Morawiecki nie musiał jechać do Kijowa z unijną czwórką. Ale jak mu pójdzie na Radzie Europejskiej?

Ogromną rolę odegrało przyjęcie mas uchodźców z Ukrainy, a w Brukseli mało kto ma głowę, by wdawać się w dyskusje, ile przy tym obowiązków niesprawnej administracji musiały wziąć na siebie polskie organizacje obywatelskie bądź samorządy.

Wyjątkowa rola Polski w sprawie Ukrainy nie sprawia, że winduje to Warszawę do pierwszej ligi w Unii (nigdy w niej nie była), w której rdzeniu pozostaje Francja i Niemcy, do których – jako duży kraj współzałożyciel Wspólnoty – usiłują czasem i tylko częściowo dołączyć Włochy. Trójkąt weimarski bywał w przeszłości formatem ważnym, ale dotychczas zawsze – choćby ze względu na duże różnice potencjału gospodarczego – bardzo asymetrycznym.

Podróż samych kłopotów

Historia organizacji podróży do Kijowa to

• kłopoty Niemców (odmowa zaproszenia prezydenta Steinmaiera przez Zełenskiego przy okazji wizyty z Dudą i przywódcami krajów bałtyckich),
• mająca różnorakie powody zwłoka z podróżą Macrona, co ostatecznie przerodziło się w pomysł wspólnej – m.in. rozładowującej napięcia dyplomatyczne wokół Scholza – wyprawy przywódców francusko-niemieckiego „silnika” UE.
• Dołączył Draghi, który pierwotnie planował swą wizytę już na maj.
• A potem pod tę resztę podczepił się Iohannis.

Wątpliwości budzi teza, że wiadomym z góry celem tej podróży było ogłoszenie unijnego „tak” dla wniosku Ukrainy o status kandydata do UE, przy czym powinna być obecna Polska. Draghi od tygodni mówił o swej zgodzie wprost i publicznie. Macron, choć po swojemu ubierał to w wielopiętrowe niuanse, to też dość jasno sygnalizował zgodę.

• Ale na dwa dni przed tą podróżą otoczenie Ursuli von der Leyen, szefowej Komisji Europejskiej z oczywistych powodów mającej dobry wgląd w politykę wewnątrzniemiecką, nie miało pewności co do Scholza. Trzymano się nadziei, że Scholz – stojąc obok Zełenskiego, Macrona i Draghiego – nie zacznie głośno wysuwać zastrzeżeń. A ostatecznie niemiecka zgoda na status kandydacki ogłoszona już w Kijowie stała się dużą nowością.

Ale jeśli wrócić do stołu, przy którym jest lub nie ma Polski, to ostateczna odpowiedź padnie przy stole Rady Europejskiej w tym tygodniu.

Gdyby Morawiecki nie obrażał Macrona…

Czy z punktu widzenia Polski mogłoby być lepiej? Bez wątpienia. Stosunki między Macronem i Morawieckim na pewno – mówiąc delikatnie – nie są zażyłe, a telefon prezydenta Francji do prezydenta Dudy w sprawie wizyty w Kijowe trudno tłumaczyć względami protokolarnymi („prezydent dzwoni do prezydenta”). To po prostu Duda zarówno na forum NATO (w Polsce taka rola prezydenta to tradycja), jak i w dziedzinie niektórych działań unijnych (to duża nowość) stał się głównym rozmówcą zagranicznych przywódców w kwestii Ukrainy.