Morawiecki: Trybunał dba tylko o bogatych i korporacje
Kornel Morawiecki oskarżył Trybunał Konstytucyjny, że służy bogatym i sprzyja korporacjom. OKO.press przedstawia trzy wyroki, które przeczą tezie marszałka-seniora
Trybunał Konstytucyjny jest dziś reprezentantem sił bogatych, korporacji. To spór głębszy niż nam się wydaje. Na Zachodzie rynek wygrał, korporacje wygrały z demokracją.
1. Związki zawodowe
(...) pracownik będący podmiotem wolności zrzeszania się w związkach zawodowych nie może być identyfikowany wyłącznie przez pryzmat rodzaju stosunku prawnego łączącego go z pracodawcą. Status pracownika powinien być oceniany przez odwołanie się do kryterium wykonywania pracy zarobkowej.
Orzeczenie TK z 2 czerwca 2015 r. (sygn. akt K 1/13) dotyczyło praw do zrzeszania się w związki zawodowe. Sprawę rozpatrywano na wniosek OPZZ. Wcześniej możliwość zapisywania się do związków miały jedynie osoby zatrudnione na umowę o pracę, a nie na umowach cywilnoprawnych (zlecenie i dzieło).
Wyrok TK otworzył kilku milionom polskich pracowników drogę do uzyskania zbiorowej reprezentacji i ochrony w miejscu pracy. Wcześniej byli jej pozbawieni. Według szacunków Eurostatu, nawet 28 proc. Polskich pracowników pracuje na umowy czasowe, co daje liczbę w okolicach 5 milionów. Pod tym względem jesteśmy liderem w UE. W kolei wg OECD w 2012 r. do związków zawodowych należało zaledwnie niecałe 13 proc. pracujących, co w porównaniu z innymi krajami europejskimi jest wartością niską.
Ten sam wyrok rozszerzył również grupę osób, którym przysługuje płaca minimalna. Do tej pory prawa do minimalnego wynagrodzenia nie mieli np. więźniowie. Według TK było to niezgodne z konstytucją.
2. Kwota wolna od podatku
Ustawodawca kształtując skalę podatkową powinien chronić poziom życia ludzi, tak aby zapobiegać popadaniu ich w stan ubóstwa. (...) Cel ten ma wymiar społeczny i polega na pozostawieniu jednostce pewnego dochodu niezbędnego do zaspokojenia jej podstawowych potrzeb.
28 października 2015 r. Trybunał ogłosił wyrok w sprawie wysokości kwoty wolnej od podatku dochodowego (sygn. akt K 21/14). Sędzowie argumentowali, że kwota w wysokości niższej niż obowiązujące minimum egzystencji jest sprzeczna z konstytucją. Za niezgodne z konstytucją uznali także brak waloryzacji tej kwoty co roku.
Kwoty wolnej od podatku nie podniesiono w Polsce od 2009 r. Trybunał odroczył wejście w życie wyroku do 30 listopada 2016 r.
W Polsce kwota wolna jest niska - wynosi 3091 zł rocznie i stanowi tylko ok. 6 proc. średnich zarobków. To niewiele w porównaniu z większością krajów Unii Europejskiej. Np. w Hiszpanii to aż 73 proc. średniej pensji, w Wielkiej Brytanii jest to 28 proc., w Niemczech 20 proc. Na wyższej kwocie wolnej od podatku korzystają najbardziej ludzie najubożsi.
3. Otwarte Fundusze Emerytalne
Ustawodawca wykreował model, w którym zarządzanie środkami publicznymi pochodzącymi z przymusowych składek powierzono wyspecjalizowanym podmiotom prywatnym działającym na rynku finansowym. (...) Lokowanie większości zgromadzonych aktywów przez OFE w instrumenty skarbowe nie dawało się uznać za aktywne zarządzanie tymi środkami.
Trudno też uznać za “zgodne z interesem “sił bogatych, korporacji” orzeczenie TK (sygn. K-114) w sprawie Otwartych Funduszy Emerytalnych. Trybunał orzekł, że uchwalona większością głosów PO i PSL ustawa przekazująca ok. 150 mld złotych zgromadzonych na kontach Funduszy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest zgodna z konstytucją.
Według krytyków funkcjonowanie OFE określane było jako “neokolonialne” i zorientowane na wyprowadzanie z Polski ogromnych pieniędzy poprzez firmy z kapitałem zagranicznym.
Decyzja TK sprawiła, że reformy rządu Donalda Tuska pozbawiające Fundusze większości ich aktywów (a także zmniejszające zysk z działalności bieżącej) zostały utrzymane w mocy. Decyzję Trybunału ostro krytykowali eksperci o poglądach wolnorynkowych oraz przedstawiciele sektora finansowego.
Zajmuje się w regulacjami sztucznej inteligencji, analizami polityk cyfrowych oraz badaniami biznesowego i społecznego wykorzystania nowych technologii. Współzałożyciel Fundacji Kaleckiego, pracował w IDEAS NCBR, NASK, OKO.press, Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Publikował m.in. w Rzeczpospolitej, Gazecie Wyborczej, Polityce, Krytyce Politycznej, Przekroju, Kulturze Liberalnej, Newsweeku czy Visegrad Insight. Prawnik i kulturoznawca, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego.
Zajmuje się w regulacjami sztucznej inteligencji, analizami polityk cyfrowych oraz badaniami biznesowego i społecznego wykorzystania nowych technologii. Współzałożyciel Fundacji Kaleckiego, pracował w IDEAS NCBR, NASK, OKO.press, Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Publikował m.in. w Rzeczpospolitej, Gazecie Wyborczej, Polityce, Krytyce Politycznej, Przekroju, Kulturze Liberalnej, Newsweeku czy Visegrad Insight. Prawnik i kulturoznawca, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego.
Socjolog, absolwent Uniwersytetu Cambridge, analityk Fundacji Kaleckiego. Publikował m.in. w „Res Publice Nowej”, „Polska The Times”, „Dzienniku Gazecie Prawnej” i „Dzienniku Opinii”.
Socjolog, absolwent Uniwersytetu Cambridge, analityk Fundacji Kaleckiego. Publikował m.in. w „Res Publice Nowej”, „Polska The Times”, „Dzienniku Gazecie Prawnej” i „Dzienniku Opinii”.
Komentarze