Freedom House obniża ocenę wolności mediów w Polsce. Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich protestuje, ale argumentów brak

Freedom House to amerykańska organizacja - założona w latach 40. przez Eleanor Roosevelt, żonę prezydenta Franklina Delano Roosevelta - która co roku publikuje raport na temat wolności prasy na całym świecie. Dzieli w nim kraje na trzy kategorie: wolne, częściowo wolne i pozbawione wolności mediów. Według najnowszej edycji raportu, opublikowanej na początku maja 2017 roku.

29 czerwca ukazał się szczegółowy raport na temat sytuacji mediów w Polsce autorstwa Annabelle Chapman. Główne zarzuty wobec naszego kraju to:

• Wprowadzenie tzw. małej ustawy medialnej, która pozwoliła „dekretem” wymienić nowej władzy wszystkich dyrektorów mediów publicznych;
• Ograniczenie kompetencji Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji na rzecz nowo powstałej Rady Mediów Narodowych, która znajduje się pod praktycznie całkowitą kontrolą rządu;
• Stronniczość serwisów informacyjnych produkowanych przed media publiczne;
• Próba ograniczenia dostępu mediów do budynków Sejmu i Senatu;
• Wycofanie reklam Spółek Skarbu Państwa ze wszystkich nieprzychylnych mediów i skierowanie ich do mediów prorządowych (dla przykładu, wpływy reklamowe samej Gazety Polskie wzrosły o 287 proc. między 2015 a 2016);
• Powtarzające się zarzuty w kierunku prywatnych mediów o pracę na rzecz zagranicznych rządów.

Klub miłośników PiS protestuje

Wolność polskich mediów w obronę wzięło Centrum Monitoringu Wolności Prasy (CMWP) założone przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich. Wystosowało w tej sprawie oficjalny list.

Według listu „raport ten przygotowany jest na podstawie wybiórczo wyselekcjonowanych faktów i subiektywnych ocen Autorki”, który „prezentującą punkt widzenia finansujących go podmiotów i Autorki”. Zdaniem CMWP „nie spełnia wymogów zarówno opracowania naukowego, jak i rzetelnego artykułu dziennikarskiego”.

Sformułowanie o „punkcie widzenia finansujących go podmiotów” brzmi zresztą podobnie do zarzutów o niemieckie wpływy w polskich mediach formułowanych przez obóz zwolenników Prawa i Sprawiedliwości, które sam raport piętnuje.

Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich to organizacja, która skupia głównie dziennikarzy mediów "niepokornych" (choć sympatyzujących z PiS, czyli z władzą). Jego prezesem jest Krzysztof Skowroński, publicysta TVP Info i założyciel Radia WNET, które otrzymywało bezpośrednie finansowanie z kasy Prawa i Sprawiedliwości. We władzach jest też np. Marcin Wolski. Sam list podpisała Joanna Hajdasz, związana z radiem WNET.

Wolności coraz mniej

Raport Freedom House to nie pierwszy sygnał, że w Polsce źle się dzieje w sprawie wolności mediów.

W kwietniu tego roku Reporterzy Bez Granic, niezależna międzynarodowa organizacja zajmująca się walką o wolność mediów na całym świecie, opublikowała coroczny raport o sytuacji w poszczególnych krajach – 2017 World Press Freedom Index.

Polska cofnęła się w rozwoju o dekadę. Ostatni raz byliśmy tak nisko w 2006 roku. Wówczas też był to efekt rządów PiS (2005-2007). Wraz z dojściem partii do władzy spadliśmy wówczas o 28 miejsc.

Autorzy raportu, tak jak Freedom House, wskazywali następujące powody - czystkę i całkowite podporządkowanie sobie mediów publicznych oraz uczynienie z nich tuby propagandowej rządu, a także zapowiedzi „repolonizacji” mediów i dążenia do unieszkodliwiania niezależnych mediów przez likwidację prenumerat dla instytucji publicznych.

Zaniepokojenie wyrażały wcześniej inne instytucje. Na początku 2016 roku Europejska Federacja Dziennikarzy, Europejskie Centrum Wolności Prasy i Mediów oraz Międzynarodowy Instytut Prasowy wydały wspólne oświadczenie, w którym przestrzegały przed postępującym ograniczeniem wolności mediów i nawoływały polskich dziennikarzy do zjednoczenia się w ich obronie. Za to samo krytykował wówczas Polskę Komisarz Praw Człowieka Rady Europy Nils Muižnieks po kilkudniowej wizycie w naszym kraju.