Ostatni dzień kampanii samorządowej
Na żywo
Po przegranej w wyborach samorządowych PiS może się już nie podnieść – mówił w TVN24 prezydent Warszawy, Rafał Trzaskowski. Tymczasem najnowszy sondaż Ipsos dla OKO.press i TOK FM pokazuje, że to PiS może zdobyć przewagę w tych wyborach
10:23 25-11-2023
Ukraina. Największy od początku wojny atak dronów na Kijów
W nocy z piątku na sobotę Rosja wypuściła w kierunku Kijowa 75 dronów kamikadze. 71 zostało zestrzelonych – przekazały Ukraińskie Siły Powietrzne. Drony spadły na stolicę Ukrainy w sobotę o świcie.
Mer Kijowa Witalij Kliczko poinformował, że rannych zostało pięć osób. Zniszczone lub uszkodzone są przedszkole i wielopiętrowy dom mieszkalny. Wiele budynków nie ma prądu.
Władze ukraińskie przewidują, że rosyjskich ataków może być dzisiaj więcej. W sobotę Ukraina obchodzi dzień pamięci o ofiarach Hołodomoru, czyli Wielkiego Głodu z początku lat 30. wywołanego z premedytacją przez sowieckie władze. W jego wyniku zmarło od kilku do ponad 10 mln Ukraińców i Ukrainek.
09:36 25-11-2023
Onet: Czołowi politycy PiS chcą do Europarlamentu
„Część najbardziej wyrazistych polityków PiS chce startować w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Lista nazwisk jest długa. Niedługo Kaczyński może zostać w Sejmie sam z Błaszczakiem” – pisze Andrzej Stankiewicz w Onecie.
Jak pisze nieoficjalnie Stankiewicz, na mandat europosła ostrzą sobie zęby m.in. Przemysław Czarnej, Jacek Sasin, Waldemar Buda, Elżbieta Witek, Ryszard Terlecki, a nawet Zbigniew Ziobro oraz „spora gromadka wiceministrów”.
„Jedni ministrowie pielgrzymują do prezesa, przekonując, że Unia jest tak zła, że tylko oni mogą powstrzymać jej niecne, antypolskie plany” – czytamy w tekście. Inni mają przekonywać, że będą walczyć z nowym rządem Tuska, ale dla bezpieczeństwa potrzebują immunitetu europosła, który – jak przekonują – daje im większe bezpieczeństwo niż polski.
09:15 25-11-2023
Strefa Gazy. Kolejna wymiana zakładników Hamasu na palestyńskich więźniów
W sobotę ma dojść do kolejnej wymiany zakładników Hamasu w zamian za palestyńskich więźniów przetrzymywanych w izraelskich więzieniach.
Jak podaje „The Guardian”, kluczowy mediator, Katar, ma ogłosić liczbę więźniów i zakładników, którzy zostaną uwolnieni. Jest to druga wymiana, odkąd w piątek wszedł w życie czterodniowy rozjem.
Pierwsza grupa zakładników została uwolniona przez Hamas w piątek i liczyła 13 Izraelczyków, 10 Tajów i obywatela Filipin. W piątek wieczorem Izrael uwolnił trzydziestu dziewięciu palestyńskich więźniów: 24 kobiety, w tym kilka skazanych za usiłowanie zabójstwa za ataki na siły izraelskie oraz 15 nastolatków przetrzymywanych m.in. za rzucanie kamieniami w izraelskich żołnierzy.
Przeczytaj także:
Przypomnijmy: 7 października 2023 rano zbrojne ramie Hamasu zaskoczyło Izrael. Palestyńscy bojownicy zaatakowali przygraniczne placówki wojskowe i około 20 bliskich granicy miejscowości w Izraelu. Nad częścią z nich przejęli kontrolę od kilku godzin do kilku dni. Łącznie zginęło z rąk bojowników Hamasu ponad 1200 osób. Do Gazy porwano około 250 osób. Zakładnicy, najpewniej większość lub wszyscy, przetrzymywani są w podziemnych tunelach Hamasu.
Izrael natychmiast rozpoczął bezprecedensowy atak odwetowy na Gazę. W ciągu prawie siedmiu tygodni wojny w Gazie zginęło ponad 13 tys. osób (według danych władz Strefy, kontrolowanych przez Hamas), a duże części Strefy Gazy przez długi czas nie będą nadawały się do zamieszkania.
Przeczytaj także:
21:35 24-11-2023
24 listopada – podsumowanie dnia. Znamy nieoficjalny skład rządu Tuska
Donald Tusk zapewnia, że skład rządu jest już ustalony. Nieoficjalnie poznaliśmy jego skład. Morawiecki swoich ministrów ma przedstawić w poniedziałek, ale na zebranie większości nie ma szans
Oto najważniejsze wydarzenia piątku 24 listopada.
Rząd gotowy
W mijającym tygodniu politycy KO, Trzeciej Drogi i Lewicy mieli wynegocjować ostateczny skład rządu. Według ustaleń TVN wyglądać ma następująco:
- Donald Tusk – premier
- Władysław Kosiniak-Kamysz – wicepremier, minister obrony narodowej
- Krzysztof Gawkowski – wicepremier, minister cyfryzacji
- Adam Bodnar – minister sprawiedliwości
- Radosław Sikorski – minister spraw zagranicznych
- Adam Szłapka – minister do spraw Unii Europejskiej
- Marcin Kierwiński – minister spraw wewnętrznych i administracji
- Tomasz Siemoniak – koordynator służb specjalnych
- Bartłomiej Sienkiewicz – minister kultury i dziedzictwa narodowego
- Andrzej Domański – minister finansów
- Borys Budka – minister aktywów państwowych
- Sławomir Nitras – minister sportu i turystyki
- Barbara Nowacka – ministra edukacji
- Izabela Leszczyna – ministra zdrowia
- Dariusz Klimczak – minister infastruktury
- Krzysztof Hetman – minister rozwoju i technologii
- Czesław Siekierski – minister rolnictwa i rozwoju wsi
- Paulina Hennig-Kloska – ministra klimatu i środowiska
- Michał Kobosko – minister funduszy i polityki regionalnej
- Agnieszka Dziemianowicz-Bąk – ministra rodziny i polityki społecznej
- kandydat/tka Lewicy – minister/tra nauki i szkolnictwa wyższego
Ta lista jest zgodna z ustaleniami dziennikarki OKO.press Agaty Szczęśniak na temat nazwisk w nowym rządzie. Jej tekst opublikowaliśmy 22 listopada.
Trzecia Droga a aborcja
Sprawdziliśmy, co o aborcji sądzą posłowie i posłanki Polski 2050 i PSL. Na podstawie wcześniejszych deklaracji parlamentarzystów ustaliliśmy, że w całym Sejmie ustawy depenalizujące aborcję i dozwalające na usunięcie ciąży do jej 12 tygodnia mogą liczyć na 196 głosów. Na tej samej podstawie oceniliśmy, że 236 posłów i posłanek raczej zagłosuje przeciwko. Poglądy pozostałych 28 były nieznane. Dziennikarka OKO.press Julia Theuss porozmawiała więc z nimi bezpośrednio.
Ustaliła, że sześcioro z nich poprze liberalizację prawa aborcyjnego. Pozostałe są przeciwko.
Bosak u Morawieckiego
Krzysztof Bosak na konferencji prasowej po spotkaniu z Mateuszem Morawieckim w Kancelarii Premiera ogłosił, że Konfederacja nie wejdzie do jego rządu.
– Na temat rządu było króciutko, powtórzyliśmy naszą deklarację, że nie ma szansy na wspólny rząd. Nie ma większości. Poza tym krytycznie oceniamy rząd Mateusza Morawieckiego. Ustępstwa w sprawach fundamentalnych dla polskiej suwerenności, wobec UE, krytycznie oceniamy politykę gospodarczą rządu, nie dyskutowaliśmy o tym. Wszyscy, zarówno strona rządowa, jak i Konfederacja, doskonale znamy swoje argumenty – powiedział Bosak.
Bodnar o przywracaniu praworządności
Adam Bodnar, senator wybrany w ramach Paktu Senackiego, udzielił wywiadu Beacie Lubeckiego w „Gościu Radia Zet”. Według nieoficjalnych doniesień Bodnar, profesor prawa i były Rzecznik Praw Obywatelskich, w rządzie Donalda Tuska ma zostać ministrem sprawiedliwości. Na antenie nie potwierdził ich, ale i nie zaprzeczył. Wydawał więc opinie „jako senator i ekspert”, a nie minister.
Jego zdaniem minister sprawiedliwości – ktokolwiek nim zostanie – w pierwszej kolejności powinien podjąć wszelkie działania służące przywróceniu praworządności w Polsce, które pozwoliłyby na odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy.
Bodnar opowiedział się też za oddzieleniem stanowisk Prokuratora Generalnego i ministra sprawiedliwości. Przekonywał, że to możliwe jeszcze za kadencji Andrzeja Dudy.
Jego Sejm zdaniem powinien podjąć uchwałę w sprawie tzw. sędziów-dublerów Trybunału Konstytucyjnego. Miałaby ona jednak jedynie apelować do prezydenta Dudy o zaprzysiężenie sędziów prawidłowo powołanych na ich stanowiska. Sędziowie związani z PiS mogą mieć więc kontrolę nad TK do czasu upłynięcia ich kadencji.
Rozejm w Gazie
O godz. 7 czasu lokalnego Hamas i Izrael rozpoczęły 4-dniowe zawieszenie broni. Zgodnie z porozumieniem z Izraelem Hamas uwolnił trzynaścioro izraelskich zakładników — kobiet i dzieci — oraz jedenaścioro zakładników innych narodowości. W zamian Izrael zwolnił z więzień 39 obywateli Palestyny — 24 kobiety i 15 nastolatków płci męskiej.
W ciągu czterech dni Palestyna ma uwolnić co najmniej 50 zakładników, a Izrael 150 więźniów.
Izrael podkreśla, że to nie koniec wojny, a tylko przerwa.
18:56 24-11-2023
Bodnar: członkowie KRS sami zaczną rezygnować
Adam Bodnar – kandydat na ministra sprawiedliwości w nowym rządzie – kreśli plany przywrócenia praworządności po ośmiu latach rządów PiS
Adam Bodnar, senator wybrany w ramach Paktu Senackiego, udzielił wywiadu Beacie Lubeckiego w „Gościu Radia Zet”. Według nieoficjalnych doniesień Bodnar, profesor prawa i były Rzecznik Praw Obywatelskich, w rządzie Donalda Tuska ma zostać ministrem sprawiedliwości. Na antenie nie potwierdził ich, ale i nie zaprzeczył. Wydawał więc opinie „jako senator i ekspert”, a nie minister.
Jego zdaniem minister sprawiedliwości – ktokolwiek nim zostanie – w pierwszej kolejności powinien podjąć wszelkie działania służące przywróceniu praworządności w Polsce, które pozwoliłyby na odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy.
Bodnar opowiedział się za oddzieleniem stanowisk Prokuratora Generalnego i ministra sprawiedliwości. Przekonywał, że będzie to możliwe jeszcze za kadencji Andrzeja Dudy. Przypomniał, że gdy po raz pierwszy dokonano tej zmiany w 2009, pod ustawą podpisał się Lech Kaczyński. A Duda był odpowiedzialny w jego kancelarii za kwestie prawne.
Co zdziała uchwała Sejmu
Senator poparł pomysł wydania uchwały Sejmu w sprawie trzech tzw. dublerów w Trybunale Konstytucyjnym. W jego opinii rolą takiej uchwały jest jedynie „potwierdzenie stanu rzeczy” i wezwanie prezydenta, żeby dokonał zaprzysiężenia prawidłowo wybranych sędziów.
- Co wtedy z tymi trzema sędziami, którzy teraz tam zasiadają? – dopytywała Lubecka.
- Jeśli prezydent dokonałby zaprzysiężenia tych trzech sędziów, to oni po prostu stają się sędziami, a tamci powinni zrezygnować – wyjaśnił Bodnar.
- Sami powinni zrezygnować? A jakby nie zrezygnowali, to co wtedy?
- Nie chciałbym uprzedzać faktów. Być może w niektórych sytuacjach konieczne będzie czekanie na to, aż dojdzie do sytuacji, w której nastąpi wymiana składu Trybunału Konstytucyjnego, aby Trybunał odzyskał sprawczości i niezależność – odpowiedział senator.
Członkowie KRS zaczną rezygnować
A co zrobić z Krajową Radą Sądownictwa?
Ewentualna uchwała Sejmu w tej sprawie „jest potrzebna, żeby podkreślić stan prawny, który istnieje” – mówił Bodnar. W tym przypadku zdaniem Bodnara niezbędna jednak będzie ustawa, która ustali nowy sposób wybierania sędziowskich członków KRS.
Jeśli Duda ustawę zawetuje, może być konieczne wstrzymanie się przez ministra sprawiedliwości z ogłaszaniem wakatów na stanowiska sędziowskie – stwierdził Bodnar. Być może zmiana w KRS-ie nastąpi jednak szybciej.
- W międzyczasie niektórzy członkowie tej rady sądownictwa zaczną rezygnować… – zaczął Bodnar.
- Myśli pan, że jest takie prawdopodobieństwo? – przerwała Lubecka.
- Tak, a dlaczego nie? Część z nich mogła sobie nie zdawać sprawy, że będzie na sobie brać taki ciężar. Myślę, że wiele osób, które podejmowało decyzję, żeby albo dostać nominację od KRS, albo wejść w skład, myślała na zasadzie, że historia się skończyła. Że nikt nie dokona żadnych rozliczeń. A tu się okazało, że obywatele powiedzieli: sprawdzam.