Polska niespodzianie została jedną z bohaterek piątego dnia światowego szczytu klimatycznego COP26 w Glasgow po tym, jak brytyjska prezydencja szczytu poinformowała, że nasz kraj dołączył do inicjatywy 190 państw mającej na celu odejście od spalania węgla – z konkretnymi datami. Szybko okazało się, że polska deklaracja nic nie zmienia – zaniepokojonym miłośnikom węgla wyjaśniła to w komunikacje min. Anna Moskwa.
I tego samego dnia w „uznaniu” postawy Polski organizacje pozarządowe obecne na COP26 przyznały naszemu krajowi antynagrodę „Skamielina Dnia” za „mijanie się z prawdą w kwestii odchodzenia od węgla”. Tutaj całe uzasadnienie otrzymania „nagrody”.
Jesteśmy rozwinięci, czy dopiero się rozwijamy?
Ale od początku. Brytyjczycy zapowiedzieli w deklaracji, że „znaczące gospodarki” (major economies, czyli kraje rozwinięte) odejdą od spalania węgla do roku 2030, natomiast pozostałe – w domyśle gospodarki krajów rozwijających się – dekadę później. Polska, państwo członkowskie Unii Europejskiej i OECD, i – wedle wystąpienia prezesa NBP Adama Glapińskiego z 3 listopada – nad wyraz prężna gospodarka wychodząca właśnie obronną ręką z covidowych powikłań – z pewnością powinna podpisać się pod rokiem 2030.
„Wytwarzanie energii z węgla jest najważniejszą przyczyną wzrostu temperatury na świecie. Uznajemy konieczność pilnego zwiększenia skali wdrażania czystej energii w celu przyspieszenia transformacji energetycznej. Zobowiązujemy się do współpracy, aby czysta energia była najbardziej przystępną cenowo i dostępną opcją na całym świecie, z wynikającymi z tego korzyściami ekonomicznymi i zdrowotnymi. Naszą wspólną wizją jest przyspieszenie przejścia od wytwarzania energii z węgla, co jest niezbędne do osiągnięcia wspólnych celów wynikających z porozumienia paryskiego, w sposób przynoszący korzyści pracownikom i lokalnym społecznościom oraz zapewniający wszystkim dostęp do niedrogiej, niezawodnej, zrównoważonej i nowoczesnej energii do 2030 roku” – czytamy w deklaracji.
Wkrótce po ogłoszeniu deklaracji, rzecznik Ministerstwa Klimatu i Środowiska Aleksander Brzóska w odpowiedzi na liczne pytania mediów, napisał na Twitterze, że jeśli chodzi o „deklarację i konkretne daty, to w przypadku Polski mówimy o ‘2040s’ [lata 40. XXI wieku].”
Dopytywany, czy na pewno uważa, że 23. gospodarka świata ma przystępować do proklimatycznej deklaracji na zasadach dla państw rozwijających się, rzecznik wywinął się, odpowiadając, że “powszechnie za »major economies« uznaje się kraje z G20”.
„Polski rząd nie działa w dobrej wierze”
Sam tekst deklaracji pozostawia furtkę obydwu grupom krajów, dodając po datach wyrażenie „lub tak szybko jak to będzie możliwe potem”, co Polska najwyraźniej zamierza wykorzystać w maksymalny sposób.
„Polski rząd nie działa w dobrej wierze. Podpisane oświadczenie wyraźnie mówi, że znaczące gospodarki – a Polska jest 23. gospodarką świata – powinny dążyć do wycofania się z węgla do roku 2030 »zgodnie z celami klimatycznymi i porozumieniem paryskim«, którego jest sygnatariuszem. Gdyby rząd twierdził, że Polska jest krajem rozwijającym się po to, by przesunąć termin końca węgla w energetyce, byłoby to śmieszne” – mówi OKO Press Alastair Clewer z koalicji Europe Beyond Coal.
Wszystko wskazuje jednak na to, że taka właśnie jest linia rządu. W krótkim oświadczeniu nowej ministry klimatu Anny Moskwy, której podpis znalazł się pod deklaracją, czytamy, że „transformacja w najbliższych latach musi być przede wszystkim zaplanowana i sprawiedliwa. Przyjęta przez Rząd RP umowa społeczna zakłada odejście od węgla kamiennego do 2049 roku. Bezpieczeństwo energetyczne, jak i zapewnienie miejsc pracy jest dla nas priorytetem”.
„Nie ulega wątpliwości, że podpisanie deklaracji powinno znacząco zmienić stanowisko rządu w kwestii odejścia od węgla, ale oczywiście zależy to od tego, czy rząd faktycznie zamierza honorować to, co podpisał” – komentuje Clewer.
Sam fakt, że Polska podpisała się pod tak jednoznacznie brzmiącą deklaracją, jest pewnym zaskoczeniem – mówi Robert Tomaszewski, analityk ds. energetycznych w Polityce Insight.
„Nikt przed szczytem w Glasgow raczej nie spodziewał się, że rząd zdecyduje się poprzeć tę inicjatywę, zważywszy na rosnące ceny energii, napięte relacje z górnikami i prowęglową retorykę Solidarnej Polski. Z drugiej strony sama treść deklaracji jest ogólna i nie nakłada na sygnatariuszy obowiązku wskazania konkretnej daty. A rząd wbrew ekonomicznym faktom wybrał maksymalnie długi czas odejścia od węgla” – mówi Tomaszewski.
Polski Węgiel TO RZECZ ŚWIĘTA
Zdaniem Pawła Wiejskiego, analityka Instytutu Zielonej Gospodarki, Polska ośmieszyła nie tylko siebie, ale także cel deklaracji. „Nawet podpisując się pod potrzebną inicjatywą odejścia od węgla, Polska znalazła sposób, żeby pokazać światu, że nie traktuje klimatu poważnie. Ministerstwo Klimatu i Środowisko potwierdza, że »coalexit« w Polsce nastąpi w latach 40., co według deklaracji jest celem dla państw rozwijających się. Według wszystkich wskaźników Polska jest państwem rozwiniętym, więc takie postawienie sprawy nie tylko ośmiesza nas na arenie międzynarodowej, ale też podważa sens całej inicjatywy” – napisał w komentarzu Wiejski.
Jak było do przewidzenia, nawet maksymalnie rozwodniona przez rząd deklaracja końca spalania węgla w Polsce natychmiast uruchomiła posła Janusza Kowalskiego, czyli czołowego prowęglowego lobbystę w rządzącej koalicji. Poseł Solidarnej Polski zapowiedział na sobotę manifestację przed warszawską siedzibą przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce. „Niechaj Unia zapamięta Polski Węgiel TO RZECZ ŚWIĘTA” – głosi hasło manifestacji (pisownia oryginalna).
A na jakiej podstawie mamy odejść od węgla? Przecież mamy unie w dubie i jako niewielki kraj nasz wkład w światowe co2 jest zerowe
Panie aktywisto, zamiast kopalniami to prosze sie zajac uzytkownikami energi. Tymi ktorzy ja zuzywaja bez sensu- facebook, youtube, twitter, insta, tiktok etc. Gdyby zamknac te cale szambo to by sie nagle okazalo ze swiatowe zuzycie energii spadlo o 10-15% . Produkcja energii=emisja gazow cieplarnianych. Nagle by sie okazalo ze nie ma o co walczyc bo spadek emisji co2 bylby gigantyczny. Jak by do tego dodac spadek zapotrzebowania na energie po stronie uzytkownikow tych bezuztecznych portali to by sie okazalo ze nie poterzeba zadnej transformacji energetycznej, zielonego ladu czy innego klimatycznego gow… bo wszystkie “ cele klimatyczne” zostaly wypelnione z nawiazka.
Ok czesc zyjacych w matriksie fejsa czy innych szamb musiala by sie leczyc albo wrecz targnac sie na zycie z powodu braku lajkow.
Krajem rozwiniętym byliśmy do 2015 r., a teraz nie jesteśmy krajem rozwijającym się, tylko raczej zwijającym się. Nie ma opcji odchodzenia od węgla dla krajów zwijających się?
Ciekawe jak wszystkie elektrociepłownie mają zaprzestać korzystania z węgla w ciągu 9 lat ? Gaz też jest emisyjnym paliwem, więc do roku 2050 trzeba zaprzestać spalania gazu. Elektrownie teoretycznie można zastąpić wiatrakami. Poza tym daleko nam do krajów rozwiniętych, PKB per capita w Polsce to 15 tys.$, a w USA 62 tys.
Skoro nie ma elektrowni atomowych w Polsce to nie ma szans by w najbliższej przyszłości odejść od węgla. Są to zaniedbania obecnego rządu jak i poprzedniego które nic z tym faktem nie zrobiły.
A swoją drogą to chciałbym widzieć miny tych wszystkich aktywistów jak nie będą ładować swoich telefonów bo nie będzie prądu z węgla. To się zdziwią 😉
A Pan nie ma telefonu na prąd? 😉
Nie chrzań. Mam przenośny panel słoneczny, którym ładuję powerbank, którym można ładować telefon.
Rozwiązania techniczne już są, tylko brak woli politycznej do ich wprowadzenia, co jest karygodne. Pokolenie aktualnych nastolatków i historia odpowiednio oceni ten rząd i jego zaniedbania i ignorancję odnośnie polityki klimatycznej….
Jestem ciekaw kto posprząta nasze lasy po darach dla uchodźców, już są góry śmieci, pustych butelek, jakiś szmat, porwanych śpiworów i "folii życia"…
Jak to, kto? Skoro tak Ci ten problem leży na wątrobie, skrzyknij paru kolegów, kupcie parę rolek worków na śmieci i jedźcie sprzątać lasy, zamiast strzępić tu ozór po próżnicy. Pamiętasz takie hasło: "Czyny, nie słowa"?
Nie może tego zrobić, bo jego koledzy (każdy łysy, nota bene) chroni w tych lasach "nas wszystkich przed wrogami ojczyzny"). Śmieci są, bo migranci uciekali przed nimi w popłochu i wyrzucali wszystko, co zbędne.
Jaki to ma związek z tematem artykułu?
Niesamowita jest w Polsce ta nienawiść do uchodźców, wylewająca się zewsząd. Taki to katolicki chrześcijański kraj. Prawdziwa "cywilizacja śmierci" z umęczonym człowiekiem na krzyżu w każdej klasie i sali szpitalnej i rządem prowadzącym nekropolitykę.
Takie ględzeinie że się nie da i za mało czasu, to słychać od kikunastu lat, tak w kółko. Nie mówiąc o atomówce, która budowana była w latach 80tych. Polska jeszcze długo będzie skamieliną, pewnie zostanie skamieliną millenium.