Ostatni dzień kampanii samorządowej

„Moim celem jest doprowadzenie do tego, żeby prokuratura stała się niezależnym organem działającym na rzecz obywateli” – powiedział minister sprawiedliwości Adam Bodnar w krótkim oświadczeniu dla mediów. „Do końca tygodnia przedstawię ustawę rozdzielającą urząd ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego. Jacek Bilewicz został powołany do pełnienia funkcji prokuratora krajowego na dwa miesiące, w tym czasie przeprowadzimy otwarty konkurs. Chcę doprowadzić do tego, że prokurator krajowy będzie osobą cieszącą się autorytetem, szacunkiem wszystkich środowisk prawniczych i zagwarantuje poprawne funkcjonalnie prokuratury w przyszłości” – dodał.

O poranku stawił się w siedzibie Prokuratury Krajowej. Jednocześnie odsunięty w piątek od obowiązków Dariusz Barski nadal utrzymuje, że jest prokuratorem krajowym. O godz. 8:00 spotkał się z prezydentem Dudą. Jak podał Marcin Mastalerek, szef gabinetu prezydenta, spotkanie miało formę wideokonferencji.

PiS nie zgadza się na odsunięcie Barskiego

Przypomnijmy: w piątek, 12 stycznia odsunął od pracy prokuratora krajowego Dariusza Barskiego – bliskiego przyjaciela Zbigniewa Ziobry. Barski został przywrócony do służby czynnej przez poprzedniego prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobro 16 lutego 2022. Były minister sprawiedliwości zastosował przepis ustawy prawo o prokuraturze, który już nie obowiązywał. To oznacza, że przywrócenie do służby czynnej Barskiego jest nieważne.

Resort oświadczył: „W efekcie od dnia przekazania powyższego stanowiska Prokuratora Generalnego, a więc od 12 stycznia 2024 r. pan Dariusz Barski pozostaje w stanie spoczynku, co powoduje niemożność sprawowania przez niego funkcji Prokuratora Krajowego”.

Nie zgadzają się z tym politycy PiS, Andrzej Duda i prokuratorzy z nadania Zbigniewa Ziobry. W weekend oświadczenia opublikowali zastępcy prokuratora generalnego, informując o złożeniu zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa przez Bodnara.

W poniedziałek rano prokuratura krajowa oświadczyła: „Funkcję Prokuratora Krajowego pełni Dariusz Barski, natomiast zgodnie z zarządzeniem Zastępcy Prokuratora Generalnego Michała Ostrowskiego z 13 stycznia 2024 r. w czasie nieobecności Pierwszego Zastępcę Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego Dariusza Barskiego prokuratorzy wykonujący czynności w Prokuraturze Krajowej i innych jednostkach prokuratury wykonują i realizują wyłącznie zarządzenia i wytyczne pozostałych wymienionych w zarządzeniu Zastępców Prokuratora Generalnego, w tym Krzysztofa Sieraka, Michała Ostrowskiego, Roberta Hernanda oraz Beaty Marczak”.

List do KE

Zastępcy zwrócili się także do szefowej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen i europarlamentarzystów.

„W ostatnich latach przedstawiciele Komisji Europejskiej wielokrotnie zwracali uwagę na kwestie związane z przestrzeganiem praworządności w Polsce, natomiast jak podkreślili Komisja milczy w sytuacji gdy ta praworządność jest ostentacyjnie łamana” – napisali w komunikacie prasowym. „Działania Prokuratora Generalnego Adama Bodnara mogą zagrażać interesom ekonomicznym Unii Europejskiej związanym z zasadą swobodnego przepływu kapitału między krajami wspólnoty, a także znacznym zaangażowaniem krajów wspólnoty w przedsięwzięcia gospodarcze na terenie Polski. Prokuratura w Polsce zajmuje się aktywnym ściganiem przestępstw popełnionych na szkodę UE, w tym wyłudzeniom środków z budżetu unijnego oraz oszustwom w podatku VAT, związanym z wewnątrzwspólnotową dostawą towarów i usług” – czytamy.

Zastępcy apelują do organów UE o „podjęcie stosownych działań mających na celu zapobieżenie naruszeniom przepisów prawa w Polsce” i nazywają działania Bodnara „zamachem na jedną z najważniejszych instytucji w państwie”.

Będzie postępowanie w sprawie nagrania z komórki?

W weekend w mediach społecznościowych pojawił się film nagrany przez jednego z zastępców prokuratora generalnego, Roberta Hernanda. Komórką nagrywał Adama Bodnara, pytając o sprawę odsunięcia Dariusza Barskiego od obowiązków. W poniedziałek 15 stycznia resort sprawiedliwości poinformował o możliwym wszczęciu postępowania wyjaśniającego wobec Hernanda „w związku z naruszeniem godności urzędu prokuratora”.

„12 stycznia 2024 roku w siedzibie Prokuratury Krajowej zastępca PG Hernand nagrał telefonem rozmowę z PG Bodnarem, bez jego zgody. Rozmowa rozpoczęła się znienacka. Prokurator Hernand obcesowo wyrażał dezaprobatę co do decyzji PG Bodnara, dotyczącej prokuratora Dariusza Barskiego, podważając prawne podstawy działania PG. Poza tym prokurator Hernand przekazał nagranie komuś, kto następnie udostępnił je w sieci” – czytamy w komunikacie.

Postępowanie wyjaśniające może trwać do 30 dni. Po tym czasie Rzecznik Dyscyplinarny zdecyduje, czy wszcząć postępowanie dyscyplinarne.

Bodnar zapowiada zmiany

Jednocześnie Adam Bodnar opublikował pismo do wszystkich prokuratorów, asesorów prokuratury, asystentów, urzędników i pozostałych pracowników wszystkich jednostek organizacyjnych prokuratury.

„Przychodzę do Prokuratury jako człowiek, któremu bliska jest ochrona praworządności i dążenie do zachowania wierności postanowieniom Konstytucji. Dlatego też w pierwszej kolejności będę podejmował działania zmierzające do przywrócenia właściwych, europejskich standardów funkcjonowania Prokuratury. Zapewniam Państwa, że przyjęte na siebie zobowiązania będę realizował z zapewnieniem standardu niezależnego prokuratora” – napisał.

W piśmie potwierdził, że stanowiska prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości zostaną rozdzielone. Zapowiedział także podwyżki uposażeń pracowników prokuratury. „W odniesieniu do prokuratorów i asesorów prokuratury staraniem Ministerstwa Sprawiedliwości doprowadzono do przywrócenia ustawowych zasad ustalania wynagrodzenia za rok 2024, a także wypłaty wyrównań wynagrodzeń za rok 2023. Znaczące, bo 20 proc. podwyżki otrzymają także urzędnicy i inni pracownicy prokuratury” – napisał.

Kolejnymi zapowiedziami są informatyzacja prokuratury i podjęcie prac nad nową ustawą ustrojową dotyczącą prokuratury.

„Informacje z ostatnich tygodni pojawiające się w sferze medialnej, jak również uzyskane z przekazanych mi danych, wskazują na liczne nieprawidłowości i nierówności w kwestii awansów prokuratorów, uposażeń wszystkich pracowników, niedostatku kadry urzędniczej, nierówności w zakresie obciążenia zadaniami na różnych szczeblach organizacyjnych prokuratury, a także na wiele innych trudności” – podał Bodnar.

Całość można przeczytać tutaj.

„Gazeta Wyborcza” opisuje, jak przebiegło zatrzymanie Marcina Kamińskiego i Macieja Wąsika. 9 stycznia policja weszła do Pałacu Prezydenckiego, gdzie przebywali skazani politycy PiS. Zostali zatrzymani i przewiezieni do aresztu na Grochowie. Stamtąd wywieziono ich później do zakładów karnych w Radomiu i Przytułach Starych.

PiS miał zupełnie inny plan. Kamiński i Wąsik mieli zostać w Pałacu Prezydenckim do 11 stycznia. Mieli przygotowane sypialnie, przywieziono również walizki z ich rzeczami. Później mieli wziąć udział w organizowanym przez PiS „Marszu Wolnych Polaków”.

Andrzej Duda miał nieoficjalne zapewnienie policji, że nie wejdzie do Pałacu Prezydenckiego.

Duda nie chciał opuszczać Pałacu

Maciej Wąsik i Mariusz Kamiński brali udział w uroczystości przyjęcia przez prezydenta nowych doradców Błażeja Pobożego i Stanisława Żaryna – taki był oficjalny powód ich wizyty w Pałacu Prezydenckim. Później, do około 15 rozmawiali z Andrzejem Dudą w jego gabinecie.

Po tej rozmowie wyszli na dziedziniec, gdzie czekały media i wygłosili oświadczenie, utrzymując, że są posłami. Policja nie próbowała ich wtedy zatrzymać.

Według informacji „Wyborczej”, o 16 Andrzej Duda miał mieć rehabilitację w Belwederze. Przeniesiono ja jednak do Pałacu Prezydenckiego – żeby mógł być na miejscu i pilnować, czy Wąsik i Kamiński nie zostaną zatrzymani. O godz. 18 musiał jednak dotrzeć do Belwederu – odbywało się tam spotkanie z liderką białoruskiej opozycji Swiatłaną Cichanouską. Tego spotkania nie można było odwołać na ostatnią chwilę.

14 policjantów

Dla Wąsika i Kamińskiego były już przygotowane sypialnie, dostali także kontakt do kuchni, żeby mogli swobodnie zamawiać jedzenie i picie. Pod nieobecność prezydenta do Pałacu weszło dwóch funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa: pułkownicy Krzysztof Król i Bartłomiej Hebda. Hebda wcześniej kierował ochroną prezydenta.

Poprosili szefową Kancelarii Prezydenta Grażynę Ignaczak-Bandych, żeby przyprowadziła skazanych polityków PiS. Kiedy ci zeszli na dół, Król przyprowadził 14 policjantów. Kamińskiego i Wąsika zakuto w kajdanki i wyprowadzono od strony Biura Bezpieczeństwa Narodowego przy ul. Karowej.

W tym czasie Duda był już w drodze z Belwederu. „Wyborcza” podaje, że nie doszło do żadnego zablokowania kolumnie prezydenckiej wyjazdu z Belwederu przez autobus miejski. Pojazd rzeczywiście się zepsuł i zatarasował główną bramę, jednak służby zauważyły to już wcześniej. Samochody prezydenta przejechały kilkadziesiąt metrów szerokim chodnikiem za róg ogrodzenia Belwederu i czekały na parkingu pod pomnikiem Józefa Piłsudskiego, aż Duda wyjdzie z budynku. Autobus w żaden sposób nie opóźnił wyjazdu z Belwederu.

Kolumna prezydencka nie dotarła jednak na czas. Duda minął się z policją o kilka minut.

Konflikt między ministrem sprawiedliwości prokuratorem generalnym Adamem Bodnarem, a podlegającą mu prokuraturą, ulega nasileniu. Nominaci Zbigniewa Ziobro oraz bliskie poprzedniej władzy środowiska sędziowskie oponują wobec zmian kadrowych w Prokuraturze Krajowej, pomimo że Bodnar zadziałał zgodnie z prawem.

Zastępca Prokuratora Generalnego Robert Hernand wydał zarządzenie, że wstęp do budynku Prokuratury Krajowej mają jedynie osoby, które posiadają stałą kartę identyfikacyjną. To może oznaczać, że od poniedziałku 15 stycznia do budynku nie wejdzie pełniący obowiązki Prokuratora Krajowego Jacek Bilewicz.

Część prokuratorów, Duda i sędziowie RP protestują

Bilewicz pełni funkcję od piątku 12 stycznia, kiedy to minister sprawiedliwości prokuratur generalny Adam Bodnar wydał decyzję o tym, że dotychczasowy Prokurator Krajowy, powołany na to stanowisko przez Zbigniewa Ziobrę Dariusz Barski, nie został powołany prawidłowo, a więc de facto cały czas pozostawał w spoczynku. Bilewicz ma więc czasowo pełnić obowiązki Prokuratora Krajowego.

Bodnar uzasadniał, że przepis, na podstawie którego Ziobro przywrócił Barskiego ze stanu spoczynku,

Przepis ten miał bowiem określony wymiar czasowy obowiązywania: pozwalał na przywrócenie prokuratorów ze stanu spoczynku jedynie w okresie od 4 marca do 4 maja 2016 r. To była szczególna regulacja w szczególnych okolicznościach: toczącej się wówczas reorganizacji prokuratury. Barski został przywrócony do stanu czynnego w lutym 2022 r.

Takiej argumentacji i decyzji sprzeciwia się jednak zarówno prezydent Andrzej Duda (na zdjęciu powyżej podczas dzisiejszych obchodów 150. rocznicy urodzin wybitnego lidera ruchów chłopskich Wincentego Witosa, o czym dalej), nie wiadomo jak duża grupa prokuratorów oraz bliskie Zjednoczonej Prawicy Stowarzyszenie Sędziów RP.

Kancelaria Prezydenta ogłosiła, że w poniedziałek 15 stycznia w godzinach porannych prezydent Andrzej Duda spotka się z „prokuratorem krajowym Dariuszem Barskim wraz z współpracownikami”. Rozmowa ma dotyczyć „tego, co się wydarzyło”, czyli „próby zamachu na niezależną prokuraturę”.

Także wspierające poprzednią władzę Stowarzyszenie Sędziów RP (SSRP) wydało uchwałę, w której wyraża sprzeciw wobec bezprawnej ich zdaniem decyzji Adama Bodnara o odsunięciu powołanego przez Zbigniewa Ziobrę Dariusza Barskiego z funkcji Prokuratora Krajowego.

Uchwała Stowarzyszenia Sędziów RP została opublikowana na koncie Prokuratury na platformie X.

Rozłam w Prokuraturze widać więc także w jej mediach społecznościowych – od piątku 12 stycznia, czyli od dnia, kiedy minister sprawiedliwości prokurator generalny ogłosił swoją decyzję w sprawie Barskiego, publikowane są tam tylko treści sprzeciwiające się tej decyzji.

Na stronie Prokuratury Krajowej pojawiło się także oświadczenie „prokuratorów regionalnych i naczelników Wydziałów Zamiejscowych Departamentu ds. Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej” przeciwko decyzjom Adama Bodnara. Ale pod listem nie ma żadnych nazwisk. Nie wiadomo więc, jak duża jest grupa prokuratorów, która nie zgadza się z decyzją Adama Bodnara.

Kaczyński krytykuje rząd, Tusk ogłasza udział w WOŚP

Sprawę skomentował też lider PiS Jarosław Kaczyński, który na niedzielę zwołał konferencję prasową w siedzibie partii przy ul. Nowogrodzkiej w Warszawie. Komentując decyzje Adama Bodnara, Kaczyński stwierdził, że „Dzisiaj mamy w prokuraturze krajowej próbę utworzenia sytuacji, która jest sprzeczna z artykułem 7 Konstytucji, czyli zasadą legalizmu, [oznaczającą, że] władze państwowe działają na podstawie prawa”.

„To, co się w tej chwili dzieje [w Prokuraturze Krajowej], to jest próba wykreowania nowego, nieprzewidzianego przez prawo stanowiska pełniącego obowiązki prokuratura krajowego” – powiedział. „Przepisy nie przewidują istnienia takiego stanowiska i w związku z tym premier nie może nikogo na takie stanowisko mianować” – podkreślił Kaczyński.

Tymczasem premier Donald Tusk chyba zrobił sobie wolne w niedziele. Jego aktywność (przynajmniej w mediach i w mediach społecznościowych) ograniczyła się do skomentowania zapowiedzi blokady wejścia do budynku Prokuratury Krajowej. Poza tym premier ogłosił, że przekazuje na aukcję Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy niezwykłą pamiątkę – automatyczny ołówek, który należał do generała Władysława Sikorskiego, premiera i ministra spraw wojskowych II Rzeczpospolitej, a później (po 1939 roku) premiera rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. To pierwszy raz od ośmiu lat, kiedy urzędujący premier RP angażuje się w WOŚP. PiS zawzięcie walczyło z WOŚP i Jurkiem Owsiakiem.

Wąsik i Kamiński jak Witos? Dudę ponosi

Polityczną fantazją błysną dziś za to prezydent Andrzej Duda.

Podczas obchodów 150. rocznicy urodzin lidera ruchów chłopskich Wincentego Witosa, zestawił losy prześladowanego politycznie założyciela Polskiego Stronnictwa Ludowego z losami skazanych za nadużycia władzy byłego szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego Mariusza Kamińskiego oraz jego zastępcy Macieja Wąsika.

„Oto posłowie zostają zamknięci do więzienia. To jak żywo przypomina tamte lata [procesów brzeskich]. Ktoś krzyknie – ale to wymiar sprawiedliwości [podjął decyzję ws. Wąsika i Kamińskiego]! Wtedy też był wymiar sprawiedliwości. Przecież procesu brzeskiego nie rozstrzygał formalnie żaden polityk, tylko sędziowie” – mówił prezydent z emfazą, przestrzegając polityków „zwłaszcza tych, którzy obecnie rządzą” przed tym, "do czego prowadzi arogancja władzy i poczucie bezkarności”.

Co jeszcze w OKO.press?

W cyklu „Niedziela Cię zaskoczy” publikujemy serię pogłębionych artykułów dotykających kwestii molestowania seksualnego. Debatę na ten temat wzniecił opublikowany tydzień temu tekst reportera Gazety Wyborczej Marcina Kąckiego. Kącki de facto przyznaje się do niewłaściwych zachowań wobec kobiet, choć nie nazywa ich molestowaniem, lecz „złym kochaniem”.

„Wyrządzanie krzywdy innym to nie objaw, tylko decyzja” – piszą psychoterapeuci o tekście Marcina Kąckiego i zastanawiają się, na ile trauma może być usprawiedliwieniem, a terapia – przebaczeniem.

„Środowisko dziennikarskie nie jest jakimś Mordorem, ale ma ogromny wpływ na społeczeństwo. Jeżeli na tym podwórku nie zapanuje porządek, to będzie miało wpływ na przekaz, który trafia do ludzi” – mówi prawniczka, ekspertka antydyskryminacyjna Karolina Kędziora, odnosząc się do głośnego i kontrowersyjnego tekstu Kąckiego.

„Marcin Kącki w swoim głośnym tekście-wyznaniu udaje, że walczy z »kulturą gwałtu«, lecz w gruncie rzeczy modelowo się weń wpisuje. Kabotyńska i męskocentryczna (po)etyka Kąckiego nie przyda się zatem kobietom. Zwłaszcza że motywuje ją stricte męska potrzeba kontroli dyskursu” – to komentarz Karoliny Felberg, publicystki i krytyczki literatury.

Co jeszcze przygotowaliśmy dla Was? Wszystkie teksty OKO.press w cyklu „Niedziela Cię zaskoczy” znajdziesz tutaj.

„Oto posłowie zostają zamknięci do więzienia. To jak żywo przypomina tamte lata [procesów brzeskich]. Ktoś krzyknie – ale to wymiar sprawiedliwości [podjął decyzję ws. Wąsika i Kamińskiego]! Wtedy też był wymiar sprawiedliwości. Przecież procesu brzeskiego nie rozstrzygał formalnie żaden polityk, tylko sędziowie” – mówił prezydent podczas uroczystych obchodów 150. rocznicy urodzin wybitnego lidera ruchów chłopskich, założyciela m.in. Polskiego Stronnictwa Ludowego Wincentego Witosa.

W swoim wystąpieniu, które wygłosił w Zespole Szkół Licealnych i Technicznych w Wojniczu w województwie małopolskim, niedaleko Wierzchosławic, gdzie urodził się Witos, Duda zarysował analogię między losem skazanego w procesach brzeskich lidera ruchu ludowego Wincentego Witosa, a skazanych za nadużycia władzy byłego szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego Mariusza Kamińskiego oraz jego zastępcy Macieja Wąsika.

„Witos jednym z ojców polskiej niepodległości”

„Wincenty Witos był jednym z największych budowniczych etosu Polski, polskiego patriotyzmu wśród polskich chłopów, w okresie, w którym nasz kraj odzyskiwał swoją niepodległość” – powiedział Duda podczas wystąpienia. „Nie ma żadnych wątpliwości, że jeżeli chodzi o ruch ludowy w Polsce, jeżeli chodzi o dzieje polskiej wsi, nigdy w naszej historii polska wieś nie miała większego przywódcy niż Wincenty Witos” – dodał.

„Od samego początku żył w głębokim przeświadczeniu, że najważniejsza jest Polska, ziemia i wiara. I że to jest to, co w tamtym czasie dla Polaka, dla człowieka, polskiej wsi było tym fundamentem” – mówił Duda o Witosie, podkreślając, że ten jest „jednym z ojców polskiej niepodległości”.

Prezydent dość szczegółowo przypomniał życiorys Witosa, łącznie z prześladowaniami politycznymi, których ten doznał – obok innych działaczy tzw. Centrolewu – ze strony sprawującego wówczas władzę marszałka Józefa Piłsudskiego.

Wincenty Witos – i dziesięciu innych posłów jego ugrupowania – zostało aresztowanych we wrześniu 1930 roku na polecenie Józefa Piłsudskiego. Jak pisał na łamach OKO.press Stanisław Skarżyński, „to czarna karta w historii marszałka, ponieważ brutalne były zarówno aresztowania, jak i sposób traktowania więźniów uwięzionych w Twierdzy Brzeskiej”. Więźniów bito, odmawiano możliwości kontaktu z rodziną i obrońcami.

Duda podkreślił, że „choć jest wielkim wielbicielem marszałka, to jednak to, co wtedy uczynił ogromnie go boli”.

Niespodziewanie jednak prezydent nawiązał do dnia dzisiejszego.

Wąsik i Kamiński jak Witos?

„Dzisiaj spotykamy się w okolicznościach bardzo specyficznych” – oznajmił Duda. Zaznaczył, że „to nie tylko 150. rocznica urodzin tego wielkiego Polaka”. „To jest również pytanie, jakie Wincenty Witos pewnie by zadał, gdyby fizycznie mógł być między nami, o dzisiejszą Polskę. O to, co się w tej Polsce dzieje dzisiaj” – mówił prezydent.

Dalej Duda stwierdził, że „oto posłowie zostają zamknięci do więzienia”, co „jak żywo przypomina tamte lata” procesów brzeskich.

„Ktoś krzyknie – ale to wymiar sprawiedliwości [podjął decyzję ws. Wąsika i Kamińskiego]! Wtedy też był wymiar sprawiedliwości. Przecież procesu brzeskiego nie rozstrzygał formalnie żaden polityk, tylko sędziowie” – mówił prezydent powoli budując paralelę między losami Witosa a byłych szefów CBA.

Prezydent podkreślił, że także wtedy, podczas procesów brzeskich, „to sędziowie skazali polskich patriotów na karę więzienia (...). Po to, żeby ich osadzić, po to, żeby dać przykład grozy i zrealizować wolę polityczną”.

„Co by dziś powiedział Wincenty Witos wtedy także aresztowany, którego działalność przerwało właśnie więzienie, który potem musiał wyjechać z Polski, a który nigdy nie dał żadnego poważnego pretekstu, by go oskarżyć o działalność antypaństwową czy antypolską, bo zawsze służył Rzeczypospolitej i narodowi? Witos, który chciał Polski wolnej suwerennej, niepodległej, demokratycznej, bez żrących ją chorób takich między innymi właśnie jak korupcja?” – zapytał prezydent.

Andrzej Duda uderza w PSL

Prezydent zadał też pytanie o to, a gdzie dziś jest PSL, czyli formacja, której to Witos był założycielem.

Dalej Duda podkreślił, że „to wszystko, co działo się między 1930 a 1939 rokiem, kiedy ostatecznie zakończyły się procesy brzeskie, doprowadziło do upadku polskiego państwa (...)”.

Ten upadek wydarzył się „właśnie poprzez brak jedności w społeczeństwie, poprzez tą nieprawdopodobnie głęboką wyrwę, jaką spowodowało zamknięcie do więzienia ludzi, których duża część narodu uważała za swoich liderów i przywódców, z których ideami i drogą życiową całkowicie się utożsamiała i zgadzała” – powiedział Duda w wyraźny sposób sugerując, że dziś dla zwolenników PiS takimi osobami są właśnie Kamiński i Wąsik.

„Niech to będzie wielkim znakiem ostrzeżenia dla wszystkich polityków, zwłaszcza tych, którzy obecnie rządzą. Do czego prowadzi arogancja władzy i poczucie bezkarności” – podkreślił prezydent.

Kosiniak-Kamysz odpowiada Dudzie

Na zaczepkę prezydenta odpowiedział Władysław Kosiniak-Kamysz, przewodniczący PSL. Lider Polskiego Stronnictwa Ludowego napisał na platformie X, że „Wincenty Witos walczył o Polskę praworządną, wolną i demokratyczną. Polskę, w której wszyscy są równi wobec prawa, a interes partii nigdy nie jest ponad interesem Ojczyzny. Warto, poza powoływaniem się na przywódcę Ruchu Ludowego wdrażać w życie idee, którym był wierny” – podkreślił.

Kosiniak-Kamysz przywołał inną analogię: „W ubiegłym roku, dzięki inicjatywie PSL oraz Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, zmazany został haniebny wyrok sądu brzeskiego. Wincenty Witos został uniewinniony. Przeciwko kasacji, podobnie, jak w 1932 r. był przedstawiciel Prokuratury. Wbrew zasadom praworządności i racji stanu” – napisał Kosiniak-Kamysz.

W ten sposób lider PSL nawiązał do postawy części prokuratorów krajowych i zastępców prokuratora generalnego, którzy sprzeciwiają się przywracaniu praworządności i odpolitycznianiu prokuratury.

Witos był więźniem politycznym...

Jak na łamach OKO.press przypominał Stanisław Skarżyński, Wincenty Witos – i dziesięciu innych posłów tzw. Centrolewu – zostało aresztowanych we wrześniu 1930 roku na polecenie Józefa Piłsudskiego. To czarna karta w historii marszałka, ponieważ brutalne były zarówno aresztowania, jak i sposób traktowania więźniów uwięzionych w Twierdzy Brzeskiej, których bito i którym odmawiano możliwości kontaktu z rodziną i obrońcami.

Posłowie stanęli przed sądem na przełomie 1931 i 1932 roku pod zarzutem, iż „działając świadomie, wspólnie przygotowywali zamach, którego celem było usunięcie przemocą członków sprawującego w Polsce władzę rządu i zastąpieniu ich przez inne osoby”, co nie było prawdą. Skazano ich na kary od 1,5 do 3 lat więzienia, a jednego uniewinniono.

Dopiero 31 października 1939 r. prezydent Rzeczypospolitej na uchodźstwie wydał dekret o amnestii dla byłych więźniów brzeskich, których uznał za więźniów politycznych. Udzielono im „całkowitej amnestii” oraz przywrócono "wszystkie prawa obywatelskie, honorowe, godności, odznaczenia i ordery”. Przez lata jednak nie zostały wydane odpowiednie wyroki sądowe, które rehabilitowałyby ofiary procesu brzeskiego.

Dopiero w 2023 roku Sąd Nad Najwyższy uchylił wyroki w „procesie brzeskim” wydane pod dyktando Piłsudskiego i zrehabilitował skazanych, o czym pisaliśmy tutaj.

...Wąsik i Kamiński nimi nie są

Tymczasem wbrew temu, co twierdzi PiS, Kamiński i Wieczorem to nie więźniowie polityczni. Takiej narracji sprzeciwiło się nawet Amnesty International, które od wielu lat zajmuje się walką o prawa właśnie więźniów politycznych oraz Helsińska Fundacja Praw Człowieka, która uznała takie określenie za przekłamanie.

We wtorek 9 stycznia Kamiński i Wąsik rozpoczęli odbywanie kary 2 lat pozbawienia wolności za rażące nadużycie władzy i preparowanie dokumentów w tzw. aferze gruntowej. O tym, za co zostali skazani, przeczytasz tutaj. O tym, jak PiS na bazie tej historii buduje kolejny polityczny mit na miarę Smoleńska, posłuchasz w najnowszym odcinku Programu Politycznego.