Smętna konwencja Dudy. Główne przesłanie: wybierzcie mnie, żeby było tak jak jest

„Jest i młodzież, są górnicy, wstali wcześnie rano, by spotkać prezydenta Dudę! Ale energia, jest moc w narodzie, pozytywna atmosfera!” – krzyczał konferansjer na konwencji inaugurującej kampanię wyborczą Andrzeja Dudy. Zazwyczaj kiedy trzeba podkreślać wprost energię, moc i entuzjazm, to znaczy, że mocy, energii i entuzjazmu nie ma zbyt wiele. Tak też było w sobotę 15 lutego 2020 w hali Expo w Warszawie.

Przez dwie godziny słuchaliśmy wspomnień z kampanii 2015 roku, nawiązań do dziedzictwa Lecha Kaczyńskiego i martyrologicznych opowieści o skutecznej walce z „operacją, która miała sparaliżować nasz plan”. Odkurzono nawet zawołanie z rywalizacji z Bronisławem Komorowskim – „Damy radę!”. O przyszłości i planach Dudy nie dowiedzieliśmy się zbyt wiele. Nie było nowych obietnic.

Po co Andrzej Duda ma być głową państwa przez następne pięć lat? Po konwencji tego nie wiadomo. Argument za reelekcją prezydenta był jeden: wybierzcie mnie, żeby było tak jak jest.

Andrzej Duda, uczeń Kaczyńskiego

Wejście Andrzeja Dudy było efektowne, prezydent wyłonił się zza wielkiej biało-czerwonej flagi, a później szedł przez salę ściskając ręce ludziom na widowni i obejmując najważniejszych polityków Prawa i Sprawiedliwości. Przemówienie? Zaskakująco krótkie, zaskakująco mało konkretne, bez planu na przyszłość i następne pięć lat.

Przeczytaj także:

Pięć lat złotych myśli, wygrażania UE i hołdów wobec prezesa. Co miał nam do powiedzenia prezydent Duda?

27 stycznia 2020

Co powiedział prezydent Duda:

• wspominał Lecha Kaczyńskiego, od którego wiele się nauczył;
• wspominał kampanię sprzed pięciu lat i czas, który „minął jak z bicza strzelił”;
• chwalił sukcesy rządu PiS: program 500 proc., obniżenie wieku emerytalnego, 13 emeryturę;
• wzywał, by ucywilizować spór polityczny;
• chwalił się, że rozmawiał i będzie rozmawiał z Polakami;
• wskazywał, że wiele się udało zrobić, ale wiele jest jeszcze do zrobienia, m.in. w ochronie zdrowia, na którą „muszą się znaleźć miliardy”.

To miało być przemówienie prezydenta, który jest blisko ludzi. „Pragnę podziękować rodakom, którzy przychodzą na spotkania, bo staram się odwiedzić wszystkie zakątki ojczyzny. Rodacy powinni się z prezydentem spotkać u siebie, tam gdzie żyją i gdzie realizują się ich ważne sprawy” – mówił Duda.

Ale jego mowa nie porywała. W jednej chwili przedstawiał się jako polityk umiarkowany, by następnie ni stąd ni zowąd bardzo radykalnie chwalić ustawę dezubekizacyjną. Większość czasu poświęcił przeszłości, w tym trudom „wychodzenia spod żyrandola”. O tym, co zamierza zrobić przez następne pięć lat w Pałacu Prezydenckim, nie usłyszeliśmy prawie nic.

Wydarzenie, które miało dać nowy impuls prezydentowi w walce o reelekcję, w formie okazało się typową imprezą polityczną, do jakich przyzwyczaił nas PiS podczas ostatnich trzech kampanii wyborczych: bardzo sprawnie, na bogato zrealizowaną medialnie.

Ale w treści – w odróżnieniu do wyborów parlamentarnych – konwencja była bardzo defensywna i chaotyczna narracyjnie.

Najlepszym przykładem było przemówienie b. premier Beaty Szydło, która nagle zaatakowała innych kandydatów, jednak trudno było w tym dostrzec głębszy polityczny plan. A zarzut, że Małgorzata Kidawa-Błońska ma wyretuszowaną twarz na plakacie wyborczym, brzmiał po prostu desperacko.

No i podstawowa kwestia: po co atakować kandydatkę PO i Roberta Biedronia, skoro ich elektoraty są dla Dudy niedostępne?

Na to pytanie stratedzy PiS najwyraźniej sobie nie odpowiedzieli.

Duda jako prezydent marzeń prezesa. Ale czy kogoś jeszcze?

Oprócz Beaty Szydło przed Dudą przemawiali jeszcze prezes PiS Jarosław Kaczyński i premier Mateusz Morawiecki. Obydwaj wygłosili nowe wersje przemówień, które słyszeliśmy już wielokrotnie.

Kaczyński:

• Mówił o froncie przeciwko władzy PiS, „sięgającym poza granice naszego kraju”;
• Według prezesa PiS Duda wygrał w 2015 roku, bo „wiedział, że zastawiono na nas pułapkę”
• Duda odegrał też „wielką rolę w operacji, która sparaliżowała plan” wrażych sił;
• Prezydent był „ostoją obrony porządku publicznego”;
• Nieustannie prowadził rozmowę z narodem;
• Dzięki rozmowie „mimo frontu sprzeciwu i defamacji ma tak duże poparcie”.

Morawiecki:

• Dzięki zmianie, którą zapoczątkował Duda, Polska poszła naprzód;
• Był „tą iskrą, która roznieciła patriotyczny ogień”;
• Dzięki Dudzie mamy sukces gospodarczy, niskie bezrobocie i wysoką stawkę godzinową;
• Duda musi wygrać, bo bez niego „nie będzie możliwości realizacji naszego programu”;
• Wykonuje testament polityczny Lecha Kaczyńskiego

Nie usłyszeliśmy gromkich wezwań do zmian w wymiarze sprawiedliwości, nie było wyklinania sędziów, nie było wyrzekania na Unię Europejską.

Przeczytaj także:

Skokowy przyrost kont obserwujących Andrzeja Dudę

26 stycznia 2020

Obaj politycy kilkukrotnie przywoływali za to rodzinę Dudy, a lejtmotywem ich przemówień było zdanie „Andrzej Duda jest prezydentem naszych marzeń”.

Ale kogo konkretnie mają to być marzenia oprócz fantazji prezesa PiS i premiera? Tego na konwencji się nie dowiedzieliśmy.

Żadnej obietnicy, konwencja dla nikogo

To zadziwiające, ale taki jest fakt: na konwencji Andrzeja Dudy nie padła żadna obietnica dotycząca następnych pięciu lat.

Były ogólnikowe zdania o tym, że „nie jest doskonale i wiele jest jeszcze do zrobienia”, ale wyborcy nie usłyszeli żadnego konkretu. Być może dlatego, że stratedzy prezydenta nie wiedzą jeszcze, co obiecać. I co ważniejsze – komu?

Jak wskazywaliśmy w OKO.press Andrzejowi Dudzie będzie trudno wygrać wybory, jeśli nie zmobilizuje dla siebie w drugiej turze elektoratu Konfederacji:

Przeczytaj także:

Duda wcale nie taki mocny: w pierwszej turze nie wygra. W dogrywce zdecyduje mobilizacja wyborców

28 października 2019

Pokazywaliśmy na podstawie naszego sondażu, że prezydent jest relatywnie najsłabszy wśród wyborców młodych i z największych miast, a jego głównym rezerwuarem głosów są właśnie zwolennicy Konfederacji. Pisaliśmy, że jeśli urzędujący prezydent utrzyma poparcie na wsi i w małych miastach, a jednocześnie przyciągnie do siebie w II turze zwolenników skrajnej prawicy, w tym młodych nacjonalistów i ultraliberałów gospodarczych z dużych aglomeracji, wygraną będzie miał na wyciągnięcie ręki.

I Duda przez chwilę wydawał się iść tą drogą. Jeszcze niespełna miesiąc temu co kilka dni prezydent napadał na sędziów, zarzucając im komunistyczne korzenie i piętnował Unię Europejską, która według niego miała się bezpodstawnie mieszać do polskich spraw.

Przeczytaj także:

Duda o sędziach: „Oczyścić do końca nasz polski dom”. Iustitia: „To mowa nienawiści”

19 stycznia 2020

„Próbują nam dzisiaj nasze prawo do posiadania uczciwego, dobrego wymiaru sprawiedliwości na wszystkie sposoby odebrać. Nie pozwólmy na to, żeby inni decydowali za nas. (…) Jestem prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej. Nie będą nam tutaj w obcych językach narzucali, jaki ustrój mamy mieć w Polsce i jak mają być prowadzone polskie sprawy.

Tak, tu jest Unia Europejska. Tak, oczywiście, i bardzo się z tego cieszymy, że jest. Ale przede wszystkim tu jest Polska

– mówił Duda 17 stycznia w Zwoleniu. Ale już 5 lutego w Lubartowie zmienił strategię o 180 stopni: był koncyliacyjny, wskazywał na potrzebę walki ze zmianami klimatu, wziął w obronę krytykującego go młodego aktywistę ekologicznego, a o sądach powiedział tylko kilka ogólników.

Jednak w sobotę w Warszawie nie zobaczyliśmy ani Dudy w wersji pierwszej – kokietującego wyborców skrajnej prawicy; ani w drugiej – przymilającego się do wyborców centrowych.

Prezydent mówił głównie do jednej grupy wyborców: bazowego elektoratu Prawa i Sprawiedliwości. Nawiązywał do jego sentymentów, jego potrzeb, wspomnień, mitów i autorytetów.

Sondaże nie rozpieszczają Dudy

Przekaz skierowany głównie do wyborców obozu władzy to bardzo defensywna taktyka. Skąd wynika? Być może sztabowcy prezydenta stwierdzili, że zamiast myśleć o drugiej turze wyborów, należy zabezpieczyć i ratować pozycję Dudy już w turze pierwszej.

Jeśli spojrzymy na badania, ta teoria ma swoje podstawy, bo w porównaniu do notowań Bronisława Komorowskiego w 2015 roku Andrzej Duda nie ma wymarzonej pozycji.

Porównajmy.

Po pierwsze, pięć lat temu w lutym macierzysta partia Komorowskiego była jeszcze na utrzymującej się od sierpnia 2014 r. sondażowej fali wznoszącej. Po wyborze Donalda Tuska na szefa Rady Europejskiej i objęcia stanowiska premiera przez Ewę Kopacz Platforma z ok. 30 proc. poparcia i dużej straty do PiS, wskoczyła na poziom ok. 40 proc. i miała kilka punktów przewagi nad ugrupowaniem Jarosława Kaczyńskiego.

Dziś obóz władzy Zjednoczonej Prawicy ma sondażową zadyszkę, która może uderzyć rykoszetem również w notowania prezydenta: z ponad 43 proc. w październikowych wyborach, spadła do 36-39 proc. poparcia w ostatnich sondażach.

Po drugie, w lutym 2015 roku notowania Bronisława Komorowskiego mimo tendencji spadkowej wciąż były lepsze niż dzisiejsze wyniki Andrzeja Dudy:

Mimo korzystniejszej pozycji wyjściowej niż dziś ma Duda Bronisław Komorowski pięć lat temu przegrał.

Co więcej, jak widać na wykresie, w lutym 2015 roku nic nie wskazywało jeszcze, że w maju sensacją wyborów będzie Paweł Kukiz, a Janusz Palikot i Magdalena Ogórek poniosą druzgocącą klęskę.

Również obecna kampania dopiera się zaczyna i zobaczymy w niej zapewne jeszcze kilka niespodzianek. Sztab prezydenta Dudy najwyraźniej postanowił się do nich przygotować, konsolidując poparcie twardego, partyjnego elektoratu. Na zasadzie, że lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu: prezydent ma lepsze notowania niż partia, więc może jej pomóc odrobić straty, a silniejsza partia będzie wzmacniać pozycję prezydenta.

Ale utożsamienie Andrzeja Dudy z PiS to również bardzo ryzykowny pomysł. Zwłaszcza dwa dni po aferze ze środkowym palcem Joanny Lichockiej i przekazaniem dwóch miliardów złotych na propagandę w telewizji Jacka Kurskiego.

Przeczytaj także:

Wulgarny gest Lichockiej na Walentynki. Zmieni dynamikę polityczną?

14 lutego 2020

To wszystko dobre wiadomości dla kontrkandydatów prezydenta: jego sztab nie ma pomysłu na działania ofensywne, skupia się obronie zdobytych już pozycji i chce przez najbliższe tygodnie prowadzić polityczną wojnę pozycyjną – z okopów. A to daje przestrzeń na harce opozycji. Osobnym pytaniem jest, czy opozycja z tej okazji skorzysta.

Jesteśmy obywatelskim narzędziem kontroli władzy.
Obecnej i każdej następnej.

Wesprzyj OKO

Michał Danielewski

Pochodzi z Sieradza. Socjolog, redaktor, publicysta. Wieloletni dziennikarz i redaktor "Gazety Wyborczej".