Koronawirus w Lubuskiem. 44 godziny, dwa razy za wolno. Daleko do laboratorium

Mamy w Polsce pierwszy potwierdzony przypadek koronawirusa w Polsce. Pacjent pojawił się w Szpitalu Uniwersyteckim w Zielonej Górze "około południa" 2 marca 2020. "Tego samego dnia wieczorem" próbkę do badania wysłano do laboratorium w Warszawie, a w nocy z 3 na 4 marca okazało się, że wynik badania jest pozytywny. Informację o pierwszym przypadku koronawirusa w Polsce podał minister zdrowia Lukasz Szumowski o 4 marca o 08.00 rano.

Na konferencji prasowej o 10.00 (na zdjęciu powyżej) marszałkini województwa lubuskiego Elżbieta Polak, prezes szpitala Marek Działoszyński i ordynator oddziału zakaźnego Jacek Smykał opowiedzieli o tym przypadku.

„Przebieg zachorowania u pacjenta jest łagodny. Dzisiaj już nie gorączkuje” – mówił ordynator Smykał. Można się domyślać, że pacjent nie jest starszym człowiekiem (min. Szumowski podkreślał, że "nie należy do grupy ryzyka"; a to obejmuje osoby starsze).

„Gazeta Lubuska” podaje, że pacjent specjalną karetką do szpitala w Zielonej Górze trafił z Cybinki. To mała miejscowość (niecałe 3 tys. mieszkańców) blisko niemieckiej granicy, 67 km od Zielonej Góry. Pacjent wracał z Westfalii na zachodzie Niemiec i przyjechał do Polski "więcej niż jednym autobusem".

Aktualizacja: Wieczorem w "Czarno na białym" w TVN 24 sąsiad pacjenta podał, że ma on 66 lat. Dodał, że odwiedzał on córkę mieszkającą w Westfalii.

Dr Smykał jest przekonany, że

Zadaniem służb sanitarnych jest dotarcie do osób, z którymi pacjent mógł mieć kontakt. W Niemczech rodzina pacjenta została poddana izolacji. Aktualizacja: Wieczorem podano, że pacjent jechał jednym autobusem, który miał przystanki i zabierał pasażerów w kilku miastach niemieckich, na granicy w Świecku przesiadł się w prywatny samochód. Kwarantanną objęto pasażerów autobusu, którym jechał.

Czas reakcji 44 godziny. Dwa razy za długo

Nie wiemy, kto i dlaczego wezwał karetkę do pacjenta w Cybince (dojazd do Zielonej Góry zajął zapewne niecałą godzinę, to 67 km). Czy mężczyzna konsultował się rano 2 marca z lekarzem w miejscowej (niepublicznej) placówce Zespołu Lekarza Rodzinnego? Rzeczniczka szpitala powiedziała OKO.press, że nie wie, jaką drogą chory zgłosił swój przypadek.

Aktualizacja: Wieczorem okazało się, że nasze przypuszczenie było trafne. Pacjent skontaktował się z lekarzem pierwszego kontaktu. Okazuje się, że zrobił to telefonicznie.

"Proces diagnostyczny zajmuje nawet 18 godzin, bo jesteśmy ośrodkiem referencyjnym i instytutem naukowym i jakikolwiek najmniejszy cień wątpliwości jest analizowany, przeprowadzamy ponowne próby, stosujemy różne testy" – tłumaczył 29 lutego dyrektor Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie dr Grzegorz Juszczyk.

Dojazd z Zielonej Góry do Warszawy zajmuje autostradą A2 4,5 godziny (455 km). Karetka jedzie zapewne nieco szybciej.

Przypadek z Cybinki pokazuje poważną słabość systemu, jaką jest brak ośrodków diagnostycznych. Obecnie są tylko cztery, z tego dwa w Warszawie. To oznacza wielogodzinną stratę czasu na ustalenie, czy choroba jest wynikiem koronawirusa, co w przypadku epidemii nie powinno mieć miejsca.

Próbki wysłano "wieczorem", co może oznaczać stratę 8 a nawet 10 godzin od przyjęcia pacjenta. Dlaczego szpital zwlekał? Pozostałe 10 godzin opóźnienia są trudne do wyjaśnienia.

Nie ma pieniędzy od rządu. Potrzebne dodatkowe respiratory i aparaty ECMO

Pani marszałkini Elżbieta Polak chwaliła szpital. Skarżyła się za to na współpracę z rządem:

„Bardzo mnie niepokoi, że w takiej sytuacji wciąż nie mam odpowiedzi od pana wojewody. Skierowaliśmy pisma o skierowanie odpowiednich informacji do mieszkańców województwa lubuskiego oraz o wsparcie finansowe".

Polak poinformowała, że 24 lutego 2020 zarząd województwa uzyskał informacje od szpitali dotyczące "wdrożonych procedur i stanu przygotowania" do epidemii i podjął decyzję o współfinansowaniu wydatków. Zwrócili się do rządu o wsparcie finansowe.

OKO.press dopytało urząd marszałkowski, na co potrzebne są pieniądze. Jak powiedziała OKO.press kierowniczka Biura Prasowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego Marzena Toczek, szpitale w województwie nie otrzymały jeszcze żadnych pieniędzy na przygotowanie do epidemii.

Przesłała nam również listę z zapotrzebowaniem na sprzęt medyczny, jaki jest potrzebny w szpitalach w Gorzowie i Zielonej Górze na wypadek koronawirusa. Szpital gorzowski nie ma oddziału zakaźnego, a więc potrzebuje większej kwoty – 4,7 mln złotych. Szpital zielonogórski prosi o 2,2 mln złotych.

Poniżej zdjęcie dokumentu z zapotrzebowaniem, o jakie wnosi szpital w Zielonej Górze, w którym leczy się pierwszy polski pacjent z koronawirusem. Uderza na liście potrzeb 5 respiratorów (po 90 tys. zł), co jest uzasadnione częstym powikłaniem w epidemii koronawirusa jakim jest zapalenie płuc oraz dwóch aparatów ECMO używanych do natleniania krwi przy niewydolności oddechowej. Ponadto najdroższe są aparat do USG i RGT.

W odpowiedzi na krytykę marszałkini Polak, rzecznik ministerstwa zdrowia stwierdził, że wojewoda, a zarazem poseł PiS Władysław Dajczak zawnioskował do rządu 3 marca o 10 milionów złotych wsparcia dla województwa.

Szpital czeka na następnych chorych

Ordynator Smykał podkreślał na konferencji, że szpital ma doświadczenie w leczeniu wielu chorych przy okazji innej choroby – bakterii New Delhi. Szpital izolował pacjentów w lipcu i sierpniu 2020, dzięki czemu dopracował odpowiednie procedury.

Zapewniał też, że wyposażony w maski i stroje ochronne dla personelu jest wystarczające. Oddział jest odizolowany, nie ma połączeń z resztą szpitala.

Oznacza to, że będą kierowani poza województwo lubuskie, bo Kliniczny Oddział Chorób Zakaźnych Szpitala Uniwersyteckiego im. Karola Marcinkowskiego jest jedynym oddziałem zakaźnym w Zielonej Górze.

Według oficjalnej informacji oddział „świadczy usługi w następującym zakresie: neuroinfekcji, wirusowego zapalenia wątroby, zatruć pokarmowych, chorób odkleszczowych i odzwierzęcych”. W szpitalu jest też jedyny w lubuskim Pododdział Nabytych Niedoborów Immunologicznych HIV i AIDS.

Korzystne jest to, że oddział chorób zakaźnych w Zielonej Górze mieści się w osobnym budynku.

Modelowy pacjent, czyli gdzie się zgłosić

„To pacjent świetnie uświadomiony, modelowy. Wszystkie procedury zostały świetnie wykonane” – chwalił na konferencji doktor Smykał. Jakie to procedury?

Główny Inspektorat Sanitarny przedstawił w połowie lutego 2020 schemat postępowania. Pacjent z Cybinki był w sytuacji opisanej przez romb najbardziej po lewej stronie (trafił do szpitala specjalną karetką i oceniono jego objawy jako prawdopodobieństwo choroby) i "przeszedł" w lewo (na wykresie brakuje strzałki) - został poddany hospitalizacji.

Schemat nie wskazuje na moment, w którym od pacjenta pobierana jest próbka do badania, nie jest jasne, czy dotyczy to tylko osób hospitalizowanych.

Wygląda to skomplikowanie. Prześledźmy tę instrukcję.

Stacja epidemiologiczna i oddział zakaźny decydują

Do systemu opisanego wyżej wchodzi osoba X, która spełnia jeden z dwóch warunków:

• w ostatnich 14 dniach przebywały w obszarze, gdzie wirus występuje lub
• miały kontakt z osobą, u której chorobę stwierdzono lub u której podejrzewa się jej wystąpienie.

Osoba X powinna wtedy zawiadomić lokalną stację sanitarno-epidemiologiczną. Jeżeli u osoby X występują objawy (kaszel, duszności, wysoka gorączka), zostanie przetransportowana bezpośrednio na izbę przyjęć oddziału zakaźnego. Tam lekarze zdecydują, czy zostanie poddana hospitalizacji, czy przejdzie kwarantannę w miejscu zamieszkania.

Jeżeli objawy nie występują, zadaniem stacji sanitarno-epidemiologicznej jest zakwalifikować osobę X do jednej z trzech grup, ale niestety opis tych grup jest daleki od jasności:

• Grupa I: trzeba wtedy ograniczyć aktywność zawodową i społeczną oraz samemu monitorować swój stan zdrowia przez 14 dni od narażenia na zarażenie. "Idzie tu o osoby pracujące z dziećmi, osobami starszymi i przewlekle chorymi".
• Grupa II: do tej grupy trafią osoby, których praca nie wymaga kontaktu z innymi osobami lub niepracujące. Również należy ograniczyć kontakty z innymi i monitorować swoje zdrowie przez 14 dni.
• Grupa III: kwalifikacja do trzeciej grupy oznacza możliwość utrzymania codziennej aktywności, przy monitorowaniu stanu zdrowia. Ma to dotyczyć "np. osób tymczasowo przebywających w Polsce".

Jeżeli objawy nie wystąpią, po 14 dniach taki monitoring się kończy.

Nie na SOR!

Warto zapamiętać – jeżeli podejrzewasz u siebie wystąpienie koronawirusa, NIE UDAWAJ SIĘ NA SOR - mógłbyś narazić innych pacjentów na zarażenie wirusem. Na oddziałach ratunkowych często znajdują się osoby z grup podwyższonego ryzyka – osoby starsze, z chorobami przewlekłymi. Jeśli masz wątpliwości, zadzwoń na infolinię Narodowego Funduszu, czynną całą dobę 800-190-590.

W województwie lubuskim Wojewódzka Stacja Epidemiologiczno-Sanitarna znajduje się w Gorzowie Wielkopolskim. Całodobowa infolinia 605-584-739

Telefon do stacji powiatowej w Zielonej Górze: 507 055 962.

Do innych powiatowych stacji w województwie lubuskim numery są tutaj.

W Warszawie Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny uruchomił trzy infolinie:

• 223-107-936;
• 223-107-904;
• 223-118-025

Numery do stacji sanitarnych we wszystkich województwach znajdziemy w sieci, na stronach wojewódzkich stacji sanitarno-epidemiologicznych.