Witaj w dziale depeszowym OKO.press. W krótkiej formie przeczytasz tutaj o najnowszych i najważniejszych informacjach z Polski i ze świata, wybranych i opisanych przez zespół redakcyjny
W Filharmonii Warszawskiej rozpoczął się organizowany od prawie stu lat co pięć lat XIX Konkurs Chopinowski. Jeden z najbardziej prestiżowych konkursów pianistycznych świata.
84 młodych pianistów z 20 krajów przedstawi najlepsze interpretacje utworów Chopina. Bilety na przesłuchania konkursowe dawno zostały rozsprzedane, a wejściówki – inaczej niż w poprzednich edycjach – dostępne będą tylko na 10 minut przed przesłuchaniem i tylko wtedy, gdy na sali będą wolne miejsca. Konkurs transmitować będzie jednak radiowa Dwójka, TVP Kultura i kanał TVP VOD, a Narodowy Instytut Fryderyka Chopina – na swoim kanale na Youtube.
Na zdjęciu – przewodniczący jury Garrick Ohlsson, laureat Konkursu z 1970 r.
Israel Kac przekazał, że każdy kto zostanie w mieście Gaza będzie traktowany jak wróg i terrorysta. W mieście najpewniej znajduje się kilkaset tysięcy osób
Minister obrony Izraela Israel Kac napisał 1 października w mediach społecznościowych, że izraelska armia zakończyła operację zajęcia kortarza Necarim. To linia prowadzą od granicy z Izraelem do Morza Śródziemnego. To oznacza, że wszyscy mieszkańcy miasta Gaza, którzy teraz zdecydują się na ewakuację, będą musieli przejść przez punkty kontrolne izraelskiej armii.
„To ostatnia szansa dla mieszkańców Gazy, którzy chcą udać się na południe, aby pozostawić terrorystów Hamasu odizolowanych w samym mieście Gaza, w obliczu trwających z pełną siłą działań IDF. Ci, którzy pozostaną w Gazie, będą uznani za terrorystów lub ich zwolenników. IDF jest przygotowane na wszelkie ewentualności i zdecydowane kontynuować swoje działania – aż do uwolnienia wszystkich zakładników i rozbrojenia Hamasu, na drodze do zakończenia wojny” – napisał Kac.
Dziś w izraelskich atakach od rana zginęły już przynajmniej 53 osoby.
Nie wiemy dokładnie, ile osób przebywa obecnie w największym mieście Strefy. Agencja AP podaje, że z miasta ewakuowało się około 400 tys. osób, ale na miejscu pozostają wciąż „setki tysięcy”.
Dziennikarz Al Dżaziry Hani Mahmud po pobycie na drodze prowadzącej z północy na południe Strefy wzdłuż morza przekazał, że izraelskie wojsko ściga ludzi za pomocą śmigłowców wojskowych, dronów i czołgów. I powoduje w ten sposób „chaos i panikę”. „Głównym powodem, dla którego ludzie nie opuszczają teraz miasta Gaza, jest strach i zastraszenie wywołane przez izraelskie wojsko” – przekazał dziennikarz.
Od 15 września Izrael prowadzi intensywną kampanię lądową w mieście Gaza. Izraelscy politycy twierdzą, że ma ona na celu odbicie pozostałych zakładników i ostateczne pokonanie Hamasu. To samo twierdzili, gdy rozpoczynali ofensywę w Rafah w maju zeszłego roku. Dziś miasto Rafah praktycznie przestało istnieć — jego znaczna część została zrównana z ziemią.
W poniedziałek 29 września prezydent USA Donald Trump w obecności premiera Izraela Benjamina Netanjahu ogłosił 20-punktowy plan pokojowy. Zakłada on między innymi uwolnienie wszystkich zakładników i międzynarodowy nadzór nad Gazą oraz kapitulację Hamasu. Hamas do dziś nie przekazał swojej odpowiedzi, a Izrael w oczekiwaniu na nią bez przerwy realizuje swoją kampanię w mieście Gaza. Plan ten nie jest zbyt szczegółowy i choć wspomina o drodze do palestyńskiej państwowości, to nie jest ona zarysowana konkretnie i odległa. Jego przyjęcie może oznaczać faktyczne zatrzymanie izraelskich zbrodni w Strefie Gazy. Nie daje jednak żadnych gwarancji na długotrwałe i sprawiedliwe rozwiązanie, które pozwoli wspólnie żyć Palestyńczykom i Izraelczykom obok siebie.
Przeczytaj także:
Co najmniej dwie osoby zginęły w Manchesterze w Jom Kipur, najświętsze święto w kalendarzu żydowskim, gdy napastnik wjechał samochodem w pieszych i zaczął dźgać nożem ludzi. Wielka Brytania wysyła dodatkowe siły do ochrony synagog
„Gdy tylko wysiadł z samochodu, zaczął dźgać nożem każdego, kto znalazł się w pobliżu. Rzucił się na ochroniarza i próbował włamać się do synagogi” – powiedziała brytyjskim mediom świadkini zdarzenia w synagodze Heaton Park Hebrew Congregation w Crumpsall, dzielnicy Manchesteru. „Ktoś zabarykadował drzwi. Wszyscy są w głębokim szoku”.
Policję zawiadomił świadek. W tym momencie samochód już staranował przechodniów, a napastnik dźgnął jednego z mężczyzn nożem. Na wideo udostępnionym w mediach społecznościowych i zweryfikowanym przez Reutersa widać, jak policja strzela do mężczyzny wewnątrz synagogi. Inny mężczyzna, w tradycyjnym żydowskim nakryciu głowy, leży w kałuży krwi.
Policja potwierdza śmierć dwóch osób. Stan trzech innych osób zranionych przez nożownika jest poważny.
Brytyjska policja poinformowała, że podejrzany, który prawdopodobnie miał przy sobie bombę, został zastrzelony na miejscu.
Po ataku policja wyprowadzała z synagogi dużą grupę starszych mężczyzn, głównie Żydów – niektórzy ze łzami w oczach, wielu zszokowanych. Niektórzy ubrani byli w białe szaty, inni w garnitury i jarmułki.
Na zdjęciu: członkinie zaatakowanej kongregacji. Fot. AP
„Jestem wstrząśnięty atakiem na synagogę w Crumpsall” – powiedział brytyjski premier Keir Starmer, który w trybie nadzwyczajnym wrócił z europejskiego szczytuw Kopenhadze. „Fakt, że wydarzyło się to w Jom Kipur, najświętszym dniu w kalendarzu żydowskim, czyni to wydarzenie jeszcze bardziej przerażającym”.
Starmer powiedział, że do synagog w całym kraju zostaną wysłane dodatkowe siły policyjne. „Zrobimy wszystko, aby zapewnić bezpieczeństwo naszej społeczności żydowskiej”.
Od czasu ataków terrorystycznych na Stany Zjednoczone 11 września 2001 r. Wielka Brytania padła ofiarą licznych ataków islamistycznych, a najgorszym z nich był zamach samobójczy w lipcu 2005 r. w londyńskim metrze, w którym zginęły 52 osoby.
W 2017 r., miał miejsce zamach samobójczy. Pod koniec koncertu Ariany Grande w Manchesterze zginęły 22 osoby, a setki zostały ranne.
Brytyjska policja w ostatnich latach również ostrzegała przed zagrożeniem ze strony zorganizowanego terroryzmu skrajnie prawicowego.
„Guardian” pisze, że od ostatniej eskalacji konfliktu Izraela z Hamasem przestępstwa na tle nienawiści religijnej w Anglii i Walii wzrosły o 25% i osiągnęły rekordowy poziom.
Według Home Office wzrost liczby przestępstw zgłoszonych policji jest spowodowany wzrostem liczby przestępstw przeciwko Żydom i, w mniejszym stopniu, muzułmanom. Ogólna liczba przestępstw z nienawiści spadła.
BBC podaje, że od stycznia do czerwca 2024 r. Community Security Trust (CST) odnotowało 1978 zgłoszeń dotyczących incydentów na tle nienawiści wobec Żydów, podczas gdy w pierwszej połowie 2023 r. odnotowano ich 964.
Na szczycie w Kopenhadze premier Tusk przekazał informacje o kolejnym incydencie dotyczącym bezpieczeństwa kraju. Na razie brak szczegółów co do zdarzenia
Podczas wystąpienia w Kopenhadze na spotkaniu Europejskiej Wspólnoty Politycznej polski premier Donald Tusk powiedział:
„Otrzymałem wiadomość z Warszawy. Mamy kolejny incydent w pobliżu portu w Szczecinie. To są rosyjskie jednostki i tak naprawdę mamy nowe incydenty w naszym regionie i na Morzu Bałtyckim co tydzień, prawie każdego dnia. Atak lub prowokacja z udziałem dronów była najbardziej spektakularna, jeśli chodzi o stronę polską. Ale tak naprawdę mamy podobne prowokacje również każdego dnia na naszej granicy z Białorusią”.
Dotychczas nie mamy jednak żadnych szczegółów na temat zdarzenia, do jakiego miało dojść w Szczecinie. Morski Oddział Straży Granicznej przekazał na razie, że „nie odnotowano żadnych incydentów, które mogłyby stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa”.
Premier przypomniał też o naruszeniu przestrzeni powietrznej Estonii z września i dodał, że nie był to pierwszy tego rodzaju incydent.
Tusk przemawiał na panelu razem z prezydentką Mołdawii Maią Sandu, francuskim prezydentem Emmanuelem Macronem i brytyjskim premierem Keirem Starmerem. Mówił też o tym, że trzeba pozbyć się złudzeń w sprawie rosyjskich intencji w Europie:
„Musimy położyć kres tego typu iluzjom. Pierwszą iluzją było i jest to, że nie ma wojny. Niektórzy z nas lubią tę definicję, taką jak pełna agresja, incydenty lub prowokacja. Nie, to wojna. Nowy rodzaj wojny, bardzo złożony, ale to wojna”.
W ostatnich tygodniach wzmogły się rosyjskie prowokacje w Europie. 9 wrzesnia ponad 20 rosyjskich dronów znalazło się nad Polską, co było jasną i zaplanowaną prowokacją ze strony Rosji. Podobnie trzeba oceniać wydarzenie z 15 września, gdy trzy rosyjskie samoloty na 12 minut naruszyły estońską przestrzeń powietrzną.
Rosyjskich działań nie należy jednak odczytywać jako zwiastun rychłego wypowiedzenia przez Rosję wojny Polsce i krajom Unii Europejskiej czy NATO. Rosjanie testują nasze reakcje i zjednoczenie w obliczu zagrożenia. Otwarta wojna z krajami NATO byłaby jednak dziś dla Rosji bardzo trudna do zorganizowania ze względu na poziom zaangażowania armii rosyjskiej w Ukrainie.
Przeczytaj także:
Izrael oświadcza, że żaden ze statków Flotylli Sumud nie dotarł do celu, a do przechwycenia pozostała już tylko jedna łódź. Brakuje dowodów na izraelskie oskarżenie o połączenia między flotyllą a Hamasem
Izraelskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych ogłosiło, że zatrzymało niemal wszystkie statki międzynarodowej flotylli dla Gazy. W oświadczeniu opublikowanym w mediach społecznościowych izraelskie MSZ napisało:
„Prowokacja Hamas-Sumud zakończyła się. Żaden z jachtów prowokacji Hamas-Sumud nie zdołał przedostać się do aktywnej strefy walk ani przełamać legalnej blokady morskiej. Wszyscy pasażerowie są bezpieczni i w dobrym stanie zdrowia. Udają się bezpiecznie do Izraela, skąd zostaną deportowani do Europy”.
Izraelczycy przekazali też, że ostatni statek flotylli dalej znajduje się na morzu. I zapowiedzieli, że jeśli podejmie próbę wpłynięcia do Strefy Gazy, również zostanie zatrzymany. W nocy izraelska armia rozpoczęła zatrzymanie kolejnych statków flotylli i przechwyciła znajdujących się na pokładach jej statków aktywistów, w tym czwórkę pobywateli Polski. Wśród nich jest poseł Koalicji Obywatelskiej Franciszek Sterczewski.
Izrael utrzymuje, że nikomu nic się nie stało i zamierza wszystkich deportować z kraju. Jednocześnie kontakt z zatrzymanymi jest utrudniony.
Global Sumud Flotilla to międzynarodowa inicjatywa aktywistów, którzy domagają się zakończenia zbrodniczych działań Izraela w Strefie Gazy.
Statki inicjatywy – w sumie ponad 40 – wyruszyły pod koniec sierpnia m.in. z Hiszpanii. Celem było przełamanie izraelskiej blokady humanitarną i zwrócenie uwagi społeczności międzynarodowej na głodującą Strefę Gazy.
Izrael od początku deklarował, że nie pozwoli, by aktywiści dotarli na miejsce. W oficjalnych wypowiedziach izraelskich władz inicjatywa konsekwentnie nazywana jest Hamas-Sumud Flotilla. Tak też nazywa flotyllę w dzisiejszym komunikacie. Jedyne źródła na poparcie tezy, że Flotylla Sumud jest inicjatywą Hamasu, pochodzą od izraelskiego rządu.
30 września na stronie izraelskiego rządu opublikowany został krótki artykuł, w którym Izrael rozwija swoje oskarżenia. Pada w nim stwierdzenie, że założona w 2018 roku organizacja Palestyńska Konferencja dla Palestyńczyków Zagranicą jest międzynarodową komórką Hamasu, a organizacja ta ma związki z organizacją Flotylli. Na dowód Izrael podaje dwa dokumenty, które miały być znalezione w Strefie Gazy.
Nawet gdyby przyjąć, że dokumenty są autentyczne, a wszystkie stwierdzenia w tekście prawdziwe (nie istnieje żadne potwierdzenie z innych źródeł); nie ma tutaj dowodu na to, że Flotylla Sumud była inicjatywą Hamasu. Była to trzecia w tym roku próba przełamania blokady morskiej Strefy Gazy przez Izrael i dostarczenia symbolicznej pomocy, oraz nagłośnienia problemu wywołanej przez Izrael katastrofy humanitarnej w Strefie Gazy.
Przeczytaj także: