Morawiecki o Karnowskich: "Przyjaciele wolnego słowa". I reklam spółek skarbu państwa

11 czerwca 2019 na gali z okazji dziewiątej rocznicy powstania portalu wPolityce.pl gościem był premier Mateusz Morawiecki. Od twórców portalu, braci Jacka i Michała Karnowskich, otrzymał nagrodę – Biało-Czerwone Róże. Nagroda przyznawana jest za „wzmacnianie narodowej wspólnoty i państwa polskiego”

Premier przemawiał na gali: "Przyjaciele wolnego słowa, przyjaciele Polski, bardzo dziękuję za tę piękną nagrodę i czuję, że jest to nagroda dla wielu osób, z którymi dane mi było pracować tak blisko nad tym, żeby spełnić cząstkę marzeń, które mieliśmy kilka lat temu".

Koncern medialny braci

Portal wpolityce.pl został założony w czerwcu 2010, a jego redaktorem naczelnym został Michał Karnowski.

Jacek Karnowski w latach 2009-2010 był szefem „Wiadomości” TVP. Powołany na to stanowisko został w październiku 2009, gdy obowiązki prezesa TVP pełnił Bogusław Szwedo, który do Rady Nadzorczej TVP trafił w styczniu 2007 z rekomendacji Elżbiety Kruk z PiS.

W sierpniu 2010 ponownie zmienił się zarząd TVP, z władz telewizji usunięto osoby związane z PiS. Karnowski został zwolniony 29 października 2010. Przygarnął go brat bliźniak i wspólnie tworzyli prawicowy portal.

Rok później Jacek został także zwolniony z radiowej Trójki, w której prowadził wywiady polityczne. Wyleciał, ponieważ… nie przychodził do radia na rozmowy, które miał prowadzić. Do radia sprowadził go Krzysztof Skowroński, którego na czele Trójki zainstalowało PiS w 2006 roku. "Te wywiady są jednostronne, jestem w stanie przewidzieć, jak rozmowa będzie wyglądała. Więc wychodzę ze studia. Bo co mam tam siedzieć?" - mówił o Karnowskim w 2010 roku "Wyborczej" Wojciech Mann, jeden z najbardziej znanych dziennikarzy stacji.

Od tego czasu stworzyli medialny koncern, którego częścią są portal wPolityce.pl, tygodnik „Sieci” (wcześniej „wSieci”) i telewizja internetowa wPolsce.pl. Szczególnie portal Karnowskich (telewizja powstała w 2017 roku) pokazywał przed 2015 rokiem, jak może wyglądać medium w stu procentach opanowane przez dziennikarzy, którzy sprzyjają PiS - ich portal jest stronniczy, manipulacyjny i często mijający się z prawdą, jeśli to służy PiS.

W służbie partii

Dziś w przestrzeni medialnej prawica ma szerszą reprezentację, do PiS należy telewizja publiczna. Bracia Karnowscy nie schodzą jednak z obranej drogi chwalenia partii rządzącej i atakowania wszystkich, którzy PiS są nieprzychylni - zarówno polityków jak i dziennikarzy.

Karnowscy wzmacniają przekaz rządzącej, kreują tematy, które komentują później politycy.

Na okładkach swojego pisma umieszczali m.in.:

• Tomasza Lisa w nazistowskim mundurze z zakrwawionym różańcem w ręku z podpisem "prawie jak Goebbels";
• Ewę Kopacz w burce (muzułmańskim nakryciu głowy) z ładunkami wybuchowymi;
• Zdjęcie Donalda Tuska i Władimira Putina z 10 kwietnia 2010, gdzie Tusk rzekomo cieszył się ze śmierci Lecha Kaczyńskiego;
• Białą kobietę ubraną we flagę Unii Europejskiej, którą dotykają ciemnoskóre ręce z podpisem "islamski gwałt na Europie".

Na portalu wPolityce.pl regularnie publikują wyniki sondażów pracowni Social Changes. Pisaliśmy już o tej firmie. Jej właścicielem jest Marek Grabowski, prezes Fundacji Mamy i Taty, która na co dzień walczy z rozwodami, homolobby i bezdzietnymi kobietami. Dziwnym trafem wyniki te zawsze zgadzają się z polityką rządu. Z najnowszego sondażu Social Changes dowiadujemy się, że Polacy nie chcą, aby samorządowcy angażowali się w politykę krajową.

Układ

Z finansowego punktu widzenia decyzja, aby linia redakcyjna była zgodna z linią PiS, jest racjonalna. Do ich wydawnictwa wpływają się miliony złotych z reklam spółek skarbu państwa. Ale medialny koncern Karnowskich od początku miał zapewnioną stabilną sytuację finansową.

Właścicielami Fratrii - wydawcy "wPolsce", "Sieci", wPolityce.pl, a także portali wNas.pl i wGospodarce.pl są:

• Spółdzielczy Instytut Naukowy G. Bierecki Spółka Jawna (28 000 udziałów o łącznej wartości 2,8 mln zł),
• Apella Spółka Akcyjna (15 606 udziałów o łącznej wartości 1,56 mln zł).
• Jacek Karnowski (9050 udziałów o łącznej wartości 905 tys. zł).

Wzajemne relacje tych spółek i osób przypominają układ zamknięty. Prezesem Fratrii i agencji reklamowej Apella jest ta sama osoba - Romuald Orzeł, były prezes TVP z lat 2009-2010.

Tygodnik Karnowskich powstał w 2012 roku, Apella zajmowała się wówczas m.in. obsługą reklamową SKOK-ów braci Biereckich. Dziś na swojej stronie internetowej, Apella chwali się realizacjami reklamowymi Kas Stefczyka, spółek skarbu państwa (Lotto, Energa) i urzędów państwowych (Ministerstwo Rozwoju, UOKiK).

Grzegorz Bierecki jest senatorem PiS i twórcą Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych. Zanim media Karnowskich zasilane były przez spółki skarbu państwa, to SKOK i ich reklamy były ważnym źródłem utrzymania mediów Karnowskich. Ich portal bronił senatora Biereckiego we wszystkich skandalach finansowych, które dotyczyły SKOK.

Media Karnowskich zachowują się teraz podobnie wobec spółek skarbu państwa, które odpowiadają za sporą część ich dochodów.

Odkąd PiS przejął władzę, wydatki spółek skarbu państwa na reklamy (to szacunki oparte na oficjalnych cennikach reklamowych poszczególnych tytułów prasowych) wzrosły prawie dwukrotnie - z 61,8 milionów złotych w 2015 roku do 111,6 miliona złotych w 2018 roku. Największym beneficjentem tych reklam są bracia Karnowscy. W latach 2015-2018, spółki skarbu państwa w tygodniku Karnowskich wydały najwięcej spośród wszystkich tytułów prasowych – aż 58 milionów złotych. W samym 2018 roku „Sieci” z państwowych reklam uzyskały 26,5 miliona złotych. To prawie 40 proc. dochodów reklamowych tygodnika.

Wydatki te nie mają rynkowego uzasadnienia - ogromne kwoty przeznaczane są na reklamy w tygodniku, który sprzedaje ok. kilkadziesiąt tysięcy egzemplarzy – między lutym 2018 a lutym 2019 sprzedaż „Sieci” spadła o 20 proc. – z 50 tys. do 40 tys.

Prezesi spółek państwa otrzymują za to dużo propagandowego PR. Oto przykładowe tytuły artykułów na temat Daniela Obajtka, prezesa ORLEN:

• "Daniel Obajtek z laurem Człowieka Wolności";
• "Olechnowicz atakuje, Obajtek tłumaczy";
• "Daniel Obajtek w mocnym wywiadzie dla »Sieci«: Wielkie kłamstwo Platformy. Ludzie poprzedniej ekipy rozkradali państwo przez osiem lat"

Karnowscy dają mu z jednej strony pozytywny PR, z drugiej pozwalają bronić się przed wszelkimi zarzutami.

Ukłony dla prezesa

W zeszłym roku, na ósmych urodzinach portalu Karnowskich, nagrodę Biało-Czerwone Róże otrzymał prezes PiS. W przemówieniu Michał Karnowski powiedział wówczas:

„Media, by były prawdziwe, wolne, niezależne muszą być krytyczne. I taki był, jest i pozostanie portal wPolityce.pl”

Zgadzamy się z diagnozą z pierwszego zdania. Nie ma natomiast wątpliwości, że portal wPolityce.pl nie jest niezależny ani krytyczny.

Nabożny ton Michała Karnowskiego wobec Kaczyńskiego ma długą historię. W 2007 roku, gdy prezes PiS był jednocześnie premierem, napisał w „Dzienniku” tekst „Jarosław Kaczyński chce być żelaznym kanclerzem IV RP”. Opisywał tam podróż Kaczyńskiego po Polsce:

„Stewardessa podaje ciepły posiłek. Ale Jarosław Kaczyński nie zdąży już go zjeść, zdąży połknąć tylko kilka kęsów. Za chwilę samolot podchodzi do lądowania. Jest 18:40. Dla premiera to mniej więcej środek dnia, który zakończy się dwie - trzy godziny po północy. Czeka go jeszcze lektura wieczornych raportów dziennych, kilka spotkań i potwierdzenie harmonogramu na jutro. Na sam koniec, już w domu, lektura dokumentów lub książki. Następnego dnia premier wstanie dużo później niż większość z nas, w kancelarii pojawi się około godz. 10 rano.”

W lutym 2019, gdy wybuchła afera Srebrnej, Karnowscy udzielili prezesowi PiS łam, aby mógł się komfortowo wytłumaczyć.

Zadawali prezesowi „trudne” pytania:

„Szanowny Panie Premierze, Mateusz Morawiecki powiedział, że jest Pan w pełni gwarantem uczciwości dla całej Polski, wiarygodności i rzetelności - zgadza się pan z tą opinią?”.

„Bez was nie byłoby dobrej zmiany”

Bracia są specjalistami od zadawania trudnych pytań także innym politykom prawicy:

• „Czy Tuska dręczą demony?” (do Jarosława Gowina, 2013)
• „Jak już wspomnieliśmy, wywodzi się pan z harcerstwa, a więc ze środowiska bardzo ideowego. Ile z tej ideowości udało się panu zachować w polityce?” (do Jana Dziedziczaka, 2015)
• „Na pewno zrobiło się Panu ciepło na sercu, kiedy zobaczył Pan wynik wicepremier Beaty Szydło – ponad pół miliona głosów. Nawet żartowano, że przeżywa dramat, bo nie osiągnęła progu wyborczego, zdobywając „tylko" 3,9 proc. wszystkich głosów oddanych w kraju” (do prezydenta Dudy, 2019)
• „Nic się pod tym względem u Pana nie zmieniło – wciąż lubi Pan robić selfie” (do prezydenta Dudy, 2019)

„Nie byłoby dobrej zmiany, nie byłoby też zwycięstwa 2015 roku bez was, kochani, bez waszej uporczywej wiary w zwycięstwo” – mówił na gali wPolityce.pl premier Morawiecki, potwierdzając usługową rolę braci wobec PiS.