Ostatni dzień kampanii samorządowej

Zniesienie recept na tabletki „po”, kontrola wypłat 800 plus i ogłoszenie daty wyborów samorządowych – Donald Tusk spotkał się z dziennikarzami, żeby zapowiedzieć najbliższe decyzje rządu. Skomentował również swoje spotkanie z Andrzejem Dudą. Zaznaczył, że ostatnie tygodnie są bardzo intensywne. „Początek rządzenia po PiS-ie nie mógł inaczej wyglądać” – powiedział Tusk. Podkreślał, że jest otwarty na współpracę z prezydentem. „Jeśli nie będzie woli i innego wyjścia, to będziemy po prostu starali się nie zaostrzać konfliktu. To tylko kilkanaście miesięcy” – dodawał.

Tabletka „po” bez recepty

Co dokładnie zapowiedział Donald Tusk?

• Antykoncepcja awaryjna, czyli tabletka „po”, będzie dostępna bez recepty. „Obok Węgier jesteśmy jednym krajem, który wprowadził takie obostrzenie” – mówił Tusk. Jak podkreślił, ustawa została zaakceptowana przez koalicję rządzącą. Jeśli Duda zawetuje tę ustawę – rząd ma plan „B”, czyli rozporządzenie, które ułatwi dostęp do tej formy antykoncepcji.
• Premier zapowiedział również dokładne sprawdzenie wypłat 800 plus. Jak poinformował, niektóre osoby uprawnione do tego świadczenia, dostały starą kwotę – 500 zł. „Będą wypłacone rekompensaty” – obiecał Tusk.
• Wybory samorządowe odbędą się 7 i 21 kwietnia. Daty musi zatwierdzić PKW, jednak, jak mówił premier, „to tylko formalność”.

Tusk: prezydent może ułaskawić Wąsika i Kamińskiego

Tusk odniósł się również do spotkania z Andrzejem Dudą, o które poprosił w związku z planowaną wizytą w Kijowie. „Oczywiście w rozmowie poruszyliśmy sprawy krajowe” – powiedział. Z prezydentem rozmawiali o przebywających w więzieniu Mariuszu Kamińskim i Macieju Wąsiku, a także o zmianach na stanowisku prokuratora krajowego.

Tusk podkreślał, że nikt nie jest ponad prawem, a posłowie są tak samo sądzeni, jak inni obywatele. „Mam wrażenie, że każdy z nas został przy swoich opiniach. Jeśli prezydent jest przekonany o ułaskawieniu, to nie będę tego komentował – to jego prawo. Jeśli zdecyduje się na ułaskawienie, to tego samego dnia [Kamiński i Wąsik] powinni zostać uwolnieni. Ale czy prezydent jest gotów i chce ułaskawić?” – mówił. „Ja potwierdziłem, że będziemy przestrzegać prawa, konstytucji i wyroków sądowych. Nie ma tu pola na negocjacje” – dodał.

Prawo łaski

Wyjaśnijmy: Prezydent może ułaskawić więźniów na podstawie artykułu 139 Konstytucji, który mówi, że ma prawo łaski. Uważa jednak, że nadal obowiązuje jego akt łaski z 2015 roku (jest on nieskuteczny, bo prezydent ułaskawił ich w trakcie procesu, czym przekroczył swoje kompetencje). Dlatego Duda wszczął postępowanie ułaskawieniowe na podstawie artykułu 567 paragraf 2 kodeksu postępowania karnego. Przepis mówi: „Prokurator Generalny przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej akta sprawy lub wszczyna z urzędu postępowanie o ułaskawienie w każdym wypadku, kiedy Prezydent tak zadecyduje”.

Jak wyjaśniał w OKO.press Mariusz Jałoszewski, to skrócona ścieżka. Nie potrzebna jest tu opinia sądów, które skazały polityków. Wystarczy, że Bodnar prześle prezydentowi akta sądowe sprawy, ze swoją opinią. I tylko na tej podstawie prezydent wyda decyzję.

„Dewastacja rządów prawa”

Tusk podkreślał również, że poruszyli sprawę zmian kadrowych w prokuraturze krajowej. W piątek 12 stycznia Adam Bodnar odsunął od obowiązków Dariusza Barskiego, uznając, że jego przywrócenie do służby czynnej w 2022 było niezgodne z prawem. Andrzej Duda podkreśla, że w jego ocenie Barski nadal jest prokuratorem krajowym.

„Nie jest tak, że w momencie, w którym zostałem premierem, mam zawsze rację. Mamy taki pogląd, oceniamy konsekwencje prawne, podejmujemy decyzje. Jeśli ktoś uważa, że one są w konflikcie z prawem, może dochodzić na drodze prawnej możliwości rewizji tych decyzji”- mówił.

„Prezydent ma swój udział w dewastacji rządów prawa” – dodał. „Odniosłem wrażenie, że prezydent, jeśli chodzi o swoje działania wymierzone w sądownictwo, nie zmienił zdania”.

„Prezes Rady Ministrów poprosił o to spotkanie zapowiadając, że będzie chciał rozmawiać o kwestiach międzynarodowych” – powiedział Andrzej Duda po spotkaniu z Tuskiem. Rozpocząłem rozmowę od tematów bardzo ważnych, które dziś dzieją się w Polsce. Nie mam wątpliwości, że są to kwestie związane z bezpieczeństwem i porządkiem w naszym kraju" – dodał.

Duda poinformował Tuska o porannym spotkaniu z prokuratorami, w tym odsuniętym od pracy Dariuszem Barskim. „Powiedziałem, że nie odbyto ze mną żadnych konsultacji w kwestii zmian w prokuraturze krajowej. Ustawa stanowi jasno: odwołanie może nastąpić wyłącznie po konsultacji między premierem i prezydentem. Wymaga zgody prezydenta” – mówił Duda.

Przypomnijmy: Adam Bodnar odsunął Barskiego od pracy, bo jego przywrócenie do służby czynnej w 2022 odbyło się niezgodnie z prawem. Jest więc nieważne. Barski nie może w takiej sytuacji pełnić funkcji prokuratora krajowego.

„Pismo, jakie minister Bodnar przekazał prokuratorowi krajowemu, nie ma żadnej wartości prawnej” – uważa Duda. „Zaapelowałem o przywrócenie sytuacji zgodnej z prawem” – dodał.

Co z Wąsikiem i Kamińskim?

Temat dwóch polityków PiS, którzy po prawomocnym wyroku trafili do więzienia, był kolejnym tematem rozmowy Dudy z Tuskiem. „Zaapelowałem, aby prokurator generalny, minister sprawiedliwości Adam Bodnar spełnił wniosek, z którym się do niego zwróciłem ws. uwolnienia z zakładu karnego Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika. Pełnią oni ważne funkcje publiczne, mają mandat powierzony przez wyborców” – mówił.

Przypomnijmy: Wąsik i Kamiński zostali pozbawieni mandatów poselskich. Opisywaliśmy to w OKO.press:

„Podjąłem tę decyzję, żeby uspokoić emocje. Dlatego zwróciłem się od jedynego władnego podmiotu, jakim jest prokurator generalny. Apeluję, żeby skorzystał z prawa i dokonał zawieszenia wykonania tej kary” – mówił Duda.

Rozmowa przed Davos

Duda odniósł się również do przejęcia mediów publicznych. Jak mówił w swoim oświadczeniu, „rozwiązania ustawowe, co do przyszłości mediów publicznych, powinniśmy spokojnie i konsekwentnie wypracować”.

Premierowi i prezydentowi udało się również porozmawiać o sytuacji w Ukrainie. Donald Tusk wybiera się z wizytą do Kijowa. Poprosił Dudę o spotkanie przed wyjazdem.

„Przed nami Światowe Forum Ekonomiczne w Davos. Będziemy mówić o kwestiach ekonomicznych, ale i bezpieczeństwie. Podobnie jak w roku ubiegłym, temat wojny na Ukrainie zdominuje dyskusje. Będę rozmawiał z naszymi sojusznikami o wzmocnieniu naszego bezpieczeństwa” – oświadczył prezydent Duda.

„Pismo informujące o odwołaniu Bartłomieja Obajtka ze stanowiska zostało wysłane przez Dyrekcję Generalną i dziś dotarło do dyrekcji regionalnej w Gdańsku. Tym samym kończy się pięcioletnia przygoda Obajtka na dyrektorskim stanowisku” – informuje Interia.

Informacja jest nieoficjalna, jednak dziennikarze potwierdzili ją w dwóch niezależnych źródłach.

Brat Daniela Obajtka jest leśnikiem od 2002 roku, a od 2018 pełnił funkcję dyrektora regionalnego w Gdańsku. Podlegało mu 15 nadleśnictw i Zakład Przerobu Drewna w Lęborku.

Biznesy Obajtków

O Bartłomieju Obajtku pisaliśmy w OKO.press wielokrotnie.

W 2021 roku Daniel Flis opisywał biznesy prowadzone przez braci Obajtków. W ciągu kilku lat Bartłomiej:

• stał się właścicielem pensjonatu Szlacheckie Gniazdo w Kopalinie, który wcześniej miał użytkować jego brat;
• kupił i odsprzedał bratu neodworek w Sasinie, nieopodal Kopalina;
• dostał od brata w darowiźnie ziemię w małopolskich Łężkowicach, wybudował tam okazałą rezydencję i oddał ją z powrotem w darowiźnie bratu.

Poza prowadzeniem „Szlacheckiego Gniazda”, Bartłomiej wynajmuje domki letniskowe w Kopalinie. „To jednak wciąż tylko część biznesowej działalności Bartłomieja Obajtka. Przypomnijmy: prowadzonej równolegle z pracą na państwowej posadzie leśnika” – pisał Flis.

Mieszkanie za 35 tys.

W grudniu 2023 roku Obajtek miał kupić mieszkanie w starej (ale wyremontowanej) leśniczówce w Gdyni przy ul Morskiej. Trzypokojowe lokum jest warte ok. 700 tys. zł. Obajtek dostał od Lasów Państwowych ofertę kupna go za 35 tys. zł. Na taki ruch pozwala ustawa o Lasach Państwowych. Mogą one sprzedawać nieruchomości. Leśnik, który użytkuje nieruchomość, ma prawo pierwokupu, a za każdy rok pracy w LP może liczyć na obniżenie ceny rynkowej o 6 proc.

Reguluje to art. 40 ustawy. W ustępie 4 czytamy: „Pracownicy i byli pracownicy Lasów Państwowych mający co najmniej trzyletni okres zatrudnienia w Lasach Państwowych (...) posiadają pierwszeństwo nabycia lokali, których są najemcami i w których mieszkają. Cena sprzedaży lokalu podlega łącznemu obniżeniu o 6% za każdy rok zatrudnienia w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych i o 3% za każdy rok najmu tego lokalu, nie więcej jednak niż o 95%. (...) Jeżeli osobą uprawnioną jest emeryt lub rencista, cena nabycia lokalu ustalona jest na 5% jego wartości”.

Obajtek mógł liczyć na 95-procentową bonifikatę. Zgodę na sprzedaż wyraził odwołany już dyrektor LP Józef Kubica.

Transakcję przerwała jednak ministra klimatu. „Wydałam nakaz wstrzymania wszelkich czynności zmierzających do rozporządzania nieruchomościami Skarbu Państwa, pozostającymi w dyspozycji Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku. Dotyczy to w szczególności sprzedaży nieruchomości będących przedmiotem prowadzonej w jednostce kontroli. Nie będzie mieszkania plus…” – podała na portalu X Paulina Hennig-Kloska.

Obajtek przeciwny certyfikacji FSC

O Bartłomieju Obajtku pisaliśmy również, kiedy w Lasach Państwowych toczyła się dyskusja w sprawie certyfikatów Forest Stewardship Council (FSC). Przyznaje je organizacja non-profit o globalnym zasięgu.

W praktyce certyfikacja oznacza, że podmiot pozyskujący drewno powinien na przykład stale monitorować stan lasu, zapewniać nasadzenia zastępcze i redukować negatywny wpływ wycinek na środowisko. Audytorzy co roku sprawdzają, czy podmioty realizują te założenia.

Decyzję o podpisaniu umowy z FSC podejmują Regionalne Dyrekcje Lasów Państwowych. Ta w Gdańsku, zarządzana przez Bartłomieja Obajtka, była pierwszą, która zrezygnowała z certyfikacji.

Choć certyfikat FSC jest daleki od ideału, to rezygnacja z niego jest złą wiadomością – mówiła w rozmowie z OKO.press Marta Jagusztyn z inicjatywy Lasy i Obywatele. "W sytuacji, gdy kontrola społeczna i polityczna nad Lasami Państwowymi w Polsce jest prawie nieistniejąca, rezygnacja z FSC przez Lasy Państwowe byłaby bardzo niepokojąca. W ten sposób Lasy Państwowe ograniczyłyby do minimum kontrolę nad swoim władztwem nad lasem” – zaznaczała.

„Prezydent Andrzej Duda rozmawiał z Prokuratorem Krajowym Dariuszem Barskim oraz zastępcami Prokuratora Generalnego. Poinformował, że nie wyraził zgody na odwołanie Prokuratora Krajowego ani nie wyraził opinii ws. powołania nowego Prokuratora Krajowego” – czytamy we wpisie Kancelarii Prezydenta na portalu X. „Wobec powyższego Prezydent RP podkreślił, że zgodnie z obowiązującymi przepisami Prokuratorem Krajowym jest Pan Dariusz Barski”- podaje Kancelaria.

Do Pałacu Prezydenckiego przyjechali zastępcy prokuratora generalnego – ekipa, którą powołał poprzedni minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro. Dariusz Barski – przyjaciel Ziobry i dotychczasowy prokurator krajowy – łączył się z Dudą przez wideokonferencję.

W prokuraturze trwa spór o odsunięcie Barskiego od obowiązków. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar poinformował w piątek 12 stycznia, że przywrócenie Dariusza Barskiego do służby czynnej odbyło się z naruszeniem prawa. W związku z tym jest obecnie prokuratorem w stanie spoczynku. Wyznaczył p.o. prokuratora krajowego, który będzie pełnił obowiązki przez dwa miesiące. Zapowiedział również otwarty konkurs na to stanowisko.

Do powołania nowego prokuratora krajowego potrzebna jest zgoda prezydenta.

Spotkanie Duda-Tusk

Być może sprawa Barskiego będzie jednym z tematów rozmowy Dudy z Donaldem Tuskiem. Zaplanowane na godzinę 11 spotkanie rozpoczęło się z kilkuminutowym opóźnieniem.

Oficjalnie podano, że na spotkaniu prezydent i premier skupią się na omówieniu wyjazdu Tuska do Kijowa. Będą rozmawiać także o bezpieczeństwie kraju, proteście przewoźników na granicy polsko-ukraińskiej i wojnie w Ukrainie.