Od 1999 roku, kiedy wychodzi na jaw, że ks. Wincenty Pawłowicz molestuje pięciu ministrantów, o jego los troszczy się trzech biskupów. Gdy mimo to zostaje skazany, wysyłają go do słonecznej Odessy na Ukrainie, pozwalają mieć ministrantów, prowadzić rekolekcje. Także w Polsce. Kurie nie chcą nam powiedzieć, czy zgodnie z papieskim nakazem zawiadomiły Watykan o molestowaniu dzieci. I nie informują, gdzie jest teraz Pawłowicz.

Pierwszy sygnał przychodzi od czytelnika OKO.press: w grudniu 2017 roku ksiądz Wincenty Pawłowicz odprawia rekolekcje w kościele w Brzeźnie Lęborskim, wsi na Kaszubach. Sprawdzamy ten trop.

24 października dzwonimy do ówczesnego proboszcza z Brzeźna, ks. Wojciecha Czajkowskiego. Podajemy się za pracowników domu rekolekcyjnego.

– Dzień dobry, ksiądz proboszcz w 2017 roku zaprosił do prowadzenia rekolekcji księdza z Ukrainy, Wincentego Pawłowicza. Chcielibyśmy zaprosić go do nas na rekolekcje w tym roku. Ma ksiądz do niego kontakt?

– Oj, nie polecam - wzdycha.

– Dlaczego? Źle prowadził te rekolekcje? - dopytujemy.

– To jakby… na innej płaszczyźnie. Nie będę o tym mówił przez telefon. Naprawdę, gorąco zachęcam do zaproszenia kogoś innego.

Artykuł po ukraińsku przeczytacie tutaj:

Witonia, 1999. Wikary Pawłowicz gwałci i nagrywa

Rok 1998. Do parafii św. Katarzyny w Witoni niedaleko Łodzi przyjeżdża nowy wikary, 34-letni Wincenty Pawłowicz. Chociaż księdzem jest dopiero od ośmiu lat, Witonia to jego siódma parafia, piąta w diecezji łowickiej.

Rok później Pawłowicz jest w Witoni tematem numer jeden.

Według relacji antyklerykalnego tygodnika “Fakty i Mity” ksiądz Pawłowicz na plebanii organizuje dla młodzieży pracownię komputerową z dostępem do internetu. Dzieciakom trudno oprzeć się takiej pokusie. Odwiedzają księdza coraz częściej i przesiadują u niego do nocy.

“Nadchodzi jednak pewien kwietniowy dzień 1999 roku - piszą “Fakty i Mity”. - Zdenerwowana Maria W. wciąż spogląda na zegarek. Jej dwunastoletni syn poszedł na plebanię zaraz po szkole i do tej pory nie wrócił. Kobieta decyduje się pójść po dziecko. Na pukanie do plebanijnych drzwi nikt nie odpowiada. Naciska klamkę - otwarte, wchodzi więc do środka. Z pokoju obok słyszy odgłosy muzyki. Tam kieruje kroki. Widok, który staje się jej udziałem, zapamięta do końca życia”.

Według relacji tygodnika kobieta widzi, jak ksiądz Pawłowicz odbywa stosunek z jej synem. Obok stoi statyw z kamerą.

Okazuje się, że ofiar Pawłowicza jest więcej. Rodzice kilku ministrantów zeznają na policji, że ksiądz molestował także ich dzieci.

Według “Faktów i Mitów” jeszcze tego samego dnia ks. Pawłowicz znika z parafii. Nazajutrz ówczesny biskup łowicki Alojzy Orszulik zaprasza do swojej siedziby rodziców oskarżających Pawłowicza. Po spotkaniu z wycofują swoje zeznania.

W maju, po dwóch miesiącach od wydarzeń w Witoni, Prokuratura Rejonowa w Łęczycy postanawia nie wszczynać postępowania karnego. „Nie znaleziono do tego powodów” - informuje.

W czerwcu 1999 roku do Polski po raz siódmy przyjeżdża Jan Paweł II. Dla kurii łowickiej ta pielgrzymka będzie szczególna. Papież po raz pierwszy odwiedza Łowicz. Wygłasza homilię do dziesiątek tysięcy wiernych. Pozdrawia biskupa Orszulika.

Jak się później okazuje, biskup Orszulik przeniósł Pawłowicza sto kilometrów dalej, do parafii w Lubochni pod Tomaszowem Mazowieckim.

Lipiec 2002. Znika na Ukrainie, ale wraca na proces

Na początku lipca 2002 roku łęczycka prokuratura wznawia śledztwo po publikacji artykułu “Faktów i Mitów”. Tym razem zeznania przeciwko Pawłowiczowi składają molestowani chłopcy.

O szczegóły wydarzeń z 1999 roku pytamy Krzysztofa Kowalczyka, który w 2002 roku był prokuratorem prowadzącym postępowanie. Sprawę pamięta, ale odmawia odpowiedzi na pytania, powołując się na tajemnicę śledztwa.

Przyznaje jednak: “Rodzice wykorzystywanych przez Pawłowicza dzieci nagle gremialnie wycofali swoje zeznania obciążające księdza Pawłowicza. Musi pan zajrzeć do akt”. Prosimy Sąd Rejonowy w Łęczycy o wgląd do akt, ale nie dostajemy zgody. Prezes sądu argumentuje, że sąd "wyłączył jawność rozprawy w całości ze względu na charakter czynu i dobro pokrzywdzonych".

Zaraz po wznowieniu śledztwa biskup Orszulik odwołuje Pawłowicza z parafii w Lubochni. Pawłowicz bierze bezterminowy urlop i znika bez śladu. Kuria zarzeka się, że nie zna miejsca jego pobytu.

Ksiądz nie stawia się na wezwanie prokuratury, więc ta 4 listopada 2002 roku wysyła za nim list gończy. Dwa tygodnie później ksiądz Pawłowicz dobrowolnie oddaje się w ręce polskich służb na polsko-ukraińskim przejściu granicznym w Dorohusku. Okazuje się, że od 10 lipca ukrywał się na Ukrainie. “Fakty i Mity” w kolejnym artykule chwalą się, że to one pomogły wytropić Pawłowicza. Według tygodnika były wikary z Witoni przebywał w Żytomierzu w siedzibie kurii kijowsko-żytomierskiej u swojego brata, który jest diakonem.

17 lipca 2003. Skazany na rok i 10 miesięcy

Prokuratura Okręgowa w Łodzi oskarża Pawłowicza o “doprowadzenie pięciu chłopców poniżej 15. roku życia do wykonywania czynności seksualnych i poddania się im” - informuje „Gazeta Wyborcza” w marcu 2003 roku.

Podczas śledztwa Pawłowicz przyznaje się do zarzutów, ale odmawia składania wyjaśnień. Wyraża skruchę i żal.

Do czasu orzeczenia wyroku, dziewięć miesięcy spędza w areszcie śledczym w Łęczycy. Chce odprawiać msze, ale szef aresztu nie zgadza się na dostarczenie Pawłowiczowi mszalnego wina.

17 lipca 2003 roku Sąd Rejonowy w Łęczycy skazuje Pawłowicza na rok i osiem miesięcy więzienia oraz zakazuje mu wykonywania zawodu nauczyciela na okres dziesięciu lat. Prokuratura składa apelację.

Lipiec 2003 rok. Kuria: Ksiądz już odpokutował

W oczekiwaniu na kolejny proces Pawłowicz wychodzi na wolność, ale kuria łowicka nie zawiesza go w wykonywaniu funkcji kapłańskich. W jej opinii zachowanie księdza nie budzi zastrzeżeń. “Odpokutował zresztą swoje przewinienia w klasztorze i przez półtora roku był odsunięty od czynności liturgicznych” - słyszą w kurii łowickiej dziennikarze „Dziennika Łódzkiego”. “Zgodnie z kościelnym prawem karnym, notoryczne trwanie w grzechu przeciw szóstemu przykazaniu (nie cudzołóż) automatycznie suspenduje kapłana. Jednak w przypadku księdza z Witoni nie można mówić o trwaniu w grzechu, bo molestowania seksualnego nieletnich dopuścił się cztery lata temu”.

Kuria zaznacza, że gdy zapadnie prawomocny wyrok, biskup Andrzej Dziuba (który w 2004 roku zastąpił biskupa Orszulika) postanowi, "czy suspendować kapłana w trybie administracyjnym, czy też zdecyduje o tym sąd kościelny. Może też w ogóle nie ingerować w tej sprawie".

24 października 2003. Skazany na trzy lata

Sąd Okręgowy w Łodzi 24 października 2003 roku podwyższa Pawłowiczowi wyrok do trzech lat bezwzględnego więzienia.

Co w związku z tym robi w sprawie księdza biskup Dziuba? Jak donoszą media, do czasu stawienia się w zakładzie karnym 4 lutego 2004 Pawłowicz prawdopodobnie pracuje na Ukrainie.

Pytamy kurię łowicką, czy biskupi łowiccy - Alojzy Orszulik lub Andrzej Dziuba - przeprowadzili w sprawie Pawłowicza dochodzenie wstępne i czy poinformowali o wydarzeniach z Witoni Watykan. Byli do tego zobowiązani na mocy wydanych przez Jana Pawła II w 2001 roku "norm" dotyczących przestępstw seksualnych księży.

Zgodnie z tymi normami, jeśli hierarcha “otrzyma wiadomość, przynajmniej prawdopodobną, o popełnieniu przestępstwa”, po przeprowadzeniu wstępnego badania powinien powiadomić watykańską Kongregację Nauki Wiary. Za grzech przeciw szóstemu przykazaniu z osobą poniżej 18. roku życia księdzu grożą kary kanoniczne, w tym wydalenie ze stanu duchownego.

Prosimy łowicką kurię o przysłanie odpowiedzi do poniedziałku 29 października. Do czasu publikacji tekstu kuria nie odpowiada.

31 marca 2006 roku Pawłowicz wychodzi na wolność, zwolniony warunkowo na dwa miesiące i 11 dni przed upływem końca kary.

2006-2009. Z zakładu karnego nad Morze Czarne

Krasnosiłka, 20 km na północ od Odessy. Spora wieś, ponad 5 tys. mieszkańców, kilkanaście sklepów, kilka kawiarni, sierociniec. Położona nad dużym zbiornikiem wodnym, popularne miejsce na krótkie rodzinne wyjazdy i wędkarskie wypady mieszkańców Odessy. Od 1994 roku w prywatnym budynku zostaje otworzona kaplica dla miejscowych rzymskokatolickich wiernych.

W 2002 roku biskup świeżo utworzonej przez Jana Pawła II diecezji odesko-symferopolskiej Bronisław Bernacki wysyła do Krasnosiłki na duszpasterską posługę księdza Jurija Nagórnego, założyciela ukraińskiego Caritasu. Rok później kuria zaczyna nadawać wszystkim punktom duszpasterskim w diecezji odesko-symferopolskiej status parafii. I tak w Krasnosiłce powstaje rzymskokatolicka parafia pod wezwaniem św. Ojca Pio.

W 2006 dekretem biskupa Bronisława Bernackiego jej pierwszym proboszczem zostaje ks. Wincenty Pawłowicz. Kilka miesięcy po wyjściu z więzienia.

Zdaniem dra hab. Pawła Boreckiego z Zakładu Prawa Wyznaniowego Uniwersytetu Warszawskiego biskup łowicki musiał wiedzieć o wyjeździe ks. Pawłowicza na Ukrainie, bo nie byłoby to możliwe bez jego zgody.

„Nie ma księży wagabundów. Każdy ksiądz w Kościele Rzymskokatolickim musi być przypisany do określonej diecezji.

Dodaje, że jeśli ktokolwiek w Polsce wiedziałby o tym, że ksiądz dopuścił się przestępstw seksualnych na Ukrainie, to ma obowiązek powiadomić o tym polskie organy ścigania, pod groźbą kary pozbawienia wolności do lat 3. Wynika to z nowelizacji Kodeksu karnego z lipca 2017 roku.

O księdza Pawłowicza pytamy ówczesnego Konsula Generalnego RP w Odessie Wiesława Mazura. „Dostałem informacje, co to za ksiądz chyba w 2008 roku. Złapałem się za głowę. Poszedłem do biskupa Bernackiego zapytać, o co chodzi.

O to samo pytamy następczynię Mazura w Konsulacie, Joannę Strzelczyk. „Ten ksiądz pedofil? Przecież podobno w 2008 czy 2009 już go tam nie było” - dziwi się. Opowiada, że w czasie czterech lat pracy w Odessie często jeździła z biskupem Bernackim po okolicznych parafiach. „Ale rzeczywiście, nie przypominam sobie, żebyśmy kiedykolwiek odwiedzili Krasnosiłkę”.

Bo gdyby odwiedzili, spotkaliby tam księdza Pawłowicza.

Na co dzień Pawłowicz mieszka w Odessie, do Krasnosiłki dojeżdża. W 2009 roku w artykule „Naszego Dziennika”, przy okazji 10. Dnia modlitwy i pomocy materialnej Kościołowi na Wschodzie, opowiada o trudach pracy na Ukrainie: „Gdy przejmowałem parafię, należały do niej 3 starsze osoby, obecnie liczy ponad 100 osób. Wśród nich są albo bardzo biedne rodziny, albo ludzie starsi. Ich sytuacja jest niezwykle trudna.

Pawłowicz opowiada, że dzięki wsparciu wiernych z Polski, do Krasnosiłki trafiło już wyposażenie parafii, ornaty, alby i inne przedmioty sakralne.

W opisie historii parafii na niedziałającej już stronie internetowej diecezji odesko-symferopolskiej czytamy, że „proboszcz stara się o zakup parceli pod budowę niewielkiego kościoła oraz domu rekolekcyjnego".

Od mieszkańców Krasnosiłki, z którymi udaje nam się skontaktować, wiemy, że od 2010 roku parafia przenosi się kilka ulic dalej do nowego, skromnego budynku wybudowanego rękami parafian. Dostaliśmy jego zdjęcia.

Czerwiec 2011. Prowadzi rekolekcje i jeździ na wycieczki z dziećmi

W 2011 roku parafia w Krasnosiłce zakłada konto na YouTube. Prawdopodobnie prowadzi je sam Pawłowicz. Na kilkudziesięciu filmach widzimy uroczystości kościelne w diecezji odesko-symferopolskiej, przemówienia biskupa, msze, wnętrza odeskich kościołów, ukraińskie krajobrazy. Oraz ministrantów.

Oglądamy filmy z rekolekcji w Krasnosiłce i w odeskiej Parafii Boga Ojca Przedwiecznego. Pawłowicz współprowadzi je z zakonnikiem podpisanym jako ojciec Janosz.

W nieruchomym kadrze widzimy ołtarz i głowy dzieci stojących w pierwszym rzędzie.

Niepokojący jest zwłaszcza film zatytułowany „Juri Nagornyj” opublikowany w czerwcu 2011. Samego Pawłowicza nie widać, być może dlatego, że to on nagrywa.

Na filmie pojawia się siostra zakonna i ksiądz Jurij Nagórny, poprzednik Pawłowicza w Krasnosiłce. Na końcu filmu kolorowe napisy po angielsku: „Bardzo dziękuję wszystkim, którzy pomogli zorganizować obóz!”.

22 października 2018 pytamy kurię i biskupa odesko-symferopolskiego Bronisława Bernackiego:

• Dlaczego Pawłowicz dostał probostwo w Krasnosiłce zaraz po wyjściu z więzienia?
• Dlaczego biskup pozwolił Pawłowiczowi na kontakt z ministrantami i rekolekcje?
• Czy biskup w jakikolwiek sposób kontrolował kontakty Pawłowicza z dziećmi?
• Czy kuria dostawała niepokojące sygnały dotyczące kontaktów Pawłowicza z dziećmi?

Odpowiedzi kurii nie ma.

Sierpień 2010. Jedzie na pielgrzymkę do Włoch z ministrantem

W sierpniu 2010 roku Pawłowicz bierze udział w pielgrzymce do Włoch organizowanej przez biuro podróży „Mediterraneum” z Poznania. Jest na niej przewodnikiem duchowym, prowadzi modlitwę w autokarze, odprawia msze.

Na zdjęciu z pielgrzymki opublikowanym w “Faktach i Mitach” Pawłowicz idzie wśród grupy pielgrzymów.

„Ksiądz Pawłowicz nigdy nie był u nas zatrudniony” - podkreśla w rozmowie z OKO.press Elżbieta Ziętek, zajmująca się w biurze organizacją pielgrzymek. „Ksiądz zapisał się na wycieczkę jak każdy inny klient. Nie prześwietlamy chętnych, którzy chcą jeździć z naszym biurem na pielgrzymki”.

2011-2017. Kwestuje w Polsce na Krasnosiłkę

W internecie natrafiamy na ślady kilku podróży Pawłowicza do Polski. Przyjeżdża głównie po to, żeby zbierać pieniądze na swoją parafię. Ale nie tylko.

W 2011 roku spotyka się z klerykami w seminarium w Kielcach (we wpisach na forach internetowych z tamtego czasu natrafiamy na pytania o usunięte ze strony seminarium zdjęcia Pawłowicza). 24 października pytamy seminarium, czy ksiądz odwiedził kleryków i kto go zaprosił. Do tej pory nie ma odpowiedzi.

W styczniu 2012 Pawłowicz wygłasza kazanie w kościele Miłosierdzia Bożego w Puławach. “Pawłowicz przebywa w Polsce od kilku tygodni i kwestował już w kilku puławskich kościołach na budowę swojej świątyni” - czytamy we „Wspólnocie Puławskiej”.

W maju 2014 roku Pawłowicz zbiera pieniądze w parafii pw. św. Rocha w Janowie, pod Lęborkiem na Kaszubach.

We wrześniu 2014 roku na katolickim forum jeden z użytkowników prosi o ofiarę na rzecz parafii św. Ojca Pio na Ukrainie. Autor wpisu prosi o wpłaty na konto parafii św. Bartłomieja Apostoła w Łęczycy, która ma przekazać pieniądze. To obok Witoni, gdzie Pawłowicz był proboszczem.

„Nie przypominam sobie takiej zbiórki, na pewno bym o czymś takim pamiętał” - mówi OKO.press proboszcz z Łęczycy, ks. Kamil Leśniewski.

Uśmiecha się, że różne rzeczy się teraz dzieją w internecie. „Może ktoś się podszywa pod parafię?” - głośno myśli. Przesyłamy mu link do wątku na forum. Ksiądz obiecuje, że odpowie, ale od tego czasu milczy.

W maju 2017 Zespół Szkół w Łęczycach pisze na swej stronie, że „przyłączył się do akcji charytatywnej przeprowadzanej przez Parafialny Zespół »Caritas« przy Parafii pw. Św. Piotra Apostoła w Bożympolu Wielkim". Celem zbiórki jest żywność trwała dla parafii w Krasnosiłce.

Dzwonimy do ks. Alfonsa Formeli, proboszcza parafii w Bożympolu Wielkim, który odpowiadał za zbiórkę.

– Nie udzielam żadnych informacji na ten temat! - mówi.

– Pytamy tylko o zbiórkę żywności, to jakaś tajemnica?

– A może ma pan ma złe intencje? Odmawiam odpowiedzi! Do widzenia! - koniec rozmowy.

Grudzień 2017 rok. Prowadzi rekolekcje - już w Polsce

„Dziękuję Księdzu Antoniemu, który przyjechał do nas z Odessy na Ukrainie, za wygłoszone nauki i w imieniu całej wspólnoty parafialnej życzę obfitości łask, które są tak bardzo potrzebne na kapłańskiej drodze. Jednocześnie zapewniam o modlitewnej pamięci” - czytamy na stronie parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Brzeźnie Lęborskim niedaleko Wejherowa (diecezja pelplińska).

Antoni to drugie imię Wincentego Pawłowicza. Zdjęcia z rekolekcji nie pozostawiają wątpliwości.

Jak widać w cytowanych podziękowaniach, jest ciepło przyjęty przez ówczesnego proboszcza ks. Wojciecha Czajkowskiego, obecnie wikarego w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kartuzach.

Chcielibyśmy dowiedzieć się, gdzie obecnie przebywa Pawłowicz. Rekolekcje w Brzeźnie to najświeższy trop, mogący nas do niego doprowadzić. Dzwonimy więc do księdza Czajkowskiego. W cytowanej na początku tekstu rozmowie z 24 października 2018, w której przedstawiliśmy się jako pracownicy domu rekolekcyjnego, ks. Czajkowski stanowczo odradza nam zapraszania Pawłowicza na rekolekcje.

Tego samego dnia wieczorem dzwonimy do ks. Czajkowskiego jeszcze raz, nadal podając się za pracowników domu rekolekcyjnego. Opowiadamy, że przeczytaliśmy w internecie o skazaniu Pawłowicza za molestowanie dzieci. Pytamy, czy Czajkowski odradzał nam zapraszanie go, bo zrobił coś podobnego w Brzeźnie.

“Jak mówiłem, nie chcę na ten temat rozmawiać. Naprawdę, gorąco zachęcam do zaproszenia na rekolekcje kogoś innego” - ucina Czajkowski.

Po dwóch dniach dzwonimy do ks. Czajkowskiego już jako dziennikarze. Najpierw mówi, że "to pomyłka". Kiedy pada słowo „rekolekcje”, ksiądz odmawia rozmowy i odkłada słuchawkę.

O rekolekcje ks. Pawłowicza pytamy kurię pelplińską. “Kuria nie była w posiadaniu informacji o wspomnianych rekolekcjach w Brzeźnie Lęborskim. Nie sprawdza też ani nie zatwierdza rekolekcjonistów w poszczególnych parafiach. Reaguje w przypadku ewentualnie zgłoszonych wątpliwości” - odpowiada rzecznik prasowy kurii ks. Ireneusz Smagliński.

Październik 2018. Gdzie jest Pawłowicz?

Wciąż nie wiemy, gdzie przebywa ks. Pawłowicz. Choć na stronie parafii w Brzeźnie był w grudniu 2017 przedstawiony jako proboszcz z Odessy, jego nazwiska nie ma na stronie diecezji odesko-symferopolskiej.

Według informacji ze strony parafii w Krasnosiłce na Wikipedii obecnie proboszczem jest tam ks. dr Stanisław Murawski. Oryginalna strona parafii ma nieaktualne informacje.

Kiedy dzwonimy do parafii i pytamy o Pawłowicza, proboszcz Murawski denerwuje się:

Żeby znaleźć Pawłowicza za pomocą Facebooka, VKontakte i ukraińskiego OLX (portalu ogłoszeniowego) wysyłamy wiadomości do kilkudziesięciu mieszkańców Krasnosiłki. Dzwonimy też po polskich organizacji działających w Odessie. Od pracownika jednej z nich dostajemy numer telefonu do polskiego księdza Jana Dargiewicza, który od lat pracuje na południu Ukrainy. Może on coś wie.

Jeden z nas dzwoni do niego, niewyraźnie przedstawiając się jako ksiądz.

Na FB i OLX odzywają się dwaj mieszkańcy Krasnosiłki. Rodzice jednego z nich mieszkają niedaleko dawnego budynku parafii w Krasnosiłce, drugi rozmawiał z właścicielką tego budynku.

Obaj twierdzą zgodnie: Pawłowicz w 2017 roku wrócił do Polski.

Gdzie jest teraz? O to także zapytaliśmy kurie w Polsce i na Ukrainie. Czekamy na odpowiedź.

AKTUALIZACJA: Biskup łowicki Andrzej Dziuba skierował księdza skazanego za molestowanie pięciu ministrantów, do ośrodka zajmującego się edukacją dzieci - mówią OKO.press osoby związane z diecezją łowicką. Sprawdziliśmy: księdzu towarzyszyło kilku nastoletnich chłopców. Czytaj tekst: "Ksiądz pedofil nocował z dziećmi pod jednym dachem. <Na polecenia biskupa Dziuby>"