Ostatni dzień kampanii samorządowej

Najwyższa Izba Kontroli informuje, że we wtorek 2 kwietnia 2024 roku skieruje zawiadomienia do prokuratury wobec osób, które „brały bezpośredni udział w procesie zakupu środków ochrony indywidualnej w związku z przeciwdziałaniem COVID-19”.

Powiadomienie ma dotyczyć Mateusza Morawickiego, który był premierem i Jacka Sasina, który był ministrem aktywów państwowych w trakcie pandemii koronawirusa. Ale też byłego szefa KPRM Michała Dworczyka, innych pracowników Kancelarii i byłych prezesów zarządu Grupy Lotos i pracowników Agencji Rezerw Materiałowych.

Przypomnijmy, że w marcu 2024 roku NIK przedstawiła wyniki kontroli dotyczącej zakupu środków ochronnych w trackie pandemii. Według NIK Kancelaria Premiera wydała wtedy „niegospodarnie, nierzetelnie i niecelowo” blisko 200 mln zł.

„Przedmiotem zawiadomienia jest przekroczenie uprawnień i niedopełnienie obowiązków służbowych i tym samym działanie na szkodę interesu publicznego — samorządów — w zakresie przyznawania samorządom wsparcia z rezerwy ogólnej, a także dofinansowania samorządów z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, stworzenie mechanizmów w obszarze finansowania zadań publicznych realizowanych przez samorządy z naruszeniem przepisów, czym doprowadzono do strat na poziomie samorządów o wartości nie mniejszej niż 4 mld zł” — pisze NIK.

Rzecznik cypryjskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Theodoros Gotsis przekazał dziś, że około 90 ton pomocy humanitarnej, której rozdzieleniem zająć się miała World Central Kitchen zostało nie rozładowane. Łącznie, zdaniem Cypryjczyków, z Gazy do Cypru zawrócić ma około 220 ton pomocy humanitarnej.

To wynik dzisiejszej decyzji World Central Kitchen by zawiesić działanie w Gazie. Po utrudnieniach ze strony Izraela wobec UNRWA – agencji ONZ, World Central Kitchen była kluczową organizacja w pomocy humanitarnej cierpiącym głód mieszkańcom Gazy. Wczoraj izraelska armia zaatakowała konwój WCK. Izraelczycy zabili siedmiu pracowników organizacji, w tym obywatela Polski.

Cypr za pośrednictwem portu w Larnace pomagał dostarczać Gazie pomoc humanitarną przez Morze Śródziemne. Po zawieszeniu działalności przez WCK brakuje jednak kluczowego partnera dla rozdysponowania pomocy.

Izrael: to tragiczny wypadek

Na temat uderzenia w pracowników humanitarnych wypowiedział się premier Izraela Benjamin Netanjahu. Jego zdaniem to „tragiczne wydarzenie”, które nie powinno mieć miejsca. „Takie rzeczy zdarzają się w czasie wojny” – mówił izraelski lider.

Izrael nie zaprzecza, że to rakiety izraelskiej armii uderzyły w konwój WCK. Rzecznik Izraelskiej armii Daniel Hagari opublikował w mediach społecznościowych dwuminutowe oświadczenie, w którym przeprasza za omyłkowy zdaniem armii atak.

Jak odpowie świat?

Imran Khan, reporter telewizji Al Dżazira w okupowanej Wschodniej Jerozolimie pisze, że gdyby ofiarami ataku byli Palestyńczycy, nie zobaczylibyśmy podobnego oświadczenia, a reakcja armii nie byłaby taka szybka.

„Fakt, że ofiary ataku są obywatelami obcych państw oznacza, że mamy do czynienia z ogromną międzynarodową presją w stronę Izraela. Jednakże to od społeczności międzynarodowej zależy teraz, czy przyjmą ten atak jako fakt dokonany” – pisze Khan.

Islamska organizacja pomocowa wydała po ataku oświadczenie, w którym czytamy:

„Sześć miesięcy izraelskich bombardowań przemieniło Gazę w najniebezpieczniejsze na świecie miejsce do dostarczania pomocy. Ponad 200 pracowników humanitarnych, głównie Palestyńczyków, zostało zabitych. To najkrwawszy kryzys w historii dla pracowników humanitarnych”.

„Kiedy rządziło PiS, dbaliśmy o ludzi. Dbaliśmy o to, żeby dochody gospodarstw domowych były z roku na rok wyższe. Teraz, kiedy rządzi koalicja 13 grudnia, sięgają głęboko do kieszeni szczególnie niezamożnych Polaków, gdyż VAT na żywność oznacza właśnie wydrenowanie kieszeni tych, którzy przeznaczają znaczną część swoich dochodów na żywność, a nie są to ludzie zamożni” – mówił dziś na konferencji prasowej poseł PiS Mariusz Błaszczak – „W związku z tym, postanowiliśmy po raz kolejny złożyć w Sejmie projekt ustawy, który przywraca zerową stawkę VAT-u na żywność […], zagwarantuje zerową stawkę VAT-u na żywność do końca tego roku”.

PiS będzie się od marszałka Sejmu domagał, by zająć się tą ustawą na najbliższym posiedzeniu Sejmu.

Rząd PiS w zeszłym roku: zrezygnujmy z VAT na żywność

To tłumaczenie ze strony PiS dla tych, którzy nie pamiętają podejścia poprzedniego rządu do sprawy VAT na żywność w ostatnich miesiącach swojego urzędowania.

Gdy rząd PiS pisał w 2023 roku ustawę budżetową na 2024 roku, planowano w niej zniesienie zerowego VAT na żywność. Tak zapisano w nowelizacji ustawy o finansach publicznych z sierpnia 2023 roku. PiS przedłużył obowiązywanie zerowego VAT na żywność dopiero po przegranych wyborach, gdy formował się już nowy rząd dotychczasowej opozycji. Najpewniej zrobiono to dokładnie po to, by móc dziś krytykować obecny rząd, gdy ten będzie przywracał VAT na żywność.

Nie będzie lepszego momentu?

Mamy dziś najniższą inflację od 2019 roku. Ta z pewnością jeszcze wzrośnie, między innymi właśnie przez podniesienie VAT na żywność. Ale specjaliści podkreślają, że jeżeli rząd chce przywrócić ten podatek, to trudno znaleźć lepszy moment, niż dziś, gdy inflacja jest stosunkowo niska. Dla państwowego budżetu jest to zysk około 2,5-3 mld zł na kwartał. Czyli w tym roku może przynieść nawet 9 mld zł.

Podwyżka ostatecznie może nie być tak dotkliwa dla klientów. Po dwóch latach wysokiej inflacji, ewentualne podwyżki w okolicy 5 proc. mogą być ledwo zauważalne. Efekty podwyżki mogą też rozłożyć się na kilka miesięcy. Największe sieci handlowe deklarowały w marcu, że utrzymują ceny najważniejszych produktów na tym samym poziomie. Mniejsi sprzedawcy są jednak z pewnością zmuszeni, by podwyżkę podatku przerzucić na klientów. Ostateczny koszt podwyżki dla jednego gospodarstwa domowego jest trudny do oszacowania przez mnogość czynników. Przy ewentualnych wydatkach na osobę w wysokości 500 zł i równej podwyżce wszystkich produktów o 5 proc. dla czteroosobowej rodziny oznaczałobyto 100 zł mniej w portfelu.

„Są też pewne granice tego, gdzie pewnego rodzaju wsparcie stosujemy. I to nie dotyczy jednego czy drugiego rządu” – mówił dziś w Polsat News wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Przypominał, że VAT na żywność zdejmowano przy dziewięcioprocentowej inflacji, przywraca się go przy dwuprocentowej.