Ostatni dzień kampanii samorządowej

Coraz więcej miast rezygnuje z pokazów fajerwerków podczas sylwestrowych zabaw. Fajerwerków nie będzie w Łodzi ani we Wrocławiu. W Warszawie ostatni raz fajerwerki na miejskiej imprezie odpalono 1 stycznia 2017 roku. Tym razem też ich nie będzie.

31 grudnia 2023 prezydent Wrocławia zamieścił w mediach społecznościowych zdjęcie kota, który mieszka we wrocławskim ratuszu. „Apelujemy wraz z Wrockiem: w Sylwestra Wrocław nie strzela!” Bo to właśnie troska o zdrowie i życie zwierząt skłania coraz więcej osób i instytucji do tego, by świętować np. przy pokazie laserów. A nie huku petard i rozbłysku fajerwerków, które wywołują u zwierząt i ptaków stres, doprowadzają je do paniki i chorób.

Petarda dla każdego?

Wciąż jednak wiele osób zabawia się petardami w okresie okołonoworocznym, a minipokazy fajerwerków urządzane są w prywatnych ogródkach. Na ulicach i bazarach większości polskich miast między Bożym Narodzeniem a Nowym Rokiem stają stragany z

A w sieciach handlowych „zestaw rakiet” można kupić za mniej niż 50 złotych.

Czy to się skończy?

W lipcu 2017 grupa posłów i posłanek Koalicji Obywatelskiej złożyła projekt ustawy „zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego”. Ustawa utknęła w sejmowej zamrażarce i nie doczekała się nawet pierwszego czytania.

Posłanka Katarzyna Piekarska, podpisana pod projektem, zapowiada jego powrót:

„W zeszłej kadencji Klub KO złożył projekt zakazujący używania petard przez osoby fizyczne. Leżał ponad 2 lata w zamrażarce pani Witek.

Areszt lub grzywna za „rzymskie ognie” i rakiety

Ustawa zabrania „używania wyrobów pirotechnicznych widowiskowych klasy F2 oraz klasy F3”. Przy czym zakaz „nie dotyczy przedsiębiorców i jednostek naukowych”. Zgodę na używanie tych materiałów 31 grudnia i 1 stycznia mogłyby wydać rady gmin na swoim terenie.

Za naruszenie zakazu groziłaby kara aresztu lub grzywna.

Wejście w życie ustawy oznaczałoby, że osoby fizyczne nie mogłyby już kupować ani odpalać praktycznie żadnych materiałów pirotechnicznych. Jedyne, co można by swobodnie sprzedawać, kupować i używać to materiały pirotechniczne klasy F1. Czyli jakie? „Wyroby, które podczas działania charakteryzują się bardzo niskim stopniem zagrożenia życia i zdrowia ludzi oraz mienia i środowiska, a także nieistotnym poziomem hałasu, przeznaczone do użytku w budynkach oraz na zamkniętym obszarze na zewnątrz budynków”.

W praktyce chodzi o tzw. zimne ognie i „fajerwerkowe” ozdoby tortów.

Zakaz dotyczyłby między innymi petard, rakiet, „rzymskich ogni” i wyrzutni rurowych. Czyli właściwie wszystkich kupowanych przez Polaków fajerwerków. „Szczególną popularnością cieszą się klasy F2 i F3 stanowiące 95% wyrobów przeznaczonych do użytku konsumenckiego, do których należą tradycyjnie używane w okresie noworocznym fajerwerki” – szacują autorzy raportu o branży pirotechnicznej w Polsce przygotowanego przez Warsaw Enterprise Institute.

Co zatem uzasadnia wprowadzenie takiego zakazu?

„W noc sylwestrowo-noworoczną ginie w całym kraju wiele ptaków, psów i kotów”

„Używanie fajerwerków, w tym przede wszystkim petard, rakiet, rzymskich ogni i wyrzutni rurowych stanowi corocznie problem dla zwierząt wolno żyjących (dzikich) w tym ptaków, a także zwierząt gospodarskich oraz domowych (zwłaszcza psów i kotów) i ich opiekunów” – piszą autorzy projektu ustawy w uzasadnieniu.

Zwracają uwagę, że fajerwerki, a zwłaszcza petardy „bywają używane w pobliżu lasu, gdzie przerażone powodowanymi przez nie hukami zwierzęta są narażone na cierpienie, a nawet utratę zdrowia lub życia.

Dodają: „zgodnie z informacjami pochodzącymi od organizacji działających na rzecz zwierząt, każdego roku w noc sylwestrowo-noworoczną ginie w całym kraju wiele ptaków, psów i kotów, a inne psy i koty uciekają w panice z domów”.

Autorzy projektu zwracają uwagę, że problem dotyczy nie tylko sylwestrowej nocy: „niektóre osoby nie mogąc doczekać się dni 31 grudnia i 1 stycznia odpalają je wiele dni wcześniej albo wykorzystują pozostałe im jeszcze fajerwerki wiele dni po tym okresie, wywołując trudną do zniesienia, także przez ludzi, chaotyczną kanonadę”.

Tusk, Lewica i ministra klimatu przeciwko petardom

W Sylwestra premier Donald Tusk opublikował wideo, w którym pisze, że zdecydowanie odradza „odpalać petardy przy tych którzy się boją”. Czy to sygnał, że poparłby ustawę wprowadzającą jakąś formę zakazu?

Gdyby nawet za takim zakazem zagłosował cały klub Koalicji Obywatelskiej, zabraknie 74 głosów.

O to, by nie strzelać w Sylwestra, apeluje Lewica: „Powitajmy nowy rok inaczej, bez bólu i cierpienia”. To 26 głosów.

Ministra klimatu, Paulina Hennig-Kloska, z Polski 2050, składając noworoczne życzenia, napisała 31 grudnia: „Witając dziś nowy rok pamiętajmy o naszych czworonogach i wszystkich zwierzakach, które o północy będą w strachu czekały na koniec huków i błysków!”

Czy to znaczy, że Polska 2050 poparłaby taki projekt? Partia deklaruje jednocześnie działania na rzecz klimatu i zwierząt, oraz wspieranie przedsiębiorców, więc takiej pewności nie ma. Nie wiadomo też, co z ludowcami.

Jednak presja społeczna na uregulowanie kwestii sprzedaży i odpalania petard jest coraz większa.

„Kochani, Sylwester nie jest niestety czasem radości dla zwierzaków. Tego dnia, wieczoru i w nocy ogromny koszmar przeżywają nie tylko nasi domowi ulubieńcy, ale także zwierzęta w schroniskach i ogrodach zoologicznych” – napisali na społecznościowym profilu Warszawskiego Zoo jego pracownicy.

Kilka godzin przed rozpoczęciem zabaw sylwestrowych, którym często towarzyszą pokazy fajerwerków i wystrzały z petard, pracownicy kilku ogrodów zoologicznych przypominają, jakie konsekwencje zabawy ludzi mają dla zwierząt.

Pingwin Marian: „Nie strzelajcie”

Opiekun pingwinów, Paweł Borecki z Wrocławskiego Ogrodu Zoologicznego też apeluje: „Jeżeli możecie, to się powstrzymajcie i nie strzelajcie fajerwerkami w Sylwestra”. W wideo zamieszczonym na profilu Zoo Borecki trzyma na kolanach pingwina Mariana.

„Ptaki nie lubią takich nagłych hałasów, nagłych rozbłysków, zwłaszcza w nocy i boją się tego. Nawet nasz odważny Marian tego może się przestraszyć. A taki stres niestety powoduje w dłuższym czasie obniżenie odporności każdego organizmu i póxniej wywołuje różne choroby lub dolegliwości”.

Podobne apele można znaleźć na profilach wielu ogrodów zoologicznych. Krakowskie zoo: „Bawcie się, ale nie straszcie! Nie strzelajcie w Sylwestra!”

Naukowcy przypominają, że zwierzęta, które są obdarzone lepszym słuchem niż ludzie, odbierają dźwięki fajerwerków nawet czterokrotnie mocniej niż my.

„Przerażający dźwięk w środku nocy”

„Nasze zwierzęta uwielbiają ciszę i spokój. Koty pustynne, które widzicie na zdjęciu [poniżej] potrafią przespać większość dnia. Niestety niepokojone hałasami nie są w stanie” – piszą pracownicy gdańskiego Zoo na Facebooku.

„Dla zwierząt okres sylwestrowy to często czas ogromnego stresu” – informują pracownicy warszawskiego Zoo. W jaki sposób petardy i fajerwerki wpływają na zwierzęta:

• „Podczas głośnych wybuchów sztucznych ogni i petard zwierzęta wpadają w panikę i mogą zrobić sobie krzywdę”.
• „Dzikie ptaki, słysząc przerażający dźwięk w środku nocy, zrywają się w panice do lotu i rozbijają się o przeszkody”.
• „Hałas powodowany przez fajerwerki powoduje stres u zwierzyny leśnej”.
• „Zwierzęta traktują huk jak stan wysokiego zagrożenia co dodatkowo naraża je na zbędny wydatek energetyczny, zwłaszcza zimą przy ograniczonej bazie pokarmowej”.
• „Dzikie zwierzęta nie mają gdzie się schować przed fajerwerkami. Jeśli już naprawdę musicie pamiętajcie, że w lasach, parkach, ogrodach zoologicznych, stajniach czy schroniska żyje wiele zwierząt” – dodają pracownicy gdańskiego Zoo.

Pracownicy Warszawskiego ZOO podkreślają, że „jak co roku w tym okresie, obawiają się o zdrowie swoich podopiecznych”.

Zaś gdańskie zoo przypomina o innych skutkach sylwestrowych zabaw: Kilka lat temu w ogrodzie zoologicznym w Krefeld doszło do pożaru, w którym zginęły zwierzęta. Pożar wywołał noworoczny lampion...” Jeszcze inna konsekwencja to zagubienie dzikich i domowych zwierząt, które później trafiają do schronisk.

„Zwierzęta w panice mogą być zagrożeniem”

Strzelanie to proszenie się o nieszczęście. Może bowiem prowadzić do nieprzewidywalnych zachowań zwierząt.

„Zwierzęta w panice mogą zachowywać się nieprzewidywalnie, stanowiąc potencjalnie zagrożenie dla siebie i innych zwierząt” – ostrzegają pracownicy zoo.

Co ważne nie chodzi o jednorazowy stres. Sylwestrowe zabawy ludzi dla zwierząt mają długotrwałe konsekwencje. „W sytuacji zagrożenia wzrasta poziom stresu, a w stresie dochodzi do spadku odporności, przez co mogą rozwijać się u nich różne choroby”.

Pracownicy Zoo apelują: „Nie kupuj sztucznych ogni i petard i nie strzelaj w Sylwestra, a pieniądze przeznaczone na zakup fajerwerków wydaj na coś przyjemnego i pożytecznego – wybór należy do Ciebie”.

Proszą też obserwujących, by zapoznali się z apelem Komisji Ochrony Środowiska Rady Miasta st. Warszawy w sprawie nieużywania materiałów pirotechnicznych z 11 grudnia 2023. Warszawscy radni zapowiedzieli, że zwrócą się do ministry klimatu o zakaz używania materiałów pirotechnicznych ze względu na dobrostan zwierząt.

Rosjanie dowiedzieli się od Putina, że nadal mają być „zjednoczeni” i popierać jego wojnę.

Orędzie będzie wyświetlane w rosyjskiej telewizji o północy w każdej strefie czasowej Rosji. Na Czukotce północ już minęła 40 minut temu i tajemnica, którą rosyjska propaganda grzała od kilku dni, wyjaśniła się: Putin przemawiał z Kremla (bo mógł z innej miejscowości). I w przeciwieństwie do zeszłego roku nie przemawiał na tle statystów przebranych za żołnierzy (to tym, że to statyści, internet ustalił w kilka godzin porównując zdjęcia „żołnierzy” ze zdjęciami „przypadkowych przechodniów”, którzy wyrażali poparcie dla Putina w czasie gospodarskich wizyt).

Ponieważ orędzie było nadawane już po ataku Ukrainy na Biełgorod — ataku, który Rosję głęboko poruszył — i po alarmach lotniczych ogłaszanych w Kursku i Sewastopolu, rzecznik Kremla pospieszył z zapewnieniem, że nagranie nie było robione od nowa.

Mamy wierzyć, że czterominutowa mowa była przygotowane wcześniej

Rzeczywiście, orędzie wygłoszone na telewizyjnym tle kremlowskiej nocy pozbawione było jakichkolwiek aktualnych treści. A w zasadzie jakichkolwiek treści.

Nie było nic o ostatnich atakach na Rosję, w których zginęli poddani Putina. Nie było też nic o zapowiadanym od miesiąca przez propagandę zwycięstwie Rosji (to obiecywane „zwycięstwo” jest elementem kampanii wyborczej Putina przed marcowymi wyborami prezydenckimi w Rosji).

Były tylko te same hasła, co od 22 miesięcy krwawej wojny:

• „Rosja nigdy się nie cofnie. Nie ma takiej siły, która byłaby w stanie nas podzielić i zatrzymać nasz rozwój” (wojna w narracji Kremla stale utożsamiana jest z rozwojem i postępem)
• w 2023 roku „Rosja stanowczo broniła swoich interesów narodowych, swojej wolności i bezpieczeństwa” (agresywna wojna stale nazywana jest obroną wolności)
• „zdajemy sobie sprawę, jak wiele w tym okresie zależy od nas samych, od naszego nastawienia, od chęci wzajemnego wspierania się słowem i czynem” („wszystko zależy od nas” to propagandowy chwyt wmawiający poddanym, że to oni odpowiadają za porażki Putina).
• „praca dla wspólnego dobra zjednoczyła społeczeństwo. Jesteśmy zjednoczeni w naszych myślach. Pokazujemy najważniejsze cechy narodu rosyjskiego: solidarność, miłosierdzie, niezłomność” (to nawiązanie do konceptu, że Rosja jest emanacją wyższej kultury, którą całe światowe zło postanowiło zniszczyć)
• żołnierze na froncie są bohaterami (ani słowa oczywiście o rosyjskich stratach)
• decydujemy o losie Rosji, jesteśmy jedną wielką rodziną i zapewnimy pewny rozwój. Jesteśmy razem (a tu mamy patriarchalne odwołanie do wizji państwa jako wielkiej rodziny)

Właściwie po kolejnym roku wojny z Ukrainą Putin był w tym samym punkcie, co przed rokiem: prowadzenie wojny jest dowodem na istnienie i suwerenność Rosji. I na istnienie Rosjan jako takich.

Rosyjska propaganda, która zazwyczaj każdemu zdaniu z wystąpień Putina poświęca osobną depeszę agencyjną, tym razem wszystko zmieściła w jednym tekście.