Krótko i na temat: najnowsze wiadomości z Polski i ze świata

Co się wydarzyło?

„Prezesie, miej sumienie, zakończ to cierpienie” – skandowali uczestnicy i uczestniczki marszu, który przeszedł ulicami: Wiejską, Nowym Światem i Krakowskim Przedmieściem przed Pałac Prezydencki. Na banerach, które widać było w tłumie, uczestnicy pisali „Zerwijmy razem łańcuchy”, „Wolne pieski”, „Ich cierpienie nie ma głosu”, „Weto=wyrok”. W marszu wzięły udział też psy, również takie, które zostały uratowane z łańcucha.

„Stoimy dzisiaj tutaj, bo nie godzimy się na cierpienie, które wciąż jest w Polsce legalne” – mówił dr Robert Maślak, biolog z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Manifestujący przeszli pod Pałac Prezydencki, żeby zaprotestować przeciwko zawetowaniu ustawy łańcuchowej. Prezydent Karol Nawrocki 2 grudnia poinformował, że ustawy nie podpisze, bo zawarte w niej wielkości dopuszczalnych kojców są zbyt duże. Tym samym przekreślił wprowadzenie w życie ustawy, za którą głosowała nie tylko koalicja rządząca, ale również część posłów PiS – w tym Jarosław Kaczyński.

W środę 17 grudnia odbędzie się głosowanie w Sejmie nad odrzuceniem weta.

„Mamy wszyscy nadzieję, że to weto zostanie odrzucone. Od 30 lat walczymy o to, żeby odpiąć psy z łańcucha. Przy pierwszej ustawie o ochronie zwierząt, która się pojawiła, a której byłam autorką – to było 30 lat temu – również pojawiły się głosy, żeby te psy z łańcucha odpiąć. Ale niestety wtedy było za wcześnie” – wspominała posłanka KO Katarzyna Piekarska.

To pierwszy z dwóch protestów w tej sprawie. Na 17 grudnia zaplanowano manifestację pod Sejmem. „Musimy pokazać, że społeczeństwo nie zgadza się na cofanie ochrony zwierząt o dekady. Musimy pokazać, że widzimy, pamiętamy i reagujemy, że Polska nie jest krajem, w którym cierpienie psa jest normą. To ostatni dzwonek, by zmienić los setek tysięcy istot” – pisała fundacja Mondo Cane w mediach społecznościowych, zapowiadając protesty.

Jaki jest kontekst?

Prezydent Karol Nawrocki nie tylko zawetował rządową ustawę łańcuchową, ale również ogłosił, że ma swój pomysł na uwolnienie psów z łańcuchów. Zaraz po wecie poznaliśmy prezydencki projekt – jest to przepisana niemal słowo w słowo zawetowana ustawa, skrócona o wymogi dotyczące wielkości kojców, w których mają przebywać psy trzymane do zewnątrz domów. Prezydent, uzasadniając weto, porównał proponowane wielkości kojców do miejskich kawalerek.

W zawetowanej ustawie tak określono rozmiary kojców:

• 10 m2 – w przypadku psa o masie ciała poniżej 20 kg,
• 15 m2 – w przypadku psa o masie ciała od 20 do 30 kg,
• 20 m2 – w przypadku psa o masie ciała powyżej 30 kg.

Zdaniem Karola Nawrockiego brak regulacji w tej kwestii będzie lepszym rozwiązaniem i ma skuteczniej doprowadzić do uwolnienia psów z łańcuchów. Nie zgadzają się z tym eksperci.

„Jeśli – załóżmy – w życie weszłaby ustawa pana prezydenta, to co zrobi policjant, który przyjedzie na interwencję i zastanie owczarka w kojcu metr na dwa metry? Właściciel powie, że jego zdaniem, to jest wystarczające i policjant będzie miał związane ręce. Nie ukaże takiej osoby. Do tego doprowadzi genialny pomysł prezydenta i jego kancelarii” – oceniała w OKO.press adwokatka Katarzyna Topczewska.

Przeczytaj także:

"To weto będzie głosowane, dlatego że uważamy tę decyzję prezydenta jako absolutnie niezrozumiałą” – ogłosił marszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty. Za ustawą łańcuchową w listopadzie 2025 zagłosowało 280 posłów i posłanek. Weto prezydenckie można odrzucić większością kwalifikowaną 3/5 głosów w obecności minimum połowy liczby posłów. W wariancie maksymalnym, czyli przy obecności 460 posłów i posłanek, za odrzuceniem musiałoby się wstawić 276 osób. Jarosław Kaczyński ogłosił jednak, że nie pomoże koalicji rządzącej w odrzuceniu weta.

Przeczytaj więcej w OKO.press

Przeczytaj także:

Co się wydarzyło?

Politycy Nowej Lewicy podczas kongresu 14 grudnia wybierali szefa swojego ugrupowania. Włodzimierz Czarzasty był jedynym kandydatem, w związku z czym utrzymał swoje stanowisko. W ścisłym kierownictwie partii znaleźli się ministrowie Agnieszka Dziemianowicz-Bąk i Krzysztof Gawkowski oraz poseł Tomasz Trela. Wszyscy chcieli startować w wyborach jako konkurencja dla Czarzastego. Jednak jeszcze przed kongresem dostali ofertę, żeby objąć funkcje wiceprzewodniczących. Przystali na nią.

Wiceprzewodniczącymi partii zostały i zostali również: Katarzyna Kotula, Joanna Scheuring-Wielgus, Karolina Zioło-Pużuk, Anna Maria Żukowska, Aneta Złocka, Wiesław Szczepański oraz Dariusz Wieczorek.

Sekretarzem generalnym Nowej Lewicy został minister nauki Marcin Kulasek.

W swoim przemówieniu podczas kongresu Włodzimierz Czarzasty mówił m.in. o trudnej relacji z prezydentem Karolem Nawrockim.

„Jako marszałek Sejmu wolałbym mieć jako partnera bardziej koncyliacyjnego prezydenta. Gdybym zobaczyłbym jakąkolwiek możliwość współpracy, powtórzę wyciągnąłbym do niego dłoń, jeżeli zobaczyłbym jakąkolwiek możliwość współpracy. Ale Nawrocki rozumie tylko język siły. Trudno, będzie weto za weto, wet za wet” – mówił.

Jak dodał, kampania wyborcza już się rozpoczyna. „Staniemy w jednym szeregu i pójdziemy po zwycięstwo w 2027 roku. Wierzę w to i więcej, wiem jak to zrobić” – podkreślał Czarzasty. „Koalicja PiS-u, Brauna i Mentzena z prezydentem Nawrockim to koalicja zła. Większość Polek i Polaków doskonale zdaje sobie z tego sprawę. Nie chcę takiego rządu. Jeśli wlejemy w ich serca nadzieję, jeśli pokażemy kilkunastu milionom Polaków, że prawicową falę da się zatrzymać, to za 2 lata zbudujemy wielki biało-czerwony mur, który powstrzyma powódź nacjonalistów, nienawistników, antysemitów, szaleńców i złodziei” – podkreślił.

Jego zdaniem „Lewica w rządzie to ekipa, która dowozi, realizuje składane obietnice”.

Jaki jest kontekst?

Jak pisała w OKO.press Agata Szczęśniak, zwycięstwo Czarzastego było oczywistością.

Przeczytaj także:

„Nowa Lewica wybrała spokój. Politycy partii mówią o zjednoczeniu, sile, która bierze się ze współpracy. Podkreślają, że są ekipą, drużyną” – pisała. Partia, rozpoczynając kampanię wyborczą, nie chce publicznych kłótni, a młodsi politycy Lewicy zaznaczają, że w obecnych okolicznościach politycznych nie opłaca im się dokonywać ojcobójstwa.

„Dla nas to jest optymalne” – komentowała w OKO.press osoba blisko współpracująca z Włodzimierzem Czarzastym.

Czarzasty swoją kandydaturę ogłosił 11 grudnia 2025, w towarzystwie swoich niedoszłych konkurentów: Tomasza Treli, Agnieszki Dziemianowicz-Bąk i Krzysztofa Gawkowskiego.

Przeczytaj więcej w OKO.press

Przeczytaj także:

Co się wydarzyło?

„Dla nas bardzo ważne jest utrzymywanie relacji między nami a Polską” – podkreślił w niedzielnym nagraniu Wołodymyr Zełenski. Wcześniej, na początku mijającego tygodnia, mówił, że „z przyjemnością spotkałby się z prezydentem Nawrockim”, jeśli polska strona go zaprosi. Dziś podał, że padła propozycja spotkania 19 grudnia w Warszawie.

Datę potwierdził również rzecznik prezydenta Karola Nawrockiego Rafał Leśkiewicz: „KPRP zaproponowała stronie ukraińskiej spotkanie prezydentów Karola Nawrockiego i Wołodymyra Zełenskiego 19 grudnia w Warszawie. Ustalane są szczegóły planowanej wizyty”. Jak dodał, głównymi tematami rozmów będzie bezpieczeństwo, gospodarka i „sprawy historyczne”.

Jaki jest kontekst?

Prezydent Karol Nawrocki nie planował wyjazdu do Kijowa. „Jeśli pan prezydent Zełenski chce zobaczyć Karola Nawrockiego, nic nie stoi na przeszkodzie, żeby wsiadł w pociąg i przyjechał do Warszawy na spotkanie” — powiedział w październiku na antenie TVN24 Marcin Przydacz. Na pytanie, czy to nie Nawrocki powinien jako pierwszy złożyć wizytę prezydentowi Ukrainy, Przydacz stwierdził, że „nie ma takich zasad w dyplomacji”.

Po tym, jak w grudniu Zełenski oświadczył, że jest gotowy na przyjazd do Polski, Przydacz oznajmił: „Trwają prace w kontaktach dyplomatycznych, które są otwarte i aktywne”. W środę 10 grudnia poinformował, że rozmawiał o konkretnej dacie ze stroną ukraińską.

Przeczytaj więcej w OKO.press

Przeczytaj także:

Co się wydarzyło?

Do ataku doszło w budynku wydziału inżynierii i fizyki na Uniwersytecie Browna w Providence w stanie Rhode Island w sobotę po godz. 16 lokalnego czasu. Odbywały się tam powtórki przed egzaminem końcowym.

Napastnik zastrzelił dwie osoby, dziewięć trafiło do szpitala w ciężkim stanie. Wszystkie ofiary to studenci.

"Zobaczyłem mnóstwo samochodów jadących w kierunku miejsca zdarzenia i niestety zobaczyłem kogoś leżącego na ziemi. Wyglądało na to, że ktoś im udzielał resuscytacji krążeniowo-oddechowej” – powiedział stacji WJAR Jib Daya, mieszkaniec Providence, który był w pobliżu miejsca zdarzenia, gdy doszło do strzelaniny. Studenci, którzy w tym samym czasie przebywali w innych budynkach, w pierwszej kolejności dowiedzieli się o ataku z mediów społecznościowych. Dostali również powiadomienia sms-owe od władz uczelni.

CNN cytuje jednego ze studentów, który opowiedział reporterom, że pracował w swoim laboratorium z trzema innymi osobami, gdy otrzymał SMS-a od władz uczelni o strzelaninie na terenie kampusu. Studenci zgasili światła, zamknęli drzwi i schowali się pod biurkami. Spędzili w ten sposób dwie godziny.

Uniwersytet Browna – jeden z najbardziej prestiżowych w USA, należący do grupy Ivy League – pozostaje zamknięty. Według oficjalnych komunikatów nie istnieje „ciągłe zagrożenie”, ale na miejscu wciąż pracuje policja, która przeszukuje uczelniane budynki. Wysłano tam 400 funkcjonariuszy. Mieszkańcom polecono pozostanie w domach do odwołania.

Sprawca jest wciąż na wolności. W mediach opublikowano nagranie, na którym widać podejrzanego – ma około 30 lat, jest ubrany na czarno. Nie wiadomo, jak podejrzany wszedł do budynku Uniwersytetu Browna. Z miejsca zdarzenia oddalił się na piechotę.

„Wracamy do domu w przyszłym tygodniu, egzaminy prawie się skończyły, ale dwie osoby zmarły w okolicach Bożego Narodzenia. To naprawdę rozdziera serce i trudno to wszystko ogarnąć” – powiedziała mediom studentka pierwszego roku Shiney Mayanja.

Jaki jest kontekst?

Amerykańskie media zauważają, że strzelanina na Uniwersytecie Browna zbiegła się z 13. rocznicą strzelaniny w szkole podstawowej Sandy Hook w Newton w stanie Connecticut. 14 grudnia 2012 r. zginęło tam sześcioro dorosłych i 20 dzieci.

„Nasze serca są z Uniwersytetem Browna w obliczu tej tragicznej historii” – napisała w X Sandy Hook Promise, organizacja założona po strzelaninie. We wpisie umieszczono hasztag #EndGunViolence” (Położyć kres przemocy z użyciem broni).

Tylko w tym roku w USA doszło do ponad 70 strzelanin w szkołach. CNN wylicza, że sobotnia tragedia na Uniwersytecie Browna była pierwszą strzelaniną szkolną w stanie Rhode Island od co najmniej 2008 roku.

Przeczytaj więcej w OKO.press

Przeczytaj także:

Co się wydarzyło

12 grudnia prezydent USA Donald Trump ogłosił we wpisie w swojej sieci społecznościowej Truth Social, że Tajlandia i Kambodża zgodziły się przerwać trwające od 8 grudnia walki.

„Zgodzili się ZAPRZESTAĆ wszelkiej wymiany ognia od dzisiejszego wieczora i wrócić do pierwotnego Porozumienia Pokojowego zawartego ze mną i z nimi, przy pomocy Wielkiego Premiera Malezji, Anwara Ibrahima” – napisał Trump.

13 grudnia pełniący obowiązki premiera Tajlandii Anutin Charnvirakul przekazał, że nie istnieje żadne porozumienie, w którym obie strony zgodziły się na zaprzestanie walk. Tajski minister spraw zagranicznych Sihasak Phuangketkeow dodał, że słowa Trumpa nie odzwierciedlają sytuacji na miejscu.

Sobota przyniosła kilka zdarzeń, które potwierdziły słowa obu polityków. Kambodża zamknęła wszystkie przejścia graniczne na liczącej ponad 800 km granicy. Kambodżańska armia prowadziła ostrzał rakietowy Tajlandii, Tajowie wykonali kilka ataków na pozycje kambodżańskie, w tym przy użyciu samolotów bojowych.

Jaki jest kontekst

Granica między Kambodżą i Tajlandią jest punktem spornym między oboma krajami od 1953 roku, gdy Francja wycofała zakończyła okupację kolonialną Kambodży. Tegoroczne starcia to jednak jeden z najsilniejszych konfliktów granicznych pomiędzy tymi dwoma państwami. W lipcu tajski żołnierz wszedł na minę na spornym terenie – sprowokowało to pięciodniowe walki, w których zginęło przynajmniej 48 osób, a ponad 300 tys. zostało zmuszonych do ucieczki z miejsca zamieszkania.

Donald Trump pomógł wynegocjować wówczas kruche zawieszenie broni. Sam jednak wyolbrzymia swoje zasługi. Ostateczna umowa między Tajlandią i Kambodżą została zawarta już bez udziału Stanów Zjednoczonych. Rozmowy odbyły się w Kuala Lumpur, stolicy Malezji między 3 i 7 sierpnia. Strony zgodziły się na 13-punktowy plan, którego celem było wzmocnienia przestrzegania zawieszenia broni.

Obecna tura walk rozpoczęła się 8 grudnia, a obie strony oskarżają się o złamanie porozumienia. Nie da się więc powiedzieć, że amerykański prezydent doprowadził do pokoju w tym regionie. Donald Trump wielokrotnie powtarzał, że chciałby otrzymać Pokojową Nagrodę Nobla. Może być to kluczowa motywacja, dla której podjął się mediacji w wielu konfliktach na całym świecie. Trump chce jednak szybkich efektów, a trwałe rozwiązywanie głębokich konfliktów nie jest możliwe do osiągnięcia w tak krótkim czasie. O kruchych porozumieniach Trumpa pisała w OKO.press szczegółowo Paulina Pacuła.

Wznowienie walk Azji Południowo-Wschodniej potwierdza, jak nieskuteczne w dłuższym terminie są metody pokojowe Trumpa. Na razie więc prezydent USA musi zadowolić się nagrodą pokojową pocieszenia od światowej federacji piłki nożnej FIFA, którą szef federacji, Gianni Infantino, wymyślił specjalnie dla Donalda Trumpa.

Przeczytaj inne teksty na ten temat w OKO.press

Przeczytaj także: