Moi wyborcy głosowali na Elę, a nie na Koalicję. Kampanię robi się na ryneczkach, bazarach, w autobusach

"Żadna prywatna firma nie pozwoliłaby sobie na takich pracowników. Nie mieści mi się w głowie, że tego nie rozpisano, nie przeanalizowano. Że nie było w ogóle tej ciężkiej pracy na dole. Konwencje to tylko błyskotka - ocenia centralę Koalicji Europejskiej Elżbieta Łukacijewska, która zdobyła mandat do Parlamentu Europejskiego startując z 10 miejsca. - A przecież jeśli w takim bastionie PiS dostaję trzeci raz mandat do PE, to znaczy, że można.

Nie bez powodu Łukacijewska nazywa Podkarpacie bastionem PiS. 26 maja komitet Zjednoczonej Prawicy wybrało aż 65 proc. głosujących. Żadnej partii nie udało się osiągnąć takiego wyniku w żadnym innym okręgu. To tu rekord pobiła jedynka ich listy Tomasz Poręba, który zdobył aż 37 proc. głosów.

Koalicji Europejskiej przypadł jeden mandat - Elżbiety Łukacijewskiej (PO), która startowała z 10 miejsca. To będzie jej trzecia kadencja w Parlamencie Europejskim.

OKO.press opowiada, jak walczyła o głosy i co sądzi o kampanii wyborczej Koalicji.

OKO.press: Zabrakło spotkań w terenie - to jedna z najczęstszych diagnoz przegranej Koalicji. A Pani...

Elżbieta Łukacijewska: ...ja jestem wśród ludzi od kiedy weszłam do polityki. Od 18 lat. To nie tylko spotkania w czasie kampanii. Cały czas jestem w ruchu, w trasie, organizuję konkursy, prowadziłam kampanię Aktywna Kobieta z pierwszymi damami. Na te uroczystości przychodziło po 500-700 osób. Organizuję akcję dla dzieci Laurka dla Mamy, która ma promować badania profilaktyczne pod kątem raka piersi. Jako posłanka do Parlamentu byłam prawie we wszystkich szkołach na Podkarpaciu, żeby opowiadać o Unii Europejskiej.

A teraz w trakcie kampanii?

Wśród ludzi. Na bazarach, ryneczkach, w autobusach.

Nie organizowała Pani specjalnych spotkań?

Nie, po prostu jechałam tam, gdzie są ludzie. Zielone targi, rynki, ulice, autobusy. Siadałam i rozmawiałam z ludźmi, rozdawałam ulotki. Tańczyłam na dyskotece dla seniorów (śmiech).

Ludzie lubią, gdy się do nich wychodzi. Oczywiście zdarzały się takie głosy, chociaż nieliczne, że Koalicja to złodzieje. Więc ja wtedy wdawałam się w dyskusję: jeśli pan coś takiego zarzuca, to proszę to udowodnić albo zgłosić do prokuratury. Rządzący mają teraz wszystkie instrumenty, to proszę bardzo, niech nas zamkną, jeśli coś było nie tak. Na takie słowa ludzie otwierali oczy szeroko ze zdumienia. Przyjmowali takie argumenty.

A gdzie to się zdarzyło?

Na przykład w Ropczycach, mała gmina, 15 tysięcy mieszkańców. W Dębicy. Ale właściwie wszędzie była jedna taka osoba. I tym się nie wolno zrażać. Większość przyjmuje polityków zdecydowanie lepiej.

A na czym się Pani skupiała podczas takich spotkań? Że to „wielki wybór” i trzeba wygrać z PiS-em?

Nie ma co ukrywać, że moja sytuacja w tych wyborach była specyficzna. Walczyłam przede wszystkim o głos dla siebie. W kampanii byłam trochę osamotniona politycznie. Rozmawiałam przede wszystkim o Unii - co może dać ludziom, co z niej dla zwykłych mieszkańców wynika. A kiedy nie ma warunków na rozmowę, na przykład w autobusie, po prostu chodziłam od człowieka do człowieka i prosiłam o głos na mnie. Myślę, że to też się ludziom podobało.

Oglądam wyniki na stronie PKW i w niektórych powiatach, gdzie dostawała Pani po kilkanaście procent wszystkich głosów, Platforma Obywatelska w wyborach samorządowych 2018 nie wystawiła nawet listy. Czy to nie było utrudnienie?

Samorząd to inna sytuacja. Na listach komitetów są członkowie partii, różnych organizacji. W eurowyborach co innego było trudnością - ludzie tak naprawdę nie przepadają za tym, kiedy wielka polityka pcha się blisko nich. Wolą rozmawiać o rzeczach, które dotyczą ich bezpośrednio.

Kampanię samorządową teoretycznie łatwiej prowadzić. Można pokazać coś konkretnego - wyremontujemy tę ulicę, tę szkołę. Parlament Europejski jest daleko, na co dzień się go nie odczuwa.

A z kim Pani współpracowała? Kto tworzył #TeamŁukacijewska?

Wolontariusze, młodzi ludzie, którzy się do mnie zgłosili. Moi współpracownicy - mam młodych, bardzo dobrze przygotowanych ludzi. Po prostu członkowie Platformy, ale z terenu, nie z centrum.

I chodziliście od drzwi do drzwi? Dzwoniliście do ludzi?

Nie, nie dzwoniliśmy. Rozdawaliśmy ulotki. Czasem przyjeżdżaliśmy razem w jakieś miejsce, ale rozchodziliśmy się po ulicach.

A jak Pani ustalała, gdzie pojechać? Kierowała się Pani badaniami? Tu warto jechać, tu lista KE ma szanse, a tu już sprawa stracona...

W biurze wisiała tablica, gdzie mieliśmy rozpisane dzień po dniu, gdzie jedziemy, gdzie są jakieś spotkania. Przeanalizowaliśmy, jak to wygląda po wyborach samorządowych i jak to się ma do wyborów do Parlamentu. To jest podstawa. Nie trzeba być pijarowcem, żeby to wiedzieć. Co nie zmienia faktu, że pojechać i tak trzeba właściwie wszędzie.

No właśnie, a "Wyborcza" pisze, że w sztabie głównym KE takiej mapy nie było.

To znaczy, że taki sztab jest do natychmiastowej dymisji. Żadna prywatna firma nie pozwoliłaby sobie na takich pracowników. Nie mieści mi się w głowie, że tego nie rozpisano, nie przeanalizowano. Że nie było w ogóle tej ciężkiej pracy na dole. Konwencje to tylko błyskotka. Tak naprawdę to szkoda na nie czasu.

Dziesiąte, ostatnie, miejsce na liście w takim okręgu nie jest łatwe, a na początku przydzielono Pani siódme.

I dowiedziałam się o tym od dziennikarzy (śmiech). Pomyślałam sobie, że tak ciężko pracowałam dla Platformy. I się wkurzyłam, i wywalczyłam to 10 miejsce. Nasz koalicjant się zgodził.

Bo w szerokiej koalicji trzeba obdzielić szereg osób?

Po prostu postawiono na koalicjanta, a ja byłam dla niego zagrożeniem [Czesław Siekierski, jedynka na liście KE, członek PSL, nie zdobył mandatu - przyp. red.]. On tego nie ukrywał. Zepchnęli mnie gdzieś w środek listy, otoczyli kolegami z miast, co jest dodatkowym utrudnieniem, bo ja pochodzę z małej gminy.

Ta wygrana dowodzi, że moi wyborcy świadomie mnie wsparli. Głosowali na Elę, a nie na Koalicję.

Sukces na przekór własnemu środowisku?

Jestem zdumiona, że taka sytuacja w ogóle zaistniała. Co więcej, mój przypadek nie był odosobniony, ale niech inni opowiadają o sobie, jeśli mają ochotę. Ja mogę powiedzieć jedno:

A mi było głupio, bo musiałam się tłumaczyć z nieswoich decyzji. I zachować fason.

A jak Pani ocenia wynik Koalicji w skali kraju?

Mobilizowanie elektoratu tam, gdzie był nasz elektorat. Ale jeśli tego nie przeanalizowano, to o czym w ogóle rozmawiamy. Pamiętam jak Donald Tusk wsiadł w samochód i tu jeździł. Były moje imieniny, dni Cisnej i pani z zespołu, dwa razy większa od niego, wzięła go do tańca. I to się ludziom podobało - normalny, swój chłop. Nie wolno stwarzać dystansu, dawać odczucia, często pewnie niezamierzonego, że uważamy się za kogoś lepszego. Lepszego, bo niby co?

I jest jeszcze coś, czego brakuje w Platformie, o czym powtarzam na wszystkich spotkań, ale bezskutecznie.

W Platformie jest wiele wspaniałych, ciężko pracujących kobiet. I one powinny być dopuszczone do tego ścisłego, decyzyjnego gremium. A tak się nie dzieje. Nie może być tak, że ciągle ci sami faceci zamknięci w jakimś pokoju... Tak po prostu nie da rady.

Nie jest tak, że Koalicja sobie odpuściła teren, bo uznała, że wielkomiejski elektorat załatwi sprawę?

No i widzimy, że to okazało się nieprawdą. Bo nawet ten wielkomiejski elektorat nie był tak zmobilizowany jak mógł być. Z moich rozmów z ludźmi wynika, że oni mają dosyć kampanii anty-PiS. Potrzebują czegoś innego.

Wszędzie to da się odczuć. Trzeba przeanalizować ludzkie potrzeby, emocje i wyjść z jakąś propozycją.

Bartek Arłukowicz przeskoczył jedynkę i to z super wynikiem. Danuta Hübner przeskoczyła dwa oczka, a to jest osoba, która wypowiada się merytorycznie, za nią stoi wiedza, doświadczenie. Te przykłady pokazują, gdzie tak naprawdę tkwi potencjał.

A jak to wygląda w liczbach? Ile takich spotkań w terenie Pani odbyła?

Na liczniku mam ponad sześć tysięcy kilometrów. Takich większych spotkań było koło siedemdziesięciu. Pewnie byłoby więcej, ale w ostatnich dniach kampanii cały czas lało.

Najmniejsze miejscowości, w jakich byłam miały może z 500, 700 mieszkańców. I właśnie w takich miejscach ludzie najlepiej reagują na polityków. Traktują to jako wyraz szacunku do siebie. Że polityk nie jest daleki, niedostępny, zarozumiały, tylko ma czas, żeby do nich przyjechać. I jeszcze okazuje się normalnym człowiekiem.