziś niemiecka ministra spraw zagranicznych Annalena Baerbock.

Baerbock składa właśnie niezapowiadaną wcześniej oficjalnie wizytę w Kijowie. Miała też odwiedzić obwód charkowski, ale tę część wizyty odwołano ze względów bezpieczeństwa.

Niemiecka ministra przyznała, że Ukraina pilnie potrzebuje sprawnych systemów ochrony przeciwlotniczej. Zdaniem prezydenta Zełenskiego, by skutecznie odpowiedzieć na rosyjskie ataki, konieczne jest 120-130 samolotów F-16. W nocy Rosja zaatakowała Ukrainę około trzydziestoma dronami. Zniszczona została infrastruktura transportowa – między innymi ciężarówki i autobusy. Obrażenia odniosło kilka osób.

„Każda decyzja, na którą ostatecznie wszyscy wspólnie się zgadzamy, jest spóźniona mniej więcej o rok” – powiedział prezydent Zełenski w wywiadzie dla agencji Reuters o wsparciu Zachodu w wojnie z Rosją. „Tak już jest: jeden duży krok do przodu, ale najpierw dwa kroki wstecz. Musimy ten paradygmat zmienić” – przekonywał.

„Nasze wsparcie opiera się na głębokim przekonaniu, że Ukraina tę wojnę wygra” – przekonywała w Kijowie Baerbock.

Władysław Teofil Bartoszewski stwierdził w Radiu Zet, że Szymon Hołownia powinien pozostać marszałkiem Sejmu do końca kadencji.

„To jest decyzja Polski 2050 czy ewentualnie całej Trzeciej Drogi. Moim zdaniem pan marszałek dobrze wykonuje swoją pracę, obserwuję go regularnie, bo siedzę w ławach sejmowych i bardzo to dobrze robi, powinien kontynuować” – mówił poseł PSL, drugiej części koalicji Trzeciej Drogi.

„Nie widzę powodu, żeby zmieniać, zobaczymy, jakie będą decyzje na szczytach partii. […] Koalicjanci, czyli czterech liderów się zbiera, dyskutuje i rozważa. Ja uważam, że pan Szymon Hołownia powinien pozostać” – mówił Bartoszewski.

Zgodnie z umową koalicyjną w tej kadencji Sejmu mamy mieć dwóch marszałków.

• lider Polski 2050 Szymon Hołownia ma sprawować tę funkcję od 13 listopada 2023 do 13 listopada 2025,
• od 14 listopada 2025 do końca kadencji marszałkiem Sejmu ma być jeden z liderów Lewicy Włodzimierz Czarzasty.

Rozwiązanie, które proponuje więc Bartoszewski, łamałoby ustalenia koalicyjne.

„Jeżeli Trzecia Droga nie dotrzyma umowy, Lewica powinna wyjść z koalicji. To decyzja Lewicy” – zareagowała na słowa Bartoszewskiego szefowa klubu Lewicy w Sejmie Anna Maria Żukowska w mediach społecznościowych.