Do skandalicznego zajścia doszło we wtorek, 17 października 2017, podczas wizyty w Polsce prezydenta Turcji Recepa Erdoğana.

Tego dnia lewicowe organizacje zorganizowały pod Pałacem Prezydenckim manifestację „Korepetycje z dyktatury”, zapraszając wszystkich, którzy chcieli zaprotestować przeciwko autorytarnym rządom Edroğana w Turcji i zacieśnianiu relacji z nim przez polskie władze.

„Reżim Erdoğana aresztował z powodów politycznych blisko czterdzieści tysięcy ludzi. W więzieniach siedzi stu pięćdziesięciu dziennikarzy. Siedzi również wielu opozycyjnych parlamentarzystów. (…) Zamknięto sto kilkadziesiąt opozycyjnych telewizji, gazet, stacji radiowych i portali” – pisali w zaproszeniu organizatorzy manifestacji.

Korepetycje z pacyfikacji manifestacji

Na protest pod Pałacem Prezydenckim wybierały się Barbara Sińczuk i Danuta Hoffman. Miały ze sobą flagę UE i dwa transparenty – w tym duży (1 metr na blisko 3 metry), z napisem „Korepetycje z dyktatury?” po turecku, polsku i angielsku.

Gdy przechodziły przez Pl. Piłsudskiego, zobaczyły kolumnę limuzyn z turecką delegacją, zmierzającą w okolice Grobu Nieznanego Żołnierza, gdzie Erdoğan miał złożyć wieniec. Postanowiły rozwinąć transparent tam gdzie stały - pod Krzyżem Papieskim.

„Ledwo go rozwinęłyśmy, zobaczyłam, że spod Grobu Nieznanego Żołnierza, przez plac biegnie w naszym kierunku dwóch ochroniarzy, a za nimi kolejnych dwóch. Przed nami stał kordon policji, ale ochroniarze minęli go. Dwaj błyskawicznie zabrali nam mniejszy transparent - sztywny, na tekturze oraz flagę UE i pobiegli z powrotem, przez cały Plac Piłsudskiego.

Barbara Sińczuk i Danuta Hoffman są pewne, że transparenty zabrali im funkcjonariusze tureckich służb.

„Byli elegancko ubrani, w garniturach. Ale nie był to nasz BOR – chodzimy często na manifestacje i nieraz widziałyśmy borowców. Ci w klapach mieli inne znaczki – bordowo- złote. Wszyscy mieli ciemną karnację, ciemne włosy i wąsy" - opowiada Hoffman.

Policja: nie interweniowaliśmy, bo zapewnialiśmy bezpieczeństwo VIP-om

Policjanci, którzy wylegitymowali kobiety na Pl. Piłsudskiego, poinformowali je, że zawiadomienie w sprawie zajścia z agentami Erdogana mogą złożyć w Komendzie Rejonowej Policji Warszawa- Śródmieście i że to ta jednostka będzie ewentualnie prowadzić sprawę.

Dzień po tych wydarzeniach, w środę 18 października, zapytaliśmy więc oficera prasowego tej komendy:

• Dlaczego funkcjonariusze policji nie interweniowali, gdy ochrona prezydenta Erdogana odebrała manifestantkom banery?
• Czy ustalono kim byli mężczyźni, którzy interweniowali na Pl. Piłsudskiego? I jakie służby reprezentowali?
• Czy służby obcego państwa mają prawo podejmować interwencje na terenie Polski, w stosunku do polskich obywateli? A jeśli nie - czy policja będzie badała wątek bezprawnej interwencji służb na terenie Polski?

W odpowiedzi asp. sztab. Robert Koniuszy napisał:

Oficer prasowy śródmiejskiej komendy zapewnił również, że "Nie można w tym przypadku mówić o jakiejkolwiek bierności Policji. Funkcjonariusze interweniowali w tej sprawie, rozmawiali z tymi kobietami, informując o sposobie postępowania w takiej sytuacji. Jeszcze wczoraj przez policjantów z Komendy Rejonowej Policji Warszawa Śródmieście zostały podjęte czynności sprawdzające, mające na celu wyjaśnienie okoliczności tego zdarzenia".

MSZ: nie wpłynęło zgłoszenie

Według informacji, które uzyskaliśmy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, w uroczystości złożenia przez prezydenta Erdoğana kwiatów przy Grobie Nieznanego Żołnierza uczestniczyli pracownicy MSZ, m.in. przedstawiciel protokołu dyplomatycznego.

Dzień po wizycie prezydenta Erdoğana w Polsce i zajściu z udziałem jego ochroniarzy wysłaliśmy więc również pytania do MSZ:

• Czy MSZ podjął jakieś działania w związku z bezprawną interwencją tureckich służb w Polsce, wobec polskich obywateli?
• Czy zamierza podjąć jakieś działania w tej sprawie? Jakie?
• Czy w opinii MSZ dopuszczalna jest sytuacja, w której służby obcego państwa ograniczają prawo wolności słowa i wyrażania opinii w Polsce?

"Uprzejmie informujemy, że do MSZ nie wpłynęło zgłoszenie w opisywanej sprawie. W związku z tym sugerujemy kontakt ze służbami porządkowymi w celu potwierdzenia i wyjaśnienia zajścia" - odpowiedziało Biuro Rzecznika Prasowego MSZ.

Dopiero gdy poinformowaliśmy resort, że zajście potwierdziła śródmiejska komenda policji (wcześniej o sprawie informowała w mediach społecznościowych Partia Razem i media, m.in. "Gazeta Wyborcza"), MSZ skorygowało swoje stanowisko:

"Uprzejmie informujemy, że funkcjonariusze Komendy Rejonowej Policji Warszawa Śródmieście podjęli czynności sprawdzające mające na celu wyjaśnienia okoliczności zdarzenia.

Prezydent: zaprosił Erdoğana, ale na działania jego służb nie reaguje

Prezydent Erdoğan przyjechał do Polski na zaproszenie prezydenta Andrzeja Dudy. Podczas wizyty Duda podkreślał, że liczy na zacieśnienie współpracy politycznej, gospodarczej oraz wojskowej z Turcją. "Polska popierała i popiera starania Turcji o wstąpienie do UE" – zapewniał podczas wspólnej konferencji prasowej.

Wysłaliśmy więc do Kancelarii Prezydenta podobny list jak do MSZ - z pytaniami o stanowisko w sprawie interwencji ochroniarzy Erdoğana.

Ponieważ Kancelaria nawet przy najprostszych i najbardziej pilnych pytaniach wyznacza naszej redakcji 14 dniowy termin na udzielenie odpowiedzi (czyli maksymalny przewidziany w ustawie Prawo prasowe), a później nagminnie przekracza ten termin, łamiąc prawo – zaznaczyliśmy, że sprawa jest pilna. I że "brak odpowiedzi uznamy za brak zainteresowania prezydenta RP i Kancelarii Prezydenta RP bezprawnymi działaniami służb prezydenta Turcji R. Erdoğana".

Biuro prasowe poinformowało nas, że odpowiedź otrzymamy "w ustawowym 14-dniowym terminie".

Do czasu publikacji Andrzej Duda nie wypowiedział się publicznie w tej sprawie i nie potępił bezprawnych działań tureckich służb wobez polskich obywatelek.