Krótko i na temat: najnowsze depesze OKO.press z Polski i ze świata

Według synoptyków ostatnią falę upałów w tym roku mamy już za sobą. Po gorącym pierwszym tygodniu roku szkolnego nastąpiła gwałtowna zmiana pogody. W poniedziałek 9 września do Polski dotarł front, który przyniósł wyczekiwany deszcz i ochłodzenie.

Synoptycy ostrzegają jednak, że w najbliższych dniach opady mogą zyskać na intensywności i doprowadzić do podtopień. Szczególnie mocno będzie padać na południu i zachodzie Polski, gdzie według prognoz może spaść nawet 20-30 cm deszczu na metr kwadratowy.

Na południu poziom rzek może osiągnąć lub przekroczyć stany alarmowe. Wyższy stan wód z czasem dotrze też na północ kraju, gdzie w ostatnich dniach padają rekordy suszy. Wisła w centrum Warszawy osiągnęła rekordowo niską głębokość 21 cm.

Skutki zapowiadanych w najbliższych dniach opadów mogą być odczuwalne nie tylko na terenach nadrzecznych, ale także w miastach.

O tym, jak bardzo mogą być dotkliwe, przekonali się niedawno mieszkańcy Warszawy. W nocy z 19 na 20 sierpnia przez stolicę przeszła ulewa uznana za najintensywniejszą w historii pomiarów. Zalane zostały tunele, ulice i trasy szybkiego ruchu. Na wielu podziemnych parkingach poziom wody był tak wysoki, że doszczętnie zniszczył zaparkowane tam samochody.

O tym, jak bezradne są zabetonowane miasta w starciu ze zmianami klimatycznymi, pisał w OKO.press Marcel Wandas:

Donald Tusk uchylił kontrasygnatę pod postanowieniem Andrzeja Dudy w sprawie powołania neosędziego na przewodniczącego Zgromadzenia Izby Cywilnej SN. Premier podparł swoją decyzję skargami, jakie dwóch sędziów Izby Cywilnej SN skierowali w tej sprawie do sądu administracyjnego za pośrednictwem Kancelarii Premiera.

„Dzisiaj została złożona skarga do Sądu Najwyższego w sprawie decyzji Państwowej Komisji Wyborczej, która odbiera nam bardzo znaczną część dotacji i subwencji” – ogłosił dziś podczas konferencji prasowej prezes PiS Jarosław Kaczyński.

Gazeta Wyborcza dotarła do szczegółów prokuratorskiego postanowienia o zarzutach dla Ryszarda Czarneckiego. Za fikcyjne przejazdy Czarnecki miał wyłudzić 203 tys. euro, czyli prawie 900 tys. zł. Z rozliczeń delegacji wynika, że Czarnecki do podróży służbowych używał w sumie 18 pojazdów, w tym 14 samochodów, dwóch motorowerów, motocykla i ciągnika siodłowego.

ABW i NASK doprowadziły do rozbicia grupy dywersantów. Grupa, o której rozbiciu poinformował minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski oraz minister spraw wewnętrznych i koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak na konferencji prasowej, miała działać na zlecenie rosyjskich i białoruskich służb. Jej celem było doprowadzenie do paraliżu państwa.

Chińskie banki państwowe wyprzedają rosyjskie aktywa, a rosyjskie firmy mierzą się z coraz większymi problemami przy realizacji międzynarodowych płatności na linii Rosja — Chiny. To efekt ostrzeżeń prezydenta USA Joe Bidena.

Najnowszy sondaż przed wyborami prezydenckimi w USA pokazuje, że Kamala Harris wciąż ma szansę przekonać do siebie spore rzesze wyborców. Jutrzejsza debata Harris – Trump może się okazać kluczowa

Donald Tusk ogłosił w poniedziałek, że zdecydował o cofnięciu swojej kontrasygnaty pod postanowieniem prezydenta Andrzeja Dudy o wyznaczeniu neosędziego na przewodniczącego zgromadzenia sędziów Izby Cywilnej SN, które ma wybrać nowego prezesa Izby. Premier powołał się na skargi, jakie dwóch sędziów SN przesłało w sprawie postanowienia i kontrasygnaty do sądu administracyjnego za pośrednictwem Kancelarii Premiera.

O sprawie pisaliśmy w tekstach:

O cofnięcie kontrasygnaty został spytany minister sprawiedliwości Adam Bodnar.

„Uważam, że w tym przypadku premier absolutnie miał podstawę prawną, żeby takiej decyzji dokonać i powiedziałbym jeszcze jedno, uchronić to, że ten wybór prezesa Izby Cywilnej nastąpi w ciągu najbliższych dni” – powiedział na antenie TVN24.

Prowadząca rozmowę Monika Olejnik przywołała słowa prof. Andrzeja Zolla, który wcześniej był gościem „Tak jest” na antenie stacji. Prof. Zoll powiedział, że ruch premiera „jest formalnie nieusprawiedliwiony”.

„Nie ma w systemie prawnym, szczególnie w konstytucji, podstawy do wycofania kontrasygnaty” – powiedział prof. Zoll. I dodawał, że taką podstawą nie może być wniosek dwóch sędziów.

„Nie jestem przekonany co do trafności opinii profesora Zolla, przy całym szacunku do tego wszystkiego, co pan profesor robił i robi, ponieważ mamy tutaj sytuację trochę odmienną powiedziałbym procesowo czy proceduralnie” – powiedział Adam Bodnar. „Mianowicie w międzyczasie została złożona skarga do sądów administracyjnych przez dwóch sędziów i jeżeli jest składana skarga, to organ, które podejmuje określoną decyzję, może w trybie przepisów prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi dokonać takiej swoistej autokorekty swojej własnej decyzji”.

„Dzisiaj została złożona skarga do Sądu Najwyższego w sprawie decyzji Państwowej Komisji Wyborczej, która odbiera nam bardzo znaczną część dotacji i subwencji” – ogłosił dziś podczas konferencji prasowej prezes PiS Jarosław Kaczyński.

Państwowa Komisja Wyborcza 29 sierpnia podjęła uchwałę stwierdzającą, że w wyborach parlamentarnych w 2023 roku ze strony komitetu wyborczego PiS doszło do naruszeń przepisów kodeksu wyborczego aż na 3,6 mln zł. PiS musi więc zwrócić do Skarbu Państwa zakwestionowaną sumę, czyli 3,6 mln zł. Po drugie partyjna dotacja, pokrywająca wydatki na kampanię wyborczą, zostanie pomniejszona jednorazowo o trzykrotność tej kwoty, czyli o 10,8 mln zł. Wreszcie, o taką samą kwotę zmniejszona zostanie partyjna subwencja, wypłacana co rok przez całą kadencję. Przez wszystkie cztery lata PiS straci tu 43,2 mln zł.

Komitet PiS miał 14 dni na złożenie skargi na decyzję PKW do SN. Partia od początku zapowiadała, że do tego dojdzie. Skargę rozpatrywać ma Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, której status podważały w orzeczenia TSUE oraz ETPCz.

„Zarzuty, które nam postawiono poza prawem i wbrew prawu, można było równie dobrze postawić innym partiom. Tylko tego nie zrobiono (...) Te pisma, które otrzymywała PKW, dotyczyły też innych partii. To nie zostało uwzględnione bez podstawy prawnej, na zasadzie arbitralnej decyzji, że jedni nam się podobają, drudzy nie podobają. A zostało uwzględnione w stosunku do nas. To jest element skargi” – wyjaśniał podczas konferencji Kaczyński.

Kaczyński wzywa do dalszych wpłat

Zaraz po decyzji PKW Prawo i Sprawiedliwość zaczęło zachęcać swoich zwolenników do wpłat na konto partii.

Jarosław Kaczyński poinformował, że do tej pory wpłynęło do partii 5 mln złotych.

„Muszę podziękować za wielką ofiarność wykazaną w ciągu tych kilku dni zbiórki. Ale muszę też powiedzieć, że ta zbiórka jest w dalszym ciągu potrzebna” – powiedział.

Zaznaczył też, że we wrześniu PKW ma podjąć decyzję w sprawie sprawozdania partii, co może skutkować utratą całej subwencji. Nawet gdyby odebrano ją tylko częściowo, to „straty byłyby tak poważne, że trzeba by było je uzupełnić".

„W ostatnich dniach, dzięki współpracy służb, udało się rozbić grupę dywersantów, która [działała] w Polsce” – powiedział wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski (na zdjęciu powyżej po lewej) podczas konferencji prasowej.

„Białoruskie i rosyjskie służby miały określony cel – wyłudzić informacje, doprowadzić do szantaży indywidualnych i instytucjonalnych i prowadzić de facto cyberwojnę” – dodał minister, cytowany przez portal TVN24.

Celem grupy miało być „doprowadzenie do paraliżu w zakresie politycznym, militarnym i gospodarczym państwa” – powiedział wicepremier.

Z jego wypowiedzi wynika, że pierwszą instytucją, którą zaatakowała grupa, była Polska Agencja Antydopingowa. Na podstawie tego ataku grupa miała „wypracować wektory wejścia do innych polskich instytucji”. Ich celem miały być instytucje państwowe, samorządowe oraz firmy państwowe, w tym „te związane są z obszarem bezpieczeństwa” – poinformował minister.

Będzie zmiana przepisów

Krzysztof Gawkowski przekazał, że wszystkie instytucje, które znajdowały się w obszarze zainteresowania przestępców, zostały o tym fakcie poinformowane. „Są objęte postępowaniem operacyjnym” – podkreślił minister.

Dodał, że realizacja celów, które wyznaczyli sobie przestępcy — wyłudzenie danych oraz szantaże — została powstrzymana. „To olbrzymi sukces i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Naukowo-Akademickiej Sieci Komputerowej, przy współpracy służb wojskowych” – podkreślił Gawkowski.

Obecny na konferencji minister spraw wewnętrznych i koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak dodał, że rząd planuje zmianę przepisów dotyczących bezpieczeństwa cyberprzestrzeni, ale nie zdradził żadnych szczegółów.

„Niektóre przepisy obowiązują już dziesiątki lat, a przecież zmieniają się technologie, zmieniają się zasady działania [przestępców – red.]. Chcemy podjąć wspólnie z panem premierem Gawkowskim, z całym rządem, trud zmian w przepisach” – zapowiedział Siemoniak.

Dodał, że priorytetem rządu będzie zarówno ochrona przed cyberzagrożeniami, jak i ochrona prywatności w sieci.

Tak Moskwa werbuje do akcji terrorystycznych w Polsce

O tym, jak wygląda werbowanie przez Rosję ludzi do akcji terrorystycznych i dywersyjnych na terenie państw zachodnich, w tym w Polsce, pisaliśmy w OKO.press w sierpniu 2024. Jak w ramach śledztwa dziennikarskiego ustaliła Anna Mierzyńska, dziennikarka OKO.press oraz badaczka dezinformacji, werbunek odbywa się głównie za pośrednictwem mediów społecznościowych.

To na platformie Telegram aktywny jest kanał, za pomocą którego rosyjskie służby werbują osoby z państw Europy Zachodniej do przeprowadzania akcji dywersyjnych. Rosyjscy funkcjonariusze oferują wynagrodzenie w tysiącach dolarów za dużą akcję terrorystyczną na Zachodzie. Wynagrodzenie przekazują w kryptowalutach.

Rosyjskie służby są zainteresowane informacjami o ruchach wojsk, transportach wojskowych i magazynach uzbrojenia. Najwięcej płacą jednak za typowe akcje dywersyjne, np. podpalenia elementów infrastruktury krytycznej.

Więcej o szczegółach akcji rosyjskich służb przeczytasz w tym tekście: