Wybory samorządowe

PiS wygrał w siedmiu z szesnastu województw: w podkarpackim, lubelskim, podlaskim, małopolskim, świętokrzyskim, łódzkim i mazowieckim. Procentowe zwycięstwo nie da mu jednak władzy we wszystkich siedmiu województwach. Będzie to możliwe tylko w maksymalnie pięciu z nich, ponieważ w mazowieckim i łódzkim będzie rządzić koalicja KO i Trzeciej Drogi – to one będą dysponować łącznie przewagą mandatów. Los województw podlaskiego i świętokrzyskiego pozostaje zaś lekko niepewny.

„To, czy tracimy [dwa sejmiki – przyp.], to jeszcze zaczekajmy. Przecież jest coś takiego jak negocjacje, różnego rodzaju propozycje. Mamy sejmików co najmniej cztery prawdopodobnie, będziemy walczyli o kolejne. Na pewno jest tak, że gdyby demokracja w Polsce polegała na tym, na czym zwykle na Zachodzie polega, czyli na normalnych negocjacjach, a nie otaczaniu kordonem sanitarnym, to moglibyśmy rządzić w ponad połowie sejmików. A jak będzie ostatecznie, to zobaczymy” – skomentował wynik wyborów samorządowych Mateusz Morawiecki na antenie PolsatNews.

Koalicja się posypie

Były premier ocenił także wyniki innych komitetów. Stwierdził, że „na wszystkich radnych sejmikowych największe straty […] poniósł PSL idący razem z Trzecią Drogą”. „To świadczy o tym, że chyba to betonowe koło, które Tusk rzucił Hołowni, Kosiniakowi-Kamyszowi czy Czarzastemu nie jest dla nich zbyt korzystne. W drugą stronę to działa, bo szef PO może się pochwalić, że jako całość koalicja rządząca ma jako taki wynik. Ma kiepski wynik, umówmy się, liczyli na o wiele więcej” – mówił Morawiecki. „Jeżeli tak dalej pójdzie, to koalicja rządząca jeszcze w tej kadencji może się posypać jak domek kart. Jeżeli tak dalej pójdzie ich koalicja, to znaczy zrzucanie winy jeden na drugiego, podkradanie sobie wyborców. Widzimy, że Lewica na przykład poniosła potężną klęskę”.

Zaszkodziła TVP

Mateusz Morawiecki podkreślał, że PiS złagodził swoją retorykę w kampanii samorządowej, a do tego prowadził ją w sytuacji, w której zmieniły się władze mediów publicznych:

„Więc może warto się zastanowić, czy bez krzykliwej, napastliwej, agresywnej polityki telewizji publicznej wynik wyborów parlamentarnych nie byłby jeszcze lepszy. Zostawiam to do przemyślenia, ale ten wynik, który osiągnęliśmy bez telewizji publicznej, nie tylko wszystkich nas cieszy (...) ale również daje do myślenia, jak przyczyniła się tamta agresywna kampania do naszego wyniku wcześniejszego”.

Dodał też, że kampania medialna Jacka Kurskiego była „kulą u nogi”.

„Jeżeli z naszej strony w końcówce kampanii pojawiało się zbyt dużo napastliwości, to z perspektywy czasu uważam, że trzeba było się więcej skoncentrować na tematach merytorycznych” – stwierdził.

"To ostrzeżenie, żeby tą koalicją nie chwiać. Że jeżeli ludzie nas na 4 lata wybrali, to mamy 4 lata przejechać, a nie wywoływać spory, które zupełnie nie powinny mieć miejsca, a nie co kilka miesięcy mieć głęboki kryzys. Proszę zobaczyć, Lewica postawiła ten temat, nie mówię, że w ogóle, bo to dobrze, że został postawiony, ale w takiej formule i skończyło się to tak, że nikomu nie wzrosło, a im spadło” – mówił we wtorkowy poranek na antenie TVN24 Szymon Hołownia.

“Jeżeli ktoś używa wulgaryzmów, jeżeli ktoś w dość agresywny sposób, pogardliwy sposób się wyraża, nie chcę robić tu rachunku krzywd, ale jeśli ktoś na trzy dni przed wyborami wzywa: pokażcie czerwoną kartkę Trzeciej Drodze, nie głosujcie, i to jest koalicjant (...) to ja mam pewien zgrzyt”.

Co z rekonstrukcją rządu?

Marszałek Sejmu odniósł się także do pogłosek, że Trzecia Droga domagała się oddania przez Lewicę jednego ministerstwa w związku z jej słabym wynikiem w wyborach do sejmików.

Stwierdził, że Lewica “ma w rządzie stanowiska, które nie są proporcjonalne do wyników wyborów, jest dość mocno uposażona”. Ale jednocześnie "nie uważa, by należało o tym w tej chwili dyskutować”. Zaprzeczył też, by uczestniczył w takich rozmowach osobiście.

„Daję słowo honoru, że nie padły takie rozmowy (...) Ale umowa koalicyjna to nie Pismo Święte. Jak trzeba będzie umowę koalicyjną renegocjować, to będziemy renegocjować. Dzisiaj takiej potrzeby nie widzę, widzę potrzebę zmiany klimatu – ale wynik wyborczy zrobił to za nas. Ludzie oczekują od nas współpracy, nie konfliktu”.

Trzecia Droga do PE?

Szymon Hołownia potwierdził także, że Trzecia Droga planuje iść w dotychczasowej formule do wyborów do Parlamentu Europejskiego. Ostateczną decyzję podejmie jednak dzisiaj PSL podczas spotkania naczelnego komitetu wykonawczego. Marszałek argumentował, że wynik Trzeciej Drogi był dobry, formuła sprawdziła się już dwukrotnie. Z drugiej strony w jego ocenie nie sprawdziła się formuła do PE sprzed pięciu lat, czyli Koalicja Europejska. Jeśli PSL nie zdecyduje się na ponowną koalicję w ramach TD, to Polska 2050 wystartuje samodzielnie.

„Chcemy iść osobno, bo uważamy, że jest olbrzymia przestrzeń na autostradę pomiędzy bezkrytycznymi eurofanami, którzy mówią, że wystarczy, że jesteśmy w UE i polexitowcami, czyli ludźmi, którzy mówią: trzeba odnowić Europę, silna Polska walcząca o swój interes w UE. I to jest ta trzecia propozycja, którą my chcemy położyć na stole”.

Karty Trzaskowskiego się wzmocniły

„Karty Rafała Trzaskowskiego po tym weekendzie się bardzo wzmocniły” – tak Szymon Hołownia ocenił wynik prezydenta Warszawy w kontekście jego startu w wyborach prezydenckich w 2025 roku. Dodał jednak, że w ostatnim czasie były wokół tego startu wątpliwości, sugerował, że w KO/PO pojawiały się głosy, by zrobić prawybory.

Skrót najważniejszych wydarzeń poniedziałku, 8 kwietnia:

Procentowo wybory do sejmików wygrywa PiS

Wybory do sejmików wojewódzkich pod względem procentowego wyniku ogólnopolskiego wygrało Prawo i Sprawiedliwość z wynikiem 34,3 proc. głosów. Na drugim miejscu znalazła się Koalicja Obywatelska, która uzyskała 30,6 proc. głosów. Dalej znalazły się:

• Trzecia Droga – 14, 2 proc.
• Konfederacja i BS – 7,2 proc.
• Lewica – 6,3 proc.
• Bezpartyjni Samorządowcy – 3 proc.

Więcej w osobnym materiale OKO.press:

KO wygrała w 9 województwach a PiS tylko w 7

Choć to PiS uzyskało najwyższy wynik ogólnopolski, Koalicja Obywatelska pokonała partię Jarosława Kaczyńskiego w 9 z 16 polskich województw. PiS wygrał w województwach podkarpackim, lubelskim, podlaskim, małopolskim, świętokrzyskim, łódzkim i mazowieckim. W pozostałych regionach zwycięstwo należy do KO.

PiS będzie rządził maksymalnie tylko w 5 województwach

Procentowe zwycięstwo nie da PiS władzy we wszystkich 7 województwach, w których zostało osiągnięte. Będzie to możliwe tylko w maksymalnie 5 z nich. W województwach mazowieckim i łódzkim będzie rządzić koalicja KO i Trzeciej Drogi – bo to one będą dysponować łącznie przewagą mandatów. Los województw podlaskiego i świętokrzyskiego pozostaje zaś lekko niepewny.

„W sejmikach – jedenaście do pięciu dla Koalicji. ” – tak skomentował tę sytuację premier Donald Tusk. Pisana wielką literą Koalicja oznacza tu sojusz Koalicji Obywatelskiej i Trzeciej Drogi.

W sejmikach – jedenaście do pięciu dla Koalicji.

Więcej w osobnym materiale OKO.press:

Warszawa, Gdańsk, Białystok i Łódź dla KO w I turze

Zdecydowanym zwycięzcą wyborów prezydenta Warszawy jest Rafał Trzaskowski, kandydat Koalicji Obywatelskiej wspierany również przez Trzecią Drogę. Trzaskowski wygrywa już w pierwszej turze uzyskując wynik 57,4 proc. głosów. To nieco mniej, niż dawał mu sondaż exit poll (59,8 proc), ale i tak Trzaskowskiemu udało się symbolicznie pobić swój własny rekord z poprzednich wyborów o 1 punkt procentowy.

Tobiasz Bocheński – kandydat PiS – okazał się mocno niedoszacowany w sondażu exit poll. W chwili zamknięcia urn dawał mu on wynik na poziomie 18 proc. Po zliczeniu wszystkich głosów okazało się, że Tobiasz Bocheński otrzymał ich 23, 1 proc. Bocheński wypadł jednak i tak zauważalnie słabiej, niż jego poprzednik, czyli startujący w wyborach 2018 roku z ramienia Zjednoczonej Prawicy Patryk Jaki, który uzyskał wtedy 28,5 proc. głosów.

Magdalena Biejat, kandydatka Lewicy, otrzymała 12,9 proc. głosów. Przemysław Wipler z Konfederacji otrzymał 4,5 proc. głosów. Janusz Korwin-Mikke 1,4 proc. a Romuald Starosielec 0,8 proc.

Aleksandra Dulkiewicz pozostanie na stanowisku prezydentki Gdańska. Zgodnie z wynikiem badania exit poll wygrywa wybory prezydenckie już w pierwszej turze. Zdobyła 58 proc. głosów.

W Łodzi urzędująca prezydentka Hanna Zdanowska zdobyła 59,3 proc. głosów.

W Białymstoku dotychczasowy prezydent miasta Tadeusz Truskolaski wygrał wybory w pierwszej turze z wynikiem 53,3 proc.

Druga tura wyborów w kilku wielkich miastach

Druga tura wyborów odbędzie się między innymi w Krakowie, Wrocławiu, Rzeszowie i Poznaniu. W Krakowie zmierzą się kandydat KO Aleksander Miszalski i startujący niezależnie Łukasz Gibała. We Wrocławiu popierany przez KO urzędujący prezydent Jacek Sutryk będzie konkurował z kandydatką Trzeciej Drogi Izabelą Bodnar. W Poznaniu Jacek Jaśkowiak stanie w II turze naprzeciw kandydata PiS. W Rzeszowie o wybór będą walczyć urzędujący prezydent Konrad Fijołek i Walemar Szumny

Likwidator TVP wpisany do KRS

Proces likwidacji Telewizji Polskiej zapoczątkowany przez ministra kultury Bartłomieja Sienkiewicza został 8 kwietnia ostatecznie wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego. Tym samym spór o prawomocność likwidacji największego nadawcy mediów publicznych został rozstrzygnięty. Do KRS zostało wpisane tzw „otwarcie likwidacji”, jako likwidator został zaś wpisany wyznaczony do tej funkcji przez ministra kultury Bartłomieja Sienkiewicza Daniel Gorgosz.

„Koniec sporu o prawomocność likwidacji tej ohydy, jaką była telewizja PiSu. Dziękuję wszystkim, którzy w tym pomogli, a tym, którzy bronili tej patologii, mam tylko jedno do powiedzenia: walec nie dyskutuje z asfaltem, którędy ma jechać” – napisał na platformie X na wieść o decyzji sądu Bartłomiej Sienkiewicz.

***

We wcześniejszych dzisiejszych wpisach naszej relacji na żywo znajdą Państwo informacje o oficjalnych wynikach wyborów samorządowych w dużych i wielkich polskich miastach oraz we wszystkich 16 województwach.

Największy błąd dotyczy KO, której poparcie sondaż exit poll zawyżył o 1,3 pkt proc. Ponieważ jednocześnie minimalnie nie doszacowano poparcia PiS o (0,6 pkt proc.) różnica między PiS a KO wzrosła z sondażowych 1,6 pkt proc. do 3,7 pkt proc., co ma swoją wymowę. Lepiej niż w sondażu wypadła też Trzecia Droga (14,25 proc. zamiast 13,5 proc.), pozostałe różnice były mniejsze niż 0,5 pkt proc.

Oto porównanie danych PKW i niedzielnego sondażu Ipsos:

zwłaszcza, że – jak powiedział OKO.press dyr. Paweł Predko odpowiedzialny w Ipsos za sondaż wyborczy – wysoki był poziom odmów. Aż 20 proc. osób wychodzących z lokali wyborczych, wylosowanych do wypełnienia ankiety, odmawiało udziału w badaniu. „Trafiliśmy z wynikami, jeszcze lepiej niż w ostatnich wyborach parlamentarnych” – mówi Predko.

Dużo gorzej wypadły sondażowe wybory na prezydentów sześciu miast

Systematycznie zaniżany był wynik kandydatów PiS, od kilku do nawet 10 pkt proc. w przypadku Tomasza Rakowskiego w Gdańsku (wg sondażu 10,1 proc., wg PKW 20,33 proc.). Paweł Predko mówi, że prezydenckie wyniki w miastach są analizowany przez pracownię. W grę wchodzi szczególnie silna w sześciu badanych miastach postawa ukrywania swego poparcia dla PiS.