Krótko i na temat: najnowsze depesze OKO.press z Polski i ze świata

Europejscy komisarze i ministrowie państw członkowskich UE mogą bojkotować nieformalne spotkania zwołane przez węgierską prezydencję – podaje POLITICO. Budapeszt przejął przewodnictwo w Radzie Europejskiej pierwszego lipca, a sposób jego sprawowania już budzi kontrowersje. Premier Viktor Orbán bez konsultacji używał loga węgierskiej prezydencji podczas swoich podróży zagranicznych w Ukrainie, Rosji, Chinach i USA, które sam nazwał „misją pokojową”.

Logo zniknęło w końcu z materiałów promujących orbanowskie tournee, jednak Węgry pozostają na cenzurowanym – twierdzą źródła POLITICO. Komisja Europejska ma wysłać Węgrom jasny sygnał o braku akceptacji dla takich działań.

„Jedną z reakcji jest wysyłanie urzędników niższego szczebla zamiast ministrów na nieformalne spotkania ministrów, które Węgry organizują w Budapeszcie. Na przykład ministrowie spraw zagranicznych bloku zamierzają zbojkotować Węgry, organizując w sierpniu własny szczyt spraw zagranicznych, zamiast podróżować do Budapesztu na wydarzenie zorganizowane przez premiera Viktora Orbána” – pisze POLITICO.

O tym, jak liderzy instytucji i państw unijnych próbują utemperować Viktora Orbána w związku z nadużyciem węgierskiej prezydencji opowiadały w najnowszym odcinku „Programu Politycznego” Agata Szcześniak i Dominika Sitnicka.

Immunitet, na który powoływał się prawnik Marcina Romanowskiego, nie chronił go przed dzisiejszym zatrzymaniem – twierdzą przedstawiciele Prokuratury Krajowej. Prawnik byłego wiceministra sprawiedliwości zwracał uwagę na jego uczestnictwo w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy, co wiąże się z immunitetem. Nie jest to jednak ciągła ochrona przed zatrzymaniem czy zarzutami, jak w przypadku immunitetu poselskiego (który został zdjęty z Romanowskiego) czy europarlamentarnego.

„W toku śledztwa dotyczącego nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości prokurator zbadał kwestię zakresu immunitetu przysługującego członkom Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy (PACE), w tym posłowi Marcinowi Romanowskiemu. Zarówno analiza obowiązujących przepisów, jak i treść uzyskanych w tym zakresie dwóch opinii niezależnych ośrodków naukowych, wprost potwierdzają, że immunitet Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy nie wyłączał możliwości zatrzymania i postawienia zarzutów posłowi Marcinowi Romanowskiemu. Nie wyłącza również możliwości jego tymczasowego aresztowania” – zwracają uwagę śledczy.

Immunitet posła wygasza też ten w PACE

Jak wyjaśniają, immunitet PACE działa jedynie w czasie sesji Zgromadzenia, w toku posiedzeń komisji lub podkomisji, a także w czasie podróży służbowych związanych z pełnieniem mandatu. Co więcej, wygaszenie immunitetu polskiego posła jednocześnie unieważnia członka PACE. Mandat w Zgromadzeniu jest powiązany z pełnieniem obowiązków w polskim Sejmie. W PACE zasiadają 342 parlamentarzystów z 47 krajów członkowskich Rady Europy (odrębnej wobec Unii Europejskiej), a zgromadzenie ma być ciałem doradczym Rady.

„Wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za czyn zabroniony posła na Sejm RP w procedurze krajowej jest równoznaczne z wyrażeniem zgody wobec członka Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, w sytuacji gdy poseł na Sejm RP przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej” – wyjaśniają śledczy.

Dlatego były wiceminister sprawiedliwości może mieć postawione zarzuty związane z aferą Funduszu Sprawiedliwości i niewłaściwym wydatkowaniem pieniędzy z puli przeznaczonej dla ofiar przestępstw

Zarzuty oddalone przez sąd dotyczyły przetrzymywania niejawnych dokumentów przez byłego prezydenta. Trump składował setki dokumentów niejawnych, w tym tajnych, w swojej posiadłości Mar a Lago na Florydzie. Gdy wyszło to na jaw, Trump nie miał zamiaru oddać dokumentów, które wyniesiono z jego posiadłości dopiero po przeszukaniu jego nieruchomości przez FBI.

Sprawa dotyczy wyniesienia przez byłego prezydenta USA setek dokumentów niejawnych – w tym oznaczonych najwyższymi klauzulami tajności – do swojej posiadłości na Florydzie. Trump odmówił oddania dokumentów, co skłoniło FBI do przeprowadzenia przeszukania w jego domu, w trakcie którego znaleziono dziesiątki tajnych akt. Niektóre z nich opisywały zdolności obronne Stanów Zjednoczonych, w tym rozmiar potencjału nuklearnego kraju.

Sędzia Aileen Cannon zdecydowała o oddaleniu zarzutów nie przez ich słabość, ale przez techniczne uchybienie. Odpowiedzialny za pozew wobec Trumpa specjalny prokurator Jack Smith według sędzi został powołany niezgodnie z prawem. Dlatego Trump nie odpowie za złamanie ustawy o szpiegostwie (którą miał złamać wynosząc tajne dokumenty) jak również za składanie fałszywych zeznań utrudnianie śledztwa oraz działanie w zmowie. Zarzuty te upadły przez linię obrony zespołu prawników Trumpa, którzy zwracali uwagę na brak zgody Senatu na mianowanie Smitha. Zwracali oni też uwagę na nieprawidłowości w finansowaniu biura prokuratora przez Departament Sprawiedliwości.

To jedna z czterech spraw karnych Donalda Trumpa. Pozostałe dotyczą przekupienia gwiazdy porno w zamian za zatajenie informacji o stosunku seksualnym, który miał z nią odbyć; przestępstwa w związku z działaniem w kierunku unieważnienia wyborów z 2020 roku; ingerencji w proces wyborczy w stanie Georgia.

„Była czynność zatrzymania i przeszukania osoby, co jest standardem” – mówił o zachowaniu funkcjonariuszy ABW wobec Marcina Romanowskiego prokurator Przemysław Nowak. Śledczy odniósł się również do uwag przedstawiciela prawnego byłego wiceministra sprawiedliwości. Ten zauważył, że Romanowski nie mógł działać w zorganizowanej grupie przestępczej, czego dotyczy najpoważniejszy z 11 zarzutów postanowionych posłowi.

„Na razie nie mamy procesowego stanowiska podejrzanego. Zostanie przedstawiony zarzut – podejrzany będzie mógł odnieść się do protokołu. Jeśli się nie przyzna, ma prawo do wyjaśnień natury formalnej, materialno-prawnej. Uważamy jednak, że praca polegająca na zbieraniu dowodów daje pewność, że podejrzany popełnił tych 11 przestępstw” – mówił rzecznik Prokuratury Krajowej. Według pełnomocnika Romanowskiego wiceminister działał w legalnej strukturze, czyli resorcie sprawiedliwości. Zdaniem Nowaka było jednak inaczej, a grupa utworzona wokół posła Suwerennej Polski działała odrębnie wobec legalnych działań ministerstwa.

„Mamy wizję być może filmową – urzędnicy, wspólnie i w porozumieniu, mogli mieć zamiar popełnienia przestępstwa, a w tej grupie mógł być pewien podział ról pomiędzy jej członkami” – wyjaśniał rzecznik.

Nowak powtórzył, że prokuratura obawia się prób matactwa ze strony Romanowskiego, na przykład działań zmierzających do ukrycia dowodów. Dlatego prokuratura będzie chciała zatrzymania byłego wiceministra w areszcie.