Kogo jeb*ć? Kogo wieszać? Pięć godzin z Marszem Niepodległości

W okolicach ronda Dmowskiego pojawiam się kilka minut przed 14.00. Przy wyjściu z Dworca Śródmieście witają mnie stoiska z czapkami i szalikami w symbole narodowe i powstańcze. Kilkanaście metrów dalej, w okolicy obelisku, rozbity jest namiot z emblematami ONR. Przy metrze umawiają się ludzie, wszędzie tłumy, trudno się przebić przez schody. Umówiłam się z koleżanką, ale nie jesteśmy w stanie się znaleźć. Zero zasięgu. Nigdzie nie można się dodzwonić, esemesy dochodzą wybiórczo.

Przez kolejne 45 minut kręcę się w okolicach Ronda Dmowskiego. Marsz Niepodległości miał rozpocząć się o 14.00 wspólną modlitwą, ale z głośników dochodzi tylko jakaś patriotyczna pieśń. Jest spokojnie, ludzie stoją grupkami, trzymają biało-czerwone flagi.

Około 15.00 spotykam kolegę z redakcji. Przeciskamy się obok Novotelu, by być bliżej ronda. Robi się ciasno, co chwila grzęźniemy w tłumie. Grupka w czerwonych płaszczach z naszytym Jezusem Królem Polski, wręczają nam ulotki o Krucjacie Różańcowej. Nie za bardzo słyszymy przemowę prezydenta. Dochodzi coś o barwach biało-czerwonych i tyle.

W momencie, gdy Marsz zaczyna śpiewać Mazurka, odpalają dziesiątki czerwonych rac. Po hymnie zostaje duszący dym, rodzice zasłaniają kocykiem dziecko w wózku.

Rozglądam się. Prawie same biało-czerwone flagi, tak jak chciał prezydent. Powiewa też niebieska flaga unijna, w obręczy gwiazd wielki napis ANTY-UE, a na nim czerwony znak zakazu. Chyba nie chodziło o podwójne przeczenie.

Nie wiesz, co to krzyż celtycki?!

Jakieś dwa metry ode mnie chłopak. Niewysoki, dwudziestokilkuletni. Włosy wygolone po bokach, na twarzy czerwona opaska. Bez wytchnienia wyciąga ręce w górę i powiewa biało-czerwoną flagą, na której widać niechlujnie wymalowany czarnym sprejem krzyż celtycki.

Przeciskam się w jego stronę. “Co oznacza ten symbol na fladze?” “Jak to co? Krzyż celtycki” “Ale co on oznacza?” – dopytuję. “No co ma oznaczać” – chłopak jest zdziwiony – “no nacjonalizm” .

Odwraca się do kolegi: “No, ja pierdolę, Wikipedii nie ma, żebym musiał wszystko tłumaczyć?”

Przemowy się skończyły, gdzieś z przodu rusza prezydencki marsz, który, jak dowiaduję się później, osłania kordon żandarmerii. Marsz Niepodległości czeka w ścisku, jakieś pół godziny, może dłużej. "Idzie, czy stoi ten marsz? Jezu" – niecierpliwią się ludzie.

Ktoś zaczyna skandować "Kto nie skacze, ten za Hanką, hop hop hop". Większość podchwytuje hasło i zaczyna podskakiwać wesoło. Przyśpiewka idzie jak meksykańska fala kolejnymi szeregami w stronę placu Konstytucji.

Młoda dziewczyna zwraca się do chłopaka przed nami, który skandował, co zrobić ze znienawidzoną telewizją. “To chyba nie miejsce na takie hasła” – brzmi kategorycznie. Chłopak nie odpowiada.

Kilka metrów przed nami zamieszanie, przepychanki. "Zdejmuj maskę, prowokatorze" – słyszę. Dopytuję, ale nikt nie wie, o co chodzi.

Trochę to dziwne, bo sporo ludzi ma zasłonięte twarze. Na przykład tych dwóch chłopaczków, którzy stoją zaraz za mną. Na twarze zaciągnęli cienkie, czarne bandany, widać tylko oczy. Jeden wyciąga papierosa. “Co, tu można?” – zwraca się drugi. “Tak, tylko w bloku nie można” – odpowiada i wkłada papierosa do ust, nie zdejmując z twarzy zakrycia. "Z podwójnym filtrem. He he" – komentuje z boku mężczyzna.

Jakim bloku? Kilkanaście metrów od nas czeka Czarny Blok. Organizacje, które tutaj idą wyznają styl życia straight edge, grzecznych punkowców. Papierosy nie pasują im do wizerunku. To oni szli w 2017 roku z bannerem "Europa biała albo bezludna". W bloku widzę Autonomicznych nacjonalistów, Niklot i Szturmowców. Najbardziej radykalne ugrupowania na Marszu. Nie ma przesady w nazywaniu ich ideologii i estetyki neonazistowską.

W tym roku są grzeczni. Z przodu niosą banner: "IMPERIUM. Gdy powstanie, to tylko z naszej krwi". Za nim czarne flagi z krzyżami celtyckimi, słowiańską swastyką, Józefem Piłsudskim i błyskawicą - symbolem Szturmowców.

Janusz Waluś naszym wzorem

Jakąś godzinę później przez kilka minut nagrywam Czarny Blok. Przed blokiem biega szczelnie zasłonięty mężczyzna, kipi energią. Wyrzuca pięści w przód jakby bił się z powietrzem, krzyczy: SZTURM! SZTURM! SZTURM-OWCY! Prawie nikt nie pokazuje twarzy. Ale ten ma odsłoniętą twarzą, może dlatego, że dyktuje megafonem hasła:

"Kłamstwa Szechtera wyrzuć do kontenera. Kłamstwa Michnika wyrzuć do śmietnika" "Naszym celem wielka Polska" "Stop roszczeniom Izraela" "Europa tylko dla Europejczyków!" "Młodzi! Aktywni! Radykalni!" "Młodzież przeciwko marksizmowi!"

"Standardowe pytanie do Adama Michnika: co tam u brataaa?? Ha ha ha!" – zaśmiewa się animator pochodu, a ja myślę, że żadne z tych haseł nie byłoby kontrowersyjne dla przeciętnego polskiego prawicowca.

"Pamiętajmy wszyscy, że w więzieniu w RPA siedzi nasz brat, ostatni żołnierz wyklęty – Janusz Waluś, który zastrzelił komunistycznego zbrodniarza, żeby zatrzymać ludobójstwo Afrykanerów. Dlatego krzyczymy dzisiaj głośno: Wolność, wolność dla Walusia!" – zaczyna inny, szczelnie zamaskowany - “Naszym wzorem! Janusz Waluś!”.

Bokiem, od strony torów tramwajowych mija nas grupa z flagami Polski. "Biało-czerwone, to barwy niezwyciężone!" – śpiewają. Podchodzę do jednej z rodzin. "Państwo się utożsamiają z tym, co krzyczą tamci ludzie?" “Nie wiem, nie znam tej organizacji” – mówi ojciec. “A o Januszu Walusiu państwo słyszeli?”. “Nie, ale właśnie mówili, że zastrzelił któregoś z komunistów, aby zakończyć ludobójstwo. Przez co siedzi w więzieniu w RPA. Z tego, co usłyszałem" – odpowiada syn, na oko 15-letni.

Obok przechodzi straż marszu. Pytam, dlaczego nie reagują na wychwalanie mordercy, na faszystowskie symbole. “Nie jesteśmy upoważnieni do kontaktu z mediami”.

Bo w Polakach jest patriotyzm

Na chwilę odbijam w Kruczą, próbuję złapać zasięg. Podchodzę do dwóch mężczyzn w średnim wieku. Wyglądają poważnie, płaszcze, kapelusze. Przyglądają się z boku pochodowi.

"Jak panom podoba się na Marszu?" – zagaduję. “Jest tak jak się spodziewałem”. “Czyli jak?” “Nie jest tak strasznie, jak mówi TVN”.

Zaczyna się ściemniać, po ulicy idzie czerwona łuna od rac, ludzie stoją na dachach przystanków, co chwila wybuchają petardy. Powtarza się okrzyk o wieszaniu komunistów i zarzynaniu sierpem i młotem "czerwonej hołoty".

Pytam mężczyzn, co sądzą o tych hasłach. “Niektórzy są antykomunistycznie nastawieni”. "Ale czy to nie przesada?" “Ludzie mają różne poglądy. Na tyle osób, to zawsze się ktoś znajdzie”.

W czasie kilku godzin z Marszem, to najczęstsza odpowiedź. Ale pytam dalej.

"Trochę dużo tych okrzyków, i tych petard. Jakby nie świętowano, tylko maszerowano w proteście".

Mężczyzna w kapeluszu uśmiecha się pobłażliwie: “To już Cat-Mackiewicz przecież napisał: Polacy mają w sobie dużo patriotyzmu”.

To jest moja twarz, moja osoba

"Pisowcy jebani, wypierdalaaać!" – krzyczy do starszej kobiety mężczyzna w średnim wieku i zielonej kurtce. Wtóruje mu idący obok facet z flagą. Wyłapuję co drugie słowo:

Ktoś coś pokrzykuje dwa kroki za nimi. "No kurwa, cooo?" – odwraca się do tyłu.

"Dobra, no, PiS jest partią interesu syjonistycznego" – odpowiada mu rosły facet ubrany w moro. Ten w zielonej kurtce wraca na miejsce i znowu wrzeszczy do starszej kobiety: "Nie sprzedacie nas! Nie sprzedacie!"

W tym momencie zauważa, że rejestruję całą scenę. "Pani nie filmuje" – podbiega i próbuje mi wyrwać selfie sticka, na którym trzymam komórkę. Odciągają go koledzy. "Zostaw, kobiety nie wypada" – ktoś próbuje go uspokoić.

"Nie kręć, nie kręć!" – krzyczy nadal. "Ale mam prawo" – próbuję się bronić. "Jesteśmy w miejscu publicznym". "To jest moja twarz, to jest moja osoba i wypierdalać" – rzuca mi mężczyzna.

Pytam starszą panią, co się właściwie stało. "Ja tylko im zwróciłam uwagę, żeby nie wykrzykiwali takich rzeczy" – odpowiada spokojnie.

Mężczyźni jednak nadal pokrzykują: "Kurwa, Mateuszek z Dudą, wielcy zbawcy marszu, kurwa!", "PiS was Żydy za 500 złotych kupił!".

Rozmowy ze zwykłymi rodzinami

Zaczepiam elegancką parę w średnim wieku, idą pod rękę. Wyróżniają się w tłumie. Zaczynam standardowym pytaniem, ale odbijają piłeczkę. Skąd jestem, po co pytam.

"OKO.press? Aaa, państwo to jesteście jednostronni, to pani w wiadomym celu tutaj przyszła". Kobieta jest uprzejma:

“A mi się podoba. Ja mieszkałam trzy lata we Francji i tam to dopiero są niebezpieczne manifestacje, a policja brutalnie traktuje ludzi”.

Rozmawiam z rodziną z dzieckiem. Mają po 30 lat, dziecko w wózku nie więcej niż dwa.

“Jak się państwu podoba?”

“Podoba, fajnie jest”.

Wokół strzelają petardy, tłum zaczyna skandować “jebać, jebać TVN”.

“A hasła się podobają?” – zwracam się do matki. Obie wiemy, czego dotyczyło pytanie, bo w tym samym momencie kierujemy wzrok na dziecko.

Powstańcom chce się siku

Na wysokość Muzeum Narodowego docieram około 17.00. Jest już całkiem ciemno. Widziałam kiedyś w sieci zdjęcia, jak uczestnicy Marszu obsikują mury Muzeum. Odbijam w bok i wszystko jest, jak w internecie. Mężczyźni ustawiają się grzecznie w rzędy i oddają mocz. Niektórzy na ramionach mają opaski powstańcze.

To miejsce graniczne. Dalej pójdą tylko bardziej zdeterminowani do manifestowania dumy z niepodległości. Coraz więcej osób pije. Alkohol i zmęczenie słychać w przyśpiewkach, które stają się bardziej wulgarne.

Fale idą już w dwie strony. Część wraca - bo ciemno, zmęczenie. Zniechęca ich też zator przy wejściu na Most Poniatowskiego. "Pięknie jest! Super jest! Młodzieży dużo!" – rzuca mi w komórkę jedna z wracających z Marszu kobiet.

Kto jest w Polsce cwelem

Jedną z największych bohaterek Marszu jest Hanna Gronkiewicz-Waltz. Bo nie udało jej się zablokować Marszu. Prezydent Warszawy rekompensuje uczestnikom to, co zabrali im prezydent i premier oficjalnie legitymizując marsz. Przyjemność robienia czegoś wbrew politykom.

"UPA, Bandera, to kawał cwela" – ktoś na moście wprowadza nowy motyw.

Przypomina mi się historia kolegi, którego nawiedzili aktywiści zbierający na rzecz Janusza Walusia. Jeden miał koszulkę z napisem “Nelson Mandela to kawał cwela”. Tutaj też cwel króluje w przyśpiewkach, cwelem jest każdy. Cwel to w końcu ta słynna pasywność, z gruntu obca narodowej aktywności. Ale cwele-wrogowie podejmują też działania dywersyjne, a nawet ruszają do frontalnych ataków.

Rymowanka wzbudza ogólną wesołość, więc mężczyzna postanawia kuć żelazo póki gorące i intonuje na tę samą melodię: “Michnik, za brata, ty kurwo jebana…” ale tu głos mu się łamie, brakuje rymu. “Kurwo jebana… i wystarczy!” – kończy radośnie.

Chwilę później: "Chwała bohaterom! Duma, duma, narodowa duma!"

Panie tego nie słyszały

"Co panie sądzą o tych hasłach?". Chyba 30 raz o to pytam. “Ciągle to samo. Zmieniliby płytę!” – odpowiadają dwie rozbawione starsze panie. “I tylko tyle? Nic paniom nie przeszkadza?” "Z różnymi hasłami ludzie przychodzą, na szczęście to mniejszość” – mówią kobiety.

Zastanawiam się, czy to ze mną jest coś nie tak, że słyszę o jebaniu i mordowaniu mniej więcej co dwie minuty?

A tu okazuje się, że niektórzy mają po prostu takie poglądy. Demokrację mamy.

Opowiadam starszym paniom, że uczestnicy Marszu wychwalili mord dokonany przez Janusza Walusia. Mówili, że jest dla nich wzorem.

Panie nic o tym nie słyszały.

PiS, PO - jedno zło

Na moście udaje mi się zrównać z platformą Młodzieży Wszechpolskiej. Już po powrocie do domu oglądam filmiki z początku Marszu, na których skandują:

"Pedofile, lesbijki, geje, cała Polska się z Was śmieje".

Wieczorem są spokojniejsi. "Kochani, mieliśmy gościa z rządu. Zgadnijcie, co mu powiedzieliśmy?” – peroruje młody mężczyzna. Odpowiada mu buczenie. “PiS chciał nam ten marsz ukraść!”

Dużo jest wylewanych żali o sprowadzanie pracowników najemnych. “Polska dla Polaków, Polacy dla Polski”, “Praca dla Polaków”. Jak to możliwe, że dla milionów Ukraińców jest praca, a dla Polaków jej nie ma – zastanawiają się na głos.

Ogłaszają przez megafon, że ich ideologia to "narodowy solidaryzm".

Myślę, że ten solidaryzm (choć nie solidarność) to sposób, by nikt ich nie posądził o bycie "czerwoną hołotą" za popieranie socjalizmu.

"PiS, PO – jedno zło" – śpiewają po wielokroć.

Staniemy się jak kula śniegowa

Na błonia przed Stadionem Narodowym docieram grubo po 18.00. Ciemno wszędzie. Ze sceny płyną pieśni: "Z dawnaś Polski Ty królowo", "Bogurodzicą". Jest i Słowacki:

"Nigdy z królami nie będziem w aliansach, Nigdy przed mocą nie ugniemy szyi, Bo u Chrystusa my na ordynansach, Słudzy Maryi!"

Słucham w skupieniu, stojąc na Alei Zielenieckiej i patrząc na gromadzący się w mroku tłum. Co kilka metrów ktoś odpala racę. Ludzie robią sobie zdjęcia na tle czerwonej poświaty.

"Dobry wieczór. Jak humorek? Miło spędziła pani dzień?" – zagaduje mnie grupka chłopaczków w dresach. "Miło" odpowiadam, bo, jak to się mówi, nie chcę siać fermentu.

“Fajna taka. Aż miło popatrzeć” – mówi jeden ni to do kolegów, ni to do mnie.

Chór kończy występ. Rozpoczynają się mowy. Leszek Żebrowski robi wykład o historii, jak to bohaterowie wydarli zaborcom niepodległość. I trochę o tym, jak kolejne władze prześladowały prawdziwych patriotów.

Flaga w kupie

Obok mnie pod znakiem "wjazd" dwóch chłopaków robi sobie zdjęcia. Jeden ubrany w strój Legionisty, w rękach trzyma strzelbę. Kolega ma na twarzy kominiarkę z czaszką, wspiera się na wielkiej fladze Słowacji.

Tymczasem w tłumie wybuchają okrzyki: "Cześć i chwała bohaterom!".

Konferansjer ze sceny zagrzewa: "Bóg, honor i Ojczyzna!". To oficjalne hasło tegorocznego Marszu.

Mikrofon przejmuje Tomasz Dorosz przedstawiony jako "szef najbardziej znienawidzonej przez III RP organizacji, czyli ONR". Opowiada, jak w "tak zwanej liberalnej demokracji" straszy się patriotami. Opowiada o nagonce "Gazety Wyborczej", przypomina o polskiej fladze zatkniętej w psią kupę.

Patrzę po ludziach i widzę konsternację, ta kupa zaburzyła podniosły charakter przemowy. Chyba nie wszyscy skojarzyli ją z Kubą Wojewódzkim i rysunkiem Marka Raczkowskiego.

"Marsz Niepodległości przeszedł już dziewiąty raz! Han pasado! Kolejne zwycięstwo!" – raduje się Dorosz.

W tegorocznym zwycięstwie próbowały jednak przeszkodzić nie tylko liberalne elity, ale także rząd, który podstępem chciał zawłaszczyć oddolną inicjatywę.

“Nie pozwolimy! Nigdy!” – pokrzykują oburzeni ludzie. Retoryczne pytanie rozumieją dosłownie.

Czołem Wielkiej Polsce

Następny jest Ziemowit Przebitkowski z Młodzieży Wszechpolskiej. "Czołem Wielkiej Polsce!" – wita wszystkich donośnie.

Patrzę jak na telebimach ludzie w pierwszych rzędach odkrzykują zapamiętale: "Czołem Wielkiej Polsce! Czołem Wielkiej Polsce!". Są szczęśliwi, że kamera ich uchwyciła.

Przebitkowski opowiada, że patriotyzm to nie tylko Marsz Niepodległości raz w roku, to nie przejście z punktu A do punktu B.

Właściwie każdy, kto dotarł aż tutaj, jest na najlepszej drodze, by zostać aktywnym patriotą. Tylko nie wolno dać sobie wmówić lewactwu, że to jest jakiś faszyzm.