Na mszę chodzi od lat tyle samo wiernych, ale coraz mniej katolików przestrzega nakazów Kościoła

Badania religijności prowadzi dla Kościoła katolickiego Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego. Instytut bada, ilu Polaków chodzi do kościoła i ilu przyjmuje komunię.

Najnowszy raport (opublikowany w 2017 r. ale dotyczący roku 2015) wskazuje, że do kościoła regularnie chodziło 39,8 proc. Polaków, a rok wcześniej - w 2014 - 39,1 proc. Nastąpił wzrost o 0,7 punktu procentowego. Do komunii w 2015 r. przystępowało 17 proc., a w 2014 - 16,3 proc. Zanotowano zatem taki sam wzrost - o 0,7.

Czyli, jak zauważają autorzy raportu, "w ostatnich latach wskaźniki dominicantes i communicantes ustabilizowały się".

Dominicantes to odsetek katolików uczęszczających do kościoła, a comunicantes - odsetek katolików przyjmujących komunię św. Badanie przeprowadza się poprzez zliczenie wiernych obecnych/przyjmujących komunię św. podczas jednej mszy św. w danym roku.

Zauważono także duże różnice w religijności mieszkańców poszczególnych diecezji. Do najbardziej religijnych należą tarnowska (70,5 proc.), rzeszowska (64,3 proc.) i przemyska (58,5 proc.). Najmniej wiernych chodzi do kościoła w diecezjach szczecińsko - kamieńskiej (26 proc.), koszalińsko - kołobrzeskiej (26,2 proc.) i łódzkiej (26,6 proc.).

Zobacz cały raport Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego

Kościół - tak, moralność Kościoła - niekoniecznie

Od wielu lat badania religijności Polaków prowadzi także CBOS, choć używa przy tym innych metod (wywiad, a nie obserwacja). Ostatnie badanie opublikowano w lutym 2015 r. Badanie pokazuje, że Polacy chodzą do kościoła coraz rzadziej, jednak spadek jest bardzo powolny:

Zmieniło się natomiast znacząco podejście osób wierzących do przestrzegania zasad Kościoła.

Tę tendencję potwierdza najnowsze badanie CBOS ze stycznia 2017 r. Aż 69 proc. badanych zgadza się z opinią "to, czym jest dobro i zło, powinno być przede wszystkim wewnętrzną sprawą każdego człowieka". To o ponad 20 punktów procentowych więcej niż 10 lat temu:

Pominięto odpowiedzi "Trudno powiedzieć", które utrzymywały się na tym samym poziomie 5 proc.

W ciągu 7 lat z 32 proc. do 48 wzrósł odsetek badanych, którzy nie czują potrzeby uzasadniania moralności poprzez religię:

Potwierdza to podejście Polaków do tematów, w których Kościół ma bardzo zdecydowaną opinię i jest ona powszechnie znana. Przykładem może być tu akceptacja dla metody zapłodnienia pozaustrojowego - in vitro. Z badania CBOS z 2015 r. wynika, że aż 76 proc. Polaków popiera metodę in vitro i uważa, że małżeństwa powinny móc z niej korzystać. 17 proc. jest temu przeciwnych.

W tym samym badaniu 42 proc. uznało, że in vitro powinno być dla małżeństw bezpłatne, a 33 proc. - że płatne częściowo. Tylko 16 proc. uznało, że za in vitro para powinna zapłacić sama. W badaniu IPSOS dla OKO.press z grudnia 2016 r. aż 70 proc. uznało, że źle, że rząd przestał dofinansowywać in vitro:

Mimo, że Kościół bardzo ostro sprzeciwia się prawu do przerywania ciąży, jedynie 7 proc. badanych (badanie CBOS z listopada 2016 r.) uważa, że obecne prawo powinno zostać zaostrzone zgodnie z postulatami biskupów. 27 proc. osób uważa, że należy je zliberalizować, a 58 proc. jest za tym, by prawa nie zmieniać.

Podobne wyniki dało też badanie IPSOS dla OKO.press z września 2016 r. W tym badaniu 11 proc. osób chciało zaostrzenia ustawy, aż 37 proc. - liberalizacji, a 47 proc. - pozostawienia bez zmian.