Dzień na żywo. Wybory samorządowe

Kraków jest jednym z trzech miast, obok Wrocławia i Rzeszowa, w których pracownia sondażowa Ipsos przeprowadziła badanie exit poll w drugiej turze wyborów samorządowych.

Wyniki pokazują nieznaczną przewagę Aleksandra Miszalskiego z Platformy Obywatelskiej: 51,1 proc. Jego kontrkandydat Łukasz Gibała – niezależny, popierany przez ruchy miejskie i partię Razem – otrzymał 48,9 proc. głosów.

Nazwisko prezydenta Krakowa poznamy zatem dopiero po ogłoszeniu oficjalnych wyników przez Państwową Komisję Wyborczą.

Frekwencja w drugiej turze wyborów w Krakowie wg Ipsos wyniosła 45 proc.

Brytyjski dziennik „Financial Times” informuje, że amerykańska administracja nie czekała na decyzję o odblokowaniu pomocy dla Ukrainy przez Izbę Reprezentantów. Znaczna część uzbrojenia, które USA mają przekazać Ukrainie w ramach pakietu pomocowego o wartości 61 mld dol., czeka już na transport w bazach w Europie, m.in. w Polsce.

Bliskość ukraińskiej granicy oznacza, że przewiezienie uzbrojenia do Kijowa możliwy będzie w krótkim czasie. Informatorzy „Financial Times” potwierdzają tym samym doniesienia „Washington Post” z piątku, że po zatwierdzeniu pakietu pomocowego przez amerykański Kongres, pomoc może trafić do Ukrainy w mniej niż siedem dni. Pakiet musi jeszcze zostać zaakceptowany przez Senat, co najpewniej wydarzy się w nadchodzącym tygodniu.

Według „Washington Post” w pierwszej kolejności do Kijowa pojedzie broń i amunicja, następnie systemy uzbrojenia, których transport zajmie więcej czasu.

Problem w tym, że wielomiesięczna zwłoka w przyjęciu pakietu przez amerykańską Izbę Reprezentantów znacznie pogorszyła sytuację Ukrainy. Jak pisze „Financial Times” Rosjanie zdołali umocnić swoje pozycje na okupowanym terytorium i przejąć inicjatywę na polu walki. Wysoko postawiony ukraiński urzędnik, w rozmowie z „FT” stwierdził, że amerykańskie wsparcie spowolni postępy Rosjan, ale ich nie zatrzyma.

Według danych Państwowej Komisji Wyborczej frekwencja w drugiej turze wyborów samorządowych do godz. 17.00 wyniosła 33,17 proc. Oznacza to, że w głosowaniu jak dotąd wzięła udział jedna trzecia uprawnionych do głosowania. Przewodniczący PKW Sylwester Marciniak przypomniał, że przed dwoma tygodniami o tej samej porze głosy zdążyło oddać 39,43 proc. uprawnionych, o blisko 6 pkt proc. więcej.

Frekwencja jest na razie wyraźnie niższa niż w poprzednich wyborach samorządowych w 2018 roku, kiedy wyniosła 38,73 proc.

PKW podała także wyniki z podziałem na województwa. Najwięcej uprawnionych zagłosowało jak dotąd w woj. lubelskim – 37,5 proc., najmniej –29,51 proc. – w województwie dolnośląskim.

Jeśli chodzi o wybory włodarzy miast, to największą popularnością cieszą się głosowania w Zielonej Górze – 36,48 proc., Kielcach – 34,62 proc. i Rzeszowie – 33,74 proc. Najniższą frekwencję odnotowano natomiast we Wrocławiu – 25,99 proc., Gorzowie Wielkopolskim – 26,18 proc. i Poznaniu – 29,53 proc.

Najwyższą frekwencję odnotowano w gminie Odrzywół w powiecie przysuskim (woj. mazowieckie) – w wyborach na tamtejszego burmistrza głos oddało 62,51 proc. uprawnionych. Najmniej głosów oddano – jak na razie – w gminie Miastko w powiedzie bytowskim (woj. pomorskie) – „tylko 21,82 proc.” – powiedział Sylwester Marciniak.

Szef PKW podkreślił, że wybory upływają w spokojnej atmosferze. Do godz. 17.00 odnotowano 106 wykroczeń i przestępstw. Członek PKW Wojciech Sych podał przykład jednej z gmin w woj. podlaskim, gdzie kandydujący w wyborach wójt wraz z zastępcą dowoził głosujących na wybory prywatnymi samochodami. Kontrkandydat próbował zatrzymać jedno z aut własnym ciałem, kilkadziesiąt metrów przejechał na masce samochodu.

Informację o decyzji władz okupacyjnych podał dziś portal Ukraińska Prawda. Aksjonow ogłosił ją na Telegramie: "Nie ma planów zorganizowania w Republice Krymu 9 maja defilady wojskowej i marszu «Nieśmiertelnego Pułku». Jest to związane ze kwestiami bezpieczeństwa” – napisał.

Zapowiedział zarazem, że Rosjanie zorganizują innego rodzaju uroczystości. „Krym z godnością obchodzić będzie Dzień Zwycięstwa” – stwierdził Aksjonow.

Zgodnie z zapowiedziami prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, to właśnie Krym i Morze Czarne mają w 2024 roku stać się epicentrum działań wojennych. W noworocznym wywiadzie dla brytyjskiego „The Economist” Zełenski podkreślił, że osłabienie potencjału militarnego Krymu jest dla Ukrainy bardzo ważne – to stamtąd wystrzeliwane są liczne rosyjskie pociski. „Rosja powinna wiedzieć, że jest to dla nas obiekt wojskowy” – mówił Zełenski.

W niedzielę 21 kwietnia rano na Krymie ogłoszono alarm powietrzny, w zatoce Sewastopola miało dojść do eksplozji. Według marynarki wojennej Ukrainy w wyniku ukraińskiego ataku poważnie uszkodzony został rosyjski statek zaopatrzeniowy dla Floty Czarnomorskiej. Władze okupacyjne na Krymie informowały o zablokowaniu ruchu pojazdów na moście krymskim, ale twierdziły, że ukraiński atak został odparty.

To kolejna w ostatnich dniach akcja sił zbrojnych Ukrainy wymierzona w Krym. Ukraiński wywiad wojskowy (HUR) informował w czwartek, że w wyniku udanego ataku rakietowego na infrastrukturę wojskową w mieście Dżankoj Ukraińcy zniszczyli cztery rosyjskie wyrzutnie przeciwlotnicze i przeciwrakietowe S-400.

O decyzji Małgorzaty Manowskiej poinformowało w sobotę 20 kwietnia RMF FM. Pierwsza prezes Sądu Najwyższego i przewodnicząca Trybunału Stanu w piątek przesłała sędziom pismo, w którym odmawia zgody na zwołanie posiedzenia pełnego składu TS.

Wniosek przesłali do SN zasiadający w TS Przemysław Rosati, Jacek Dubois, Kamila Ferenc, Marek Małecki, Marek Mikołajczyk i Piotr Zientarski. Powinien być zrealizowany w ciągu 45 dni, w tym przypadku do 4 maja 2024. O decyzji ws. terminu przewodnicząca TS powinna poinformować wnioskodawców najpóźniej dwa tygodnie wcześniej.

Z decyzją zwlekała dosłownie do ostatniej chwili.

W piśmie z 19 kwietnia informuje sędziów, że do jej wyłącznej kompetencji należy inicjowanie zmian w regulaminie TS. Wniosek o zwołanie posiedzenia uznała zatem za bezprzedmiotowy. Manowska zaznacza zarazem, że jest gotowa na „pozbawioną emocji dyskusję” o zmianach w regulaminie i prosi wnioskodawców, by w ciągu 60 dni przesłali jej uzasadnienie swoich pomysłów.

Małgorzata Manowska ma pełnię władzy w TS

Zgodnie z przyjętym w marcu 2022 regulaminem TS, uprawnienia Manowskiej są niezwykle rozbudowane. Obejmują nie tylko zwoływanie posiedzeń pełnego składu TS, ale też m.in. kierowanie spraw na posiedzenia i rozprawy oraz wyznaczanie ich terminów i ustalanie porządku dziennego. Do tego Manowska wyznacza w Trybunale Stanu składy orzekające, w tym przewodniczących składów.

W piśmie do sędziów Manowska – neo-sędzia, która w 2020 roku została I Prezes SN – przypomina, że jest zwolenniczką ograniczenia własnych kompetencji i wprowadzenia zasady losowania składów orzekających. To jedna z głównych zmian, której domagają się sędziowie. Ale zdaniem Manowskiej propozycja ta upadła, gdy poprzednim razem dyskutowano o zmianach w regulaminie, w 2022 roku.

Jak mówił OKO.press wiceprzewodniczący obecnego TS Jacek Dubois, to on zgłaszał wówczas propozycję, żeby składy były losowane. Manowska zaproponowała wtedy, by na razie „przyjąć regulamin w takim kształcie, a potem do tego wrócimy”. To dlatego TS Dubois z grupą sędziów ponowili ten wniosek. Według sędziego Przemysława Rosatiego, z którym rozmawiało RMF FM, decyzja o niezwoływaniu posiedzenia to „próba zablokowania zmian, które likwidowałyby jednowładztwo w Trybunale Stanu”.

Niewykluczone, że Małgorzata Manowska będzie zwlekać z podjęciem sprawy Adama Glapińskiego, prezesa Narodowego Banku Polskiego, którego przed TS chce postawić rządząca koalicja. Na pomoc Manowskiej przyszedł w styczniu tzw. Trybunał Konstytucyjny, który orzekł, że prezesa NBP nie można postawić przed TS. Nawet jeżeli ostatecznie TS podejmie sprawę Glapińskiego, przy obecnym kształcie regulaminu to Manowska decydować będzie o składzie sędziowskim, który będzie ją rozpatrywał.