Krótko i na temat: najnowsze depesze OKO.press z Polski i ze świata

26-letnia Ayşenur Ezgi, turecko-amerykańska aktywistka zginęła wczoraj podczas demonstracji na Zachodnim Brzegu w pobliżu miejscowości Beita. Ezgi protestowała tam wraz z mieszkańcami przeciwko pobliskiemu nielegalnemu izraelskiemu osiedlu Avitar. Zdaniem świadków została trafiona w momencie relatywnego spokoju po starciach z armią chwilę wcześniej. Świadkowie mówią też, że nie stanowiła żadnego zagrożenia dla żołnierzy.

Paletstyńscy lekarze potwierdzili, że zginęła od strzału w głowę.

Rodzina oskarża Izrael

Jej rodzina wydała oświadczenie, w którym jednoznacznie oskarża o jej śmierć Izrael.

„Izraelska armia zabrała nam ją niepotrzebnie, bezprawnie i z użyciem przemocy” – pisze rodzina – „Jako obywatelka USA, Ayşenur protestowała pokojowo w imieniu pokoju, gdy została zabita kulą, która, co widać na dowodach wideo, została wystrzelona przez izraelskiego żołnierza”.

Rodzina apeluje to władz amerykańskich:

„Wzywamy prezydenta Bidena, wiceprezydentkę Harris i sekretarza stanu Blinkena, by wszczęli niezależne śledztwo w sprawie nielegalnego morderstwa amerykańskiej obywatelki, by pociągnąć do odpowiedzialności wszystkich winnych”.

Armia zaprzecza

W oświadczeniu izraelska armia twierdzi, że otworzyła ogień w stronę agresywnej osoby, która była prowodyrką przemocy wobec armii. Międzynarodowy Ruch na rzecz Solidarności, propalestyńska organizacja, której częścią była Ezgi, stanowczo zaprzeczyła tej wersji. Ich zdaniem Ezgi stała ponad 200 metrów od żołnierzy, a w ciągu kilku minut przed śmiertelnym strzałem nie dochodziło do żadnych konfrontacji.

Jonathan Pollack, znajomy ofiary i świadek zdarzenia powiedział mediom:

„Robię to od 20 lat, wiem, czym różni się dźwięk wystrzelonego gazu łzawiącego, gumowych kul i twardej amunicji. Tutaj najpierw mieliśmy dwa osobne wystrzały twardej amunicji, jeden po drugim. Pierwszy trafił w metalowy przedmiot, drugi młodego chłopaka w udo. Następnie usłyszałem trzeci strzał, po czym ludzie zaczęli wzywać moje imie. Wtedy zauważyłem ją, leżącą na ziemi koło drzewa, krwawiącą z rany w głowie”.

W maju 2022 roku, gdy w Dżeninie na Zachodnim Brzegu od izraelskiej kuli zginęła amerykańsko-palestyńska dziennikarka Szirin Abu Akila, izraelczycy wielokrotnie zaprzeczali takiej możliwości i przekonywali, że jej śmierci winna była zagubiona palestyńska kula. Wszystkie niezależne śledztwa wykazały jednak, że Akila zginęła z rąk izraelskich, najpewniej została zamordowana z premedytacją.

Różne reakcje Turcji i USA

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan nazwał działania izraelskiej armii „barbarzyńskimi”, a Turcja oświadczyła, że ich obywatelska zginęła z ręki „okupacyjnej armii Izraela”. Amerykanie wydali znacznie ostrożniejsze oświadczenie, w którym znajduje się apel o dokładne śledztwo i mowa jest o „tragicznym” zdarzeniu.

Tydzień wcześniej, gdy jednym z szóstki zamordowanych w Gazie zakładników okazał się być obywatel USA Hersz Goldberg-Polin, zarówno prezydent jak i wiceprezydentka USA wydali własne oświadczenia. Prezydent Biden pisał w nim jasno, że „liderzy Hamasu zapłacą za tę zbrodnię”.

Nie tylko Gaza

Oczy całego świata zwrócone są w stronę Gazy, ale sytuacja na Zachodnim Brzegu również jest dramatyczna, a poziom napięć między Izraelem a Palestyńczykami najwyższy od lat. Po 7 października 2023 roku wzmogły się tam ataki radykalnych izraelskich osadników na palestyńskie wioski, a ci, którzy ich dokonują, zwykle pozostają bezkarni. Naloty i izraelskie ataki mają miejsce również na Zachodnim Brzegu. Armia twierdzi, że atakuje „infrastrukturę terrorystyczną”, ale weryfikacja, kim były ofiary śmiertelne tych ataków, jest niemal niemożliwa. A przy okazji niszczona jest kluczowa infrastruktura cywilna: drogi, wodociągi, stacje przesyłu energii elektrycznej.

Spór dotyczy spotu, który promował program Aktywny Rodzic. Wystąpiła w nim ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Spot nie spodobał się premierowi Tuskowi, który miał uznać, że jest to autopromocja „rodem z czasów rządów PiS”.

O kulisach sprawy napisał dziś portal Wirtualna Polska.

Spot został już wycofany z telewizji, a ma go zastąpić nowy, już bez udziału ministry Dziemianowicz-Bąk. Co ciekawe, ministerstwo planowało produkcję kolejnego, w którym wystąpiła by wiceministra Aleksandra Gajewska z Koalicji Obywatelskiej. Ta jednak miała odmówić udziału w spocie, spodziewając się problemów z odbiorem wewnątrz rządu.

Możliwe, że jednym z problemów jest też to, że w spocie nie pada słowo „babciowe”, którego w kampanii wyborczej używała Koalicja Obywatelska. Ministra Dziemianowicz-Bąk używa oficjalnej nazwy programu – Aktywny Rodzic. Spot był inicjatywą ministerstwa, według informacji WP nie wiedziały o nim nawet osoby z kierownictwa Lewicy.

„ludzie Agnieszki byli zdeterminowani, żeby spot poszedł do mediów i w dodatku był emitowany w największej rotacji. Politycy KO uznali, że to promocja Agnieszki, również w kontekście jej możliwego kandydowania w wyborach prezydenckich” – mówi dla PO anonimowe źródło bliskie premierowi.

Dziemianowicz-Bąk nigdy nie powiedziała, że zamierza startować w przyszłorocznych wyborach prezydenckich. Inni politycy Lewicy wymieniają jednak jej nazwisko w tym kontekście.

„Kiedy mówimy o tym, że na przykład Włochy albo jakieś inne państwo boi się, że uderzymy w Kreml, to przykro mi, że nie możemy tego zrobić. Broń dalekiego zasięgu, którą wy lub wasi partnerzy posiadacie uderza w cele w odległości do 200 kilometrów” – powiedział wczoraj we Włoszech podczas Forum Ambrosettiego w Cernobbio prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Zełenski natychmiast jednak uzupełnił, że słowa o ataku na Kreml były żartem. Prezydent Ukrainy poruszał jednak temat uderzenia w rosyjskie lotniska wojskowe. Mówił, że Rosja miesięcznie zużywa około czterech tysięcy ton amunicji na wschodzie Ukrainy. A wszystko dzięki lotnictwu i lotniskom umieszczonym między 100 a 300 kilometrów od ukraińskiej granicy. Zełenski podkreślał, że by Ukraina mogła się skutecznie bronić, kluczowe jest, by móc atakować takie lotniska.

Dodał też, że do dalszych ataków na terenie Rosji Ukraina korzysta z dronów własnej produkcji.

„Ale nie atakujemy cywilów” – podkreślał – „Są naszymi wrogami, bo popierają politykę Putina. Ale nigdy, przenigdy nie uderzyliśmy w ich cywilną infrastrukturę”.

We Włoszech Zełenski spotkał się też z premierką Włoch Georgią Meloni. Meloni podkreśliła, że Włochy nie zamierzają porzucić Ukrainy, a decyzja Europy, by wspierać ją w wojnie w Rosją jest jedyną słuszną.

„Wierzę, że Chiny i Indie mogą odegrać ważną rolę, by rozwiązać ten konflikt. Nie możemy natomiast nigdy pomyśleć, że konflikt ten można rozwiązać przez porzucenie Ukrainy” – mówiła szefowa włoskiego rządu.

Minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski przebywa w Londynie z oficjalną wizytą. W poniedziałek spotka się ze swoim brytyjkim odpowiednikiem, Davidem Lammym a także z ministrem obrony Wielkiej Brytanii Johnem Healeyem.

Głównym tematem tych rozmów ma być pomoc dla odpierającej rosyjską agresje Ukrainy. Na briefingu prasowym w Londynie powiedział:

„Wiemy już, że Rosjanie zniszczyli, szacuje się, około 70 proc. ukraińskiej zdolności do wytwarzania elektryczności i ciepła. No i wiemy, że Rosjanie też tracą kontrolę nad swoimi dronami, rakietami, a w Ukrainie są elektrownie atomowe. Więc we własnym interesie powinniśmy, jako Zachód, zrobić wszystko co w naszej mocy, aby Ukrainie jak najszybciej przekazać skuteczne siły odpierania napadu powietrznego. Polska zrobiła to, co może. My sami mogliśmy mieć osiem baterii rakiet Patriot, mamy dwie. Jako państwo frontowe więcej już dać nie możemy”

Wczoraj inny kraj UE sąsiadujący z Ukrainą – Rumunia – zdecydowała ostatecznie, że przekaże Ukrainie system rakietowy Patriot. Rumunia dysponuje dziś dwoma takimi systemami.

Oto najważniejsze wydarzenia piątku, 6 września:

Jarosław Kaczyński wezwany do tablicy

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych poprosił prezesa PiS o wyjaśnienia dotyczące kwestii zbierania danych osobowych wpłacających na partię. Prezes UODO zrobił to po tym, jak Jarosław Kaczyński stwierdził „będziemy wiedzieć, gdzie są Silni Razem”. Słowa Kaczyńskiego padły po tym, gdy niechętni PiS internauci rozpoczęli nieco złośliwą wobec partii akcję wpłacania jej po jednym groszu.

Po spotkaniu Tuska i Bodnara z prawnikami. Czarne chmury nad neosędziami

Neosędziowie, których jest już w Polsce około 3 tysięcy, mają wrócić na swoje poprzednie stanowiska. Część z nich czekają postępowania dyscyplinarne. Rząd zastanawia się nad wstrzymaniem finansowania dla neo-KRS. To najważniejsze wnioski ze spotkania premiera i ministra sprawiedliwości z przedstawicielami środowisk prawniczych. Spotkanie było poświęcone kwestiom naprawy sądownictwa po rządach PiS. Więcej na ten temat w materiale Mariusza Jałoszewskiego w OKO.press.

W Ramstein rozmowy o pomocy dla Ukrainy

Prezydent Ukrainy zaapelował na spotkaniu w bazie lotniczej w niemieckim Ramstein do krajów NATO o zignorowanie wyznaczanych przez Rosję „czerwonych linii” i zezwolenie na atakowanie zachodnią bronią dalekiego zasięgu celów na terytorium Rosji. Przedstawiciele 50 krajów wspierających Ukrainę rozmawiali o nowych formach pomocy dla walczącego kraju.

Premier nie podpisze się pod kolejną nominacją Dudy dla neosędziego

Nie będzie kontrasygnaty premiera pod kolejną decyzją prezydenta dotyczącą Sądu Najwyższego. Tym razem Andrzej Duda chciał nominować neosędziego na komisarza w Izbie Pracy SN. Premier ogłosił swą decyzję podczas spotkania z prawnikami w towarzystwie ministra sprawiedliwości.

Wydano europejski nakaz aresztowania twórcy marki Red is Bad

Sąd Okręgowy w Warszawie wydał Europejski Nakaz Aresztowania twórcy marki Red is Bad Pawła Szopy. Szopa jest również poszukiwany „czerwoną notą” Interpolu. Przedsiębiorca jest ścigany w związku z aferą dotyczącą kontraktów zawieranych przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych w czasach rządów PiS.