Ostatni dzień kampanii samorządowej

Dezinflacja nie zwalnia. Główny Urząd Statystyczny opublikował właśnie najnowsze dane, z których wynika, że w lutym wskaźnik cen i towarów konsumpcyjnych wzrósł o 2,8 proc. w stosunku do lutego 2023 roku. Ostatnio tak niską wartość widzieliśmy w 2019 roku.

Jest to też wynik mieszczący się w celu inflacyjnym Narodowego Banku Polskiego. NBP dąży do tego, by inflacja wynosiła 2,5 proc., i pozwala sobie na jednopunktowy przedział ufności z obu stron – czyli inflacja powinna mieścić się między 1,5 a 3,5 proc. Dzisiejszy wynik nie oznacza jednak, że wróciliśmy właśnie do czasów, w których inflacja nie jest już żadnym newsem, bo jest stała, niska i mieści się w celu. Druga połowa roku najpewniej przyniesie nam wzrosty. Tak twierdzą zarówno niezależni ekonomiści, jak i prognozy NBP, które w przeszłości były całkiem trafne.

W stosunku do stycznia 2024 ceny wzrosły o 0,3 proc. To niski wynik i potwierdzenie, że w krótkim terminie procesy inflacyjne zachowują się normalnie.

Nowy system wag

GUS zrewidował też system wag, według których wylicza wskaźnik inflacyjny. To standardowy proces, który przeprowadza się co roku. Rewizje wag są nieduże i mają odpowiadać zmieniającym się trendom konsumpcyjnym. Wszystko po to, by jak najdokładniej opisywać inflację. Dla przykładu – w zeszłym roku żywność odpowiadała za 27,01 proc. koszyka konsumpcyjnego GUS. W tym roku zwiększono jej udział do 27,66 proc. O 0,8 punktu procentowego zwiększył się też udział kosztów użytkowania mieszkania.

Te na pozór niewielkie zmiany są konieczne, by poziom inflacji jak najlepiej odwzorowywał rzeczywistość polskich konsumentów. Wiemy nawet na ile zmiana wpływa na poziom inflacji, bo styczniowy poziom został zrewidowany do nowych wag. Według systemu z 2023 roku mieliśmy 3,9 proc., po rewizji to 3,7 proc.

Zbliża się koniec spadków

To już prawie koniec spadków. Niższą inflację zobaczymy jeszcze najprawdopodobniej w marcu, być może nawet poniżej 2,5 proc. W kwietniu zgodnie z decyzją rządu wracamy do przedinflacyjnych stawek VAT na żywność, co podniesie ceny. Pamiętajmy też, że inflacja bazowa – czyli wskaźnik po wyłączeniu chwiejnych cen energii, paliw i żywności jest wyższa niż wskaźnik ogólny, wynosi około 5 proc. A to oznacza, że chwiejne ceny dziś spadają szybciej. Po ich ustabilizowaniu, wskaźnik może zatrzymać się w okolicach inflacji bazowej. Według prognozy NBP ta w całym 2024 roku nie spadnie poniżej 4 proc. Czeka nas więc jeszcze sporo czasu, zanim na stałe wrócimy do stabilnie niskiej i bezpiecznej inflacji.

My o nią zadbamy i się zaopiekujemy. Tak samo z ojcem. Może kogoś wypierdolę – mówi były prezes Orlenu Daniel Obajtek na nagraniu, o którym pisze Onet, do Piotra Nisztora.

Przed 2015 rokiem Nisztor pracował w „Rzeczpospolitej” czy „Wprost”. Od tego czasu jest związany z „Gazetą Polską” i „Gazetą Polską Codziennie”. To media Tomasza Sakiewicza, wydawane przez spółki związane z PiS. Przez osiem lat rządów tej formacji były silnie dotowane przez władzę i unikały krytykowania rządzących.

W nagranej rozmowie Nisztor prosi w niej Obajtka o znalezienie pracy dla jego żony i ojca. Niedługo po rozmowie żona dziennikarza znalazła pracę w Orlenie, a ojciec został prokurentem w należącej do Orlenu spółce Energa-Operator.

Przyjaciele

W rozmowie słychać, że obaj mężczyźni są w dobrych stosunkach, rozmawiają jak bliscy znajomi. Z ujawnionych wcześniej danych wynika, że Nisztor był jednym z najczęstszych gości w siedzibie Orlenu. W latach 2018-2022 był w niej aż 72 razy.

Według Onetu podsłuch w gabinecie Daniela Obajtka założyła CBA w 2018 roku, niedługo po tym, jak został prezesem spółki paliwowej. Nie był podejrzany o popełnienie przestępstwa, celem było zbieranie materiałów na wszelki wypadek. Zdaniem źródeł portalu Obajtek początkowo nie wiedział, że jest podsłuchiwany. Gdy się o tym dowiedział, nie próbował usuwać podsłuchu, ale zmienił ton rozmów, był dużo bardziej ostrożny.

„My nie kradniemy”

Cytowana rozmowa z Nisztorem odbyła się w czerwcu 2018 roku, gdy Obajtek nie wiedział jeszcze, że jest podsłuchiwany. Po obietnicy, że Obajtek załatwi pracę i żonie, i ojcu, słyszymy taką wymianę:

Daniel Obajtek: „Przyjacielu, uważam, że te skurwiele kradły i jeszcze stanowiska załatwiały. A my przynajmniej nie kradniemy, staramy się zrobić, żeby nasi ludzie, kurwa, zarabiali. Bo przyjdą chude lata, że będziemy musieli wszyscy przetrwać”.

Piotr Nisztor: „Ale powiem ci jedną rzecz, ty jesteś jedną z nielicznych osób, która w ten sposób na to patrzy”.

„Nie rozumiem, dlaczego miałbym szykować jakiś plan na przesłuchanie. To raczej komisja powinna go mieć” – powiedział prezes PiS Jarosław Kaczyński Wirtualnej Polsce na pytanie o jego plan na przesłuchanie przed sejmową komisją śledczą do spraw Pegasusa.

Lider PiS będzie dziś przesłuchiwany przez komisję pod przewodnictwem Magdaleny Sroki z Trzeciej Drogi, wspierać ją będą między innymi Tomasz Trela z Lewicy i Marcin Bosacki z Koalicji Obywatelskiej. Ze strony PiS w komisji zasiadają między innymi Jacek Ozdoba i Marcin Przydacz. W planie komisji są dziś dwa przesłuchania – drugim zaplanowanym dziś świadkiem będzie dr hab. Jerzy Kosiński, profesor Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni.

Kaczyński: nie mam sobie nic do zarzucenia

To jednak na przesłuchanie Jarosława Kaczyńskiego zwrócona będzie uwaga opinii publicznej. Przypomnijmy – Pegasus to system do inwigilacji, używamy na świecie przez służby specjalne. Wiemy, że rząd PiS używał go do śledzenia swoich przeciwników – między innymi prokurator Ewy Wrzosek, mecenasa Romana Giertycha czy polityka Koalicji Obywatelskiej Krzysztofa Brejzy.

Kaczyński twierdzi, że nie ma sobie nic do zarzucenia, a polskie służby miały prawo do korzystania z systemu, tak jak w wielu innych krajach. Szef PiS z pewnością będzie musiał odpowiedzieć na pytania, czy wiedział o inwigilacji polityków opozycji, a także odnieść się do doniesień medialnych, że za pomocą systemu inwigilowano także polityków PiS. Przypomnijmy, że w czasie rządów PiS Jarosław Kaczyński pełnił funkcję wicepremiera do spraw bezpieczeństwa – a taka funkcja może dawać dostęp do wiedzy o osobach inwigilowanych przez służby.

Wielogodzinne przesłuchanie Kaczyńskiego?

Kaczyński twierdzi jednak, że jego wiedza jest ograniczona:

„Czy odpowiem na wszystkie pytania? Obawiam się, że będzie wiele pytań, na które nie będę w stanie odpowiedzieć. Bo moja orientacja nie przekracza tego, co jest w tej chwili w mediach” – mówił niedawno na konferencji prasowej.

Poza listą dwóch świadków, komisja nie ma jeszcze dokładnego planu. Według nieoficjalnych informacji przesłuchanie ma zacząć się przed południem i może potrwać aż do godziny 18-19,

„Nie możemy lekceważyć zagrożenia rosyjską dezinformacją. Już straciliśmy jeden kraj – Wielką Brytanię. Dlatego nie wolno nam nie doceniać tego mieszania się Rosji w wybory” – mówiła Jourova w rozmowie z Katarzyną Kolendą-Zaleską w TVN24.

Warszawa jest czwartą europejską na trasie wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej. W kolejnych krajach Jourova mówi o zagrożeniu rosyjską interwencją w wybory do Parlamentu Europejskiego i wybory krajowe w państwach UE.

Vera Jourova spotkała się z ministrem sprawiedliwości Adamem Bodnarem, wicepremierem i ministrem cyfryzacji Krzysztofem Gawkowskim, ministrem spraw zagranicznych Radosławem Sikorskim i Tomaszem Siemoniakiem, koordynatorem służb specjalnych.

Meta i Google są gotowe pomóc

Co trzeba zrobić? – pytała Katarzyna Kolenda Zalewska.

„Wszyscy mamy pracę domową do odrobienia” – odpowiedziała Jourova. „Polityka zagraniczna to też ochrona przed interwencją zagraniczną”. Podkreślała, że każdy z ministrów, z którymi się spotyka, ponosi część odpowiedzialności za przygotowanie kraju do wyborów i zmniejszenie możliwości rosyjskiej interwencji.

„Potrzeba jeszcze więcej koordynacji również na poziomie państw. Oferuję wsparcie” – zadeklarowała Jourova.

jej Mają obowiązki

Rozumieją to zagrożenie? – pytała Kolenda-Zaleska.

„Chyba tak” – odpowiedziała Jourova.

Putin nie docenia Europy

„Jeśli pozwolimy Putinowi rozwinąć sobie czerwony dywan poprzez głosujących, to popełnimy fatalny błąd” – powiedziała Jourova.

„Putin myśli, że jesteśmy słabsi, bo mamy demokrację” – stwierdziła. „Pokażmy mu siłę, pokażmy, że jesteśmy gotowi. Musimy być odważni”.

Podkreślała, jak ważna jest praca wykonywana przez niezależne media i organizacje obywatelskie.

„Miałam bardzo ciekawe spotkanie z organizacjami społecznymi o tym, jak weryfikować fakty”. Zaznaczyła, że sami obywatele powinni poważnie potraktować swój udział w wyborach i szukać rzetelnych informacji.

„Spodziewamy się ataków na infrastrukturę wyborczą” – ostrzegała Jourova.

„Plan Bodnara jest absolutnie wykonalny”

„Bardzo cieszę się, że plan zaprezentowany przez Bodnra zawiera realne kroki, aby [przywrócić praworządność] – zwiększyć niezależność sędziów, stworzyć nową KRS. Plan działań jest absolutnie wykonalny. Widzę dużą determinację obecnego rządu” – mówiła Jourova.

„Cała ta saga zagrożenia praworządności w Polsce. To też spowodowało bardzo dużo dziwnych sentymentów wśród partnerów europejskich. Nadeszła pora, kiedy potrzebujemy silnej Polski” – powiedziała wiceprzewodnicząca KE w TVN24.

Co jeśli prezydent zawetuje te ustawy? – zapytała Kolenda-Zaleska.

„Miałam zaszczyt porozmawiać z prezydentem Dudą podczas forum w Davos. Powiedział jasno, że nie podpisze ustaw, jeśli jego autorytet – to, że wcześniej złożył podpisy – zostanie naruszony. To jest problem wewnętrzny” – brzmiała odpowiedź.

Jourova mówiła, że Polacy sami muszą to rozwiązać.

„Chcemy zobaczyć zaawansowany etap procesu legislacyjnego, chcemy zobaczyć ustawy, krtóre będą procedowane przez Sejm i omawiane z interesariuszami, bo ten proces też jest ważny. Wtedy KE rozważy, czy zamknąć procedurę z art. 7. Gra jest trudna

Są rzeczy, które Polska musi zrobić sama. Adam Bodnar wie, że może liczyć na naszą obiektywną ocenę”.

Będzie monitoring kamieni milowych

„Podjęliśmy decyzję o odblokowaniu [KPO] w oparciu o ocenę kamieni milowych i warunków, które zostały wyznaczone w porozumieniu z Polską już jakiś czas temu. Złożyliśmy deklarację w oparciu o tę ocenę, że warunki zostały spełnione” – mówiła o odblokowaniu KPO Jourova.

Jednocześnie wiceprzewodnicząca KE dodała: „Jest taka ogólna zasada, która obejmuje wszystkie państwa członkowskie, otóż monitoring jest stały, jeśli chodzi o realizację kamieni milowych i spełnianie warunków”.