PiS dotrzymało słowa. Polska będzie skansenem emerytalnym

Donald Tusk argumentował, że wydłużanie się średniej długości życia Polaków i brak nowych osób na rynku pracy powodują, że już w 2040 roku na jednego emeryta będzie przypadało zaledwie dwóch pracujących - dwa razy mniej niż w 2012 roku. Wydłużenie wieku emerytalnego miało odsunąć dojście do tej proporcji o około 15 lat oraz zapewnić, że w 2040 roku pracować będzie o 2,4 mln osób więcej, niż gdyby zmian nie wprowadzono.

Zrównanie wieku emerytalnego miało też oznaczać wyższe świadczenia - rząd przekonywał, że wydłużenie pracy mężczyzn o dwa lata da emeryturę o blisko 20 proc. wyższą. Rewolucja miała czekać kobiety: wydłużenie pracy o siedem lat oznaczało podniesienie świadczenia o 70 proc.

To wszystko i tak było mało. Obecnie mężczyzna przechodzący na emeryturę może liczyć na 75 proc. ostatniego otrzymywanego wynagrodzenia, a wchodzący na rynek pracy, jeżeli przejdzie na emeryturę w wieku 65 lat - na niespełna 40 proc.

Dłuższa emerytura, mniej pracujących

Do podniesienia wieku emerytalnego nawoływali też eksperci, który wskazywali na wiele czynników powodujących gwałtowny wzrost kosztów systemu emerytalnego.

Z drugiej strony ubywa osób młodych. Na rynek pracy weszły już wszystkie roczniki tzw. wyżu stanu wojennego (1975-85), a od początku lat '90 Polska nie miała żadnego wyżu demograficznego. "Niska liczba urodzeń nie gwarantuje - już od prawie 25 lat - prostej zastępowalności pokoleń; od 1989 r. utrzymuje się okres depresji urodzeniowej" alarmował, jak co roku, GUS w raporcie z 2015 roku.

Po trzecie, Polska ma ujemne saldo migracji. To reguła przez cały okres powojenny, jednak zjawisko gwałtownie nasiliło się z wejściem Polski do Unii Europejskiej. Tylko w 2006 roku wyjechało ponad 36 tys. Polek i Polaków, od 2007 roku rocznie wyjeżdża 15-20 tysięcy.

Polki pracują najkrócej w Europie

Wiek emerytalny na poziomie 60 lat dla kobiet jest luksusem, na który nie pozwala sobie obecnie żaden kraj w Europie, nie licząc Rosji (55) i Białorusi (58 lat). Wiek 65 lat dla mężczyzn to też mniej niż gdzie indziej.

W Europie normą jest dziś wiek emerytalny na poziomie 67 lat oraz przeprowadzane stopniowo zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.

Polki i Polacy nie chcą pracować dłużej

Mimo tych wszystkich argumentów reforma PO-PSL wywołała burzę, a Polki i Polacy nie poparli podniesienia wieku emerytalnego. Rząd Tuska, oskarżany często za prowadzenie polityki "ciepłej wody w kranie", zdecydował się na reformę, która mogła przynajmniej opóźnić konsekwencje kryzysu demograficznego. Postąpił wbrew sondażom - w badaniu CBOS z 2012 roku 79 proc. dorosłych Polaków było przeciw podniesieniu wieku emerytalnego mężczyzn, a aż 86 proc. - podniesieniu wieku emerytalnego kobiet do 67 lat.

Prawo i Sprawiedliwość poszło za sondażami, a nie za rozsądkiem. W kampanii wyborczej Jarosław Kaczyński, Andrzej Duda i Beata Szydło wspólnie z popierającym ich związkiem zawodowym "Solidarność" zgodnie zapowiadali obniżenie wieku emerytalnego do poprzedniej wartości - 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn. Zrealizowali obietnicę.