Morawiecki: "Więcej przemocy jest w związkach nieformalnych". Działaczki i dziennikarki protestują i punktują kłamstwa premiera

Słowa premiera Mateusza Morawieckiego w wywiadzie dla "Gościa Niedzielnego" (numer datowany na 7 stycznia 2017) o przemocy wywołały burzę w opinii publicznej. Premier pytany o problem przemocy w rodzinie stwierdził, że jest jej więcej w związkach nieformalnych niż małżeństwach. Mówił też, że założenia Konwencji o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy w rodzinie, które uznają, że przemoc wynika z ról kulturowych i nierówności są szkodliwe. Więcej pisaliśmy o tym tutaj.

Na taką narrację nie zgadzają się osoby od lat pracujące w organizacjach pozarządowych, które walczą z przemocą w rodzinie, członkowie i członkinie organizacji obywatelskich, a także dziennikarze i dziennikarki, którzy nagłaśniają podobne sprawy. Pod listem (na dzień 8 stycznia 2017 roku) podpisało się 112 osób - w tym trzy osoby z redakcji OKO.press (poniżej pełna lista sygnatariuszek i sygnatariuszy).

"Nie możemy pozostać na te słowa obojętne. Nie tylko dlatego, że powielają one nieprawdziwy obraz problemu przemocy domowej lecz również z powodu pozycji wypowiadającego je" - piszą w liście.

Konkretną odpowiedź do głównej tezy premiera sygnatariuszki znalazły w statystykach - a dokładnie raporcie "Diagnoza skali zjawiska przemocy w rodzinie w Polsce" Michała Lewoca opublikowanym na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.

Autorki listu zaznaczają, że "przemoc, nad czym ubolewamy, jest zjawiskiem powszechnym, co oznacza m.in., że jej sprawcy nie wywodzą się z określonego środowiska, grupy społecznej, religijnej, etnicznej etc. »Normalny dom«, o którym mówił Pan w wywiadzie, to przede wszystkim dom, w którym jego mieszkańcy i mieszkanki czują się – i są - bezpieczne, a relacje między członkami rodziny oparte są na wzajemnym szacunku i trosce. Niezależnie od wyznawanej religii lub światopoglądu, koloru skóry, płci, pochodzenia etnicznego, statusu materialnego etc".

Poniżej publikujemy pełną treść listu do premiera Morawieckiego.

"Szanowny Panie Premierze!

W niedawnym wywiadzie udzielonym tygodnikowi „Gość Niedzielny” (Nr 1/2018) powiedział Pan, m.in.: „do przemocy nie dochodzi tam, gdzie występuje dbałość o więzy rodzinne, o normalny dom, gdzie panuje miłość", „przemoc pojawia się częściej w związkach nieformalnych, a nie tych usankcjonowanych prawnie”.

Jako osoby zajmujące się pomocą osobom doznającym przemocy – w sposób bezpośredni lub opisując i nagłaśniając w mediach takie sytuacje –nie możemy pozostać na te słowa obojętne. Nie tylko dlatego, że powielają one nieprawdziwy obraz problemu przemocy domowej lecz również z powodu pozycji wypowiadającego je. Korzystając z naszego dorobku, wiedzy i doświadczenia chcemy podkreślić, że:

• „duża część osób doświadczających przemocy to osoby pozostające w związkach formalnych (51 procent) lub nieformalnych (14 procent)” – "Diagnoza skali zjawiska przemocy w rodzinie w Polsce" Michała Lewoca publikowana na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości;
• „wśród ofiar [przemocy] przeważały osoby pozostające w związku małżeńskim – potwierdzały to zgodnie relacje ofiar, sprawców i świadków zdarzenia przemocy (odpowiednio 52,3 proc., 64,5 proc., 66,0 proc.)” oraz „zarówno w relacjach sprawców, jak i świadków, sprawcami przemocy wobec dzieci istotnie częściej były osoby pozostające w związku małżeńskim (91,1 proc., 78,7 proc)” – pisano w raporcie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (Projekt Predefiniowany ”Rodzina polska – wolna od przemocy”, Program PL 14 „Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie i przemocy ze względu na płeć” Norweski Mechanizm Finansowy 2009-2014),
• to kobiety i dzieci są przede wszystkim ofiarami przemocy w rodzinie – stanowią ponad 88 proc. osób doznających przemocy; co 40 sekund 1 kobieta w Polsce doświadcza przemocy, a co dwie i pół doby jedna ginie (opracowanie prof. B. Gruszczyńskiej z Katedry Kryminologii i Polityki Kryminalnej UW).

Ponadto, przemoc, nad czym ubolewamy, jest zjawiskiem powszechnym, co oznacza m.in., że jej sprawcy nie wywodzą się z określonego środowiska/grupy społecznej/religijnej/etnicznej etc. „Normalny dom”, o którym mówił Pan w wywiadzie, to przede wszystkim dom, w którym jego mieszkańcy i mieszkanki czują się – i są - bezpieczne, a relacje między członkami rodziny oparte są na wzajemnym szacunku i trosce. Niezależnie od wyznawanej religii lub światopoglądu, koloru skóry, płci, pochodzenia etnicznego, statusu materialnego etc.

Wyrażamy także gotowość spotkania z Panem Premierem, by podzielić się naszą wiedzą i doświadczeniem w obszarze przeciwdziałania przemocy. Biorąc pod uwagę rangę piastowanego przez Pana urzędu wyrażamy głęboką nadzieję, iż przekazana przez nas wiedza i dobre praktyki mogą w przyszłości przełożyć się na udoskonalenie systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie w naszym kraju.

Z poważaniem,

1. Renata Durda, Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” IPZ,

2. Urszula Nowakowska, Centrum Praw Kobiet,

3. Magdalena Stachowiak- Alexandrowicz, Komitet Ochrony Praw Dziecka,

4. Mirosława Kątna, Komitet Ochrony Praw Dziecka,

5. Maria Keller-Hamela, wiceprezeska zarządu Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę,

6. Agnieszka Wywrot, prawniczka, Centrum Praw Kobiet, Oddział we Wrocławiu,

7. Joanna Piotrowska, Fundacja Feminoteka,

8. Dr Anita Kucharska-Dziedzic, prezeska Stowarzyszenia Baba, edukatorka antyprzemocowa,

9. Anna Lipowska – Teutsch, Towarzystwo Interwencji Kryzysowej

10. Tadeusz Wieszczyk, Stowarzyszenie Pomocy i Interwencji Społecznej, Ośrodek dla Ofiar Przemocy w Rodzinie DOM, Warszawa,

11. Małgorzata Kasińska - psycholog, Ośrodek dla Osób Dotkniętych Przemocą, Kraków

12. Anna Góral - Stowarzyszenie Inicjatyw Kobiecych

13. Krystyna Kacpura, dyrektorka Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny,

14. Joanna Łukaszewicz, Prezeska Stowarzyszenia Alimenty To Nie Prezenty,

15. Piotr Thieme - Spółdzielnia Socjalna WOLA,

16. Iwona A. Wiśniewska, Ośrodek dla Osób Dotkniętych Przemocą Kraków,

17. Jadwiga Kołodziejczyk, Ośrodek dla Osób Dotkniętych Przemocą, oś. Krakowiaków 46, Kraków,

18. Bogna Czałczyńska, Fundacja Czas Dialogu, koordynatorka Dziewuchy Dziewuchom Szczecin

19. Natalia Sarata, edukatorka antydyskryminacyjna i badaczka społeczna, członkini Zarządu Fundacji Przestrzeń Kobiet,

20. Danuta Wawrowska, ekspertka Kongresu Kobiet ds. przemocy ekonomicznej, prezeska Stowarzyszenia Kobiecy Słupsk, radca prawna,

21. Małgorzata Tkacz-Janik, pełnomocniczka Kongresu Kobiet w woj. Śląskim, przewodnicząca rady fundacji Przestrzenie Dialogu,

22. Dorota Łoboda, Rodzice Mają Głos,

23. Anna Czerwińska,Fundacja na rzecz Równości i Emancypacji STER,

24. Agnieszka Grzybek, Fundacja na rzecz Równości i Emancypacji STER,

25. dr Magdalena Grabowska - Fundacja na rzecz Równości i Emancypacji STER,

26. Karolina Kędziora, Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego,

27. Beata Pawlak-Jordan, Fundacja Dobrych Praktyk,

28. Olga Glińska, koordynatorka akcji Nazywam się Miliard Kraków

29. Magdalena Pietrowska,Fundacja Inna Perspektywa,

30. Karolina Mermer,Fundacja Inna Perspektywa,

31. Piotr Godzisz, Członek Zarządu Stowarzyszenia Lambda Warszawa,

32. Monika Grotecka, Stowarzyszenie Lambda Warszawa,

33. Maria Wolak-Chmiel,Fundacja Inna Perspektywa,

34. Aleksandra Mądry, Fundacja Inna Perspektywa,

35. Małgorzata Kasińska - psycholog, Ośrodek dla Osób Dotkniętych Przemocą, Kraków

36. Małgorzata Osipczuk, Stowarzyszenie “Intro”,

37. Davina Krysiak, pedagog Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie w Zdunach,

38. Małgorzata Diana Marenin, Prezeska Stowarzyszenia Stop Stereotypom,

39. Małgorzata Wincenciak, Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie"Niebieska Linia",

40. Jolanta Banach, Stowarzyszenie Lepszy Gdańsk,

41. Monika Frenkiel, prezeska Stowarzyszenia (S)Prawa Kobiet,

42. Ewa Borguńska, Protest Kobiet,

43. Barbara Najdziak, Protest Kobiet,

44. Katarzyna Chmielewska, Protest Kobiet,

45. Natasza Lubryczyńska, Protest Kobiet,

46. Katarzyna Skalska, Protest Kobiet,

47. Natalia Skoczylas, Fundacja Feminoteka,

48. Anna Respondek, psycholog, psychoterapeuta, Lubuskie Stowarzyszenie na rzecz Kobiet BABA,

49. Anna Rabenda, Lubuskie Stowarzyszenie na rzecz Kobiet BABA w Zielonej Górze,

50. Anna Borucka, psycholog, specjalista ds.profilaktyki,

51. Agnieszka Czapczyńska, psychoterapeutka,

52. Barbara Ewa Baran, psycholożka, współzałożycielka Dziewuchy Dziewuchom,

53. Karolina Piotrowska, psycholog-seksuolog, prezeska Fundacji Lepszy Poród,

54. Zenona Golc, wolontariuszka Stowarzyszenia BABA, animatorka kultury,

55. Anna Chęć, współszefowa Fundacji Pozytywnych Zmian, trenerka WenDo,

56. Wiesława Apanowicz członkini Stowarzyszenia BABA,

57. Ewa Rutkowska, Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej, trenerka WenDo, działaczka feministyczna,

58. Trójmiejskie Dziewuchy Dziewuchom,

59. Katarzyna Paikert, członek zarządu,Stowarzyszenie Intro,

60. Joanna Wrońska, Trójmiejska Akcja Kobieca,

61. Dorota Bregin trenerka metody przeciwdziałania przemocy WenDo,

62. Lidka Makowska, Trójmiejska Akcja Kobieca,

63. Beata Aniela Kilian psycholog, psychoterapeutka uzależnień,

64. Agnieszka Pisarska, psycholog,

65. Żaneta Oczkowska, prawniczka,

66. Katarzyna Kotula, Gryfiński Strajk Kobiet,

67. Ewa Winnicka, dziennikarka,

68. Ewa Wieczorek, redaktorka naczelna „Wysokich Obasów” i „Wysokich Obcasów Extra”,

69. Aleksandra Klich, wicenaczelna „Gazety Wyborczej”,

70. Katarzyna Surmiak-Domańska, dziennikarka, „Duży Format/Gazeta Wyborcza”

71. Martyna Bunda, kierowniczka działu Kraj w tygodniku „Polityka”, wieloletnia jurorka w projekcie wspierającym kobiety wychodzące z przemocy, w konkursie na opowiadanie o tym doświadczeniu,

72. Dorota Warakomska, dziennikarka, prezeska Stowarzyszenia Kongres Kobiet,

73. Agnieszka Hreczuk, dziennikarka telewizyjna, radiowa i prasowa w Polsce i Niemczech,

74. Sylwia Chutnik, pisarka

75. Lidia Ostałowska, dziennikarka,

76. Paulina Reiter, dziennikarka,

77. Wojciech Tochman, reporter,

78. Justyna Dąbrowska, psychoterapeutka, dziennikarka, od 30 lat zajmuje się pomocą młodym matkom,

79. Patrycja Dołowy,dziennikarka naukowa, prezeska PSDN Naukowi i Fundacja Przestrzenie,

80. Natalia Gebert, tłumaczka i kulturoznawczyni, liderka inicjatywy Dom Otwarty,

81. Monika Tutak-Goll, zastępczyni redaktorki naczelnej „Wysokich Obcasów”,

82. Magdalena Kicińska, dziennikarka,

83. Justyna Pobiedzińska, dziennikarka,

84. Mariusz Szczygieł, reporter, wydawca,

85. Zuzanna Kowalczyk, dziennikarka, "Osiem Dziewięć",

86. Paulina Milewska, dziennikarka, "Osiem Dziewięć",

87. Stanisław Skarżyński, dziennikarz, "Osiem Dziewięć",

88. Barbara Sowa, dziennikarka,

89. Wojciech Staszewski, reporter w Wysokie Obcasy Praca/Gazeta Wyborcza,

90. Agnieszka Jucewicz, dziennikarka, Wysokie Obcasy Extra,

91. Magdalena Grzebałkowska, dziennikarka, pisarka,

92. Anna Dziewit - pisarka, dziennikarka,

93. Iza Michalewicz, reporterka,

94. Ewa Wanat, dziennikarka,

95. Agata Czarnacka, Komitet Ratujmy Kobiety, Czarny Protest, Polityka.pl,

96. prof. Inga Iwasiów, literaturoznawczyni, pisarka, publicystka,

97. Ziemowit Szczerek, dziennikarz, pisarz,

98. dr Julia Kubisa adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytet Warszawski,

99. Małgorzata Łojkowska, prawniczka, dziennikarka,

100. Michał Nogaś, dziennikarz,

101. Justyna Sobolewska, dziennikarka,

102. Magdalena Chrzczonowicz, dziennikarka OKO.press

103. Agata Szczęśniak, dziennikarka OKO.press

104. Anton Ambroziak, OKO.press,

105. Zuza Ziomecka, redaktorka naczelna Newsmavens, VP Polskiego Instytutu Mindfulness,

106. Anna Dryjańska, dziennikarka, TOK FM,

107. Hanna Samson, psycholożka,

108. Małgorzata Kolińska-Dąbrowska, dziennikarka,

109. Dr Elżbieta Korolczuk, Uniwersytet Södertörn,

110. Joanna Gierak-Onoszko, dziennikarka, Polityka.pl

111. Anna Śmigulec, dziennikarka,

112. Katarzyna Formela, Obywatele RP