0:000:00

0:00

Kierowany przez Przyłębską Trybunał Konstytucyjny odmówił spotkania z delegacją Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego. Posłanka PiS Krystyna Pawłowicz stwierdziła, że delegaci PE nie mają pojęcia o faktach, o polskim prawie i o tym, co się w Polsce dzieje, że nie rozumieją istoty demokracji, że nie mają podstawowej wiedzy w sprawach, o których mówią.

Minister w Kancelarii Prezydenta Paweł Mucha powiedział, że „nie wyobraża sobie większego sukcesu” niż wizyta prezydenta Andrzeja Dudy w USA. Duża część komentatorów była odmiennego zdania. Poirytowany krytyką prezydent ocenił na Twitterze, że to „szyderstwa i napad lewackich mediów oraz niektórych polityków i komentatorów, o znanych poglądach”.

Publikowana w soboty i niedziele w OKO.press "Kronika Skórzyńskiego" to jedyny w mediach systematyczny zapis bieżących wydarzeń politycznych. Od 3 września 2017 roku prof. Jan Skórzyński prowadzi swoją kronikę równolegle: na bieżąco, jak do tej pory (w soboty), oraz cofając się w czasie do samych początków państwa PiS - do wyborów parlamentarnych jesienią 2015 roku i idąc dalej tydzień po tygodniu przez rok 2015 i 2016 (w niedzielę).

Pozwoli to na ciekawe porównania, a także przypomni zapomniane deklaracje i zwroty politycznej akcji. Wiemy, że wiele osób kolekcjonuje "Kronikę", teraz można to będzie robić bardziej systematycznie.

Jesienią 2015 roku życie publiczne w Polsce nabrało gwałtownego przyspieszenia. Zwycięski w wyborach obóz polityczny, choć realnie zdobył poparcie około 20 proc. obywateli i nie ma mandatu do zmian konstytucyjnych, rozpoczął z impetem gruntowną przebudowę państwa polskiego. Jej kierunek to cała wstecz w stosunku do przemian podjętych w 1989 roku. Z asystą prezydenta rząd PiS podjął energiczny marsz do tyłu.

Przekreśla zasadę podziału władz, dziesiątkuje armię i dyplomację, a z telewizji publicznej uczynił instrument propagandy. System szkolny cofa do epoki Edwarda Gierka, ingeruje w muzea i teatry, chce przejąć polityczną kontrolę nad sądami i ukrócić samodzielność samorządów.

Odrzuca reguły demokracji liberalnej wypracowane we wspólnocie euroatlantyckiej. W rezultacie odpycha Polskę od centrum cywilizacji Zachodu, kieruje nas na peryferie, do szarej strefy pomiędzy Europą a Rosją.

Bombardowani niemal codziennie informacjami o kolejnych ustawach podporządkowujących sądy władzy politycznej, dymisjach generałów i projektach „polonizacji”, czyli poddania kontroli rządu tej czy innej sfery życia publicznego, z trudem nadążamy za biegiem spraw, próbując zrozumieć dokąd to wszystko zmierza. Stąd pomysł kroniki mającej być kalendarium tzw. dobrej zmiany, lakonicznym zapisem podejmowanych przez rząd PiS działań i ich często równie bulwersujących uzasadnień.

Nie będzie to oczywiście zapis kompletny. Kronika to autorski wybór wydarzeń i opinii, które ilustrują wielkie przestawianie zwrotnicy na torze, po którym Polska poruszała się od 1989 roku. Obserwowany „na żywo” przebieg tej operacji uzupełniam sięgając do jej początku – wyborów parlamentarnych 2015.

Toteż mój kronikarski zapis składa się z dwóch ścieżek – współczesnej i historycznej, pokazującej na zasadzie retrospekcji minione etapy rozpoczętej po wyborach 2015 roku eskapady, o których często już nie pamiętamy.

W roli kronikarza wykorzystuję zarówno swoje doświadczenie dziennikarskie (w tym 12 lat pracy w „Rzeczpospolitej”), jak warsztat historyka. Sporo aspektów „dobrej zmiany” przypomina ludziom starszej daty realia życia w PRL.

Mam wszelako mocną nadzieję, że jeśli nawet historia się powtarza, to tylko jako farsa.

Jan Skórzyński

NOTA BIOGRAFICZNA

Jan Skórzyński (ur. 1954) jest historykiem i politologiem, profesorem Collegium Civitas, gdzie wykłada historię XX wieku.

Uczestnik ruchu opozycyjnego w PRL, był jednym z założycieli Samorządu Studentów Uniwersytetu Warszawskiego. 13 grudnia 1981 roku został internowany. Jako dziennikarz pracował w redakcjach „Przeglądu Katolickiego”, „Tygodnika Solidarność”, „Spotkań” i „Rzeczpospolitej”. W latach 2000-2006 był I zastępca redaktora naczelnego „Rzeczpospolitej” i szefem dodatku „Plus-Minus”.

Wydał szereg książek o najnowszej historii Polski, m.in. Ugoda i rewolucja. Władza i opozycja 1985–1989 (1996), System Rywina czyli druga strona III Rzeczpospolitej (red., 2003), Od Solidarności do wolności (2005), Rewolucja Okrągłego Stołu (2009), Zadra. Biografia Lecha Wałęsy (2009). Siła bezsilnych. Historia Komitetu Obrony Robotników (2012), Krótka historia Solidarności 1980-1989 (2014). Redaktor naczelny pisma „Wolność i Solidarność. Studia z dziejów opozycji wobec komunizmu i dyktatury” oraz trzytomowego słownika biograficznego Opozycja w PRL. Jego książki były trzykrotnie nominowane do Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego.

Sobota 15 września. Nie było ani dróg, ani mostów

Premier Mateusz Morawiecki na spotkaniu wyborczym w Świebodzinie powiedział: „Pamiętacie, jak nasi poprzednicy mówili, że »budujmy nie politykę tylko drogi i mosty«. […] Nie było ani dróg, ani mostów”. Według przytoczonego w TVN Biznes i Świat raportu Najwyższej Izby Kontroli tylko w latach 2009-2011 rozbudowano i zmodernizowano 16 400 km dróg lokalnych, powiatowych i gminnych.

Niedziela 16 września. Morawiecki: jedni hałasują, a drudzy pracują

„To my przestrzegamy najbardziej konstytucji” – oświadczył premier Mateusz Morawiecki na spotkaniu wyborczym w Stargardzie. Przekonywał, że obóz rządzący „przebudowuje” Polskę, żeby „nie było wykluczenia społecznego, żeby nie było takiego ubóstwa, jak było w ich [rządów PO-PSL] czasach – konstytucja tego zabraniała”. Odnosząc się do demonstrujących podczas spotkania przeciwników PiS szef rządu powiedział: „Rzeczywiście jest tak, że jedni hałasują, a drudzy pracują. Oni awantura, jątrzenie, burdy uliczne, a my – praca, ciężka praca dla dobra ojczyzny i rodaków”.

Poniedziałek 17 września. KRS zawieszona w ENCJ

Europejska Sieć Rad Sądownictwa (ENCJ) zawiesiła polską Krajową Radę Sądownictwa w prawach członka. Za zawieszeniem KRS oddano 100 głosów, przy 6 przeciwnych i 8 wstrzymujących się. Przewodniczący KRS Leszek Mazur poinformował PAP, że polska KRS nie ma prawa głosu i nie może w ramach tej organizacji podejmować „praktycznie żadnych działań”. ENCJ zapowiedziała, iż będzie dalej monitorować działania polskiej rady.

„Uważam tę decyzję za polityczną, złą” – powiedział w TVN24 marszałek Senatu Stanisław Karczewski.

„Ludzie źle oceniają wymiar sprawiedliwości, zabetonowany jeszcze w starym systemie. Jeżdżę po Europie, spotykam się z politykami, dziennikarzami, tłumaczę im. Oni się dziwią, że wymiar sprawiedliwości nie został w przeciągu ostatnich 30 lat transformacji w Polsce zreformowany, że tkwiliśmy w starym systemie” – stwierdził Karczewski.

Poniedziałek 17 września. Kadencja nie dłuższa niż sześć lat

Pełniąca obowiązki prezesa Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska powiedziała w „Sieciach”, że o Trybunał toczy się „walka polityczna, której narzędziem są relatywizm, uznaniowość, nihilizm prawniczy. Ma ona w konsekwencji doprowadzić do anarchii i bezprawia w Polsce. Włączają się w te działania zewnętrzne podmioty, począwszy od innych państw, poprzez instytucje sądowe tych krajów, skończywszy na Komisji Weneckiej, która tworzy bezpodstawne, niemerytoryczne opinie”.

Przyłębska uważa, że to co „się dzieje [w Sądzie Najwyższym] może niepokoić. Sędziowie SN zatracili się w walce o swoje przywileje i swoją pozycję. Zaangażowali się w walkę polityczną i żadne słowa tego nie zmienią. Zapomnieli, że są powołani do tego, by służyć społeczeństwu. […] Sędziowie SN walczą o swoje korporacyjne interesy, zapominając o zwykłych obywatelach”.

Przyłębska przyznaje, że w konstytucji jest zapis, który mówi o powołaniu I Prezesa Sądu Najwyższego „na sześcioletnią kadencję”. Tłumaczy go następująco: „To znaczy, że nie może to być kadencja dłuższa niż sześć lat”.

Poniedziałek 17 września. Morawiecki: bez waszej aktywności media dawno by nas pokonały

Premier Mateusz Morawiecki podczas spotkania wyborczego z mieszkańcami Sochaczewa podziękował im za aktywność. „Bez niej ta zagranica i ulica, te media wszystkie na pewno dawno by nas pokonały, ale wy jesteście naszą siłą. Polacy są naszą siłą”. Morawiecki przekonywał do polityki rządu względem Unii Europejskiej. „Jesteśmy państwem członkowskim, które nie daje się poklepywać po plecach i nie sprzedaje się też za uścisk ręki, za poklepywanie po plecach, tylko twardo walczymy o nasze racje i wygrywamy” – mówił.

Wtorek 18 września. Trump asertywny wobec Rosji

Wicemarszałek Senatu Adam Bielan w programie pierwszym Polskiego Radia stwierdził, że „nie było chyba tak asertywnego wobec Rosji prezydenta Stanów Zjednoczonych [jak Donald Trump] od czasów Ronalda Reagana. Mówię o tym dlatego, że Donald Trump jest oskarżany o sprzyjanie Rosji, natomiast jeśli spojrzymy na fakty, to nikt tak mocno Rosjan nie przycisnął w rozmaitych kwestiach sankcjami, właśnie jak prezydent Trump”.

Środa 19 września. Demokratyczne instytucje przeciwko demokracji

Wiceminister spraw zagranicznych Bartosz Cichocki w programie pierwszym Polskiego Radia powiedział: „Nie ulega dla mnie wątpliwości, że hasła o zagrożeniu demokracji w Polsce są instrumentem politycznym dla środowisk liberalnych, lewicowych i w Europie, i w Stanach Zjednoczonych, by Polskę marginalizować, by marginalizować rewolucję konserwatywną w Polsce, w Stanach Zjednoczonych, na Węgrzech, wszędzie tam, gdzie ona w sposób demokratyczny zwycięża. Niestety, mamy do czynienia z wykorzystywaniem instytucji demokratycznych przeciwko demokracji. I to mówię o New York Timesach, mówię o niektórych komisarzach, mówię o niektórych przywódcach państw członkowskich”.

Wiceszef MSZ wyraził nadzieję na zwycięstwo partii antyliberalnych i prawicowych w wyborach europejskich. „Chcielibyśmy, żeby Unia Europejska została przywrócona wyborcom europejskim. To się okaże w maju, czy to nastąpi. Dzisiaj widać, że te elity liberalno–socjalistyczne są bardzo wyraźnie zaniepokojone, że to się może stać, dlatego jest podgrzewany temat faszyzmów, dyktatur prawicowych w Europie” – stwierdził.

Środa 19 września. Wielki sukces pana prezydenta

„To jest wielki sukces pana prezydenta Andrzeja Dudy, bardzo dobre spotkanie, bardzo dobre komunikaty" – ocenił wizytę prezydenta w USA minister w Kancelarii Prezydenta Paweł Mucha w TVN24. Powiedział, że sukcesem wizyty polskiego prezydenta jest „trwały sojusz polsko-amerykański. Potwierdzony oświadczeniem pisemnym, potwierdzony wypowiedziami pana prezydenta Donalda Trumpa”. Wśród innych sukcesów Dudy podczas wizyty w Waszyngtonie Mucha wyróżnił „wskazywanie niezwykle ważnego kontekstu bezpieczeństwa, wskazywanie, że Polska jest niezwykle ważnym partnerem, jeżeli chodzi o ten rejon i tę część świata. Bardzo mocne podkreślanie, że sojusz polsko-amerykański to jest sojusz, który obejmuje nie tylko bezpieczeństwo, ale także gospodarkę i wreszcie niezwykła serdeczność i bardzo dobra atmosfera rozmowy”. Podsumowując wizytę prezydenta Dudy prezydencki minister powiedział, że „nie wyobraża sobie większego sukcesu” – jak informuje PAP.

Czwartek 20 września. 500 plus dla emerytów?

Rząd nie pracuje nad projektem 500 plus dla emerytów – powiedział przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów Jacek Sasin. Polityk PiS odniósł się w ten sposób do wypowiedzi Jarosława Kaczyńskiego w „Super Expressie”. Szef PiS powiedział 10 września w „SE”, że dodatek specjalny dla emerytów to „sprawa, która w tej chwili jest omawiana na posiedzeniach rządu, jest omawiana na posiedzeniach kierownictwa partii rządzącej. Jest teraz zbyt wcześnie, by przedstawić konkretne projekty. Jednak zapewniam, że środki na to się znajdą, że los emerytów będzie poprawiany”. To jest bardzo trudna sprawa. Emerytów i rencistów jest ogromna liczba, przeszło 9 milionów. Każda niewielka podwyżka to jest ogromna suma. Ale mimo wszystko będziemy w tym kierunku szli – stwierdził Kaczyński.

Czwartek 20 września. Pawłowicz: delegaci PE nie rozumieją istoty demokracji

Posłanka PiS i członkini Krajowej rady Sądownictwa Krystyna Pawłowicz opisała wPolityce.pl co powiedziała delegacji Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego. „Wyraziłam swoje najwyższe oburzenie, że kolejny raz przedstawiciele unijnej agendy przyjeżdżają do Polski i nękają nas. Stwierdziłam, że nie mają żadnego pojęcia o faktach, o polskim prawie i o tym, co się w Polsce dzieje. Nie rozumieją polskiej Konstytucji i nie chcą jej zrozumieć. […] Powiedziałam delegatom tej unijnej komisji, że nie rozumieją istoty demokracji, że przyjechali do nas nieprzygotowani i nie mają podstawowej wiedzy w sprawach, o których mówią. […] Kiedy zaczęli się zbierać, powiedziałam jeszcze głośno dwukrotnie po angielsku: Zapamiętajcie, Polacy są dumnym narodem i musicie nas szanować. Takie wasze wizyty są prowokacją”.

Czwartek 20 września. TK odwołał spotkanie z delegacją Parlamentu Europejskiego

Trybunał Konstytucyjny anulował, bez podania przyczyn, spotkanie z delegacją Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego.

Czwartek 20 września. Tweet prezydenta

Prezydent Andrzej Duda odniósł się do krytycznych komentarzy o jego wizycie w Waszyngtonie. „Szyderstwa i napad lewackich mediów oraz niektórych polityków i komentatorów, o znanych poglądach, pokazują sukces wizyty w Waszyngtonie. Gdyby tak nie było, to by ją przemilczeli jako nieważną. Dziękuję za te wyrazy uznania!” – napisał Duda na Twitterze.

Czwartek 20 września. Duda powołał sędziów SN

Prezydenta Andrzej Duda powołał dziesięciu sędziów, do Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, rekomendowanych przez KRS. Wśród powołanych przez Dudę nowych sędziów jest pięciu prokuratorów, dwóch radców prawnych, dwóch sędziów i jeden pracownik naukowy.

Mimo rekomendacji KRS prezydent nie powołał prokuratora Prokuratury Krajowej Jarosława Dusia oraz radcy prawnego Małgorzaty Ułaszonek-Kubackiej. Według „Gazeta Wyborczej” Duś sam miał zarzuty dyscyplinarne, w tym jeden zakończony wyrokiem. Rada zarekomendowała go do SN, pomimo że nie posiadał odpowiedniego stażu pracy. Natomiast Ułaszonek-Kubacka wcześniej wycofała swoją kandydaturę do Sądu Najwyższego po ujawnieniu, że została skazana w 2017 roku przez radcowski sąd dyscyplinarny.

Czwartek 20 września. Ekshumacje to naruszenie praw człowieka

Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, że w sprawie ekshumacji ciał dwóch ofiar katastrofy smoleńskiej – Arkadiusza Rybickiego i Leszka Solskiego, których dokonano mimo sprzeciwów rodzin, został naruszony artykuł 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka dotyczący prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego. Sprawę skierowały do trybunału wdowy po zmarłych.

Piątek 21 września. Zwolnienie za zdjęcie Dudy na Facebooku

Pracownik Biełsat TV Ivan Shyla został zwolniony z pracy po tym jak na swoim profilu na Facebooku opublikował zdjęcie prezydenta Andrzeja Dudy z Donaldem Trumpem z komentarzem: „po lewej jest prezydent Polski” – poinformował Tysol.pl.

Dyrektor telewizji Białsatu Agnieszka Romaszewska-Guzy powiedziała, że ktoś kto jest social media managerem i PR-owcem „nie może sobie wyobrażać, że będzie prowadził dowolne kampanie na Facebooku, ponieważ ma z nami umowę, że będzie prowadził konkretne. Na tym polega ten zawód: nie ma się pełnej wolności słowa, tylko taką, jaka jest zawarta w umowie”.

Udostępnij:

Jan Skórzyński

Historyk i politolog, wykładowca Collegium Civitas. W PRL uczestnik ruchu opozycyjnego, jeden z założycieli Samorządu Studentów Uniwersytetu Warszawskiego. Członek Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie. Pracował w redakcjach „Przeglądu Katolickiego”, „Tygodnika Solidarność”, „Spotkań”, był zastępcą redaktora naczelnego „Rzeczpospolitej” i szefem dodatku „Plus-Minus” (2000-2006). Jest redaktorem naczelnym pisma naukowego „Wolność i Solidarność”. Napisał m.in. „Rewolucję Okrągłego Stołu”, biografię Lecha Wałęsy, historię Komitetu Obrony Robotników, „Krótką historię Solidarności 1980-1989”. Ostatnio wydał „Nie ma chleba bez wolności. Polski sprzeciw wobec komunizmu 1956-1980”. Jego książki były trzykrotnie nominowane do Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego.

Przeczytaj także:

Komentarze