Dzień na żywo. Wybory samorządowe

W proteście, organizowanym przez NSZZ „Solidarność” oraz NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” bierze udział kilkadziesiąt tysięcy ludzi. Uczestnicy zaplanowali przemarsz ulicami: Krakowskim Przedmieściem, Nowym Światem, Świętokrzyską, Marszałkowską, rondem Dmowskiego, Alejami Jerozolimskimi, rondem de Gaulle'a, Nowym Światem i placem Trzech Krzyży do ulicy Wiejskiej. Policja ostrzega przed utrudnieniami w ruchu i zaleca zostawienie samochodów pod domami albo wybranie alternatywnych tras.

Na proteście pojawili się politycy PiS, m.im. Jarosław Kaczyński, Beata Szydło i Jarosław Sellin. W manifestacji bierze udział także Robert Bąkiewicz.

Rolnicy niosą ze sobą petycję, którą chcą wręczyć zarówno Przedstawicielstwu KE, jak i marszałkowi Hołowni. Co w niej jest? – pytali dziennikarze „Wyborczej”. Marek Boruc, przewodniczący rolniczej „Solidarności” na Mazowszu odpowiedział krótko: „Wszystko niedługo się okaże”. Wiadomo jednak, że rolnicy sprzeciwiają się unijnemu Zielonemu Ładowi i proponują referendum w tej sprawie. „Chcemy odrzucenia Zielonego Ładu w całości! Niech sami jedzą robaki” – powiedział „GW”, jeden z protestujących, rolnik z okolic Zielonej Góry.

Na transparentach widać jednak nie tylko hasła dotyczące Zielonego Ładu, ale również m.in. „Tak dla CPK”.

Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych ma dziś głosować nad projektem rezolucji, która uznałaby Palestynę za państwo kwalifikujące się do zostania pełnoprawnym członkiem ONZ. Miesiąc temu, podczas głosowania w Radzie Bezpieczeństwa ONZ wniosek o zaakceptowanie Palestyny jako członka zablokowały Stany Zjednoczone. Jeśli dziś Zgromadzenie Ogólne przyjęłoby projekt, Rada Bezpieczeństwa musiałaby ponownie rozpatrzyć sprawę.

Reuters podaje, że liczące 193 członków Zgromadzenie Ogólne prawdopodobnie poprze ofertę palestyńską. Agencja zauważa, że możliwe będą jednak zmiany w projekcie. Jego obecny tekst przyznaje Palestyńczykom dodatkowe prawa i przywileje – poza pełnym członkostwem. Dyplomaci przyznają, że byłby to precedens.

Ambasador Izraela przy ONZ Gilad Erdan potępił w poniedziałek obecny projekt rezolucji, twierdząc, że jest sprzeczny z założycielską Kartą Narodów Zjednoczonych. „Jeśli zostanie zatwierdzony, spodziewam się, że Stany Zjednoczone całkowicie przestaną finansować ONZ i jej instytucje, zgodnie z amerykańskim prawem” – powiedział Erdan. Chodzi o zapis w amerykańskim prawie, według którego Waszyngton nie może finansować żadnej organizacji ONZ przyznającej pełne członkostwo jakiejkolwiek grupie, która nie posiada „uznawanych na arenie międzynarodowej atrybutów” państwowości. „Stany Zjednoczone wstrzymały w 2011 r. finansowanie Agencji Kultury ONZ (UNESCO), po tym jak Palestyńczycy stali się jej pełnoprawnymi członkami” – przypomina Reuters.

Izrael atakuje Rafah

Dyskusja nad członkostwem Palestyny w ONZ odbywa się w momencie izraelskiego ataku na Rafah, ostatni bastion Hamasu i schronionie dla ponad miliona uchodźców. W czwartek w izraelskim ataku w pobliżu meczetu zginęły co najmniej trzy osoby. W dzielnicy Sabra w Rafah zginęło co najmniej 12 osób, w tym kobiety i dzieci.

Wysoki rangą urzędnik izraelski powiedział dziennikarzom w czwartek, że zakończyła się ostatnia runda pośrednich negocjacji w Kairze w sprawie zaprzestania działań wojennych w Gazie. Do porozumienia nie doszło, a Izrael będzie kontynuował swoje operacje w Rafah i innych częściach Strefy Gazy zgodnie z planem.

„Ministrowie, którzy się z państwem żegnają, wykonali swoje zadanie” – powiedział Donald Tusk podczas konferencji prasowej. Ogłosił nazwiska nowych kierowników czterech resortów: MSWiA, kultury, aktywów państwowych i rozwoju. Ministrowie, którzy zajmowali te stanowiska do tej pory, startują do europarlamentu.

Kto ich zastąpi?

• Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji zostaje — zgodnie z przewidywaniami — Tomasz Siemoniak, który do tej pory koordynował służby specjalne. „Współpracujemy ze sobą od 1990 roku, jak się państwo domyślacie, mam do ministra Siemoniaka zaufanie, będzie pełnił obie funkcje. Sytuacja w Polsce i na granicach, ciągły stan zagrożenia, w tym na granicy z Białorusią — to nam każe wzmocnić rząd i bezpieczeństwo kraju” – mówił Tusk.
• Ministrą kultury będzie Hanna Wróblewska. „Ludzie kultury znają ją bardzo dobrze” – mówił premier. Być może nierozpoznawalna przez szerszą opinię publiczną, jest znana i szanowana w różnych środowiskach kultury. Przez ponad dekadę była dyrektorką warszawskiej Zachęty. Za jej kadencji galeria stała się jednym z najważniejszych miejsc na mapie polskich instytucji kultury. Straciła stanowisko w 2021 roku — ówczesny minister Piotr Gliński nie przedłużył jej kontraktu. List w jej obronie podpisało ponad tysiąc osób. Była jedną z liderek ruchu Obywatele Kultury, który za poprzednich rządów Donalda Tuska walczył o zwiększenie finansowania kultury do 1 procenta budżetu państwa. W resorcie Sienkiewicza była dyrektorką departamentu narodowych instytucji kultury.
• Jakub Jaworowski, ekonomista, będzie odpowiadał za aktywa państwowe. W latach 2014–2015 był podsekretarzem i sekretarzem stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz sekretarzem Rady Gospodarczej przy premierze. Pełnił również funkcję pełnomocnika premiera do spraw koordynacji oceny skutków regulacji.
• Krzysztof Paszyk został ministrem rozwoju. „Prawnik, parlamentarzysta z dużym stażem. To jest człowiek skała, można na nim polegać” – mówił Tusk. „Będziemy razem pilnowali synergii między partiami politycznymi” – dodał. Paszyk jest sekretarzem Klubu Parlamentarnego PSL, był również radnym powiatu obornickiego. „To w mojej opinii idealna droga polityczna” – podsumował Tusk.

Prezydent Andrzej Duda dokona zmian w składzie Radzie Ministrów w poniedziałek o godz. 10.30.

„Nasz protest jest apolityczny i wymierzony jest jedynie w Zielony Ład i jego konsekwencje – czyli drogie ciepło, samochody na prąd, drogi wywóz śmieci, droga woda” – powiedział „Gazecie Prawnej” Tomasz Obszański, przewodniczący NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”. „Chcemy walczyć z Zielonym Ładem, chcemy walczyć z zieloną komuną, z tym wariactwem, który funduje nam garstka osób. Chcemy pokazać rządowi nasze niezadowolenie. Będziemy również zbierać podpisy pod pomysłem, aby przeprowadzić referendum w sprawie Zielonego Ładu. To jest nasz kolejny cel, jaki chcemy osiągnąć podczas tego protestu” – wyjaśniał.

Hasło przewodnie demonstracji to „Precz z Zielonym Ładem”.

Zielony Ład to szeroki pakiet unijnych reform, które mają ograniczyć negatywne skutki zmiany klimatu. Zawarto w nim zapisy dotyczące m.in. transportu, energetyki, przemysłu, a także rolnictwa. Rolnicy protestują przeciwko wprowadzaniu zmian, argumentując, że uderzą one w zwykłego obywatela.

Protest rozpocznie się o 12 na placu Zamkowym w Warszawie. Stamtąd rolnicy planują przejść przed Sejm na ulicę Wiejską ulicami: Krakowskie Przedmieście, Nowy Świat, Świętokrzyską, Marszałkowską, przez rondo Dmowskiego, Alejami Jerozolimskimi, przez rondo de Gaulle’a, Nowy Świat, plac Trzech Krzyży. Później delegacja rolników spotka się z marszałkiem Szymonem Hołownią.

Rolnicy w Sejmie

Przypomnijmy: w czwartek do Sejmu weszła grupa rolników, domagając się spotkania z premierem Donaldem Tuskiem. Do Sejmu wpuścili ich posłowie PiS oraz Konfederacji — marszałek Hołownia zapowiedział, że zostaną za to ukarani.

„Spotkałem się z protestującymi w Sejmie rolnikami i długo rozmawialiśmy. Zaproponowałem protestującym nocleg w Hotelu Poselskim, by mogli noc spędzić w normalnych warunkach, nie na korytarzu i jutro – jak to było zaplanowane – spotkać się z ministrem rolnictwa” – przekazał marszałek Szymon Hołownia.

Protestujący nie skorzystali z tej propozycji.

Ze strajkującymi rozmawiał także minister rolnictwa Czesław Siekierski. Zaprosił ich na „merytoryczne rozmowy” do ministerstwa na piątek lub poniedziałek. Rolnicy domagali się jednak spotkania z premierem i zapowiedzieli, że będą czekać w Sejmie do skutku.

Sąd dyscyplinarny przy NSA uchylił immunitet zbiegłego na Białoruś Tomasza Szmydta. Uchylenie immunitetu pozwala na wystawienie listu gończego za sędzią, któremu prokuratura chce postawić zarzuty o szpiegostwo. Wieczorem NSA poinformował także, że Szmydt nie jest już sędzią w związku z pozytywnym zaopiniowaniem Kolegium NSA jego oświadczenia o zrzeczeniu się urzędu.

Były prezes Orlenu został wezwany na przesłuchanie przed sejmową komisją śledczą ds. afery wizowej – poinformował dziś Michał Szczerba z Koalicji Obywatelskiej. Daniel Obajtek ma zeznawać we wtorek 28 maja. Wezwanie ma związek nieprawidłowościami w ściąganiu cudzoziemców do pracy przy inwestycjach dwóch spółek, w których udziałowcem jest Skarb Państwa. Chodzi właśnie o Orlen oraz Grupę Azoty.

Ustępujący minister kultury Bartłomiej Sienkiewicz poinformował, że w Sejmie trwa dziś zbieranie podpisów pod wnioskiem o postawienie przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji przed Trybunałem Stanu.

Prezydent USA ostrzegł Izrael, że jego administracja zaprzestanie dostarczania bomb i pocisków artyleryjskich, jeśli izraelskie wojsko przystąpi do ofensywy na miasto Rafah w południowej Gazie. Ta deklaracja może oznaczać punkt zwrotny w wojnie Izraela z Hamasem.

Rada Najwyższa Ukrainy zagłosowała za odwołaniem ministra polityki rolnej i żywności Mykoły Solskiego oraz wicepremiera ds. odbudowy Ołeksandra Kubrakowa. Pierwszy miał być zamieszany w korupcję, drugi okazał się nieskuteczny.

W sejmie odbyło się dziś głosowanie nad wotum zaufania wobec ministry klimatu Pauliny Hennig-Kloski. Polityczka Polski 2050 pozostanie na stanowisku. Podczas debaty Donald Tusk oskarżał Zjednoczoną Prawicę o działanie pod wpływem rosyjskich służb.

W Sejmie rozpoczął się strajk okupacyjny rolników z grupy „Orka”. Protestujący domagają się odrzucenia Zielonego Ładu oraz zamknięcia granicy z Ukrainą. Do Sejmu wpuścili ich posłowie PiS i Konfederacji.