Eksplozja na Moście Krymskim, symbolu rosyjskiej okupacji. To cios wizerunkowy i wojskowy dla Putina

19-kilometrowy most kerczeński, zwany też krymskim, został otwarty przez Putina w 2018 roku, cztery lata po nielegalnej aneksji Krymu. Most to symbol rosyjskiej okupacji, dziś wykorzystywany przez Rosjan do transportu sprzętu wojennego do Ukrainy.

Most Krymski, znaczenie eksplozji

"Dziś o godzinie szóstej siedem na drogowym odcinku mostu krymskiego od strony Półwyspu Tamańskiego doszło do eksplozji ciężarówki, co spowodowało zapłon siedmiu zbiorników paliwa pociągu kolejowego jadącego w kierunku Półwyspu Krymskiego" - taki komunikat w sobotę (8 października) rano podał rosyjski Narodowy Komitet Antyterrorystyczny.

Nieco inną wersję wydarzeń podała służba prasowa kolei krymskiej. Według niej o godz. 06:05 w ogonie pociągu towarowego zapaliła się cysterna z paliwem. Lokomotywę i część wagonów przewieziono na stację Kercz. O pożarze cysterny poinformował też doradca szefa anektowanego Krymu Ołeh Kryczkow. Według niego, w pożarze nikt nie został ranny.

W sieci pojawiły się filmy z momentu eksplozji, które uprawdopodobniają scenariusz z eksplozją ciężarówki.

A także z wywołanego eksplozją pożaru mostu.

Wybuch spowodował zawalenie się drogowej części mostu. Do wody wpadło kilka przęseł jezdni. Ruch zarówno na drodze jak i moście kolejowym został wstrzymany.

Szczegółowe informacje na temat eksplozji podał rosyjski niezależny portal Meduza. Według portalu na ten moment (sobota 8 października, godz. 10:42):

• Rosyjski Komitet Śledczy poinformował o wszczęciu sprawy karnej w sprawie eksplozji ciężarówki, ale nie sprecyzował, o jakie konkretnie przestępstwo chodzi.
• Rosjanie zdecydowali o uruchomieniu przeprawy promowej, która funkcjonowała przed budową mostu. Pierwszy prom – jak podało rosyjskie ministerstwo transportu – wypłynął już z obwodu krasnodarskiego na półwysep. Przedstawiciele anektowanej administracji Krymu powiedzieli też, że "ustanowiono korytarz lądowy przez nowe regiony" (Krym graniczy z obwodem chersońskim).
• Władze Krymu o eksplozję oskarżają Ukraińców. Szef krymskiego parlamentu Władimir Konstantinow powiedział, że podłoże drogowe na moście krymskim zostało uszkodzone przez "ukraińskich wandali".
• Według Konstantinowa uszkodzenia "nie mają charakteru poważnego". Z kolei Siergiej Aksionow, inny członek rosyjskich krymskich władz, przedstawił bardziej ostrożne prognozy. Jego zdaniem rozmiar szkód będzie można ocenić po ugaszeniu pożaru. "Według oceny wizualnej, jedno połączenie drogowe z Kerczu do Tamanu jest nienaruszone" - powiedział.
• Rosjanie, którzy wypoczywają w sanatoriach i hotelach Krymu, którzy z powodu zamkniętego mostu mają trudności z wydostaniem się z półwyspu, będą mieli przedłużone zakwaterowanie, a "wszystkie koszty zostaną zrekompensowane na koszt republiki" - zapewnił Aksinow. "Liczbę turystów na Krymie szacuje się na dziesiątki tysięcy osób, kilka tysięcy miało wyjechać w najbliższych dniach" – powiedział RIA Nowosti Ilja Umanski, szef Rosyjskiego Związku Przemysłu Turystycznego. Pociągi przestały jeździć, więc hotele dostały nakaz przechowania turystów, jak długo będzie trzeba.

O pożarze mostu od razu został poinformowany Władimir Putin. Jak powiedział jego rzecznik Dmitrij Pieskow:

W jej skład wejdą także szefowie obwodu krasnodarskiego i Krymu, przedstawiciele rosyjskiej Gwardii, FSB, MSW. Dodał, że minister transportu Witalij Sawieljew i minister ds. sytuacji nadzwyczajnych Aleksandr Kurenkow jadą na miejsce zdarzenia.

Jak podaje agencja Ria Novosti, władze Krymu próbują opanować panikę. Wprowadziły reglamentację produktów spożywczych - do 3 kg na osobę. Zapewniają, że Krym ma zapas jedzenia na 55 dni, a paliwa – na dwa tygodnie. Z kolei Gubernator Sewastopola wprowadził właśnie zakaz sprzedaży benzyny do kanistrów.

Wicepremier Marat Chusnullin, który stanął na czele rządowej komisji, już ogłosił, że leci na Krym, żeby obejrzeć zniszczenia mostu. "Osobiście sprawdzę uszkodzenia mostu. Na miejscu podejmiemy decyzje o tym, jak przywrócić jego pracę" - powiedział. Co może świadczyć o tym, że tak jak generałowie, tak ministrowie w Rosji nie mogą się już na tej wojnie opierać na raportach podwładnych.

Most Krymski, czyli cel numer jeden

Ukraińskie władze na razie nie potwierdziły jednoznacznie, że to Ukraina stoi za atakiem na most. Na razie sprawę enigmatycznie skomentował doradca prezydenta Wołodymyra Zełenskiego Michajło Podolak. Na Twitterze napisał: "Krym, most, początek. Wszystko, co nielegalne, musi być zniszczone, wszystko co skradzione, musi być zwrócone Ukrainie, wszystko okupowane przez Rosjan, musi być przepędzone".

Podolak już w sierpniu 2022 sugerował, że władze ukraińskie uznały Most Krymski za uzasadniony cel wojskowy, ponieważ jest to główna droga zaopatrzenia dla armii rosyjskiej na półwyspie.

Z kolei generał-major ukraińskiej armii Dmytro Marczenko powiedział w czerwcu, że most stanie się dla ukraińskich wojskowych "celem numer jeden do uderzenia", gdy tylko uzyskają taką techniczną możliwość.

Wcześniej, w kwietniu, sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy Ołeksij Daniłow, pytany o możliwość przeprowadzenia przez Ukrainę ataku na most, mówił, że: "Gdybyśmy mieli taką możliwość, już byśmy to zrobili. Gdy będziemy mieć taką szansę, na pewno to zrobimy".

Dlaczego Ukraińcom tak zależy na zniszczeniu mostu? Bo miał i nadal ma kluczowe znaczenie logistyczne w rosyjskiej inwazji. To nim dostarczane jest zaopatrzenie dla 58. armii rosyjskiej na południu Ukrainy. Wyłączenie mostu z użytku w praktyce utrudnia, a nawet przez jakiś czas uniemożliwia, sprawne przerzucanie na ten odcinek frontu rosyjskich uzupełnień.

Symbol okupacji Krymu

Most kerczeński został otwarty w 2018 roku, rok później uruchomiona została część kolejowa. To najdłuższy most, jaki zbudowali Rosjanie (18 100 m), kosztował ich 3,6 mld dolarów. Łączy Rosję z okupowanym Krymem. Budowa mostu rozpoczęła się zaraz po nielegalnej aneksji. Jak podawał portal TVN24, głównym wykonawcą projektu jest firma Strojgazmontaż (SGM) Arkadija Rotenberga, biznesmena uważanego za bliskiego przyjaciela Putina. Strojgazmontaż został wybrany bez przetargu, z powodu braku konkurentów.

Most rozpoczyna się na Półwyspie Tamańskim w rosyjskim Kraju Krasnodarskim. Przebiega przez istniejącą pięciokilometrową tamę i wyspę Tuzła, i dalej nad Cieśniną Kerczeńską dociera do terytorium Krymu. Czas przejazdu samochodem tej trasy wynosił ok. 15 minut.

W jego otwarciu brał udział sam Putin.