Krótko i na temat: najnowsze depesze OKO.press z Polski i ze świata

W rozmowie z „The Sunday Times” Ophir Falk, główny doradca Benjamina Netanjahu ds. polityki zagranicznej, stwierdził, że propozycja pokojowa opisana w piątek przez prezydenta USA Joego Bidena to „porozumienie, na które się zgadzamy. To nie jest dobry układ, ale bardzo chcemy uwolnienia zakładników, wszystkich”.

Falk zaznaczył zarazem, że z perspektywy Izraela plan wymaga jeszcze pracy. „Jest wiele szczegółów do dopracowania” – stwierdził. Podkreślił, że warunki izraelskie, w tym „uwolnienie zakładników i zniszczenie Hamasu jako ludobójczej organizacji terrorystycznej” nie uległy zmianie.

Biden w piątek ogłosił trójfazowy plan pokojowy dla Strefy Gazy. Stwierdził, że to propozycja przedstawiona przez rząd Netanjahu mająca na celu zakończenie wojny. W sobotę przedstawiciele rządu Izraela dystansowali się jednak od tej wersji – sugerując, że przynajmniej pewna część planu mogła zostać wynegocjowana przez Stany Zjednoczone, czy też Waszyngton wręcz zmusił Tel-Awiw do przyjęcia niektórych rozwiązań.

• W pierwszym etapie planu opisanego przez Bidena miałoby rozpocząć się 6-tygodniowe zawieszenie broni. Izrael miałby wycofać wojska z zamieszkałych części Strefy Gazy, zaś Hamas miałby uwolnić kobiety i dzieci przetrzymywane jako zakładnicy. Do Strefy Gazy miałyby ruszyć na dużą skalę konwoje z pomocą humanitarną (mowa o 600 ciężarówkach dziennie).
• W drugim etapie miałoby dojść do uwolnienia wszystkich pozostałych zakładników Hamasu w zamian za paleństyńskich więźniów przetrzymywanych w Izraelu.
• Trzecią i ostatnią fazą miałoby być rozpoczęcie odbudowy Strefy Gazy i oddanie szczątków zabitych lub zmarłych zakładników ich rodzinom w Izraelu.

Powstała deklaracja obywatelek i obywateli, którzy zapowiadają, że w ramach obywatelskiego nieposłuszeństwa będą wchodzić do tzw strefy buforowej na granicy polsko-białoruskiej. Zamknięcie pasa przygranicznego zapowiedział 29 maja Donald Tusk. Początkowo mówił o pasie o szerokości 200 metrów, ale już po południu tego samego dnia okazało, że w niektórych miejscach granica strefy odbiega nawet kilka kilometrów od granicy:

Protestujemy i będziemy protestować

1 czerwca powstała zatem deklaracja o obywatelskim nieposłuszeństwie. Czytamy w niej:

"Oświadczamy, że w ramach obywatelskiego nieposłuszeństwa i sprzeciwu sumienia nie zamierzamy przestrzegać żadnych ograniczeń w strefie buforowej, która ma (znów!) zacząć funkcjonować na polsko-białoruskim pograniczu przez 90 dni, poczynając od 4 czerwca (sic!) 2024 roku. Deklarujemy gotowość poniesienia wszelkich konsekwencji i oświadczamy, że z dumą staniemy przed sądami Rzeczypospolitej z tego powodu. Nie tylko wierzymy, ale mamy również mocne podstawy sądzić, że wyroki sądów w sprawach wniesionych przeciw nam przez służby państwa, którego jesteśmy obywatelkami i obywatelami, będą podobne do tych, które zapadały w czasach rządów PiS. (...)

Wyjściem są przejścia graniczne, zapewniające każdej i każdemu z ofiar swobodny dostęp i zgodną z prawem możliwość złożenia stosownych dokumentów. Wyjściem są znane od dawna, zgodne z konwencjami genewskimi procedury, po których zapada decyzja wydana z poszanowaniem praw każdej i każdego: ochrona w Polsce, albo humanitarna deportacja. Panie Premierze, „humanitarny push-back” to makabryczny oksymoron, nie ma czegoś takiego.

Nie, Panie Premierze, to nie naiwny idealizm w sytuacji, która wymaga świadomości powagi sytuacji i stanowczych kroków. Znamy poziom zagrożenia i powoduje nami właśnie realizm. Głęboko niepokoi nas krótkowzroczność polityki prowadzonej w naszym imieniu. Zbrzydzenie budzą w nas publiczne wystąpienia naszych przedstawicieli.

Protestujemy i będziemy protestować – każda i każdy na miarę własnych możliwości. Będziemy zawsze wspierać ratujących życie".

Całą deklarację można znaleźć tutaj. Na ten moment podpisało się pod nią prawie 360 osób.

Analitycy Europe Elects przedstawili przypuszczalny rozkład mandatów na podstawie krajowych sondaży. Wynika z nich, że:

• Europejska Partia Ludowa (EPP), do której należy Koalicja Obywatelska i Polskie Stronnictwo Ludowe, zgarnie 183 mandaty,
• Socjaliści i Demokraci (S&D), do której należy polska Lewica, może liczyć na 138 mandatów,
• Liberałowie z Renew Europe (RE), do których chce przyłączyć się Polska 2050, wywalczą 86 mandatów,
• Konserwatyści z Europejskich Konserwatystów (ECR) z posłami PiS w składzie wprowadzą do parlamentu 75 deputowanych,
• Frakcja Tożsamości i Demokracji (ID), do której należy Konfederacja, zgarnie 68 mandatów
• Zieloni mogą liczyć na 56 mandatów,
• Partia Europejskiej Lewicy wprowadzi do Brukseli i Strassburga 39 członków i członkiń.

Wiele wskazuje więc na to, że w kolejnej kadencji Europarlamentu rządzić może koalicja EPP, S&D oraz RE. Zsumowana liczba mandatów tych ugrupowań daje większość 404 z 720 miejsc w Zgromadzeniu. Na uwagę zasługuje ostatni skok sondażowy skrajnej prawicy z ID przy jednoczesnym spadku notowań bardziej mainstreamowo nastawionej frakcji ECR. Jeszcze kwietniowe sondaże wskazywały na zaledwie 46 mandatów dla ID przy 86 dla ECR.

Samorządowcy z gmin przyległych do granicy polsko-białoruskiej wspólnie wystąpili z apelem o przemyślenie rządowego pomysłu tak zwanej „strefy buforowej”. Według projektu rozporządzenia resortu spraw wewnętrznych w niektórych z miejscowości będzie obowiązywał czasowy zakaz przebywania osób niezameldowanych. To może oznaczać katastrofę dla lokalnych przedsiębiorców – piszą sygnatariusze odezwy.

„Puszcza Białowieska, Białowieski Park Narodowy oraz cały region Puszczy Białowieskiej jest magnesem przyciągającym turystów, to właśnie z turystyki utrzymują się mieszkańcy regionu! Objęcie zakazem wstępu części kompleksu leśnego to jednocześnie odcięcie od źródła utrzymania hotelarzy, właścicieli agroturystyk, restauracji, producentów produktów lokalnych, przewodników i innych osób utrzymujących się z turystyki” – czytamy w liście podpisanym między innymi przez burmistrza Hajnówki, starostę hajnowskiego i wójtów gmin powiatu hajnowskiego.

Kolejne takie zamknięcie

„Tylko my – mieszkańcy Powiatu Hajnowskiego wiemy, że wprowadzenie zakazu przebywania w strefie przygranicznej, oznacza koniec sezonu turystycznego. Mieliśmy okazję przekonać się o tym dwa lata temu, do tej pory odczuwamy skutki tamtych decyzji, nadal odbudowujemy Markę Puszczy Białowieskiej i kiedy zaczynamy widzieć efekty naszej pracy, ponownie zostajemy »zamknięci«” – piszą dalej autorzy listu.

Przedstawiciele lokalnych władz protestują też przeciwko pominięciu ich przy podejmowaniu decyzji w sprawie przygranicznych terenów. Mimo to podkreślają, że popierają możliwość wyznaczenia wąskiego, 200-metrowego pasa buforowego zaraz przy granicy, który na terenach leśnych mógłby być szerszy.

Przed południem na pytanie o utratę wpływów przez lokalnych przedsiębiorców odpowiadał minister obrony i wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. Jak stwierdził, straty mogą zostać zrekompensowane dzięki pieniądzom, które na przygranicznym terenie zostawią między innymi żołnierze i funkcjonariusze służb państwowych.

Zakaz wstępu daleko w głąb kraju?

Z mapy opublikowanej przez naukowca i mieszkańca Podlasia prof. Michała Żmihorskiego wynika, że strefa zakazu wstępu może sięgać nawet 7 kilometrów w głąb kraju.

Na profilu Monitora Dubickiego na Facebooku, prowadzonego przez jednego z mieszkańców Dubicz Cerkiewnych w powiecie hajnowskim można przeczytać: „Po pierwsze premier Tusk ostentacyjnie zignorował nasze władze lokalne. Wójt ani nikt inny z gminy nie został poinformowany o wizycie Tuska, ani na nią zaproszony. Cywilne, demokratycznie wybrane władze lokalne potraktowano, jak to się mówi, per noga. Nie odbyło się żadne kurtuazyjne spotkanie z mieszkańcami, nie uściśnięto dłoni, nie zapewniono nas, że o naszym problemach też rząd pamięta. Nikt nie zechciał wysłuchać tego, co my jako gospodarze naszego regionu mamy do powiedzenia”.