Krótko i na temat: najnowsze depesze OKO.press z Polski i ze świata

20. Marsz Równości w Krakowie otworzyła ministra Katarzyna Kotula i nowy prezydent Krakowa Aleksander Miszalski. Pierwszy raz w historii z oficjalna delegacja w marszu przejdą miejscy urzędnicy. Na miejscu jest kilkanaście tysięcy osoby.

„Mega się cieszę, że jest tu tyle osób – uśmiechniętych, kolorowych, tolerancyjnych, radosnych. Bo mamy co dzisiaj świętować!” – rozpoczął swoje krótkie przemówienie prezydent Miszalski, mając na myśli jubileuszową edycę Marszu w Krakowie.

„Bo Kraków to miasto otwarte, tolerancyjne” – przekonywał. I zobowiązał się, by słuchać głosów społeczności LGBT+ poczas swoich rządów.

Przypomniał o swojej obietnicy wyborczej, gdy przekonywał, że pójdzie w krakowskim Marszu Równości i o tym, że brał udział w imprezie, gdy był krakowskim radnym i gdy był posłem. I obiecał, że będzie brał w imprezie udział dalej, co roku.

Tuż po nim przemawiała ministra równości Katarzyna Kotula.

„Ja już wiem, że to będzie najpiękniejszy marsz!” – krzyczała do mikrofonu z entuzjazmem. I kontunuowała:

„Po raz pierwszy idę z wami jako ministra. Czas jest szczególny. Za trzy tygodnie odbędą się wybory do Europarlamentu. [...] Dlaczego to takie ważne? Myślę, że warto przypomnieć kolegom i koleżankom, którzy chowają się za zielonym listkiem” – mówiła, mając na myśli PSL – „że członkostwo w Unii Europejskiej to nie tylko przywileje, to nie tylko korzyści, ale także, a może przede wszystkim – obowiązki. Obowiązki, których Polska od lat nie spełnia. Jesteśmy w UE od 20 lat, to 20. marsz, a w Polsce nadal nie udało się choćby minimalnie zapewnić równych praw osobom LGBT” – przekonywała. I przypomniała, że ci, którzy chcą się nazywać Europejczykami i Europejkami, muszą walczyć o podstawowe prawa człowieka, równość małżeńską i walczyć z mową nienawiści wobec osób LGBT.

„Pamiętam pierwszy Marsz, kiedy przyszliśmy na miejsce, skąd miał wyruszyć to urząd miasta nagle wykopał tam dziurę i oznajmił, że rozpoczyna tam roboty drogowe więc Marsz się nie może tam odbyć. Taki mieliśmy klimat, że rzucano w nas butelkami, kamieniami, kiedy także ci, którzy stoją z nami dziś skandowali straszne hasła. Żyjemy w innym kraju” – mówił z kolei europoseł Lewicy Robert Biedroń.

Zdaniem organizatorów spod Muzeum Narodowego ruszyło w stronę krakowskiego rynku kilkanaście tysięcy osób.

fot. Anton Ambroziak

fot. Anton Ambroziak

fot. Anton Ambroziak

fot. Anton Ambroziak

fot. Anton Ambroziak

Pracownicy firmy IBRIS na zlecenie Radia Zet zadali respondentom pytanie „czy w razie ewentualnego konfliktu zbrojnego należy wprowadzić zakaz wyjazdu z Polski dla mężczyzn w wieku poborowym?”

Ponad 54 proc. pytanych odpowiedziało przecząco. Za takim zakazem jest 37 proc. badanych.

Wyniki różnią się znacznie pod względem genderowym. 55 proc. kobiet jest przeciwko takiemu zakazowi, aż 73 proc. mężczyzn go popiera. Może wydawać się to zaskakujące – bo ewentualny zakaz dotyczyłby właśnie mężczyzn. Nieco lepiej wyniki można zrozumieć, jeśli spojrzymy na rokład odpowiedzi według wieku.

W wynikach widać prostą zasadę: osoby do 40 są niechętne zakazowi, te powyżej 40 lat w zdecydowanej większości zakaz wyjazdu popierają. Nie mamy podziału na płeć i wiek, ale można się domyślić, że młode kobiety również mogą być niechętne takiemu zakazowi z powodów praktycznych – np. niemożności wyjazdu z własnym partnerem.

72 proc. osób w grupie wiekowej 18-29 lat jest przeciwna zakazowi. W grupie 30-39 lat to nawet więcej – 79 proc. W kolejnych grupach wiekowych proporcja się odwraca, a najbardziej jaskrawa jest wśród osób 60-69 lat – to aż 87 proc. osób popierających zakaz.

Wyniki są więc jasne: młodzi nie chcą, by ograniczono im możliwość ucieczki w razie wojny, osoby starsze natomiast wolałyby, by taki zakaz wprowadzić i zatrzymać młodych w kraju – w domyśle, by bronili Polski.

Interesujące są wyniki według preferencji partyjnych. Wprowadzenia zakazu wjazdu chce:

• 64 proc. wyborców KO,
• 60 proc. wyborców Lewicy
• 55 proc. wybororców PiS.

75 proc. wyborców Konfederacji jest przeciw, tak jak 55 proc. zwolenników Trzeciej Drogi.

Badanie zostało przeprowadzone w dniach 10 i 11 maja 2024 roku metodą CATI na ogólnopolskiej próbie 1071 osób

Stan zdrowia postrzelonego Roberta Ficy jest stabilny, ale poważny – przekazał dziś po południu słowacki minister obrony Robert Kaliniak. Dodał też, że wciąż nie jest możliwe przeniesienie premiera Słowacji do innej placówki.

Premier Słowacji Robert Fico został poważnie postrzelony w czwartek 16. Zamachowiec, 71-letni Juraj C. dosięgnął premiera pięcioma kulami. Od tego czasu Fico był operowany kilkukrotnie w szpitalu w Bańskiej Bystrzycy, w okolicach miejsca zamachu.

Zdaniem ministry zdrowia Zuzanny Dolnikowej po piątkowej operacji można być optymistycznym co do prognoz co do stanu zdrowia Ficy. W piątek przeszedł operację usunięcia martwych tkanek. Według słowackich mediów premier Fico jest dziś przytomny.

Premier Donald Tusk ogłosił w sobotęw Krakowie start „narodowego planu obrony i odstraszania” pod nazwą „Tarczy Wschód”. Projekt ma pomóc zabezpieczyć naszą wschodnią granicę z Białorusią i Rosją.

„Podjęliśmy decyzję, aby zainwestować w nasze bezpieczeństwo, a przede wszystkim w bezpieczną wschodnią granicę 10 mld zł” – mówił premier na krakowskim rynku podczas uroczystości upamiętniającej 80. rocznicę Bitwy pod Monte Cassino.

„Prace już zaczęliśmy. Tak, aby polska granica była bezpieczna w czasie pokoju i żeby była to granica nie do przejścia dla przeciwnika w czasie wojny. Nazwaliśmy ten narodowy plan obrony i odstraszania kryptonimem Tarcza Wschód. To będzie tarcza, która zabezpieczy nas przed atakami ze Wschodu, będzie miała przede wszystkim zadanie odstraszyć wroga. Tarcza Wschód, a więc system fortyfikacji i umocnień i unowocześnienia 400 km granicy z Rosją i Białorusią. To będzie strategia odpychania wojny od naszych granic” – mówił premier do zgromadzonych na uroczystości.

Tusk wyłożył też, dlaczego system fortyfikacji ma powstać.

„Robimy to po to, żeby ci wszyscy, którzy źle życzą Polsce, którzy w swoich planach mają atak, agresję na sojuszników, czy na nasz kraj, żeby usłyszeli tu z krakowskiego rynku: Wara od Polski” – zwracał się do wrogów ze Wschodu premier.

Taka będzie Europa, jaka będzie Polska

„Taka będzie Europa, jaka będzie Polska. Europa będzie bezpieczna, jeśli Polska będzie silna i bezpieczna. I dlatego naszym zadaniem jest wspólnie z innymi chronić wspólnotę zachodu, chronić Europę przed wszelkimi atakami, przed wszelkimi formami agresji” – mówił Donald Tusk na krakowskim rynku.

„Dzisiaj jest tak ważną dla Nas rzeczą, dla Polek i Polaków, dla Rzeczpospolitej, abyśmy dobrze wywiązali się z roli lidera wspólnoty zachodu, tu w tej części świata”.

Program Szpej

Premier ogłosił także kolejny program wsparcia dla żołnierzy. „Postanowiliśmy także, żeby już nie było nigdy poczucia wstydu, czy jakichś zaniechań zadbać o ekwipunek każdego żołnierza, a w najbliższej perspektywie każdego rezerwisty — to jest program pod kryptonimem Szpej, polski żołnierz będzie wyposażony, umundurowany — bo na to zasłużył”.

W czwartek 16 maja w ataku w afgańskiej prowincji Bamian zginęła trójka hiszpańskich turystów, razem z obywatelem Afganistanu. Wczoraj późnym wieczorem potwierdzona została ich narodowość. Brytyjski dziennik „Guardian” cytuje świadka wydarzenia, który słyszał „dzwięki kolejnych strzałów” Według jego relacji „ulice prowadzące do miejsca zdarzenia zostały natychmiast zamknięte przez siły bezpieczeństwa”.

Premier Hiszpanii Pedro Sanchez napisał w piątek wieczorem w mediach społecznościowych:

"Jestem wstrząśnięty wiadomością o zamordowaniu hiszpańskich turystów w Afganistanie.

Śledzę dokładnie sytuację. Konsularna Jednostka Awaryjna pracuje, by zaoferować pełne niezbędne wsparcie.

Pragnę przekazać wyrazy współczucia rodzinie i przyjaciołom ofiar".

W 2021 roku po wycofaniu się z kraju wojsk amerykańskich, władzę przejęło fundamentalistyczne ugrupowanie islamskie – Talibowie. Większości z nas Afganistan kojarzy się przede wszystkim z wojną i właśnie islamskim fundamentalizmem. Ale jest to też kraj, w którym znajduje się wiele atrakcji kulturowych i geograficznych, które wciąż przyciągają potencjalnych turystów. Na liście światowego dziedzictwa UNESCO znajdują się dwa miejsca w Afganistanie. Jedno z nich to pozostałości ogromnych posągów Buddy właśnie w prowincji Bamian. Posągi zostały dotkliwie zniszczone w 2001 roku, podczas pierwszych afgańskich rządów Talibów.

Talibom zależało na otwarciu kraju na ruch turystyczny, by poprawić wizerunek kraju. Ruch wzrastał – w 2023 roku o 120 proc. rok do roku. Ale liczby bezwzględne nie robiły wrażenia – oficjalnie kraj w zeszłym roku odwiedziło 5,2 tys. osób.

Atak w prowincji Bamian z pewnością sprawi, że w tym roku ruch turystyczny w Afganistanie zwolni.