Krótko i na temat: najnowsze depesze OKO.press z Polski i ze świata

Portal fivethirtyeight.com gromadzi dane z różnych badań sondażowych przed wyborami prezydenckimi w USA i uśrednia ich wyniki, biorąc pod uwagę aktualność sondaży, wielkość próby i metodologię badania.

Z najnowszych danych portalu wynika (z 7 października), że kandydatka Demokratów, Kamala Harris, ma około 2,6 punktową średnią przewagę sondażową nad kandydatem Republikanów, Donaldem Trumpem.

Najważniejsze dla ostatecznego wyniku wyborów są tzw. swing states (z ang. „wahające się stany”), w których żaden z kandydatów nie ma historycznie przewagi. Tzn. w danym stanie raz wygrywają Demokraci, raz Republikanie, w przeciwieństwie do stanów, w których z elekcji na elekcję wygrywa kandydat tej samej partii.

Spośród siedmiu tzw. swing states w czterech nieznacznie prowadzi Kamala Harris (Michigan +1,6 p.p., Nevada +0,9 p.p., Pensylwania +0,6 p.p. oraz w Wisconsin +1,6 p.p.), zaś w trzech Trump (Arizona +1,6 p.p., Georgia +1,3 p.p. oraz Karolina Północna +0,8 p.p.). To w tych stanach koncentrują się wysiłki kandydatów. Prezydent Trump pojawił się w Pensylwanii już kilkukrotnie.

Do wyborów został niecały miesiąc (odbędą się 5 listopada).

Najbardziej znienawidzony przywódca na świecie, prezydent Rosji Władimir Putin, obchodzi 72. urodziny. Putin urodzin się 7 października 1952 roku w Leningradzie, czyli obecnym Sankt Petersburgu. Jest najdłużej rządzącym liderem Rosji od czasów Józefa Stalina, który umarł w 1953 roku.

Po raz pierwszy na czele Rosji stanął w 1999 roku, gdy został premierem. Funkcję premiera pełnił dwukrotnie (1999-2000 oraz 2008-2012). W fotelu prezydenta po raz pierwszy zasiadł w 2000 roku, funkcję pełnił dwie kadencję, a następnie w 2012 roku, po tym jak zniesiono ograniczenie liczby kadencji.

„Przyjacielu”

Grono przywódców, którzy składają Putinowi życzenia urodzinowe, od wielu lat jest bardzo nieliczne. W tym roku życzenia Putinowi złożyli m.in. prezydenci lub premierzy Białorusi, Armenii, Turkmenistanu, Turcji oraz lider Czeczenii.

“Przyjacielu! Twoje głębokie zrozumienie historycznej misji Rosji, osobista odpowiedzialność za los narodu i ojczyznę to stabilny grunt dla wzmacniania rosyjskiej państwowości i suwerenności” – napisał w urodzinowej wiadomości prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenka.

„Bardzo cenimy Twój wielki, osobisty wkład w rozwój naszych przyjacielskich relacji oraz we wzmacnianie strategicznej współpracy w naszym regionie (...). Wszystkiego najlepszego!” – napisał prezydent Turkmenistanu Serdar Berdimuhamedow, cytowany przez rosyjski dziennik Kommersant.

Życzenia Putinowi złożył też premier Armenii Nikol Paszynian, który życzył Putinowi „zdrowia, sukcesów i wszystkiego najlepszego”. Paszynian podkreślił, że Armenia potrzebuje „spójnych aktywności mających na celu wzmocnienie obustronnie korzystnej współpracy między Republiką Armenii a Federacją Rosyjską”.

Telefonicznie Putinowi z okazji urodzin pogratulował też prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan. W rozmowie obaj przywódcy wyrazili "głęboką satysfakcję z powodu konstruktywnych relacji rosyjsko-tureckich” i wolę ich „dalszego pogłębiania” – poinformował Kreml. Przy okazji liderzy rozmawiali m.in. o konflikcie na Bliskim Wschodzie.

Życzenia Putinowi złożył też przywódca Czeczenii Ramzan Kadyrow, sojusznik Putina i zwolennik wojny w Ukrainie. “Dziś, przyjaciele, świętujemy urodziny naszego narodowego przywódcy, naczelnego dowódcy, prezydenta Rosji Władimira Putina! To ważny dzień dla naszej całej ojczyzny” – napisał Kadyrow.

Jak dotąd nie znaleźliśmy informacji, by życzenia Putinowi złożył przywódca Chin lub lider Korei Północnej. Jeszcze w 2021 roku życzenia Putinowi składał też ówczesny premier Izraela Naftali Bennet, teraz próżno szukać wiadomości z życzeniami od przywódców Izraela. Milczy także Kazachstan, a w UE Węgry.

„Boże chroń cara”

Życzenia do Putina płyną też z Rosji. Aleksander Dugin, rosyjski geopolityk i ideolog rosyjskiego neoimperializmu, napisał na Telegramie: „Boże, chroń cara!”. „Putin rządzi krajem z pewnością i z namysłem. I niech tak będzie zawsze” – napisał Dugin kilka minut po północy z 6 na 7 października.

Pod postem pojawiły się komentarze chwalące Putina za to, że „pozwolił, by Rosja wstała z kolan” oraz za to, że „wygra toczącą się na Ukrainie wojnę z zachodem”.

Jak zwraca uwagę Reuters, Rosjanie są coraz mocniej przekonani o tym, że Putin dokonuje transformacji porządku światowego z korzyścią dla Rosji.

„W polityce krajowej Władimir Putin z roku na rok nabiera coraz więcej cech archetypicznego »stwórcy«, który stwarza nowy porządek światowy, w którym Rosja odgrywać będzie zupełnie nową rolę” – Reuters cytuje opracowanie badań opinii publicznej agencji badawczej Minchenko Consulting z Moskwy.

Atak hakerski

Zupełnie inne emocje towarzyszą Ukraińcom, którzy od dwóch lat walczą z rosyjską agresją.

Jason Jay, dziennikarz dziennika Kyiv Independent, wrzucił na platformę X zdjęcie płonącego składu ropy w miejscowości Teodozja na Krymie, który został zbombardowany przez ukraińskie drony w poniedziałek 7 października nad ranem.

„Dziś urodziny Putina. Miejmy nadzieję, że na terenach okupowanych będzie widać fajerwerki z okazji tego święta” – napisał Jay.

Ukraińska grupa hakerów przyznała się też do ataku na rosyjską telewizją państwową. Jak donosi dziennik Odessa Journal, w poniedziałek rano na kilka godzin przestało działać w sumie ponad 20 stron internetowych najważniejszych rosyjskich mediów państwowych, a kanały telewizyjne Russia 1 i Russia 24 pokazywały jedynie archiwalne materiały.

Do ataku przyznała się ukraińska grupa hakerska Sudo rm-RF, która oznajmiła na platformie X, że ataki zostały celowo przeprowadzone w dzień urodzin Putina.

Propozycje Ministerstwa Zdrowia to pokłosie afery ze sprzedażą alkoholu w kolorowych saszetkach, podobnych tych, w którym sprzedawane są musy owocowe dla dzieci.

Jak dowiedziało się RMF FM, Ministerstwo Zdrowia miało dziś zająć się propozycją nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Urzędnicy MZ proponują:

• Podwyższenie kar za nielegalną reklamę alkoholu. Obecnie kary zaczynają się od 10 tys. złotych. Po zmianie przepisów będą mogły sięgać nawet pół miliona złotych.
• Zakaz nocnej sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Zakaz miałby obowiązywać codziennie między 22:00 a 6:00 rano.
• Zakaz promocji cenowych alkoholu. Nielegalne byłyby również takie promocje jak „dwie butelki w cenie jednej”.

- mówi w rozmowie z RMF FM rzecznik Ministerstwa Zdrowia, Jakub Gołąb

Projekt nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości trafi teraz pod obrady rządu, następnie zostanie skierowany do 14-dniowych konsultacji społecznych, a w końcu pod obrady Sejmu. „Powinna być szybka ścieżka w tym zakresie” – mówi rzecznik MZ.

Zmiany dotyczące sprzedaży alkoholu zaproponowało także Ministerstwo Rolnictwa. Opakowaniem, w którym sprzedawany jest alkohol do 200 mililitrów może być tylko butelko albo puszka.

Odwołanie synów Solorza to skutek konfliktu w rodzinie medialnego potentata, zajmującego ósme miejsce na liście najbogatszych Polaków.

25 września 2024 r. Gazeta Wyborcza ujawniła, że Tobias Solorz, Piotr Żak i Aleksandra Żak wysłali do kilkudziesięciu osób w grupie Polsat list przestrzegający przed wykonywaniem poleceń osób nieuprawnionych. Dzieci Zygmunta Solorza podkreślały w liście, że od dłuższego czasu kontakt z ich ojcem jest utrudniony z powodu choroby, a obecnie nie mają nawet pewności, gdzie przybywa.

Zdaniem Gazety Wyborczej dzieci Solorza mają być skonfliktowane z Justyną Kulką, obecną partnerką, a od marca żoną Zygmunta Solorza.

„Spór jest tak poważny, że kwestionują nawet ważność małżeństwa, które ojciec zawarł w Liechtensteinie. Twierdzą, że to Justyna Kulka stoi za politycznym uwikłaniem Polsatu w układy z PiS w czasie rządów tej partii”.

Komentatorzy wskazują na podobieństwo historii Zygmunta Solorza z fikcyjną postacią Roya Logana, medialnego potentata, o którym opowiada nagradzany serial „Sukcesja”.

Imperium kontratakuje

Dzień po ujawnieniu sprawy przez Gazetę Wyborczą, Zygmunt Solorz zwrócił się do swoich pracowników. W liście datowanym na czwartek 26 września 2024 r. zapowiedział odwołanie swoich dzieci z władz spółek grupy.

„Angażowanie na obecnym etapie moich dzieci w zarządzanie firmami nie przyczynia się do większej stabilności w firmach ani do budowania lepszej przyszłości” – pisze Solorz w liście i zapowiada działania w celu odwołania w najbliższych tygodniach swoich dzieci z władz „odpowiednich spółek”.

Jak informują WirtualneMedia.pl, Tobias Solorz i Piotr Żak zasiadają w radach nadzorczych wielu spółek z holdingu Zygmunta Solorza, m.in. w Cyfrowym Polsacie oraz Interii (branża medialna), Netii i Polkomtelu (branża telekomunikacyjna), Porcie Praskim (branża deweloperska) oraz w spółce PAK – Polska Czysta Energia i Zespole Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin (branża energetyczna). To właśnie z rady nadzorczej ZE PAK zostali dziś odwołani.

Ponadto Piotr Żak na początku 2024 r., został oddelegowany z rady nadzorczej Telewizji Polsat na stanowisko jej prezesa, w czerwcu 2024 r. obejmując tę funkcję na stałe.

Według portalu WirtualneMedia.pl, córka Solorza, Aleksandra Żak nie pełni żadnych funkcji w jego biznesowym imperium. Mieszka w USA, gdzie prowadzi fundację pomagającą zwierzętom.

W poniedziałek 7 października ruszył Tydzień Noblowski, w trakcie którego ogłaszani będą zwycięzcy w poszczególnych kategoriach.

Pierwszymi laureatami tegorocznej Nagrody Nobla zostali Victor Ambros i Gary Ruvkun.

Amerykańscy biolodzy otrzymali nagrodę w dziedzinie medycyny i fizjologii. Komitet Noblowski docenił ich za „odkrycie mikroRNA i jego roli w regulacji aktywności genów po transkrypcji”. Cząsteczki mikroRNA mają fundamentalne znaczenie dla rozwoju i funkcjonowania organizmów, w tym – człowieka.

Za swoje odkrycie Victro Ambros i Gary Ruvkun otrzymają złoty medal, dyplom oraz nagrodę pieniężną w wysokości 11 mln koron szwedzkich (ok. 4,2 mln zł), którą podzielą się po równo.

Gala wręczenia tegorocznych Nagród Nobla odbędzie się 10 grudnia 2024 r. w Sztokholmie.