Ostatni dzień kampanii samorządowej

Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym z 13 stycznia 2023 roku, która, według rządu, miała wypełnić kamienie milowe dotyczące sądownictwa i odblokować środki z Krajowego Planu Odbudowy.

Wniosek do TK wniósł Prezydent Duda przed podpisaniem ustawy. Trybunał Konstytucyjny w sprawie Kp 1/23 orzekł, że niezgodne z konstytucją są:

1. tak zwany test niezawisłości sędziego, czyli sprawdzanie przez sędziów, czy inni sędziowie są niezawiśli ze względu na okoliczności ich powołania, a także
2. przeniesienie rozpatrywania spraw dyscyplinarnych sędziów z Sądu Najwyższego do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

TK umorzył sprawę w części dotyczącej przepisów dyscyplinarnych dla sędziów ze względu na niedopuszczalność orzekania w tym zakresie.

Prezydent Duda wysłał nowelizację ustawy o SN do TK jeszcze w lutym 2023 r. i apelował, by sprawa szybko stanęła na wokandzie. Jednak w Trybunale trwa spór i aż do dzisiaj nie było pewne, czy uda się uzbierać pełny skład do wydania orzeczenia. Sprawę przekładano kilka razy.

Wyrok niezależny od KPO

Wyrok ogłosiła Julia Przyłębska. Ustne uzasadnienie wyroku przedstawił sędzia TK Barłtomiej Sochański.

Zdanie odrębne złożył sędzia Piotr Pszczółkowski.

Sędzia sprawozdawca powiedział: „Last ut not least, Trybunał Konstytucyjny zmuszony jest zauważyć, że dzisiejszy wyrok opinia publiczna intensywnie łączy z tzw. KPO."

Sochański podkreślił, że nie miało to wpływu na treść dzisiejszego wyroku. Zaznaczył, że „orzeczenie opiera się wyłącznie na hierarchicznej zgodności zakwestionowanych norm z Konstytucją”. Podkreślał, że Trybunał Konstytucyjny wykonał swoje konstytucyjne zadanie.

„Trybunał Konstytucyjny czuje się zmuszony podkreślić, ze ocena zgodności norm z konstytucja jest niezależna od przebiegu jakichkolwiek negocjacji finansowych” – zaznaczył sędzia Sochański.

Sędzia Pszczółkowski, który złożył zdanie odrębne, w ustnym uzasadnieniu swojej decyzji mówił, że ustawę dyskwalifikuje tryb jej uchwalenia naruszający standardy procesu legislacyjnego, fakt, że została wniesiona przez posłów, mimo, że było to projekt rządowy. Ocenił, że doszło do nadużycia poselskiej inicjatywy ustawodawczej, żeby obejść wymóg konsultacji projektu. Podsumował, że ustawodawca po oraz kolejny uchwalił ustawę, która jedynie pogłębia kryzys praworządności, w sposób fałszywy deklarując, że wypełnia kamienie milowe w KPO.

Tuż po odśpiewaniu hymnu przez Sejm po wyborze Donalda Tuska na premiera, na mównicę wszedł Jarosław Kaczyński. Niejasne jest, w jakim występował trybie, sam powiedział, że to tryb „gdy ktoś kogoś obraża”.

Kaczyński był zirytowany słowami Tuska. Ten po wyborze na premiera po raz pierwszy od wyborów wszedł na mównicę sejmową i krótko zabrał głos (we wtorek ma przedstawić exposé). Podziękował za wybór. Nawiązał do sposobu, w jaki odmalowywała go przez lata telewizja publiczna – jako Niemca, przeciwnika polskich interesów. Zwycięstwo opozycji demokratycznej zadedykował pamięci swoich dwóch dziadków — Polaków z Wolnego Miasta Gdańska. Przypomniał, że nie wyrzekli się polskiej tożsamości, kiedy wymagało to bohaterstwa, a ich polskie dokumenty z tamtego czasu są w rodzinie przechowywane jak relikwie.

Tusk przypomniał, że figurę „dziadka z Wermachtu” wymyślił w kampanii prezydenckiej w 2005 r. Jacek Kurski. I zacytował swoją rozmowę z Lechem Kaczyńskim. „Kiedy [Jacek Kurski] nagrał tę płytę, twój brat” – zwrócił się Tusk bezpośrednio do Jarosława Kaczyńskiego – „zwrócił się do mnie publicznie, mówiąc, że takiego łajdaka jak Kurski świat nie widział”.

Już wtedy Kaczyński mówił coś do Tuska, ale nie słychać tego na sejmowym nagraniu.

Po hymnie (a Sejm po wyborze Tuska na premiera odśpiewał wszystkie cztery zwrotki), kiedy marszałek zarządzał przerwę, Kaczyński wszedł na mównicę i powiedział do Tuska: „Ja nie wiem, kim byli pana dziadkowie, ale wiem jedno — pan jest niemieckim agentem, po prostu niemieckim agentem”.

„Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością głosów wybrał pana Donalda Tuska na premiera” – ogłosił marszałek Szymon Hołownia po głosowaniu.

Obyło się więc bez niespodzianek: Tusk dostał dokładnie tyle głosów, ile się spodziewano. Za tą kandydaturą zagłosowali wszyscy członkowie nowej koalicji rządowej oraz partia Razem.

Po głosowaniu Tusk zajął miejsce na mównicy Sejmowej i wygłosił krótkie przemówienie.

Podziękował wszystkim tym, którzy dokonali „historycznej zmiany”.

„To niezwykła rzecz – od jutra możemy naprawiać krzywdy, by wszyscy poczuli się jak w domu, także wasi wyborcy” – zwrócił się Tusk na koniec w stronę ław PiS.