MEN przenosi nauczanie indywidualne ze szkół do domów. Zalewska zabija marzenia o "szkole włączającej"

2 września 2017 roku Ośrodek Monitorowania Zachowań Ksenofobicznych i Rasistowskich poinformował o wydanym przez MEN rozporządzeniu ws. nauczania indywidualnego, które grodzi dzieciom i młodzieży z orzeczeniem o niepełnosprawności dostęp do szkół.

Jak głosił komunikat: "Poradnia Szkolno-Pedagogiczna nr 10 w Warszawie przy ulicy Wrzeciono 24, potwierdziła w rozmowie z przedstawicielem Ośrodka, że od pierwszego września nauczanie indywidualne nie może być prowadzone na terenie szkoły, a zgodnie z wprowadzonymi przepisami będzie realizowane wyłącznie w domu ucznia. Ministerstwo też potwierdziło uzyskaną w poradni informację, cytujemy: «Jeśli stan zdrowia niepełnosprawnego ucznia uniemożliwia lub znacznie utrudnia mu chodzenie do szkoły, uczeń ten obejmowany będzie indywidualnym nauczaniem w domu rodzinnym»."

Do mediów trafiły przeklejone informacje o przepisach, które "segregują dzieci". OKO.press sprawdza, co faktycznie zawiera nowe rozporządzenie MEN i kogo obejmuje.

MEN zmienia przepisy, ale wprowadza "okres ochronny"

Zgodnie z rozporządzeniem z 28 sierpnia 2017 roku faktycznie możliwość prowadzenia nauczania indywidualnego w szkole - którym objęci są nie tylko uczniowie z niepełnosprawnościami, ale też ci przechodzący rekonwalescencję czy przewlekle chorzy - zostanie ograniczone. Do tej pory (zgodnie z treścią rozporządzenia z 2014 roku) dzieci z orzeczeniami o potrzebie nauczania indywidualnego, wydawanymi przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne mogły brać udział w zajęciach szkolnych. O ile w orzeczeniu było to wyraźnie wskazane.

To oznacza, że nie od razu wszystkich dotkną nowe przepisy. Dzieci i młodzież, których orzeczenia zostały wydane przed 1 września 2017, jeszcze przez rok będą mogły korzystać z zajęć indywidualnych w szkole. Obowiązywać będą te same, co do tej pory warunki:

• uczeń musi posiadać orzeczenie, w którym wskazuje się na możliwości realizowania nauczania indywidualnego w danej jednostce edukacyjnej;
• szkoła musi dysponować odpowiednim pomieszczeniem, w którym mogą odbywać się zajęcia dla tego ucznia.

Jednak tylko: "do końca okresu, na jaki zostało wydane to orzeczenie, nie dłużej niż do końca roku szkolnego 2017/2018".

Oznacza to, że po wielu protestach MEN złagodził wersję natychmiastowego wykluczenia, jakie przewidywało rozporządzenia z kwietnia 2017, a dokładniej - odłożył w czasie wyrok na dzieci o specjalnych potrzebach.

Kontakt z grupą rówieśniczą

Jednocześnie, mimo że od roku szkolnego 2018/2019 całe nauczanie indywidualne zostanie przeniesione ze szkół do domów, dyrektorzy placówek powinni umożliwić uczniom objętym nauczaniem indywidualnym (paragraf 10, ww. rozporządzenia):

• kontakt z grupą rówieśniczą;
• udział w zajęciach rozwijających zainteresowania i uzdolnienia;
• udział w uroczystościach szkolnych;
• udział w wybranych zajęciach wychowania przedszkolnego lub zajęciach edukacyjnych.

Oznacza to, że dzieci będą chodzić na zajęcia do szkół, ale tylko na niektóre. Zakres włączania ustalać będzie dyrektor.

Pomysł jest dość osobliwy i trudny w realizacji. Stowarzyszenie nie-grzeczne dzieci wskazuje na możliwe trudności praktyczne związane z nowym trybem "edukacji włączającej":

• jak zagospodarować czas dzieci, które pomiędzy zajęciami będą mieć wielogodzinne luki - czy będą czekać w przepełnionych i niedostosowanych świetlicach, czy może będą kursować pomiędzy domem i szkołą;
• kto będzie odpowiedzialny za dowóz dzieci;
• jak realizować nauczanie indywidualne w domu ucznia, w którym nie ma do tego warunków;
• na jakiej zasadzie dyrektor będzie ustalał zakres "włączania" dzieci objętych nauczaniem indywidualnym w życie szkoły;
• czy do zajęć integracyjnych będą zatrudnieni dodatkowi pedagodzy ze specjalistycznym przygotowaniem.

Marzenia Zalewskiej o "włączającej szkole"

Podczas ogólnopolskiej inauguracji roku szkolnego 2017/2018 w Dobrzechowie minister edukacji Anna Zalewska w krótkim przemówieniu cztery razy powtórzyła, że dobra szkoła to "szkoła włączająca" i taka właśnie będzie ta polska szkoła po reformie edukacji.

Jak mają się te deklaracje to przygotowanego przez MEN rozporządzenia? Chociaż przepisy nakazują obowiązek włączania osób objętych nauczaniem indywidualnym w życie szkoły to wyraźnie widać, że realizacja przepisów będzie uzależniona:

• od możliwość finansowych, infrastrukturalnych danej jednostki edukacyjnej,
• a także uznaniowych decyzji dyrektorów.

Na poziomie przepisów widać raczej niebezpieczny kierunek wypychania dzieci i młodzieży z dodatkowymi potrzebami edukacyjnymi poza szkołę i standaryzację nauczania.