Morawiecki: Polska w średniowieczu rozwinęła się dzięki Kościołowi. Ekspert: gruba przesada

Wicepremier Morawiecki wierzy, że Bóg pomaga we wzroście gospodarczym - swoje wystąpienie na sobotniej konferencji "Odpowiedzialność przedsiębiorców za Polskę" u o. Rydzyka w Toruniu zakończył następująco:

Wcześniej mówił m.in. "Polska jest ewenementem w skali światowej. W naszą politykę rozwoju gospodarczego bardzo mocno wbudowała się działalność Kościoła" i dodawał:

O to, czy miał rację, OKO.press zapytało znakomitego polskiego historyka, prof. Jerzego Strzelczyka, autora m.in. książek "Historia i kultura cystersów w dawnej Polsce i ich europejskie zwia̧zki" (1987) oraz "Cystersi w kulturze średniowiecznej Europy" (1992), laureata Nagrody Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (nazywanej "polskim Noblem") w 2009 r.

"To jest znaczna przesada, chociaż jest w wypowiedzi wicepremiera racjonalny element. Cystersi, zresztą nie tylko w Polsce, ale wszędzie tam, gdzie byli, przyczynili się do pewnego awansu gospodarczego. W Polsce tym bardziej, że początkowo rekrutowali się z Zachodu, a więc przynieśli nowe rozwiązania. Ale tak jak to ujął wicepremier, to bym nie powiedział.

Nie jest jasne, dlaczego mówiąc o rozwoju Polski w średniowieczu wicepremier nie wspomniał np. o osadnictwie na prawie niemieckim - dzięki przyniesionym z Niemiec zwyczajom (a często także niemieckim osadnikom) rozwinęła się w średniowieczu w całej Europie Środkowej gęsta sieć miast, a w nich rzemiosło.

Tak pisał o tym w klasycznej "Historii powszechnej średniowiecza" historyk Benedykt Ziętara (Warszawa 1996, s. 298): "Przybysze z Niemiec przynosili na ziemie słowiańskie prawo miejskie, które szerzyło się w wersji przyjętej w Magdeburgu, Lubece czy Norymebrdze (...) Przeniesione przez osadników niemieckich prawo i ustrój wsi i miast przyjęły się (...) w całej nieomal Europie Środkowej łącznie z Mołdawią, Ukrainą i Białorusią.

Oczywiście wszędzie tam zmiany w ustroju miast i wsi odbywały się głównie miejscowymi siłami, przez przenoszenie istniejących osad na nowe prawo, czasem w połączeniu z regulacją układu przestrzennego, na wsi z reguły z wprowadzeniem trójpolówki [nowocześniejszej metody uprawiania roli, importowanej także przez cystersów - przyp. AL]."

A zatem: wicepremier Morawiecki zapędził się - to nie jest prawda, że bez Kościoła mieszkalibyśmy w ziemiankach i jedli żołędzie. Sporo też zawdzięczamy Niemcom.