Wybory samorządowe

Godziny przed ciszą wyborczą w kilku ważnych miastach ważą się losy prezydentury. Druga tura przyniesie rozstrzygnięcie na najwyższych stanowiskach między innymi w Rzeszowie, Gdyni, Poznaniu, Wrocławiu i Krakowie. W tym ostatnim mieście opublikowano sondaż, wskazujący na poparcie dla dwóch kandydatów do objęcia fotela w magistracie.

Badanie wykonała pracownia Opinia 24 na zlecenie krakowskiego oddziału „Gazety Wyborczej”. Wśród osób, które „zdecydowanie” lub „raczej” wezmą udział w wyborach, wyniki wyglądają następująco:

• Aleksander Miszalski (Koalicja Obywatelska) – 39 proc.,
• Łukasz Gibała (Niezależny) – 36 proc.,
• jeszcze nie wiem/trudno powiedzieć – 25 proc.

W piątkowy wieczór w TVP Info zobaczyliśmy debatę dwójki kandydatów na prezydenckie stanowisko w Gdyni. Zmierzyli się niezależna Aleksandra Kosiorek i Tadeusz Szemiot z Koalicji Obywatelskiej. W wielu kwestiach się zgadzali, jednak Kosiorek zarzucała Szemiotowi wsparcie dla niepopularnego dziś prezydenta Wojciecha Szczurka w 2018 roku. Szemiot próbował zachęcić swoją kontrkandydatkę do objęcia stanowiska wiceprezydentki w swojej ekipie po ewentualnej wygranej. Ta odparła, że rozważa tę propozycję – wydawała się jednak niechętna pomysłowi.

Ukraina wreszcie ze wsparciem?

Ukraina ogłosiła sukces na froncie. Siły zbrojne naszego sąsiada zestrzeliła rosyjski bombowiec strategiczny Tu-22M3 jeszcze na terenie Rosji.

„Piloci się katapultowali. Trzech członków załogi zabrała ekipa poszukiwawczo-ratownicza, obecnie trwają poszukiwania jednego pilota. Na pokładzie nie było amunicji, samolot rozbił się na niezamieszkałym terenie” – czytamy w oświadczeniu rosyjskiego Ministerstwa Obrony.

Samolot wracał z misji wojskowej, bardzo możliwe, że był częścią ataku rakietowego w Obwodzie Dniepropietrowskim. W wyniku rosyjskiego nalotu zginęło dziś rano co najmniej dziewięć osób.

Ukrainie mogą wkrótce pomóc dostawy zagranicznego sprzętu. Takie zapowiedział Sekretarz Generalny NATO Jens Stoltenberg. Ma chodzić przede wszystkim o systemy obrony przeciwlotniczej. Do dalszego procedowanie dopuszczony został też pakiet pomocy dla Ukrainy od USA. W sobotę kongresmeni w Izbie Reprezentantów zagłosują nad przekazaniem Kijowowi między innymi sprzętu i amunicji wartego 60,5 mld dolarów.

Atak Izraela na Iran

W piątek budziliśmy się z informacjami o możliwej eskalacji na Bliskim Wschodzie.

Izraelczycy uderzyli dziś wcześnie rano w Iran. Skala ataku była ograniczona, wiemy na pewno o jednym uderzeniu w bazę wojskową w okolicach Isfahanu w centralnym Iranie.

Jak pisze „New York Times”, Irańczycy twierdzą, że atak został przeprowadzony za pomocą niewielkich dronów, które najpewniej wystartowały wewnątrz kraju. Iran bowiem nie zarejestrował wejścia niezidentyfikowanych obiektów w swoją przestrzeń powietrzną. Zdaniem Irańczyków inna grupa dronów została zestrzelona na północy kraju, w okolicy Tabrizu.

Atak był bezpośrednią odpowiedzią na uderzenie Iranu w Izrael setkami dronów bojowych w sobotę 13 kwietnia. Iran zapowiedział wówczas uderzenie, a niemal wszystkie pociski udało się odeprzeć, obyło się bez ofiar śmiertelnych. Irański atak był z kolei odpowiedzią na uderzenie Izraela w irańską placówkę dyplomatyczną w Damaszku 1 kwietnia. W jego wyniku zginęło kilku generałów irańskiego Korpusu Strażników Rewolucji.

Co jeszcze przeczytasz w OKO.press

O Izabeli Bodbar, charakterystycznej kandydatce na prezydentkę Wrocławia, pisze Agata Szczęśniak. To miasto, które może przesądzić o choć częściowo pozytywnym wyniku wyborów samorządowych dla Trzeciej Drogi.

„W końcówce kampanii Trzecia Droga pokazała, jak bardzo jej zależy na prezydenturze w jednym z największych polskich miast. Wrocław ma ponad 670 tys. mieszkańców i jest jedynym miastem tej wielkości, w którym koalicja Polski 2050 i PSL ma szansę rządzić” – pisze nasza autorka.

Sprawą warszawskiego Oddziału Dziennego Instytutu Psychiatrii i Neurologii na ulicy Grottgera zajął się Sławomir Zagórski. Odział ma zniknąć – z ogromną szkodą dla pacjentów. Do tej pory mogli dochodzić do zdrowia w pięknym otoczeniu. „Wielkie znaczenie ma dla nich położenie oddziału. Mieści się on bowiem przy parku Morskie Oko i niedaleko najpiękniejszego parku w stolicy – Łazienek Królewskich. Za to z dala od gmachu szpitala psychiatrycznego warszawskiego Instytutu Psychiatrii i Neurologii i budynków, które często budzą u pacjentów trudne wspomnienia związane z pobytem całodobowym i poważnym kryzysem psychicznym” – pisze nasz dziennikarz.

Alternatywą dla pacjentów ma być o wiele gorzej oceniany oddział przy ulicy Sobieskiego.

Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych dała zielone światło głosowaniu nad aktami ustawodawczymi przekazującymi pomoc wojskową między innymi dla Ukrainy. 95 miliardów dolarów może trafić do naszych wschodnich sąsiadów, ale i Izraela oraz krajów sojuszniczych Indo-Pacyfiku (w tym Tajwanu). Kongresmeni zagłosują za pakietem trzech ustaw w sobotę. Wcześniej podobne rozwiązania, choć połączone w jednym akcie, przyjął amerykański Senat.

Do głosowania doprowadziła zgoda na procedowania ustaw, wyrażona przez speakera (odpowiednika marszałka) Mike'a Johnsona. Republikanin w ten sposób sprzeciwił się części członków własnego obozu politycznego, którzy grozili mu nawet odwołaniem ze stanowiska. Za dalszym procedowaniem zagłosowało 319 reprezentantów i reprezentantek, wobec sprzeciwu 94 osób.

Ukraina zyska konieczną pomoc?

Sobotnia decyzja może znacząco zmienić sytuację na froncie w Ukrainie. Nasz wschodni sąsiad ma otrzymać aż 60,8 miliarda dolarów, w tym aż 23 miliardy na uzupełnienie ubytków w uzbrojeniu i 13,8 mld na zakup nowego sprzętu.

W piątkowe popołudnie Sekretarz Generalny NATO Jens Stoltenberg zapowiedział, że kraje członkowskie sojuszu zdecydowały, by przekazać kolejne transze pomocy dla Kijowa. Jak stwierdził, poszczególne kraje będą ujawniać skalę swojego wsparcia niezależnie.

Pomoc dla Ukrainy może nadejść w kluczowym dla naszych wschodnich sąsiadów momencie. Za taki nadchodzące tygodnie uznał Donald Tusk. Dyrektor CIA William Burns ocenił z kolei, że bez wsparcia Ukraina „może przegrać wojnę do końca roku”.

Aleksandra Kosiorek (kandydatka niezależna) i Tadeusz Szemiot (KO) zmierzyli się ostatniego dnia kampanii w debacie w TVP Info. Okazało się, że w wielu kwestiach ze sobą się zgadzają. Nie mogło to dziwić tych, którzy śledzili pozbawioną do tej pory agresji gdyńską kampanię. Oboje kandydatów łączy między innymi ocena rządów dotychczasowego, rządzącego od 26 lat prezydenta Wojciecha Szczurka – choć to Kosiorek mocniej je krytykowała.

„Przed dwie ostatnie kadencje nie była to dobra polityka. Pan prezydent Szczurek odgrodził się od mieszkańców. Prezydent powinien w dialogu z mieszkańcami wypracowywać swoje propozycje” – mówiła Kosiorek, zapowiadając jednak kontynuację niektórych inwestycji, w tym w obwodnicę Witomina.

„Niektóre z inwestycji trzeba kontynuować, niektóre porzucić” – dodawał Tadeusz Szemiot.

Kandydaci zgodnie uznali, że priorytetem dla Gdyni powinien być wspólny bilet na autobusy, trolejbusy i szybką kolej SKM. „Strefa płatnego parkowania poszła za daleko” – oceniła, mówiąc, że mieszkańcy weekendowe opłaty za parkowanie odbierają jako haracz.

„Jest jasne, że wprowadzimy darmowe parkowanie w Gdyni w weekendy i skrócimy godziny opłat” – zgodził się z nią Szemiot.

Kandydaci zgodnie wypowiedzieli się o inwestycjach mieszkaniowych. „Polityka mieszkaniowa dotąd nie istniała. Mieszkania to często lokata kapitału dla osób z całej Polski” – mówiła Kosiorek. – „Gdynia powinna powiększać własne zasoby mieszkaniowe i oddawać w ręce gdynian pustostany” – dodawał Szemiot.

Gdynia wybiera, a kandydaci na finiszu przechodzą do ataku

Kolejne pytanie dotyczyło obchodów stulecia istnienia Gdyni, które przypada na 2026 rok.

„Prezent, którego gdynianie potrzebują, to redukcja miejskiego zadłużenia” – stwierdziła Kosiorek. „Marzy mi się, byśmy włączyli w obchody jak największą rzeszę gdynian. Musi być szereg imprez i okazji, by w dzielnicach, w całej Gdyni coś się działo” – przekonywał Szemiot, zapowiadając na stulecie niewielkie wydatki na ważne sprawy – na przykład na parkowe ławki czy skwery.

Szemiot ponowił propozycję objęcia stanowiska wiceprezydentki wobec Aleksandry Kosiorek. Ta stwierdziła, że ofertę tę widziała już w mediach, i ją rozważa. W rundzie pytań wzajemnych Szemiot przekonywał kontrkandydatkę, że warto ją przyjąć – w końcu pełnienie funkcji wiceprezydentki przydało się między innymi obecnej prezydentce Gdańska Aleksandrze Dulkiewicz.

„Bycie wiceprezydentem wcale niekoniecznie przygotowuje do objęcia wyższego stanowiska. Mam doświadczenie, które pozwala na rządzenie miastem” – przekonywał Szemiot.

„W jaki sposób pełnienie mandatu radnego przygotowała pana do funkcji wiceprezydenta?” – odpowiedziała Szemiotowi Kosiorek- „Nie przypominam sobie pana aktywności”

„Podjąłem szereg aktywności. Protestowałem na przykład przeciwko zabudowie Parku Centralnego. Razem z mieszkańcami obroniliśmy Polankę Redłowską przed zabudową” – wyliczał Szemiot, który musiał też bronić się przed zarzutem poparcia niepopularnego dziś prezydenta Szczurka w 2018 roku. Jak mówił, obawiał się wtedy zagrożenia objęcia władzy w Gdyni przez PiS.

Konkretne plany w tej sprawie mają przedstawiać jeszcze dziś przywódcy krajów NATO. Jak podkreślił Stoltenberg, nowe uzbrojenie to tylko część większej układanki.

„Jest niezmiernie ważne, by zapewnić części zamienne, konserwację, pociski dla baterii, które już tam są. Potrzebujemy utrzymać działanie tych systemów. W oparciu o informacje, które usłyszeliśmy na spotkaniu jestem przekonany, że będziemy świadkami nowych ogłoszeń” – mówił Stoltenberg, zauważając, że kolejne transze pomocy Ukrainie zapowiedziały już Niemcy, Czechy i Holandia.

Sekretarz Generalny NATO nie odpowiedział wprost na pytanie o to, czy dodatkowa pomoc wystarczy do skutecznej obrony Ukrainy. Zapowiedział jednak, że kraje sojusznicze mogą być zmuszone do przekazywania większej części własnych zasobów.

„Dostarczone dotychczas systemy pomogły w ochronie miast i infrastruktury krytycznej. To jednak wojna na wyniszczenie, pilnie potrzebujemy nowych baterii. Mobilizujemy więcej wsparcia od sojuszników z NATO. Jasno powiedziałem, że oczywiście, gdy wzywam sojuszników do sięgnięcia głębiej do magazynów, chcę podkreślić wagę wytycznych NATO o poziomach uzbrojenia. Być może będzie to ryzyko, które trzeba będzie podjąć w przypadku niektórych krajów, o ile sojusznicze kraje będą w stanie szybko uzupełnić braki” – wyjaśniał Stoltenberg.