Katolicy dyskryminowani w Europie? Tak samo jak muzułmanie. Jest po prostu rozdział religii od państwa

W ubiegłym tygodniu francuska Rada Stanu (najwyższy organ sądownictwa administracyjnego) zadecydowała, że z pomnika Jana Pawła II stojącego na głównym placu miasta Ploërmel w Bretanii powinien zostać zdjęty krzyż - jako symbol religijny w przestrzeni publicznej jest niezgodny z laickim charakterem państwa francuskiego.

W programie "Kawa na ławę" redaktor Rymanowski zapytał o to zgromadzonych w studiu polityków. Odpowiedział mu Piotr Zgorzelski z PSL:

Piotr Zgorzelski zarzucił zatem Europie Zachodniej, w tym także Francuzom, znanym z restrykcyjnego podejścia do rozdziału kościoła od państwa, że inaczej traktują muzułmanów i chrześcijan - wobec tych pierwszych nie są aż tak restrykcyjni. Wiedza posła jest raczej wybiórcza - ominęły go informacje o protestach muzułmanów, którym francuskie ustawodawstwo zabrania nosić zalecany przez religię strój (np. burkę lub nikab). Takie zakazy obowiązują w dziewięciu krajach UE, a kolejne przygotowują takie ustawy.

"Strój uwzględniający sekularyzm"

Tradycja ścisłego rozdziału państwa od kościoła jest we Francji bardzo silna. Laicki charakter państwa potwierdzono ustawą w 1905 roku, która od tamtej pory pozostaje w mocy. Kościoły i wyznania są traktowane jako stowarzyszenia kultowe - równe sobie, niepubliczne i nie dofinansowywane z publicznych pieniędzy. W szkołach (poza Alzacją i Lotaryngią) nie naucza się żadnej religii.

W 2004 roku przegłosowano we Francji zakaz używania symboli religijnych w szkołach i urzędach publicznych - nie wolno mieć ani chust muzułmańskich, ani żydowskich nakryć głowy, ani krzyża chrześcijańskiego. Gdy ustawa przechodziła przez Zgromadzenie Narodowe protestowały głównie wspólnoty muzułmańskie, organizacje lewicowe i obrońcy praw człowieka. W tamtym czasie 70 proc. Francuzów popierało nowe przepisy.

W 2010 przegłosowano i zatwierdzono przez sąd konstytucyjny zakaz zakrywania twarzy w miejscach publicznych, co uderzało głównie w muzułmanki, dla których burka zakrywająca twarz to część religijnej tradycji. W 2014 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka rozstrzygając sprawę S.A.S przeciwko Francji potwierdził, że zakaz ten nie łamie praw człowieka i jest zgodny z prawem.

Latem 2016 roku władze niektórych kurortów francuskich (m.in. Cannes i Nicei) zakazały z kolei noszenia burkini, czyli specjalnego stroju kąpielowego dla muzułmanek. Plaże patrolowali policjanci wypisujący mandaty nieodpowiednio ubranym kobietom. Jedna z nich pokazała mandat dziennikarzom. Karę dostała za brak "stroju uwzględniającego poszanowanie dobrych obyczajów i sekularyzmu". Jak opisywali świadkowie, inni plażowicze bili policjantom brawo.

Według sondażu przeprowadzonego we Francji w 2013 r. przez instytut Ifop, 84 proc. Francuzów jest za tym, by w prywatnych firmach i instytucjach (gdzie pracownicy mają kontakt z klientami) wprowadzić zakaz noszenia chust.

Nie tylko we Francji

Choć Francja jest najbardziej znana z restrykcji dotyczących symboli i strojów religijnych, tego rodzaju przepisy funkcjonują także w innych państwach UE. W Belgii zakaz zakrywania twarzy w miejscach publicznych funkcjonuje od 2011 roku. W 2017 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka potwierdził, że zakaz nie łamie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

W marcu 2017 roku Europejski Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie Belgijki, którą zwolniono z pracy w prywatnej firmie, bo nie chciała zdjąć islamskiej chusty. Trybunał uznał, że pracodawca miał prawo zwolnić pracownicę, gdyż wcześniej poinformował ją o zasadach obowiązujących w firmie.

W Niemczech, uznawanych przez prawicę za oazę dla muzułmanów, częściowy zakaz zakrywania twarzy przegłosowano w kwietniu 2017 roku. Dotyczy on kobiet, które pełnią funkcje publiczne - podczas pełnienia tych właśnie funkcji. W ustawie argumentowano: "Państwo powinno być neutralne religijnie i ideologicznie".

Od 2016 roku zakaz zakrywania twarzy w miejscach publicznych m.in.: w szkołach, sądach i szpitalach, funkcjonuje w Holandii i w Bułgarii, od września 2017 roku - w Austrii. Zakaz obowiązuje także w niektórych miastach Włoch i Hiszpanii (m.in. w Barcelonie) i w kantonie Ticino w Szwajcarii. Projekty częściowego zakazu m.in. w szkołach przygotowały już rządy Danii i Norwegii.

Śmierć za karykatury Mahometa

Duńska minister ds. integracji, Inger Støjberg, przyznała, że zdjęcie jednej z karykatur Mahometa zdobi pulpit jej iPada. Chodzi o słynne karykatury Kurta Westergaarda, za które rysownikowi kilkakrotnie groziła śmierć z rąk terrorystów. Støjberg napisała: "Pokazały [karykatury], że jesteśmy wolnym krajem, gdzie różne poglądy mogą się ścierać i gdzie można powiedzieć wszystko co się chce i skrytykować każdego, kogo chce się krytykować. Osobiście używam jednego ze słynnych rysunków jako tła na moim iPadzie. Robię to, ponieważ kocham Danię. Kocham wolności, które poprzednie pokolenia stworzyły, i na których zbudowana jest nasze państwo".

12 karykatur Mahometa autorstwa Westergaarda ukazało się w duńskim tygodniku "Jyllands-Posten" w 2005 roku. Przedrukowały je pisma na całym świecie, w tym największe dzienniki Europy Zachodniej, także polska "Rzeczpospolita".

Z rysunków obrażających wszystkie możliwe religie, w tym muzułmanów, słynie także francuski tygodnik "Charlie Hebdo", którego redakcja padła ofiarą ataku terrorystycznego w styczniu 2015 roku. Tydzień po tragedii, w której zginęło 12 osób, tygodnik zamieścił nowy rysunek proroka, który wywołał oburzenie środowisk muzułmańskich z całego świata.

Trudno na tej podstawie wyciągnąć wniosek, że europejskie elity bezustannie krytykują muzułmanów, ale teza Piotra Zgorzelskiego, że te elity są wobec islamu szczególnie delikatne także wydaje się raczej naciągana.