Międzynarodowe Stowarzyszenie Adwokatów i Prawników Żydowskich: ustawa o IPN szkodzi Polsce

"Widzieliśmy już jak podatne na nadużycia może być prawo na skutek niedopuszczalnej niejasności przepisów, co może wyrządzić szkody pamięci Holokaustu. W obecnej formie jest ona bowiem niezgodna z demokratycznymi wartościami, takimi jak wolność słowa i wolność prasy, które Polska przyjęła zarówno w ramach wewnętrznych zasad konstytucyjnych, jak i na mocy członkostwa w Unii Europejskiej oraz podpisania międzynarodowych konwencji".

Międzynarodowe Stowarzyszenie Adwokatów i Prawników Żydowskich (The International Association of Jewish Lawyers and Jurists - IAJLJ) złożyło w polskim Trybunale Konstytucyjnym Opinię Amicus Curiae (tzw. przyjaciela sądu, czyli instytucji, która nie jest stroną w sprawie, ale chce wyrazić swoje stanowisko), zawierającą szczegółowe uzasadnienie zastrzeżeń IAJLJ do nowelizacji Ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej ze stycznia 2018.

Poniżej publikujemy stanowisko.

Nowelizacja, uchwalona przez polski parlament, przewiduje m.in., że każdy, kto w Polsce i za granicą przypisuje Polsce lub Narodowi Polskiemu odpowiedzialność za zbrodnie dokonane podczas Holokaustu, popełnia przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności do lat trzech. Polski Trybunał Konstytucyjny jest władny ocenić, że nowelizacja narusza Konstytucję, a tym samym, iż utraci moc obowiązującą.

Uchwalenie nowelizacji spowodowało już szereg negatywnych konsekwencji. „Nałożenie tego typu karnych restrykcji na wolność słowa pozwala nie tylko na wzrost antysemickich nastrojów i wzmocnienie tych, którzy zaprzeczają istnieniu Holokaustu, lecz jednocześnie szkodzi samej Polsce oraz jej relacjom z narodem żydowskim” – twierdzi Adw. Meir Linzen, Prezydent IAJLJ.

Decydując się dziś na zgłoszenie naszego stanowiska do Trybunału Konstytucyjnego, nie stajemy przeciwko Polakom lub ich dziedzictwu narodowemu. Stajemy przeciwko tym, którzy chcieliby nadużywać zapisów ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej w cyniczny sposób. Widzieliśmy już jak podatne na nadużycia może być prawo na wskutek niedopuszczalnej niejasności przepisów, co może wyrządzić szkody pamięci Holokaustu. Zabieramy dziś głos w roli przyjaciela sądu (Amicus Curiae), bo głęboko wierzymy, że Trybunał Konstytucyjny uzna tę ustawę za niekonstytucyjną. W obecnej formie jest ona bowiem niezgodna z demokratycznymi wartościami, takimi jak wolność słowa i wolność prasy, które Polska przyjęła zarówno w ramach wewnętrznych zasad konstytucyjnych, jak i na mocy członkostwa w Unii Europejskiej oraz podpisania międzynarodowych konwencji.

Nowelizacja ustawy o IPN wywołała zrozumiałe poruszenie na całym świecie.

i przypisze niektórym Polakom współodpowiedzialność za zbrodnie popełnione przez nazistów podczas Holokaustu.

Nowelizacja jest szczególnie restrykcyjna, ponieważ zakłada, że zakaz głoszenia tego typu wypowiedzi stosuje się także do cudzoziemców poza granicami Polski, niezależnie od prawa kraju, w którym zostały one wygłoszone. Oznacza to, że nawet osoby z Izraela lub Stanów Zjednoczonych mówiące o współodpowiedzialności poszczególnych Polaków za zbrodnie Holokaustu, mogłyby stanąć w obliczu zarzutów karnych w Polsce.

Trybunał Konstytucyjny nie wyznaczył jeszcze daty posiedzenia w tej sprawie, jednak decyzja ta spodziewana jest w nadchodzących miesiącach.

IAJLJ – Międzynarodowe Stowarzyszenie Adwokatów i Prawników Żydowskich (The International Association of Jewish Lawyers and Jurists Międzynarodowe Stowarzyszenie Adwokatów i Prawników Żydowskich to organizacja pozarządowa założona w 1969 roku w celu walki z antysemityzmem oraz na rzecz promocji praw człowieka na całym świecie. Wśród założycieli Stowarzyszenia byli m.in.: Sędzia Sądu Najwyższego Izraela Haim Cohn, Sędzia Sądu Najwyższego USA i Ambasador USA przy ONZ Arthur Goldberg oraz laureat Pokojowej Nagrody Nobla, główny autor Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, René Cassin. Obecnie do Stowarzyszenia należą tysiące żydowskich adwokatów i prawników z całego świata. Prezydentem Stowarzyszenia jest Adw. Meir Linzen.