2020 w obiektywie OKO.press: bunt kobiet, walka o godność LGBT i klimat [ZDJĘCIA]

Jaki był ten rok? W obiektywie OKO.press najlepiej widać, że mimo pandemii, Polki i Polacy znów tłumnie wychodzili na ulice.

Kobiety, w bezprecedensowym zrywie, sprzeciwiały się zaostrzeniu ustawy antyaborcyjnej. Osoby LGBT i ich sojusznicy, pierwszy raz tak silnie, wyrazili swój gniew na skrajnie homofobiczną kampanię polskich władz. Za to młodzi, w miastach i kopalniach, walczyli o to, by temat odpowiedzialnej polityki klimatycznej nie zszedł na drugi plan.

Potrafiliśmy się też solidaryzować: z heroicznie walczącymi o wolność Białorusinami, czy ściganym przez prokuraturę sędzią Igorem Tuleyą. Byliśmy też świadkami, niespotykanych na tak szeroką skalę, represji policyjnych: brutalnych zatrzymań czy rozbijania manifestacji.

OKO.press przypomina najważniejsze, najbardziej poruszające momenty 2020 roku, które uchwyciła nasza fotoreporterka Agata Kubis.

9 stycznia: „Dzik jest dziki. Dzik jest dobry. Dzik to nie jest wasze hobby”

9 stycznia 2020 kilkaset osób demonstrowało pod Sejmem na ul. Wiejskiej w Warszawie przeciwko masowemu odstrzałowi dzików.

13 stycznia: Gdańsk upamiętnia zmarłego prezydenta Pawła Adamowicza

W pierwszą rocznicę tragicznej śmierci prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza mieszkańcy miasta zebrali się pod Europejskim Centrum Solidarności, na finale WOŚP, by uczcić jego pamięć.

„Pamiętajcie zło boi się odwagi. Ten dzień jest o nadziei” – mówiła do zebranego pod ECS-em tłumu wdowa po zmarłym prezydencie Magdalena Adamowicz

23 lutego: „Bury nie nasz bohater” – protest w Hajnówce

23 lutego 2020 w Hajnówce nacjonaliści zorganizowali pochód ku czci tzw. żołnierzy wyklętych. Przeciwko wymazywaniu prawdy o brutalnym rajdzie oddziałów „Burego” po białoruskich, prawosławnych wsiach Białostocczyzny z 1946 roku, protestowali mieszkańcy i obywatele RP.

„Bury nie jest bohaterem” – taki transparent trzymali protestujący, którzy próbowali zablokować marsz nacjonalistów. Policja rozbiła blokadę, odgradzając od siebie dwie grupy.

8 marca: pierwszy w Polsce pokaz mody ofiar przemocy seksualnej

8 marca w Warszawie odbył się pierwszy w Polsce pokaz mody ofiar przemocy seksualnej. Uczestniczki i uczestnicy na wybieg wyszły w ubraniach, w których zostały zgwałcone. Wydarzenie zorganizowało Stowarzyszenie Forget-Me-Not (Niezapominajki).

8 marca: Dzień kobiet na warszawskich ulicach

8 marca ulicami Warszawy przeszła XXI warszawska „Manifa”. W tym roku przemarsz był pod hasłem: „Feminizm dla Klimatu. Klimat na antykapitalizm”.

Na zdjęciu uczestniczki warszawskiej „Manify” trzymają transparent z hasłem: „Edukacja seksualna”.

8 marca na Rondzie Dmowskiego w Warszawie odbyła się też dyskoteka organizowana przez Strajk Kobiet.

14 kwietnia: „Maseczki mamy, ust nie zamykamy” – protest ostrzegawczy

14 kwietnia w Warszawie odbył się pierwszy protest w lockdownie. Kierowcy, rowerzyści i piesi zablokowali ruch na rondzie Dmowskiego. Sprzeciwiali się procedowaniu w Sejmie dwóch projektów ustaw: zaostrzeniu ustawy antyaborcyjnej i kryminalizacji edukacji seksualnej.

Z okien samochodów blokujących ruch powiewały m.in. flagi Strajku Kobiet.

15-16 kwietnia: kolejki po wolność

Gdy w Sejmie posłowie procedowali nad antykobiecymi i homofobicznymi projektami ustaw, w rożnych punktach miast, w tym na ul. Wiejskiej, trwały symboliczne protesty kolejkowe.

Na zdjęciu: Protest kolejkowy pod Sejmem.

6 maja: artystyczny protest przeciwko organizacji wyborów w pandemii

6 maja dziesięcioro artystów przeszło spod Poczty Głównej pod Sejm w symbolicznym sprzeciwie przeciwko organizacji wyborów w czasie pandemii. Akcja nawiązywała do pracy pioniera polskiej awangardy Tadeusza Kantora z 1967 roku.

8 czerwca: „Dziś Tuleya jutro Ty” – protest w Warszawie

8 czerwca w Warszawie odbył się protest w obronie niezawisłości sędziowskiej i niezależności sądów. Wydarzenie zorganizowały: Iustitia Polska, Komitet Obrony Demokracji, Stowarzyszenie Adwokackie „Defensor Iuris”, Wolne Sądy.

10 czerwca: „Plakatowanie to nie zbrodnia” – protest przeciwko policyjnym represjom

10 czerwca policja użyła siły wobec protestujących przed Komendą Stołeczną Policji w Warszawie. Uczestnicy manifestacji sprzeciwiali się politycznym zatrzymaniom.

Policja wyciągała z tłumu osoby, które nie chciały być legitymowane.

11 czerwca: tęczowe disco pod Pałacem Prezydenckim

11 czerwca 2020 około setki osób tańczyło przed Pałacem Prezydenckim w proteście przeciwko podpisaniu przez Andrzeja Dudę „Karty Rodziny”, w której znalazły się homofobiczne zapisy o zakazie promocji „ideologii LGBT”.

20 czerwca: „WyPAD – rząd na bruk” – protest antyrządowy

Organizatorami antyrządowego marszu były osoby działające w organizacjach i ruchach obywatelskich – Komitecie Obrony Demokracji, Ogólnopolskim Strajku Kobiet, Studenckim Komitecie Antyfaszystowskim, Ogólnopolskim Strajku Obywatelskim, a także w Związkowej Alternatywie.

27 czerwca: „Mińsk-Warszawa wspólna sprawa”

27 czerwca przez Warszawę przeszedł marsz solidarności z białoruską opozycją. Punktem kulminacyjnym wydarzenia było stworzenie łańcucha solidarności z więźniami politycznymi na Białorusi.

Manifestujący przenieśli biało-czerwono-białe flagi, która wraz z herbem Pogoni, stały się symbolami opozycyjnych protestów za wschodnią granicą.

24 lipca: „Nie dla legalizacji przemocy domowej”

Kilka tysięcy osób wzięło udział w warszawskim proteście przeciwko wypowiedzeniu Konwencji Stambulskiej.

„Mam petycję do prawników z Ordo Iuris. Bardzo proszę o jej zaakceptowanie. Petycja brzmi: Przestańcie nas wkur…ć! Polki” – mówiła podczas wydarzenia Klementyna Suchanow.

25 lipca: Blokada „odkrywki” z Obozem dla Klimatu

Aktywiści Obozu dla Klimatu weszli na teren odkrywki węgla brunatnego w Drzewcach. Głównym celem akcji było zablokowanie kopalni odkrywkowej. Interweniowała policja.

Na zdjęciu: aktywiści zamierzający na akcję.

8 sierpnia: „Nigdy, przenigdy nie będziesz szła sama”

Kilka tysięcy osób zebrało się na pl. Defilad w Warszawie w manifestacji solidarności z aktywistami LGBT+. Demonstracja była odpowiedzią na piątkowe zatrzymania podczas protestów w obronie aresztowanej Margot z kolektywu „Stop Bzdurom”.

Na zdjęciu: Jedna z zatrzymanych podczas „tęczowej nocy”, Kamila Kuryło, tuż po wypuszczeniu z komisariatu. W sumie policja przewiozła na komendę 48 osób, część w wyniku przypadkowej łapanki.

29 sierpnia: „Zbyszku, już przegrałeś” – marsz równości w Krakowie

Kilka tysięcy osób zebrało się 29 sierpnia na Rynku Głównym w Krakowie, by przejść w pierwszym w 2020 roku Marszu Równości. Byli też kontrmanifestanci, którzy w stronę pochodu krzyczeli: „Tu jest Polska nie Bruksela, tu się zboczeń nie popiera”.

25 września: „Nasza przyszłość, w naszych rękach” – młodzieżowy strajk klimatyczny

25 września w 30 polskich miastach Polski Młodzieżowy Strajk Klimatyczny zorganizował Strajk dla sprawiedliwości klimatycznej. OKO.press relacjonowało protest w Warszawie.

1 października: „Ludzie, nie ideologia” – protest przeciwko PAD na UW

Prezydent Andrzej Duda był gościem honorowym na inauguracji roku akademickiego na Uniwersytecie Warszawskim. Na dziedzińcu uczelni Dudę przywitali protestujący studenci i wielka tęczowa flaga. „Ludzie, ludzie, nie ideologia!” – skandowali.

Na zdjęciu: Uczestnicy antyprezydenckiego protestu przed bramą Uniwersytetu Warszawskiego.

4 października: „Od Czarnka emanuje nienawiść” – protest pod MEN

Kilkaset osób zebrało się 4 października 2020 pod gmachem Ministerstwa Edukacji Narodowej w Warszawie, by zaprotestować przeciwko nominacji Przemysława Czarnka na szefa połączonych resortów edukacji i nauki. I uczcić pamięć dzieci, które zabiła szkolna homofobia.

25 października: protest pod Kościołem św. Krzyża

25 października, w czwartym dniu kobiecego buntu po wyroku TK, protesty odbywały się w kościołach, pod kościołami i siedzibami biskupów. W Warszawie najliczniej pod kościołem Trzech Krzyży, a także – pod kurią.

Na zdjęciu: Robert Bąkiewicz, szef Stowarzyszenia Marsz Niepodległości, który wraz ze Strażą Marszu „obstawiał” Kościoły.

Podczas wydarzenia ludzie ze Straży szarpali kobiety, ciągnęli, popychali, zabierali im flagi i kartki z hasłami. Policjanci nie tylko nie reagowali, ale obwieścili narodowcom, że to „ich teren” i jeśli chcą – mogą wynosić protestujących sprzed wejścia do kościoła.

Koniec października ze Strajkiem Kobiet: „Trzeba było nas nie wku*wiać”

27 października. W Warszawie protestujące kobiety zablokowały największe ronda i mosty. Protestowano również pod siedzibą Trybunału Konstytucyjnego, biurem PiS i pod domem Jarosława Kaczyńskiego

„Wielki marsz na Warszawę” – 30 października ulicami miasta przeszło 100 tys. ludzi.

18 listopada: Brutalny kocioł pod TVP, policja bije ludzi

18 listopada w Warszawie. Protest spod Sejmu poszedł pod TVP, gdzie policja urządziła „kocioł”, odcięła wyjścia, rozpyliła gaz. Policjanci w cywilu wchodzili w tłum protestujących i bili ich pałkami.

„Kocioł” na pl. Powstańców i brutalna interwencja policji.

Na zdjęciu: Marta Lempart, liderka Strajku Kobiet, która dostała gazem od policji.

Na zdjęciu: Maciek Piasecki, reporter OKO.press, któremu nieumundurowany policjant kilkukrotnie psiknął gazem w twarz.

Mieszkańcy ul. Wareckiej otworzyli protestującym podwórko i podstawili drabiny, by ci mogli uciec z policyjnego kotła na pl. Powstańców w Warszawie.

23 listopada: Aktywiści przykuli się do bram MEN, policja zatrzymuje fotoreporterkę

23 listopada aktywiści i aktywistki przykuli się do bram MEN. Interweniowała policja.

Na zdjęciu: Studenci manifestujący pod MEN.

Policja rozbija blokadę radiowozu, w którym siedziała zatrzymana fotoreporterka Agata Grzybowska.

Protest solidarnościowy pod komendą na ul. Wilczej w Warszawie.

28 listopada: „W imię matki, córki, siostry” – protest w Warszawie

28 listopada w Warszawie odbyła się kolejna manifestacja Strajku Kobiet. Rondo Dmowskiego w centrum miasta zostało przemianowane na „Rondo Praw Kobiet”.

Uczestnicy manifestacji uciekali przed policją przez płot. Dwie osoby złamały ręce i nogi.

13 grudnia: Od Ronda Praw Kobiet pod Dom Kaczyńskiego

13 grudnia 2020, w samo południe, kilkaset osób zebrało się na Rondzie Dmowskiego w Warszawie, by przejść w marszu organizowanym przez Warszawski Strajk Kobiet – „Idziemy po wolność! Idziemy po wszystko!”.

Tłum zmierzający w stronę Żoliborza, pod dom prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego.

Policja zgromadziła olbrzymie posiłki, wielokrotnie próbowała zablokować protestujący tłum.

13 grudnia 2020 w Warszawie, protest Strajku Kobiet.

Protesty, Prawa człowieka, LGBT+, Kobiety, Prawa zwierząt,

Anton Ambroziak

Dziennikarz i reporter. Laureat nagród: "Pióro Nadziei 2018" przyznawanej przez Amnesty International za dziennikarstwo zaangażowane i "Korony Równości 2019". Nominowany do nagrody "Zielony Prus" Stowarzyszenia Dziennikarzy RP za wyróżniający start w zawodzie. W OKO.press pisze o edukacji, prawach człowieka, społeczeństwie obywatelskim i polityce społecznej.

Agata Kubis

Fotografka streetowa, fotoreporterka. Od 10 lat dokumentuje wydarzenia związane ze środowiskiem feministycznym, LGBT, wolnościowym. Kiedyś członkini redakcji magazynu LGBT+ „Replika“, obecnie stale współpracuje z redakcją OKO.press. Członkini kolektywu Archiwum Protestów Publicznych

Komentarze