Budka chce dać Dudzie jeszcze rok. Lewica i PSL węszą spisek KO i PiS: "Nie weźmiemy w tym udziału"

W poniedziałek 20 kwietnia przewodniczący Platformy Obywatelskiej Borys Budka przedstawił propozycję, jak wyjść z kryzysu politycznego wokół wyborów prezydenckich. Najważniejsze elementy planu „Bezpieczne wybory”:

• Wybory prezydenckie 16 maja 2021, czyli przedłużenie kadencji Andrzeja Dudy.
• Stan klęski żywiołowej - parlament ma zobowiązać rząd do jego wprowadzenia.
• Zmiany w kodeksie wyborczym, które umożliwią różne formy głosowania: tradycyjne, korespondencyjne i internetowe.
• Wybory mają być organizowane przez Państwową Komisję wyborczą we współpracy z epidemiologami.

„Poważnych polityków, szefów dużych partii, powinno być stać na projekt polityczny, który patrzy trochę dalej niż interes partyjny i dalej niż Jarosław Kaczyński, który urządza Polskę na miarę swojej autorytarnej wizji. Nie wolno na to pozwolić" - mówi OKO.press Izabela Leszczyna, członkini zarządu krajowego Platformy Obywatelskiej. I dodaje: „W PiS są ludzie, którzy zaczynają to rozumieć. Liczymy, że projekt znajdzie w parlamencie większość”.

Jednak z naszych rozmów wynika, że tej większości w poniedziałek 20 kwietnia 2020 nie ma.

Do przeprowadzenia ustaw przez Sejm potrzeba większości 231 posłów. Borys Budka może ją zgromadzić, albo budując koalicję wszystkich opozycyjnych ugrupowań i Porozumienia Jarosława Gowina (lub jego części), albo głosując za nimi wraz ze Zjednoczoną Prawicą Kaczyńskiego.

Pierwszym, z którym Borys Budka skonsultował swój plan, był Jarosław Gowin. Po tym spotkaniu były wicepremier komentował, że na opozycji nie ma jednego stanowiska, a on decyzję w sprawie dalszych kroków podejmie dopiero, gdy zobaczy projekt ustawy, który wyjdzie z Senatu.

Zgoda między Budką i Gowinem jest w dwóch kwestiach: 1. wybory nie powinny się odbyć w maju, 2. powinna je organizować Państwowa Komisja Wyborcza, a nie Jacek Sasin.

Budka nie rozmawiał jeszcze z liderami pozostałych ugrupowań opozycyjnych, ale już wiadomo, że jego plan nie spotkał się z entuzjazmem Lewicy i PSL. Oto ich zarzuty:

• Nie należy przedłużać kadencji Andrzejowi Dudzie, bo to branie odpowiedzialności za jego przyszłe postępki (Lewica).
• Ten projekt to plagiat propozycji Władysława Kosiniaka-Kamysza (PSL).
• Nie należy w ogóle układać się z Jarosławem Gowinem.
• Projekt nie był konsultowany z partnerami na opozycji.
• Nie ma szczegółów, nie wiadomo, czy te propozycje dotyczą jedynie zmiany ustaw. Lewica twierdzi, że konieczna jest zmiana Konstytucji.

Rozmawiamy z Włodzimierzem Czarzastym (Lewica), Piotrem Zgorzelskim (Koalicja Polska-PSL-Kukiz'15) oraz Izabelą Leszczyną (KO) o tym, jak oceniają propozycję Borysa Budki.

Lewica i PSL: To niepoważne traktowanie partnerów

W rozmowie z „Gazetą Wyborczą" Borys Budka stwierdził, że do przeprowadzenia przez Sejm propozycji KO brakuje mu pięciu posłów Porozumienia. Ta wypowiedź zirytowała liderów innych opozycyjnych ugrupowań. Brzmi bowiem, jakby przewodniczący KO z góry zakładał, że zgodzą się na jego propozycję, choć sam mówi, że dopiero dostaną ją na piśmie.

„Nie mam kontaktu z Borysem Budką. Nie dzwonił do mnie, a kiedy ostatnio z nim rozmawiałem, nie mówił o żadnym planie. Nie znam tego planu. Kiedy ta propozycja przyjdzie, będę ją oceniał. Na pewno Lewica nie zgodzi się na żadną zmianę Konstytucji" - mówi OKO.press przewodniczący SLD, wicemarszałek Sejmu z Lewicy Włodzimierz Czarzasty.

W podobnym tonie wypowiada się wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski (Koalicja Polska: PSL-Kukiz'15): „Jeżeli się poważnie traktuje partnerów, to się z nimi spotyka, a nie mówi, że brakuje szabel. Na razie nie było konsultacji tej propozycji. Zastanowimy się, co zrobimy, jeśli ta propozycja pojawi się w Sejmie, ale najpierw musi być rozmowa. My nie chcemy brać udziału w spisku PiS i KO, a oni nas nie potrzebują, żeby to przeprowadzić”.

Czarzasty: "Czym propozycja Borysa Budki różni się od propozycji Lewicy i PSL? Od początku mówimy, że należy wprowadzić stan klęski żywiołowej. Jesteśmy za tym, żeby te wybory przełożyć. A jeśli nie zostaną przełożone, to trzeba iść i ukarać PiS za brak przyzwoitości. Zrobić zdjęcie głosu z dowodem, pozabezpieczać na tyle, na ile jest możliwość. Iść i wygrać”.

Zgorzelski: „To jest nasza propozycja, mówimy o tym od dawna. Borys Budka nie musi być rzecznikiem prasowym Władysława Kosiniaka-Kamysza ani plagiatować naszej propozycji. Mówiliśmy: należy wprowadzić stan nadzwyczajny, uznamy mandat Andrzeja Dudy. Teraz Borys Budka mówi, że to plan Koalicji Obywatelskiej”.

„Nie daje się małpie brzytwy ani Dudzie dodatkowego roku na łamanie prawa”

Lewica jest oburzona, że Koalicja Obywatelska prowadzi rozmowy z Jarosławem Gowinem.

„Widzę, że Borys Budka szuka sprawiedliwości u byłego wicepremiera u Jarosława Kaczyńskiego. Nie znajdzie jej tam. Ja nie sypiam z wrogiem, nie będę rozmawiał z Gowinem, nie będę się układał z facetem, który razem z PiS-em łamał prawo, a teraz chce uciec przed Trybunałem Stanu. Trybunał Stanu i tak go dosięgnie. Nie będę się układał z ludźmi, którzy nie posiadają politycznego honoru" - mówi Włodzimierz Czarzasty.

Jednak najważniejszy zarzut Lewicy dotyczy tego, że Koalicja Obywatelska chce przedłużyć kadencję Andrzeja Dudy do 2021 roku.

„Nie zgodzimy się, żeby dawać Andrzejowi Dudzie dodatkowy roczek na łamanie prawa" - mówi OKO.press Włodzimierz Czarzasty. "Jeśli się na to zgodzimy, to będzie nasze wspólne łamanie prawa.

Nie daje się małpie brzytwy. Nie wezmę odpowiedzialności za to, co Duda będzie robił za rok. Nie wiem, czy Borys Budka to przemyślał, to wprowadzanie chaosu prawnego i branie współodpowiedzialności za rządy PiS-u. Trzeba iść i rozpieprzyć ten układ”.

Leszczyna: „Lewica chce skazać ludzi na wybory w maju?”

Co na te zarzuty Koalicja Obywatelska? Izabela Leszczyna namawia polityków Lewicy, PSL i Konfederacji, żeby poprawili plan Budki, zamiast go odrzucać.

Na zarzut, że KO negocjuje z Gowinem, Leszczyna odpowiada:

Chciałabym, żeby w Polsce rządziła Koalicja Obywatelska i żebyśmy nie musieli zawierać koalicji z Lewicą, bo poglądy przewodniczącego Adriana Zandberga są bardzo dalekie od moich. Ale polityka nie polega na tym, że świat jest taki, jak byśmy chcieli. Jeśli do odrzucenia wyborów korespondencyjnych, są niezbędni posłowie Gowina, to trzeba rozmawiać. Jeśli Lewica ma lepszy pomysł, to chętnie go posłucham”.

Za najpoważniejszy argument przeciwko planowi Budki Leszczyna uznaje pomysł przedłużenia kadencji Andrzeja Dudy. „Najdłużej się nad nim zastanawiałam" - mówi. „Jednak z wartościami jest tak, że musimy je ważyć. Filozof może zostawiać pytania bez odpowiedzi. Polityk musi je dawać. Gdyby po wyborach czterokrotnie wzrosła liczba zakażonych (jak w Bawarii), to system ochrony zdrowia się załamie. Jeśli mam dwie wartości: na jednej szali życie ludzi, a na drugiej tego nieszczęsnego prezydenta Dudę jeszcze przez rok, to godzę się na Dudę.

To nie będzie normalny rok. Jedynym zadaniem rządu, bo na inne nie będzie przyzwolenia społecznego, będzie ratowanie ludzi - zdrowotne i ekonomiczne. Andrzej Duda będzie w tej sytuacji najmniejszym zagrożeniem dla porządku demokratycznego. To nie jest idealne rozwiązanie, ale idealnego rozwiązania nie ma”.

Leszczyna uważa, że wbrew temu, co mówi Lewica, żadne zmiany Konstytucji nie będą konieczne, by przeprowadzić to, co zaproponował Budka:

„Borys Budka był ministrem sprawiedliwości, w Koalicji Obywatelskiej od początku demolowania praworządności przez PiS współpracujemy z konstytucjonalistami. Tę propozycję też konsultowaliśmy, mamy opinie prawników. Oczywiście słyszę od naszych wyborców, że nie wolno zmieniać prawa z Gowinem i Kaczyńskim. Zgadzamy się, jeśli chodzi o konstytucję. Ale jeśli mamy możliwość zmiany ustawowej i jest szansa na większość dla tej propozycji w Sejmie, jeśli daje nam to roczny oddech od kryzysu politycznego i pozwala zająć się zdrowiem Polaków i ratowaniem gospodarki, zróbmy to”.

A co z krytyką za to, że KO nie konsultuje swoich pomysłów przed zaprezentowaniem ich na konferencjach prasowych?

„Kosiniak-Kamysz też z nami nie rozmawiał przed prezentacją swojej propozycji. Kosiniak opowiedział światu, jak to widzi, teraz opowiedział Budka. przewodniczący Kosiniak-Kamysz przedstawił jako swoją „prawdziwą tarczę” projekty KO, które w postaci trzech ustaw złożyliśmy miesiąc przed nimi. Nie bawmy się w piaskownicę.