Krótko i na temat: najnowsze depesze OKO.press z Polski i ze świata

Komisja śledcza ds. Pegasusa poinformowała o wezwaniu na przesłuchanie byłego ministra sprawiedliwości. Ziobro ma zeznawać przed komisją 1 lipca 2024 o godz. 10.

- Kończymy wątek związany z zakupem systemu Pegasus, dlatego też podjęliśmy decyzję o wezwaniu przed komisję na dzień 1 lipca Zbigniewa Ziobry” – poinformowała dziś na konferencji prasowej, przewodnicząca komisji ds. Pegasusa, Magdalena Sroka.

Były minister sprawiedliwości ma zeznawać w charakterze świadka. Członkowie komisji chcą ustalić, dlaczego 25 mln złotych z Funduszu Sprawiedliwości zamiast do osób pokrzywdzonych przestępstwem, trafiły do CBA na zakup sprzętu do inwigilacji obywateli.

Co z chorobą Zbigniewa Ziobry?

Na początku marca były minister sprawiedliwości ujawnił w mediach społecznościowych, że choruje na raka przełyku i poddaje się intensywnemu leczeniu. W maju pojawiły się w mediach informacje, że stan Ziobry się pogorszył i wymagał natychmiastowej operacji.

- Tak jak obiecaliśmy, bez względu na aktualną sytuację, bez względu na to, co mówią politycy PiS oraz Suwerennej Polski, przychodzi czas na Zbigniewa Ziobrę. Liczymy, że pan Zbigniew Ziobro przyjdzie. Przed kampanią wyborczą był aktywny publicznie – mówił poseł Tomasz Trela z Lewicy na dzisiejszej konferencji prasowej prezydium komisji.

- Jeśli Zbigniew Ziobro jest chory, to tak jak każdy świadek będzie musiał przedłożyć stosowne dokumenty. Komisja będzie podejmowała stosowne kroki, żeby weryfikować rzeczywisty stan – dodał Paweł Śliz z Trzeciej Drogi.

“Chciałem i chcę zeznawać przed komisjami śledczymi”

Pod koniec marca Zbigniew Ziobro napisał list do marszałka Sejmu, w którym prosił o zlecenie biegłym lekarzom wydania opinii na temat stanu jego zdrowia i możliwości uczestniczenia w przesłuchaniach:

“Oświadczam, że chciałem i chcę zeznawać przed komisjami śledczymi. Wbrew kłamliwej kampanii insynuacji i pomówień nigdy nie zamierzałem uchylać się od tego obowiązku. Zamierzam w wyczerpujący sposób przedstawić podejmowane przeze mnie działania jako Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego, w zakresie, w jakim pozostają w zainteresowaniu komisji. Mam ku temu silny dodatkowy powód, gdyż zawsze działałem zgodnie z prawem, a w wielu przypadkach moje decyzje zwiększały bezpieczeństwo Polaków”.

Tomasz Szmydt jest podejrzany o działalność na rzecz białoruskiego wywiadu, począwszy od 6 maja 2024 roku, czyli od dnia, w którym wystąpił na konferencji prasowej w Mińsku i poprosił Aleksandra Łukaszenkę o azyl polityczny.

Współpraca z zagranicznymi służbami prawdopodobnie zaczęła się wcześniej, ale na udowodnienie tego w sądzie prokuratura nie ma jeszcze wystarczających dowodów. Dlatego przyjęła datę 6 maja 2024, aby móc już postawić Szmydtowi zarzut szpiegostwa (art. 130 § 2 kodeksu karnego) i wydać za nim list gończy. Byłemu sędziemu grozi nawet dożywocie.

Po wyjeździe do Mińska Tomasz Szmydt występuje w białoruskich i prorosyjskich mediach, krytykując politykę polskiego rządu, jest też aktywny w mediach społecznościowych.

Jak ustalili dziennikarze Gazety Wyborczej, Szmydt nie prowadzi sam kont w mediach społecznościowych. Mają mu w tym pomagać białoruskie służby. Same profile Szmydta w mediach społecznościowych powstały w ciągu kilku dni między wyjazdem sędziego z Polski a konferencją prasową 6 maja.

Wyjazd do “miasta szpiegów”

Jak ustalili dziennikarze Gazety Wyborczej, polskie służby były zaskoczone wystąpieniem Szmydta w Mińsku. Do tego momentu sędzia w ogóle nie był w kręgu ich zainteresowania. Dopiero po wydarzeniach z 6 maja, służby zaczęły prześwietlać przeszłość byłego sędziego. I ustaliły, że przedtem na Białorusi był raz – między 7 a 10 czerwca 2023 roku.

“Ani wcześniej, ani później – aż do 28 kwietnia 2024 roku – Szmydt na Białoruś już nie wyjeżdżał. Uwagę służb zwrócił jednak inny wyjazd sędziego. W grudniu 2023 roku, krótko przed Bożym Narodzeniem, poleciał na dwa dni do Turcji. Dla polskiego kontrwywiadu to trop wskazujący, że już wtedy Szmydta mogły „prowadzić” obce służby. Według ekspertów kontrwywiadu Turcja, szczególnie zaś Stambuł, nazywany również miastem szpiegów, to popularne miejsce spotkań agentów z oficerami prowadzącymi służb wywiadowczych różnych państw” – czytamy w tekście Gazety Wyborczej.

Śledczy ustalili także, że Szmydt miał kłopoty finansowe. Mimo że jako sędzia wojewódzkiego sądu administracyjnego zarabiał kilkanaście tysięcy złotych miesięcznie, brał tzw. “chwilówki” i zapożyczał się w parabankach. Mogły go do tego doprowadzić wysokie koszty życia – za wynajem mieszkania na ul. Stawki w Warszawie miał płacić 4 tys. zł, do tego dochodziły wysokie alimenty na trójkę dzieci. Według przesłuchanych przez śledczych świadków Szmydt miał też nadużywać alkoholu.

Czego dowiedziały się od Szmydta białoruskie służby?

Przed ucieczką na Białoruś Tomasz Szmydt był sędzią w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie. Orzekał w wydziale zajmującym się sprawami wojska, policji i służb specjalnych, rozpoznając m.in. zażalenia na odmowy dostępu do państwowych tajemnic.

“Każda osoba, która stara się o taki dostęp, wypełnia kwestionariusz ze szczegółowymi pytaniami na temat m.in. zdrowia i życia prywatnego. Nasze źródło przyznaje, że może być to cenna wiedza dla obcych służb, które szukają kandydatów do werbunku. Do tej pory nie znaleziono żadnego potwierdzenia, że Szmydt wyniósł i przekazał białoruskim służbom jakiekolwiek informacje uzyskane w związku z wykonywaniem obowiązków sędziego” – czytamy w tekście Wyborczej.

Brak wiarygodnej oceny stanu technicznego budynku, brak rzetelnego oszacowania kosztów i niecelowe wydatkowanie pieniędzy – to główne zarzuty Najwyższej Izby Kontroli dotyczące zakupu i przebudowy nowej siedziby Prokuratury Krajowej.

Przypomnijmy – Prokuratura Krajowa przeprowadziła się do nowej siedziby w lipcu 2020 roku. Wcześniej urzędowała w dawnym budynku Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego przy ul. Rakowieckiej.

Pięciopiętrowy biurowiec przy ul. Postępu na warszawskim Służewcu, prokuratura kupiła w grudniu 2017 r. Budynek pochodzący z 2005 roku wymagał gruntownego remontu, który trwał 2,5 roku. I właśnie ten remont wzięli pod lupę kontrolerzy NIK-u.

Koszty pięciokrotnie wyższe niż zakładano

Reporter RMF FM Krzysztof Zasada dotarł do raportu z kontroli NIK w siedzibie Prokuratury Krajowej. Według kontrolerów poprzednie szefostwo prokuratury zainwestowało w zakup nowej siedziby bez wiarygodnej oceny stanu technicznego budynku. Zamiast specjalistów, zajęli się tym pracownicy prokuratury, którzy nie posiadali odpowiednich uprawnień.

Brak rzetelnej informacji o sprawności instalacji i urządzeń w nabytych budynkach, prowadzi do zarzutu numer dwa, czyli nierzetelnego oszacowania kosztów remontu i przystosowania biurowca na potrzeby siedziby Prokuratury Krajowej.

Przez to koszty całej inwestycji wzrosły pięciokrotnie – z szacowanych pierwotnie 15 mln do 75 mln złotych.

Osadzeni remontowali siedzibę prokuratury

Poważne zastrzeżenia kontrolerów NIK wzbudziła także kwestia wyłonienia wykonawców prac budowlanych.

Większość prac remontowych zlecono bez przetargu Przywięziennemu Zakładowi Pracy Mazovia, który nie dysponował niezbędnym sprzętem do zrealizowania inwestycji o takiej skali. Mazovia powierzyła więc wykonanie robót trzem podwykonawcom, którym przelała niecałe 26 mln zł z blisko 30 mln otrzymanych od prokuratury.

Na inwestycji Mazovia miała zarobić 3,5 mln zł, ale zaledwie 103 tys. z tej kwoty stanowił koszt robót wykonanych przez osoby pozbawione wolności.

O godz. 12 w całej Polsce zawyją syreny radiowozów, wozów strażackich i innych pojazdów służb mundurowych.

Udział w akcji zapowiedziała policja, straż pożarna oraz Straż Graniczna. Wyjące syreny mają być hołdem dla zmarłego na służbie żołnierza oraz wyrazem solidarności służb mundurowych dbających o bezpieczeństwo polskiej granicy.

Atak na służbie

Sierżant Mateusz Skitek został ranny podczas służby na granicy rankiem 28 maja. W trakcie patrolu w okolicach miejscowości Dubicze Cerkiewne polski żołnierz próbował uniemożliwić migrantowi przekroczenie granicy. Został przez niego ugodzony nożem w okolice klatki piersiowej. Rannego żołnierza przewieziono do szpitala w Hajnówce. Początkowo wojsko informowało, że jego życiu nie zagraża niebezpieczeństwo. Jednak 6 czerwca wydano komunikat, że w wyniku odniesionych obrażeń, sier. Skitek zmarł w Wojskowym Instytucie Medycznym przy ul. Szaserów w Warszawie. Pośmiertnie 21-letni żołnierz został awansowany do stopnia sierżanta oraz odznaczony złotym medalem za Zasługi dla Obronności Kraju.

Pogrzeb sier. Skitka odbędzie się dziś (12 czerwca 2024) o godz. 11 w rodzinnej miejscowości niedaleko Warszawy. Rodzina zmarłego prosi o nieprzychodzenie na pogrzeb i niedokumentowanie uroczystości.