0:000:00

0:00

Prawa autorskie: Dawid Żuchowicz / Agencja GazetaDawid Żuchowicz / Ag...

Ceremonia została zorganizowana przed pomnikiem Józefa Piłsudskiego na Pl. Piłsudskiego w Warszawie. To odrodzenie dawnej tradycji - podobne organizowano w przeddzień świąt narodowych przed II wojną światową.

Minister obrony przedstawił w przemówieniu swoją wizję ostatnich 200 lat historii Polski. Szkoda, że przynajmniej w dwóch kluczowych punktach rozminął się z historyczną prawdą.

Powiedział, że w nowożytnej historii Polski są dwie daty, nad którymi żaden Polak nie może przejść do porządku dziennego: upadek państwa w 1795 r. i odzyskanie niepodległości w 1918 r. Mówił:

Brak czynu zbrojnego i zdolność do czynu zbrojnego to były te dwie fundamentalne przesłanki, które w pierwszym wypadku (1795) Polskę doprowadziły do zguby, a w drugim – ją odrodziły (1918)
Fałsz. Wysiłku zbrojnego przed 1795 r. nie brakowało
Capstrzyk Niepodległości w Warszawie,10 listopada 2016

Otóż jest to nieprawda: ani w 1795 r. nie przesądził o upadku Polski brak czynu zbrojnego, ani w 1918 r. nie tylko czyn zbrojny zadecydował o odzyskaniu niepodległości.

Przypomnijmy: ostatni rozbiór Polski w 1795 r. był następstwem przegranego powstania kościuszkowskiego w 1794 r. Wcześniej Polacy próbowali zreformować swoje państwo w czasie Sejmu Wielkiego (1788-1792), a potem przegrali wojnę z Rosją w obronie Konstytucji 3 Maja (1792 r.).

Walk zbrojnych w obronie niepodległości więc nie brakowało - i Polska upadła pod naporem zewnętrznych sił, wspieranych przez polskich przeciwników reform i zagranicznych agentów.

Konfederacja Targowicka nie przesądziła o upadku państwa, tylko obca interwencja, której nie byliśmy w stanie militarnie odeprzeć.

W 1918 r. Polska odzyskała zaś niepodległość nie tylko w wyniku walk zbrojnych, ale także działań dyplomatycznych i wcześniejszych przygotowań prowadzonych pod okupacją niemiecką i austro-węgierską od 1915 r. Od tego czasu powstawała na ziemiach Królestwa Polskiego rodzima administracja i system edukacji (m.in. w 1916 r. reaktywowano polski Uniwersytet Warszawski w miejsce dawnego rosyjskojęzycznego). Później Rzeczpospolita stoczyła wojny o granice (m.in. z Ukraińcami czy bolszewicką Rosją), ale niepodległość nie została wywalczona w efekcie powstania.

Macierewicz dopuścił się jeszcze jednego istotnego nadużycia:

Nie było w tamtym czasie ludzi, którzy byliby gotowi przywoływać obce siły przeciwko własnemu narodowi (...) I nikomu nie przyszło do głowy, żeby pisać listy wywołujące interwencję wobec własnego państwa
Półprawda. Listów rzeczywiście nie pisali
Capstrzyk Niepodległości,10 listopada 2016

Tym razem jest to półprawda. Rzeczywiście w 1918 r. nikt nie pisał listów do instytucji międzynarodowych, domagając się ingerencji w polskie sprawy - także dlatego, że ich wtedy nie było.

Warto jednak przypomnieć, że

polscy politycy nie wahali się w tamtych czasach wciągać obcych w wewnętrzne, narodowe sprawy. Robili to zarówno Roman Dmowski, jak i Józef Piłsudski.

W 1905 r. Piłsudski myślał o wywołaniu powstania na terenach Polski z pomocą Japonii (wygrywającej wówczas wojnę z Rosją na Dalekim Wschodzie). Dmowski, który był przeciwnikiem walki zbrojnej, pojechał wówczas do Tokio sparaliżować jego plany. Opowiadał o tym niedługo przed śmiercią (zmarł w 1939 r.):

„Dowiedziałem się, że Piłsudski zamierza jechać do Japonii, by uzyskać pomoc dla przygotowywanego powstania w Królestwie. (...) uważałem wybuch powstania za niewskazany i postanowiłem udać się do Tokio by paraliżować akcję Piłsudskiego. Przyjechałem też do Tokio przed nim”.

Dmowski pojechał do Tokio za pieniądze Japończyków i na ich zaproszenie. Podobnych sytuacji można wyliczyć więcej.

Przeczytaj także:

Macierewicz manipuluje więc polską historią na dwa sposoby: po pierwsze gloryfikując powstanie i wysiłek zbrojny jako jedyną skuteczną drogę do niepodległości; po drugie - kłamiąc, że Polacy nigdy nie odwoływali się do sił zewnętrznych w walce politycznej w kraju, podczas gdy robili to nawet ojcowie niepodległości Polski.

;

Udostępnij:

Adam Leszczyński

Dziennikarz OKO.press, historyk i socjolog, profesor Uniwersytetu SWPS w Warszawie.

Komentarze