11 mln na karmienie piersią w 14 dni? Protestowaliśmy, że wygląda na ustawkę. MZ konkurs unieważniło

Szanowny Panie Ministrze,

W imieniu Fundacji Rodzić po Ludzku (dalej „Fundacja”) wyrażam oburzenie trybem ogłaszania konkursu „Ogłoszenia o konkursie ofert na realizację zadania z zakresu zdrowia publicznego NPZ cel operacyjny nr 1, zadanie 5” (dalej „Ogłoszenie”). Oczywiście nie sam fakt podjęcia działań mających na celu promocję karmienia piersią wzbudza takie uczucia, gdyż jako Fundacja od lat działamy w tym zakresie, także poprzez bezpośredni mój udział w zespole utworzonym w poprzednim miesiącu w Ministerstwie Zdrowia, który podejmie prace nad przygotowaniem propozycji rozwiązań systemowych w zakresie poprawy jakości poradnictwa laktacyjnego, ale emocje te budzą zasady przyjęte przez Pana Ministra w ramach tego Ogłoszenia.

Taka sytuacja ma miejsce niestety po raz drugi, gdyż w 2016 r. także zostały zastosowane podobne zasady przeprowadzenia ogłoszenia „Konkursy – Narodowy Program Zdrowia” dotyczącego zlecenia zadań publicznych z zakresu problematyki karmienia piersią wyznaczający realizatorom m.in. także zbyt krótki czas na złożenie ofert. Na kanwie złożonego przez Fundację wówczas pisma termin składania ofert został przedłużony – co osobiście mam nadzieję nastąpi także i w tym przypadku. Tym razem został wyznaczony 14 – dniowy termin, przy czym należy brać pod uwagę fakt, iż w rzeczywistości z uwagi na Święto Zmarłych przypadające w tym czasie i zobowiązania pracodawców wynikające z przepisów prawa pracy do udzielenia dni wolnych w czasie świąt, termin ten był o wiele krótszy i wynosił dosłownie 9 dni roboczych.

Zdaje sobie sprawę z faktu, iż zgodnie z brzmieniem art. 14 ust. 4 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz.U. 2015 poz. 1916) „do wyboru realizatorów zadań nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych oraz przepisów o prowadzeniu działalności pożytku publicznego na podstawie zlecenia realizacji zadań publicznych, o których mowa w rozdziale 2 działu II ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie”, a co z tym związane terminy wskazane w powyższych ustawach nie mają zastosowania do trybu Ogłoszenia. Powyższe nie zmienia jednak faktu, iż pozostawienie przez ustawodawcę dowolność w tym zakresie danemu ministrowi winno skutkować wskazaniem takiego terminu składania ofert, który uwzględni złożoności i specyfikę przedmiotu zamówienia oraz czas niezbędny do jej przygotowania i złożenia. Poddaję pod wątpliwość czy cel ten został w danym przypadku osiągnięty. Ogłoszenie składa się bowiem z 98 stron, w tym dotyczących bardzo restrykcyjnych wymagań do spełnienia przez oferentów.

To jest materiał, który wymaga dogłębnej analizy merytorycznej oraz finansowej, w tym dokonania takich czynności, jak ocena kosztów rynkowych najmu sal, która w obecnej sytuacji w Polsce zmienia się w sposób bardzo dynamiczny. Kwestia szczegółowości wymagań od realizatorów jest przez Pana wskazana na poziomie „zapewnienia uczestnikom zajęć co najmniej 0,5 l wody mineralnej niegazowanej […]” w perspektywie czasowej 4. lat, a czas od momentu ogłoszenia konkursu, jak wspomniałam powyżej, wynosi dosłownie 9 dni roboczych.

Moją intencją jest wskazanie, iż terminy składania ofert nie powinny być nadmiernie skracane, przez co realizatorzy, którzy wcześniej nie brali udziału w tego typu ogłoszeniu w latach poprzednich, faktycznie zostali pozbawieni możliwości złożenia rzetelnej oferty na wybór realizatora zadania z zakresu zdrowia publicznego, pt.: „Promocja karmienia piersią w ramach Zadania 5 Celu Operacyjnego 1: Profilaktyka nadwagi i otyłości Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025”.

Finanse publiczne wymagają dołożenia szczególnej staranności w ich wydatkowaniu, a w mojej opinii dany termin niestety nie daje możliwości zachowania należytych standardów przygotowania odpowiedniej oferty. Dodatkowo stawiane przed oferentami wymagania z zakresu doświadczenia i odpowiednie punktowanie tego faktu w najwyższym kryterium tych kategorii może powodować znaczne ograniczenie grona podmiotów, które są w stanie złożyć przedmiotową ofertę odpowiadającą wymaganiom formalno-merytorycznym. Podkreślić należy, iż oferent winien wykazać się doświadczeniem przeszkolenia w okresie ostatnich 5 lat przed upływem składania ofert co najmniej 1000 osób z personelu medycznego. Wiedzą powszechnie dostępną jest, iż z uwagi na pandemię wszelkiego rodzaju szkolenia zostały w wielu przypadkach wstrzymane z powodu wprowadzenia restrykcji epidemiologicznych, potrzeby odpowiedniej organizacji pracy jednostek leczniczych oraz zakazu przebywania na terenie szpitali osób trzecich. Połączone to było także z brak środków finansowych podmiotów i skierowaniem swoich działań na utrzymanie ciągłości pracy danych jednostek, a nie na rozwój i edukację pracowników. Oznacza to, że z wymaganego 5-letniego okresu co najmniej około 2,5 roku pozostaje czasem, w którym oferenci będą mieli ogromny problem z wykazaniem swojego doświadczenia w przedmiotowym zakresie.

Stawiane przed oferentami wymaganie przeszkolenia 1000 osób z personelu medycznego stanowi odzwierciedlenie wymagań zakreślonych w tak dużym konkursie, jak organizowany w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020 ogłoszony przez Ministerstwo Zdrowia, co daje ogólny pogląd na fakt, iż niewiele jest podmiotów, które są w stanie wykazać się odpowiednim doświadczeniem połączonym z wartością co najmniej jednego projektu edukacyjno/informacyjnego związanego z tematyką zdrowia o wartości co najmniej 1 mln zł brutto zakreśloną także w okresie 5 lat przed upływem terminu składania ofert.

Po przeanalizowaniu ilości zadań do zrealizowania jeszcze w 2022 r., w tym m.in. przeprowadzenie prac przygotowawczych do realizacji konkursu specjalistycznego dla położnych „Edukacja i wsparcie kobiet w okresie laktacji” poprzez opracowanie materiałów dydaktycznych (w tym zestaw materiałów szkoleniowych przekazywanych uczestnikom obejmujące prezentację multimedialną i skrypty), opracowanie szczegółowego konspektu zajęć, przygotowanie arkuszy ewaluacyjnych, promocji kursu specjalistycznego, przeprowadzenie rekrutacji uczestników szkolenia, zapewnienie zapisów na kursy, wybranie odpowiednich co najmniej 280 jednostek, do których zostaną przekazane materiały edukacyjne, pozyskanie informacji o liczbie porodów w wybranych szpitalach, ustalenie indywidualnego zapotrzebowania na materiały z takimi jednostkami, ustalenie harmonogramu dystrybucji, aktualizacja poradnika oraz druk w ilości 740 000 sztuk, nawiązanie współpracy z co najmniej dwiema organizacjami pozarządowymi działającymi w obszarze promocji karmienia piersią oraz przedstawienie koncepcji realizacji planowanych działań przynajmniej na rok 2023, w tym harmonogramu i kosztorysu – w terminie niecałych 2 miesięcy (biorąc pod uwagę, iż oferenci mają prawo wnieść do Komisji odwołania od wyników oceny merytorycznej w terminie 5 dni roboczych od dnia ogłoszenia o wynikach konkursu ofert oraz miesiąc listopad i grudzień owocują w kolejne święta) może wydawać się bardzo mało prawdopodobne do zrealizowania w sposób należyty przez podmiot, który uzyskał informację na temat ogłoszenia konkursu w dniu 19 października br.

Całkowicie zgadzam się z przedstawionym w Ogłoszeniu stwierdzeniem, iż „Promowanie naturalnego karmienia oraz ochrona i wspieranie matek karmiących piersią stanowi jedną z najbardziej efektywnych strategii poprawiających stan zdrowia ludności. Wiąże się z większą odpornością dzieci na choroby, korzystnie wpływa na ich rozwój, tworzy silną więź pomiędzy matką a dzieckiem i pozytywnie wpływa na zdrowie kobiety”, a co z tym związane tym bardziej wydaje się ważnym, aby strategia poprawiająca stan zdrowia ludności nie była przygotowana przez oferentów w terminie 9. dni roboczych, wyłącznie przez podmioty mogące wykazać się przeszkoleniem 1000 osób z personelu medycznego w realnym czasie 2,5 roku z uwagi na pandemię oraz przez jednostki, które uzyskały projekty edukacyjno/informacyjnego związane z tematyką zdrowia na kwotę 1 mln zł brutto. W ocenie Fundacji taki tryb powoduje ograniczenie w dostępności do konkursu dla wielu organizacji. Zapewnienie dostępu do konkursu jak najszerszemu gronu oferentów pozostaje w interesie ogłaszającego i jest jednym z warunków jak najlepszej realizacji zleconego zadania. Celem Fundacji jest bowiem, aby takiego typu konkursy były prowadzone w sposób przejrzysty oraz powszechny, co może mieć bezpośredni wpływ na podejmowanie efektywnych i długoterminowych działań w celu promocji karmienia piersią.

Podkreślenia wymaga fakt, iż Fundacja nie podejmuje niniejszych działań w celu złożenia oferty w przedmiotowym konkursie.

W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministrze z wnioskiem o przedłużenie terminu składania ofert do 3 tygodni, obniżenia wymagań merytorycznych pod względem ilości przeszkolonych osób z personelu medycznego, zmniejszenie wymagania finansowego w przedstawieniu co najmniej jednego projektu edukacyjno/informacyjnego związanego z tematyką zdrowia o wartości co najmniej 1 mln zł brutto oraz takie rozłożenie ilości prac do zrealizowania w 2022 r., aby dać oferentom możliwość rzetelnego przygotowania się do realizacji strategii poprawiającej stan zdrowia ludnośc