Citizen Lab z Toronto University ujawnia pierwsze nazwiska Polaków, którzy byli inwigilowani z pomocą systemu Pegasus - podaje AP. To Roman Giertych i prokurator Ewa Wrzosek. Czy działo się to na zlecenie polskich służb? Ich rzecznik... nie potwierdza ani nie zaprzecza
Citizen Lab, czyli organizacja zajmująca się bezpieczeństwem w sieci działająca przy Uniwersytecie w Toronto, już latem wspierała międzynarodowe śledztwo 17 różnych redakcji. Ujawniło ono, że wśród osób inwigilowanych z pomocą oprogramowania Pegasus stworzonego przez izraelską firmę NSO Group obok Węgrów byli między innymi Polacy. Wtedy śledczy z Ctitizen Lab nie mieli jeszcze informacji, kogo konkretnie inwigilowano. Nie mieli też materiału pozwalającego niezbicie dowieść, na czyje zlecenie były one podsłuchiwane i szpiegowane. Wiedzieli za to, że do większości opisywanych w tamtym śledztwie włamań doszło w 2017 roku.
Teraz Citizen Lab ujawniła w materiale Associated Press pierwsze dwa nazwiska inwigilowanych Polaków.
Z pomocą Pegasusa szpiegowani byli mecenas Roman Giertych, były wicepremier w rządzie PiS, Samoobrony i LPR, obecnie związany z opozycją, oraz prokurator Ewa Wrzosek.
Telefon Giertycha był intensywnie szpiegowany w 2019 roku - zleceniodawcy NSO Group zlecili aż 18 kolejnych włamań na jego urządzenia.
Z kolei Ewa Wrzosek była inwigilowana z pomocą Pegasusa w tym roku. To prokuratorka z Prokuratury Rejonowej Warszawa-Mokotów, która w kwietniu 2020 roku odważyła się wszcząć śledztwo ws. organizacji tzw. wyborów kopertowych - i w sprawie sprowadzenia w ten sposób "niebezpieczeństwa zagrażającego życiu i zdrowiu wielu osób".
Jeszcze tego samego samego dnia śledztwo zostało umorzone przez jej przełożoną Mirosławę Chyr z Prokuratury Okręgowej. Natomiast we wrześniu 2021 Prokuratura Krajowa wszczęła wobec prokurator Wrzosek postępowanie karne z artykułu 231 kodeksu karnego o "nadużyciu władzy". Grozi jej do 3 lat więzienia.
Ewa Wrzosek pod koniec listopada informowała, że otrzymała powiadomienie od koncernu Apple, że jej iPhone mógł być obiektem włamania z użyciem Pegasusa.
Citizen Lab nie podaje, kto mógł być zleceniodawcą inwigilacji Giertycha i Wrzosek. Rzecznik prasowy ministra koordynatora służb specjalnych Mariusza Kamińskiego Stanisław Żaryn pytany jednak przez AP, czy polskie służby korzystają z Pegasusa i zleciły włamania na telefony Giertycha i Wrzosek, w mailowej odpowiedzi ani nie potwierdził, ani nie zaprzeczył.
A zaledwie na kilka godzin przed wysłaniem przez Żaryna odpowiedzi do dziennikarzy AP, Prokuratura Regionalna w Lublinie poinformowała, że wystąpiła z wnioskiem o areszt wobec Giertycha. Przyczyną ma być to, że - jak twierdzi rzecznik lubelskiej prokuratury Karol Bajerski - Giertych "od roku nie stawia się na wezwania prokuratury".
[embed]https://twitter.com/GiertychRoman/status/1473029134980894727[/embed]
"Niewiarygodny skandal" - tak skomentował na Twitterze doniesienia AP Giertych. "Używano mikrofonu tego telefonu. To był czas kampanii, spotkań z PDT (Premierem Donaldem Tuskiem - red.), sprawy dwóch wież" - podkreślił Giertych.
"W tym miejscu należy przypomnieć, że służby specjalne (a także inne służby odpowiedziane za bezpieczeństwo i porządek publiczny) działają w strukturze organów administracji rządowej i jako takie są poddane bieżącemu nadzorowi konstytucyjnych organów administracji rządowej tj. Prezesa Rady Ministrów oraz właściwych ministrów, którym te służby podlegają" - tak odpowiadał w 2019 roku na pytania o Pegasusa Rzecznikowi Praw Obywatelskich minister Maciej Wąsik.
W tym konkretnym wypadku wiele wskazuje na to, że skutecznymi instytucjami nadzoru okazały się dopiero AP i Citizen Lab, czyli niezależna redakcja i organizacja pozarządowa. W dodatku spoza Polski.
W Polsce system kontroli nad działalnością służb nie istnieje, mimo że od lat domagają się tego eksperci, prawnicy i RPO. Gdy Pegasus hasał po telefonach w Polsce w 2019 roku, zaproponowali reformę nadzoru nad służbami pod hasłem "Osiodłać Pegaza".
Władza
Roman Giertych
Mariusz Kamiński
Maciej Wąsik
Ewa Wrzosek
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
CBA
Prokuratura
Prokuratura Krajowa
Pegasus
Dziennikarz, publicysta. Pracował w "Dzienniku Polska Europa Świat" i w "Polsce The Times". W OKO.press pisze o polityce i sprawach okołopolitycznych.
Dziennikarz, publicysta. Pracował w "Dzienniku Polska Europa Świat" i w "Polsce The Times". W OKO.press pisze o polityce i sprawach okołopolitycznych.
Komentarze