"Bardzo silna kobieta". Aleksandra Dulkiewicz wystartuje w wyborach na prezydenta Gdańska

Do 13 stycznia 2019 była znana przede wszystkim w Gdańsku.

Pierwszy raz cała Polska usłyszała o niej w dniu zamachu na prezydenta miasta Pawła Adamowicza. Jako pierwsza wiceprezydent, musiała zastąpić swojego szefa. 15 stycznia Mateusz Morawiecki ogłosił, że wyznaczy ją na komisarza Gdańska – w mieście przyjęto to jako gest dobrej woli – premier nie wyznaczył nikogo ze swojego środowiska, ale pozostawił miasto w rękach zastępczyni Adamowicza.

17 stycznia otrzymała nominację na to stanowisko z rąk wojewody pomorskiego Wojciecha Drelicha.

Kandydatka ponad podziałami

Wybory na nowego prezydenta Gdańska odbędą się 3 marca. Dulkiewicz z ogłoszeniem startu poczekała, aż emocje związane z pogrzebem Pawła Adamowicza trochę opadną. 22 stycznia, na konferencji prasowej powiedziała:

Niespodziewana kampania wyborcza potrwa nieco ponad miesiąc, ale możliwe, że ostatecznie żadnej kampanii w istocie nie będzie. Nie wiadomo bowiem, czy pojawi się jakikolwiek kontrkandydat.

Wokół osoby Dulkiewicz wytworzyła się niespotykana zgoda wśród wszystkich partii politycznych. PiS już 15 stycznia ogłosiło, że nie wystawi swojego kandydata w Gdańsku (22 stycznia Ryszard Terlecki wyjaśnił, że partia nie popiera Dulkiewicz i zachowuje „krytyczny stosunek” do sytuacji w Gdańsku w ostatnich latach). Nawet prawicowy publicysta Stanisław Janecki napisał dla wPolityce.pl tekst, w którym przekonywał, że Dulkiewicz powinna być jedyną kandydatką na stanowisko prezydenta Gdańska. 15 stycznia napisał o niej:

„Test człowieczeństwa, o czym wszyscy mogli się przekonać poprzez media, na pewno zdała zastępująca Pawła Adamowicza wiceprezydent Aleksandra Dulkiewicz. Zdała go celująco (…). Od wiceprezydent Dulkiewicz usłyszeliśmy słowa mądre, godne, najodpowiedniejsze w momencie, gdy Paweł Adamowicz walczył o życie”.

(W międzyczasie Janecki wrócił do swojego tradycyjnego tonu. Jego tweety z ostatnich dni nie nadają się do cytowania).

Może to się wydawać zaskakujące – PiS i jego zwolennicy nie zwykli tak łagodnie traktować krytyków swojej władzy. A Aleksandra Dulkiewicz do niedawna była członkinią PO, a swój negatywny stosunek do władzy PiS wyraża jasno m.in. w mediach społecznościowych. Na pewno jest w tym również element kalkulacji. Dulkiewicz od początku była naturalną kandydatką na następczynię Adamowicza, a w atmosferze, jaka panuje obecnie w Gdańsku, kandydat tej partii nie mógłby liczyć na duże poparcie.

Dzieci Ruchu Młodej Polski

Kim jest Aleksandra Dulkiewicz?

Jej życie jest ściśle związane z Gdańskiem. Jej dziadkowie osiedli w zniszczonej stolicy Pomorza tuż po II wojnie światowej. Podobnie potoczyły się losy rodziny Pawła Adamowicza – jego rodzice byli przesiedleńcami z Wilna, do Gdańska trafili w 1946 roku.

„Ona jest z samorządowej rodziny, jej ojciec Zbyszek Dulkiewicz był jednym z ludzi, którzy współtworzyli gdański samorząd. Jej mama, Iza Dulkiewicz, była przez lata dyrektorem w urzędzie miejskim. Można powiedzieć, że ma samorządowy background” - mówi OKO.press Antoni Pawlak, rzecznik Pawła Adamowicza w latach 2007-2016.

Działalność publiczna rodziców Aleksandry Dulkiewicz - Izabeli i Zbigniewa - nie zaczęła się jednak z początkiem samorządności w Polsce. W lipcu 1979 roku należeli 25 założycieli Ruchu Młodej Polski. Była to konserwatywna organizacja opozycji demokratycznej, skupiona wokół Aleksandra Halla. Do RMP dołączył później Paweł Adamowicz.

Dzieciństwo Dulkiewicz upłynęło w atmosferze walki o demokratyczną Polskę. Urodziła się w tym samym roku, w którym powstał Ruch Młodej Polski, w stolicy polskiego oporu antykomunistycznego.

„Z Olą znamy się od zawsze, jesteśmy dziećmi Ruchu Młodej Polski” - mówi OKO.press Piotr Grzelak, drugi wiceprezydent Gdańska przy Pawle Adamowiczu, rocznik 1982. Zanim spotkają się w gdańskim ratuszu jako wiceprezydentowie, przejdą podobną drogę rozwoju. Kluczowy wpływ wywrą na nich ich rodziny - Grzegorz Grzelak, ojciec Piotra, również działał w opozycji demokratycznej.

„Pełna energii i dynamiki”

„Tata Oli był moim ojcem chrzestnym. Był w tej roli bardzo troskliwy” - wspomina Zbigniewa Dulkiewicza Piotr Grzelak. „Pamiętał, żeby być w moim życiu w ważnych chwilach. Myślę, że Ola odziedziczyła tę cechę po swoim tacie. Taka sama jest zresztą jej mama Iza. W budowaniu relacji międzyludzkich jest bardzo podobna do prezydenta Adamowicza, pamięta o wszystkich urodzinach, imieninach. To jest bardzo istotne w budowaniu wspólnoty, o której prezydent mówił”.

Antoni Pawlak: „Aleksandra ma niesłychaną łatwość nawiązywania kontaktów z ludźmi i błyskawicznego przechodzenia z nimi na ty – ze starszymi, młodszymi, nie ma tutaj żadnych barier w kontakcie z drugim człowiekiem. Nie wiem, jak to wygląda teraz, gdy pełni wyższe stanowisko, ale myślę, że trudno zmienić jej charakter”.

„Ma taki typ osobowości, który bardzo łatwo i szybko pozwala jej wchodzić w relacje z innymi ludźmi” – mówi nam Anna Czekanowicz, była dyrektor biura prezydenta Gdańska do spraw kultury. „Jest osobą pełną energii i dynamiki”.

Te cechy sprawiły, że jej polityczna współpraca z Pawłem Adamowiczem układała się wzorowo. Była jego polityczną uczennicą od samego początku. „Działała w Stronnictwie Konserwatywno-Ludowym z prezydentem Adamowiczem” – mówi Grzelak. „Tak jak ja, była też w stowarzyszeniu Młodzi Konserwatyści. Razem przeszliśmy drogę od konserwatyzmu do większej wrażliwości społecznej, otwartości, po śladach Pawła Adamowicza.

W 2006 roku została asystentką prezydenta, oboje byli już wówczas w Platformie Obywatelskiej. W tym samym roku do pracy w ratuszu przyszedł Antoni Pawlak: „Bardzo dobrze się z nią współpracuje. Ona jest bardzo merytoryczna – nie lubię tego słowa, ale trudno tutaj znaleźć inne. To jest bardzo silna kobieta”.

„Paweł traktował ją jak rodzinę”

Od razu została rzucona na głęboką wodę.

Piotr Grzelak: „Od samego początku Ola brała na siebie bardzo trudne rzeczy. W 2007 roku, gdy Polska i Gdańsk otrzymały organizację Euro 2012, prezydent powołał ją na dyrektora biura Euro. Tak się złożyło, że gdy pełniła tę funkcję, zaszła w ciążę. To pokazuje, że Adamowicz jej ufał – to był bardzo ważny i bardzo trudny projekt. Z drugiej strony, wiedział, że macierzyństwo jest dla niej bardzo ważne, bardzo się z tego powodu cieszył.

Od 2006 roku nieprzerwanie pracuje w gdańskiej polityce i kulturze. 5 lat od 2009 roku spędziła w Europejskim Centrum Solidarności. Później trafiła do Gdańskiej Agencji Rozwoju Gospodarczego Invest. W 2017 roku wróciła do bezpośredniej współpracy z Pawłem Adamowiczem – prezydent powołał ją na swoją zastępczynię do spraw gospodarczych.

W międzyczasie potrafiła też grać na swoje konto polityczne. Od 2010 roku co cztery lata odnawia swój mandat w radzie miasta. W 2014 roku została nawet szefową klubu PO w gdańskiej radzie miejskiej.

W 2015 roku prezydent Adamowicz zawiesił swoje członkostwo w partii ze względu na ówczesne zarzuty dotyczące nieprawidłowości w oświadczeniu majątkowym – ostatecznie jego członkostwo wygasło. W 2018 roku PO rzuciła mu wyzwanie i wystawiła swojego kandydata na prezydenta Gdańska – Jarosława Wałęsę. Dulkiewicz poszła z Adamowiczem. Do rady startowała z listy założonego przez niego stowarzyszenia – „Wszystko dla Gdańska”.

Anna Czekanowicz: „W momencie, kiedy prezydent zdecydował się startować w ostatnich wyborach samorządowych jego wiceprezydenci – Ola Dulkiewicz i Piotr Grzelak – stanęli obok niego bez chwili wahania. Ola została szefową jego sztabu. Zrezygnowali z partii, z poczucia bezpieczeństwa, podjęli wyzwanie, stanęli obok swojego mentora i szefa”.

Niespodziewany komisarz

W kampanii samorządowej w 2018 roku musiała wielokrotnie bronić Adamowicza. W październiku, gdy sztab PO użył argumentu, że Adamowicz po wyborach może zostać zastąpiony przez PiS komisarzem, Dulkiewicz kategorycznie zaprotestowała:

„Dla mnie smutne jest, że także siły prodemokratyczne wskazują w tej kampanii na ten argument. Ale mecenas komisarz nam nie grozi”.

Zaledwie trzy miesiące później, w dramatycznych okolicznościach, została mianowana przez rząd PiS komisarzem. W zgodnej ocenie komentatorów, polityków i jej współpracowników, z trudnym zadaniem przeprowadzenia swojego miasta przez żałobę poradziła sobie wzorowo.

Antoni Pawlak: „Ona jest, tak jak my wszyscy, mocno wstrząśnięta. Natomiast, tak jak mówiłem, jest niezwykle silną kobietą. To ona kierowała wszystkimi uroczystościami, które się odbywały w zeszłym tygodniu. Wydaje mi się, że zdała ten egzamin przynajmniej na piątkę”.

Anna Czekanowicz: „Tydzień, który minął pokazał, że potrafiła wziąć w swoje ręce sytuację, która wydawała się niemożliwa do opanowania w takim trybie. Szczególnie w momencie, gdy wszyscy próbowali opanować szok”.

Piotr Grzelak: „Układając listę osób zaproszonych na pogrzeb, bardzo nam zależało, żeby były obecne na nim, oprócz osób pełniących ważne, państwowe funkcje, osoby bliskie prezydentowi, związane nie tylko z pracą, ale też życiem osobistym – przyjaciele z dzieciństwa, czasów szkolnych i studenckich, jego fryzjer, jego kierowcy”.

Wszystko wskazuje na to, że Dulkiewicz w marcu 2019 zostanie prezydentem Gdańska i dokończy kadencję Pawła Adamowicza. Czy poradzi sobie z tym wyzwaniem?

Piotr Grzelak: „Jest na to zdecydowanie gotowa, również dzięki prezydentowi Adamowiczowi, który nie trzymał nas pod kloszem, tylko wystawiał na coraz to nowe, trudniejsze wyzwania”.

Anna Czekanowicz: „Zostanie prezydentem. Skoro Paweł Adamowicz namaścił ją na swojego pierwszego zastępcę, skoro okazał jej tak wielkie zaufanie, to w tej chwili ona powinna realizować to, co wspólnie przygotowywali i realizowali”.