Krótko i na temat: najnowsze depesze OKO.press z Polski i ze świata

Chociaż prognozy dla Wrocławia są dobre, miasto szykuje się na falę kulminacyjną na Odrze. Stan alarmowy na stacji Trestno (450 cm) – niedaleko miejsca, w którym Odra wpływa do Wrocławia – został przekroczony dziś nad ranem. Według prognozy IMGW szczyt ma zostać osiągnięty jutro w ciagu dnia i wynosić 564 cm.

Dla Wrocławia to dobra wiadomość, jest duża szansa, że miasto ucierpi w znacznie mniejszym stopniu niż w 1997 roku. Ale to nie usypia mieszkańców. W mieście i okolicach są nasi dziennikarze – Anton Ambroziak i Natalia Sawka. Relacjonują dla nas, jak miasto szykuje się na falę powodziową.

Poniżej relacja z jednego z miejsc, gdzie wydawane są worki z piaskiem:

Tu widzimy umacnianie wałów w Kamieńcu Wrocławskim:

Ta podwrocławska wieś znajduje się tuż przed stacją Trestno. Dziś Odra wystąpiła tam z koryta:

„Społeczeństwo obywatelskie zatriumfowało. Ludzie zostawili pracę, wypruwają sobie żyły, żeby ochronić nas, Halę Stulecia i całą dzielnicę” – mówi OKO.press prezes wrocławskiego ZOO Sergiusz Kmiecik. Przez teren ogrodu zoologicznego w tę i z powrotem jeżdżą meleksy z wodą i workami z piaskiem. Już drugi dzień z rzędu ponad 100 osób układa 40 cm umocnienie przy Odrze. Od 1997 wał, którego dzień i noc broniło wówczas ponad 5 tys. osób, podwyższono. Służby umocniły też okoliczny jaz, który 27 lat temu nie wytrzymał naporu wody.

fot. Anton Ambroziak

Ewakuacja zwierząt, których we wrocławskim ZOO jest w sumie 11 tys., nie jest planowana.

„Budynkiem krytycznie narażonym na niebezpieczeństwo, i to nie tylkowzględu na wielką falę, jest Afrykarium, w którym mieszka 300 gatunków zwierząt” – tłumaczy Kmiecik. Rzeczniczka ZOO dodaje, że zebra może pobrodzić w wodzie, ale w podziemnych kondygnacjach Afrykarium znajdują się systemy filtrów, które podtrzymują życie całego biotopu.

„Zagrozić mogłyby nam mniejsze problemy – wybicie kanalizacji albo odcięcie prądu. Dlatego zgromadziliśmy kilka tysięcy litrów diesla, który może zasilać dwa dodatkowe agregaty” – mówi Kmiecik. Ludzie we Wrocławiu są dobrej myśli, spodziewają się, że system umocnień wytrzyma napór wody, zarówno z Odry, jak i jej dopływów. „Ale my nie jesteśmy meteorologami. Musimy przygotować się na najgorsze. Jeśli nic się nie wydarzy, będziemy najszczęśliwsi. Piasek przyda się na wybiegach dla naszych podopiecznych” – mówi prezes ZOO.

fot. Anton Ambroziak

„Chciałbym się pokłonić nisko bohaterom, którzy walczą z powodzią” – powiedział przed wylotem do Turcji marszałek Sejmu Szymon Hołownia. „Udaję się z dlugoprzygotowywaną wizytą do Turcji. Spotkam się z prezydentem Erdoganem. Jeśli sytuacja będzie tego wymagała, jesteśmy gotowi wracać w każdej chwili”.

„Tematem tych rozmów będzie bezpieczeństwo. Mamy często różne podejście, ale musimy się nawzajem informować. Turcja rozmawia z Rosją, to nie znaczy, że my rozmawiamy z Rosją, ale musimy być z Turcją w kontakcie. Turcja ma bardzo rozwinięty przemysł obrony. Będziemy rozmawiać, co możemy zrobić, żeby Polska była bezpieczniejsza, a Turcja strzegła bezpieczeństwa świata”.

Marszałek odniósł się też do głośnej propozycji Ministerstwa Klimatu z poniedziałku:

„Słowo „pożyczka” w tym kontekście w ogóle nie powinno się pojawiać to była niezręczność komunikacyjna wobec osób odpowiedzialnych za komunikację w ministerstwie zostaną wyciągnięte konsekwencje – mówił Szymon Hołownia. W -poniedziałek Paulina Hennig-Kloska przekazała, że jej resort zamierza przeznaczyć 21 mln zł na wsparcie dla regionów poszkodowanych przez powódź. Hennig-Kloska reprezentuje w koalicji rządzącej Polskę 2050, partię Szymona Hołowni.

Hołownia podkreślił też, że nie ma nic złego w tym, że rząd proponuje różne formy wsparcia – w długim terminie potrzebna będzie różnego rodzaju pomoc – przekonywał marszałek.

Według informacji „Newsweeka” w poniedziałek po południu wicepremier i prezes PSL Władysław Kosiniak-Kamysz naradzał się z współpracownikami, co z wypowiedzią ministry Henning-Kloski o pożyczkach zrobić. Zdaniem polityków PSL-u idzie ona na konto całej Trzeciej Drogi. Ludowcy zdecydowali więc, że trzeba się od niej odciąć tak szybko i zdecydowanie, jak tylko się da. Dlatego we wtorek rano wicemarszałek Piotra Zgorzelski z PSL-u oburzał się: „Nie wierzę w to. Nie mieści mi się w głowie, żeby w obliczu tragedii narodowej proponować ludziom, którzy utracili dobytek życia pożyczkę” – grzmiał Zgorzelski w Radiu Zet. – "Nie wyobrażam sobie, że ktokolwiek śmiał zaproponować rodakom, którzy utracili dobytek życia pożyczki! A może jeszcze żyrantów mają przyprowadzić? Skandal!”

O godzinie 8:30 stan wody na Odrze w Brzegu wynosił 716 cm. Tymczasem stan alarmowy to 530 cm. Wczoraj wieczorem stan rzeki osiągnął 7 metrów, więc tempo wzrostu stanu się zmniejszyło. Ale sytuacja dalej jest bardzo trudna. Brzeg leży w połowie drogi między Opolem a Wrocławiem, w mieście mieszka około 35 tys. osób.

Dziś rano urząd miejski w Brzegu apelował do mieszkańców:

„Ponawiamy apel o zmniejszenie zużycia wody w Brzegu oraz gminach ościennych. Nie działa Oczyszczalnia Ścieków w Brzegu i ścieki sanitarne w chwili obecnej zalewają ulicę Oławską. Trafiają tam nieczystości z kanalizacji z Brzegu oraz Gmin Skarbimierz, Olszanka i Lewin Brzeski”.

Wskutek zalania Oczyszczalni Ścieków w Brzegu ścieki popłynęły ulicami miasta.

W Oławie stan Odry również przekroczył 7 metrów.

„Przewidywania na kolejne godziny są takie, że fala na Odrze będzie się utrzymywać i jest niebezpieczeństwo rozmiękczania i przeciekania wałów, jeśli ktoś zauważy coś złego, proszony jest o zaalarmowanie służb” – apeluje burmistrz miasta.

„Zdajemy sobie sprawę, że w trakcie powodzi ogromne straty poniosły polskie firmy, polscy przedsiębiorcy” – mówił podczas porannego zebrania sztabu kryzysowego minister finansów Andrzej Domański.

I przedstawił plan, jak rząd chce pomóc przedsiębiorcom poszkodowanym przez powódź.

„Jeżeli chodzi o ZUS, to przedsiębiorcy z terenów objętych powodzią, jedynie po złożeniu oświadczenia, że zostali poszkodowani, mogą opłacić składki za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2024 r. w terminie do 15 września 2025 r. — I opłacenie w tym terenie składek, żeby nie było żadnych wątpliwości, nie będzie objęte odsetkami” – mówił Domański. Przedsiębiorcy, którzy opłacają własne składki na ubezpieczenie mogą wystąpić do ZUS o ich umorzenie.

Ministerstwo pracuje też nad rozporządzeniem, na podstawie którego przedsiębiorcy poszkodowani w powodzi będą mogli odłożyć płatności podatków PIT, CIT i VAT.

„Jeszcze dziś projekt rozporządzenia trafi do pilnych konsultacji. Oczekuje, że jutro będzie gotowy do podpisu” – zapewniał minister. Domański poinformował też o funduszu wsparcia dla poszkodowanych z kredytem hipotecznym.

„Wsparcie będzie polegało na spłacie przez fundusz zobowiązań kredytobiorców (czyli raty) przez okres 12 miesięcy. Niezależnie od wysokości raty kredytowej. Wsparcie nie będzie podlegało zwrotowi” – mówił Domański.

Na koniec spotkania sztabu kryzysowego premier Tusk mówił do zebranych, że liczy na ich aktywność, ale zaleca, by robić to dyskretnie i nie przeszkadzać w pracy służbom i wolontariuszom. Apelował też o zwalczanie dezinformacji. Kolejne zebranie sztabu we Wrocławiu o godzinie 18.