Gowin: Kwaśniewski namawia opozycję na przyjęcie mego pomysłu. Kwaśniewski: to nie jest prawda

Piotr Pacewicz, OKO.press: Jarosław Gowin proponuje, by zmienić Konstytucję wprowadzając siedmioletnią, jednokrotną kadencję i tym samym odsunąć wybory prezydenckie o dwa lata, zapewniając dalsze rządy Andrzejowi Dudzie. I twierdzi, że Pan Prezydent namawia opozycję, żeby przyjąć tę propozycję?

Aleksander Kwaśniewski, prezydent Polski w latach 1995-2005: Nie, nie, nie. Nie żeby przyjąć, ale żeby rozmawiać. To jest zupełnie coś innego. I warunkiem rozpoczęcia tych rozmów musi być deklaracja całej Zjednoczonej Prawicy, że wyborów 10 maja nie będzie.

Tak wygląda początek rozmowy z Aleksandrem Kwaśniewskim, która była reakcją na wypowiedź Gowina w piątkowej "Kropce nad i" TVN24. Cała rozmowa - dalej.

Gowin: Wszystko w rękach opozycji. Kwaśniewski ich namawia

Jarosław Gowin w "Kropce nad i" reklamował wieczorem 3 kwietnia swój pomysł wprowadzenia szybkiej zmiany Konstytucji. Wprowadzałaby ona przedłużenie - jednorazowo - kadencji prezydenta do 7 lat. Ustawa wprowadzająca tę zmianę gwarantowałaby Andrzejowi Dudzie kontynuację sprawowania urzędu do siedmiu lat, czyli do połowy 2022 roku. Gowin pokazał nawet na twitterze projekt swej ustawy.

Katarzyna Kolenda-Zaleska zapytała Gowina, dlaczego nie można po prostu wprowadzić - na 30 dni, z możliwością przedłużenia - stanu klęski żywiołowej, co oznaczałoby automatyczne przeniesienie wyborów. Gowin chwilę kluczył, ale powiedział, że na to nie godzi się PiS.

Do zmiany ustawy zasadniczej potrzeba w Sejmie 2/3 głosów, czyli minimum 307 głosów. Gowin zapewnił, że miałby poparcie całego PiS (235 osób). Nawet gdyby zdobył 11 głosów Konfederacji (mieli swój projekt siedmioletniej prezydentury) uzyskałby 246 głosów. Brakuje 61 głosów. Tymczasem opozycja jednoznacznie odrzuca projekt Gowina.

W TVN24 wicepremier w pełnym patosu wywodzie podkreślał, że wybór wygląda tak: albo wybory w maju 2020 albo zmiana Konstytucji według jego projektu.

Nagle nieoczekiwanie dodał:

OKO.press sprawdza u źródła prawdziwość tej wypowiedzi.

Piotr Pacewicz, OKO.press: Jarosław Gowin twierdzi, że Pan Prezydent namawia opozycję, żeby przyjąć jego propozycję?

Aleksander Kwaśniewski, prezydent Polski w latach 1995-2005: Nie, nie, nie.

A rozmawiać trzeba. Jak pan wie, jestem doświadczonym negocjatorem, zęby zjadłem na negocjacjach. I zapewniam czytelników OKO.press, że w kwestii terminu wyborów, jest tu sporo do omówienia i do ugrania. Za dwa lata? A może szybciej? Może wiosną 2021, może jesienią 2020? Może to, może tamto. Pytanie, które było do mnie skierowane dotyczyło tego, że Włodzimierz Czarzasty odmawia rozmów. Odpowiedziałem, że zawsze można rozmawiać,

Kto się do Pana Prezydenta zwrócił? Ktoś od Gowina?

Nie (śmiech), dziennikarz Polsatu. Gowin miał przede mną wywiad i usłyszał, co mówię.

Naturalnym rozwiązaniem byłoby przyjęcie w obliczu pandemii stanu klęski żywiołowej, jednego z trzech stanów nadzwyczajnych.

Tak, jest to uzasadnione, bo skoro wystąpiło masowe występowanie choroby zakaźnej, to należałoby to po prostu wprowadzić.

Taki stan klęski żywiołowej można wprowadzić rządowym rozporządzeniem na 30 dni, ale za zgodą Sejmu przedłużać. W czasie tego stanu i w 90 dni po jego zakończeniu nie można m.in. robić wyborów prezydenckich.

Moja rekomendacja jest jasna: podjąć rozmowy pod warunkiem, że PiS jasno powie, że rezygnuje z wyborów w środku epidemii. Bo na to nie można się zgodzić.

Tyle że Gowin tego najprostszego rozwiązania nie bierze pod uwagę, choć tak się troszczy o zdrowie narodu. W wywiadach powtarza, że "kierujemy się rekomendacjami ministra Szumowskiego, który jest dla nas wielkim autorytetem. A on nie rekomenduje wprowadzenia stanu klęski żywiołowej".

On tego nie powie, ale mają nakaz Kaczyńskiego, by tego wątku nie podejmować. Oni tutaj krążą. Co jest wygodne z punktu widzenia rozmów, bo można ich takimi pytaniami nękać.

Szumowski mówi, że nie ma powodów wprowadzać stanu klęski żywiołowej? Czy to prawda? Oczywiście że są powody i Szumowski, i Gowin to wiedzą. Ale muszą słuchać obsesji Jarosława Kaczyńskiego, że robimy wybory 10 maja. Zapyta pan, po co w takim razie rozmawiać.

Masa oburzenia, jaką to wywoła, niczego nie zmieni.

Jest jeszcze taki problem, że zgodnie z Konstytucją pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie Konstytucji może odbyć się nie wcześniej niż 30. dnia od dnia złożenia projektu ustawy. Zmiana Konstytucji nie zdążyłaby zatrzymać wyborów.

Tak, o tym nie pomyślałem, ciekawe czy Gowin pomyślał. Ale Konstytucja to jest dzieło ludzi, czasem, aby uniknąć tragicznych wariantów, trzeba się wykazać elastycznością. Podczas Pomarańczowej Rewolucji w Ukrainie [w 2004 roku - Aleksander Kwaśniewski negocjował porozumienie, które zakończyło krwawy konflikt i umożliwiło wybór Wiktora Juszczenki na prezydenta - red.], doprowadziłem do de facto trzeciej tury wyborów prezydenckich, czego żadna konstytucja nie przewidywała.

Są takie przykłady w historii, także przy naszym Okrągłym Stole. Jeśli władza i opozycja by się teraz dogadały, że 10 maja nie robimy wyborów, zróbmy je na przykład za rok, zastanówmy się, jak do tego doprowadzić, a teraz zajmijmy się ratowaniem obywateli i gospodarki...

Gowin początkowo chciał podać taki termin, co oznaczałoby chyba wpisanie do Konstytucji RP sześcioletniej kadencji prezydenta. Ale Kaczyński pewnie uznał, że za rok konsekwencje epidemii będą zbyt bolesne, by władza mogła wygrać wybory. Kaczyński nie chce...

...chce, nie chce, negocjacje polegają na tym, że się negocjuje i liczy, że druga strona się cofnie i opamięta.

Czyli pan namawia, by wejść w negocjacje? Z Gowinem?

Z Gowinem, czy z Morawieckim, czy z Kaczyńskim, byleby oni się dogadali i ogłosili, że wycofują się z forsowania wyborów majowych.

Na pytanie dziennikarki TVN24 Gowin robi boleściwą minę i mówi, że PiS się nie zgadza na ogłoszenie stanu klęski żywiołowej i los narodu jest w rękach opozycji, która albo przyjmie jego propozycję zmiany Konstytucji, albo będą wybory i ludzie się pozarażają.

No to jest szantaż, gra nie fair. Ale trzeba być otwartym na poważne rozmowy, bo grozi nam katastrofa nie tylko epidemiczna, ale i polityczna.