Wybory 2023 na żywo. Duda o szkodliwych sojuszach, narodowcy o komunistach. Kaczyński o zawsze złych Niemcach

„Mocno trzymamy kciuki za dzisiejszy marsz w Warszawie. Mobilizacja jest potrzebna na wszystkich frontach, wszystkie ręce na pokład” – mówił w Częstochowie Szymon Hołownia, lider Polski 2050.

W niedzielę 1 października w Warszawie odbywa się Marsz Miliona Serc zorganizowany przez Koalicję Obywatelską. Liderzy Trzeciej Drogi (koalicji wyborczej Polski 2050 i PSL) w Marszu nie biorą udziału. W tym czasie będą w Oświęcimiu i Nowym Sączu.

Od soboty Trzecia Droga jest w trasie po Polsce pod hasłem „Tysiąc spotkań”. Hołownia i Władysław Kosiniak-Kamysz odwiedzili m.in. Elbląg, Olsztyn, Ciechanów i Kikół.

Jak tłumaczą, chcą dotrzeć do:

• wyborców, którzy nie odnajdują się podziale na „Polskę Tuska i Polskę Kaczyńskiego”,
• mieszkańców mniejszych miejscowości
• rozczarowanych wyborców Konfederacji,
• a także do młodych, którzy nie korzystają na programach socjalnych PiS.

„Albo Trzecia Droga, albo trzecia kadencja PiS”

„Sytuacja jest o włos. Jest na styku” – stwierdził w Częstochowie Hołownia.

Trzecia Droga przekonuje, że to od jej wyniku zależy to, czy Prawo i Sprawiedliwość będzie ponownie rządzić Polską. Znajduje to potwierdzenie w badaniach. Jeśli koalicja Hołowni i Kosiniaka-Kamysza nie przekroczy ośmioprocentowego progu wyborczego, opozycja nie ma szans na utworzenie rządu.

„Albo Trzecia Droga, albo trzecia kadencja PiS” – powtarzają liderzy Trzeciej Drogi.

Również dlatego trasa Trzeciej Drogi w ten weekend prowadzi przez te okręgi, gdzie sytuacja jest niepewna. Na przykład w okręgu nr 16 PSL miał w 2019 roku jeden mandat. Tym razem startując wraz z Polską 2050 liczy na dwa. Ten drugi pozbawiłby miejsca w Sejmie jednego z posłów PiS.

„Jesteśmy nową nadzieją. Inni mogą się tak nazywać, ale my jesteśmy realną nadzieją” – mówił w sobotę w Olsztynie Władysław Kosiniak-Kamysz. Nowa Nadzieja to partia Sławomira Mentzena wchodząca w skład Konfederacji.

To nawiązanie do ugrupowania Mentzena nie jest przypadkowe. Na ostatniej przedwyborczej prostej Trzecia Droga stara się dotrzeć do młodych wyborców, którzy do tej pory deklarowali głos właśnie na Konfederację.

W Częstochowie Kosiniak-Kamysz zwracał się bezpośrednio do młodych ludzi, zwłaszcza tych, którzy głosują po raz pierwszy.

Dla nich jest Trzecia Droga, nie dla wybranych” – mówił szef ludowców. Chce ich przekonać hasłami dotyczącymi otwartych horyzontów, przedsiębiorczości i wolności.

W tym samym tonie wypowiedział się w Częstochowie Adam Nowak, kandydat Trzeciej Drogi z Sieradza.

„Głosować na PiS lub Konfederację to jest cringe, siara. Koniec z dziadersami w polityce!” – zawołał Nowak, który jest prezesem Związku Młodzieży Wiejskiej, wiceprzewodniczącym Europejskiej Rady Rolników.

Opozycja się uzupełnia, a nie dzieli

W nieoficjalnych rozmowach politycy Koalicji Obywatelskiej nie ukrywają braku zrozumienia dla decyzji Trzeciej Drogi, której liderzy nie pójdą w Marszu Miliona Serc. Tym bardziej, że ze sceny przemówią Robert Biedroń i Włodzimierz Czarzasty z Lewicy. Jednak oficjalna linia opozycji na najbliższe dni to powstrzymanie krytyki pod adresem sojuszniczych ugrupowań.

W Marszu Miliona Serc pójdą działacze i działaczki Polski 2050. Obecność zapowiedzieli między innymi: Michał Kobosko, Ryszard Petru i Anna Radwan-Röhrenschef – kandydujący z listy Trzeciej Drogi w Warszawie.

Motywacje poszczególnych opozycyjnych formacji i polityczny krajobraz przed Marszem opisują Agata Szczęśniak i Dominika Sitnicka:

Do godz. 10.30 tylko na platformie X/Twitter powstało ponad 37 tysięcy tweetów z tym hashtagiem (licząc od początku używania go, a nie tylko w ostatnich dniach). W niedzielny poranek dynamika zainteresowania marszem w sieci rosła bardzo szybko – tylko między 7.30 a 10.30 w niedzielę wpisów na ten temat powstało na Twitterze 11 tysięcy!

Ale fakt, że użytkownicy platformy X/Twitter interesują się dużym wydarzeniem politycznym, nie zaskakuje. Większym zaskoczeniem jest to, co dzieje się na Facebooku. Tutaj w niedzielę o 8.30 rano wpisów z hashtagiem #MarszMilionaSec było już 20 tysięcy, co jak na tę platformę oznacza naprawdę masowe zainteresowanie. Do tego wpisów przybywało średnio o tysiąc na godzinę! A to wszystko przed rozpoczęciem marszu.

Relacje z drogi

Większość porannych postów to były relacje z drogi do Warszawy, a zamieszczali je zwyczajni użytkownicy Facebooka, a nie duże konta medialne czy partyjne. Oznacza to, że na marsz wybiera się naprawdę wiele osób, a zainteresowanie wydarzeniem jest autentyczne, a nie sztucznie kreowane.

Około godz. 10-tej pojawiły się też zdjęcia i materiały wideo ze stacji kolejowych położonych niedaleko Warszawy – widać na nich duże grupy ludzi oczekujące na pociągi do Warszawy, choć nie były to tłumy, które blokowałyby perony. Większość dojeżdża autokarami i własnymi samochodami. Część osób przyjechała do stolicy już w sobotę.

„Ludzi dobrej woli jest więcej”

Na innych relacjach wideo widać, że przed godziną 11-tą w centrum Warszawy zaczęło już robić się tłoczno. Są też pierwsze transparenty, np. „Od Zadębia do Widoku, Donald górą, kaczki w szoku”, „W Skierniewicach – w „rude” gramy, w październiku PiS żegnamy”, „Kocham Polskę, kocham Europę (i Niemców też), dlatego tutaj jestem”, „Tusk dodaje nam skrzydeł”, „Ludzi dobrej woli jest więcej”. Na jednym z filmów widać nawet przygotowane dla PiS-u kukły misiów – niemal identyczne jak te znane z kultowej komedii Stanisława Barei „Miś”. Obok transparent z napisem: „CPK to miś na miarę PiS-u”.

Na zdjęciu: W Poznaniu w sobotę 30 września próba przed niedzielnym Marszem Miliona Serc. Fot. Piotr Skórnicki / Agencja Wyborcza.pl

Do wyborów parlamentarnych zostało 15 dni. Co wydarzyło się w kampanii wyborczej w sobotę 30 września?

Marsz Trzeciej Drogi

Trzecia Droga rozpoczęła w Elblągu weekendową mobilizacyjną trasę „tysiąc spotkań”. W sobotę odwiedziła Olsztyn, Ciechanów, Lipno, Łódź, a w niedzielę zawita w Nowym Sączu – to najważniejsze przystanki na trasie Trzeciej Drogi.

„Będziemy rozmawiać z przedsiębiorcami, rolnikami, tymi, których rzadu PiS-u doprowadziły do kryzysu. Najważniejsze przesłanie jest takie, ze możemy ze sobą rozmawiać. Dość kłótni, do przodu – zacytował hasło Trzeciej Drogi. Szef Polski 2050 powiedział, że spotkał ostatnio wielu ludzi jadących na Marsz Miliona Serc do Warszawy, „któremu mocno kibicujemy” – podkreślił.

Władysław Kosiniak-Kamysz stwierdził, że „Trzecia Droga jest po to, żeby wybierać większe dobro, a nie mniejsze zło”. Mówił, że Trzecia Droga stoi kandydatami lokalnymi. Podkreślił rolę wspólnoty samorządowej.

Siła Kobiet Lewicy

Pod hasłem „Siła Kobiet” kandydatki Nowej Lewicy wystąpiły na konwencji w Gdańsku. Każda z nich swoje wystąpienie zaczęła od opowiedzenia własnej osobistej historii. Katarzyna Kotula wspominała, jak w 1997 r., pomogła w przerwaniu ciąży zgwałconej koleżance. Agnieszka Dziemianowicz-Bąk – o seksistowskim szefie, który nie wypłacił jej pensji za trzy miesiące pracy.

Kandydatki Lewicy zapewniały: „Wprowadzimy dekryminalizację aborcji i legalną, bezpieczną, darmową i dostępną. Bez podawania przyczyny, bez spowiedzi, bez zbędnych pytań. Zagwarantujemy każdej dziewczynie i każdej kobiecie dostęp do antykoncepcji za darmo. A także tabletkę dzień po”.

Obiecywały także przywrócenie finansowania in vitro z budżetu państwa, wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy, zwiększenie ochrony na urlopach macierzyńskich, zapewnienie 100-procentowego wynagrodzenia matkom, opiekującym się chorymi dziećmi, dostęp do przyzakładowych żłobków.

OBWE: równość wyborów zagrożona

Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE (ang. ODIHR) opublikowało dzisiaj okresowy raport z obserwacji wyborów w Polsce. Objął okres od 4 do 25 września.

OBWE zwróciło uwagę, że choć w listopadzie 2022 r. Państwowa Komisja Wyborcza zaproponowała Sejmowi poprawki dotyczące granic okręgów wyborczych, nie zostały one przyjęte. „Kilku rozmówców Misji zauważyło, że brak aktualizacji podziału mandatów ma negatywny wpływ na równość głosów” – czytamy w raporcie.

Na równość wyborów według OBWE wpływa też wykorzystywanie funkcji i środków publicznych przez polityków rządzącej partii.

„Wysocy rangą urzędnicy publiczni prowadzili kampanię na rzecz partii rządzącej podczas udziału w wydarzeniach finansowanych ze środków publicznych. Rząd ogłosił niedawno szereg decyzji w zakresie polityki socjalnej, m.in. podwyżkę świadczeń na dzieci, płacy minimalnej oraz wprowadzenie dodatkowych świadczeń emerytalnych z wypłatą we wrześniu” – czytamy w raporcie.

OBWE zwróciło też uwagę na podporządkowanie władzy mediów publicznych oraz niektórych mediów prywatnych.

„Większość rozmówców ODIHR LEOM jest zdania, że media publiczne, w szczególności telewizja publiczna, wykazują silne stronniczość na korzyść partii rządzącej i jej polityki. Większość rozmówców Misji opisuje TVN jako wysoce krytyczną wobec partii rządzącej, a Polsat jako stosunkowo neutralny, jednak rzadko krytykujący rząd lub partię rządzącą.

Większość Polaków nie chce u władzy PiS lub Konfederacji

W sondażu SW Research dla rp.pl badani odpowiedzieli na pytanie o formację, której najbardziej nie chcieliby widzieć u władzy po wyborach. Najwięcej osób wskazało Prawo i Sprawiedliwość – 39,5 proc. respondentów. Koalicję Obywatelską wskazało dwukrotnie mniej respondentów (20,1 proc.). Na kolejnych miejscach znalazły się Konfederacja (17,4 proc.), Nowa Lewica (5,2 proc.), Trzecia Droga (3,8 proc.) i Bezpartyjni Samorządowcy (2,4 proc.). 11,7 proc. badanych nie miało zdania w tej sprawie.

Ulotki dla wicemarszałka

Jarosław Dworzański, radny PO z sejmiku województwa podlaskiego otrzymał anonimowy list od urzędników urzędu marszałkowskiego – donosi Onet. Skarżą się, że wicemarszałek województwa Sebastian Łukaszewicz, kandydat do Sejmu z list PiS, zmusza ich do rozdawania jego ulotek.

„Nigdy w historii urzędu – my poważni urzędnicy nie byliśmy ganiani z ulotkami marszałka Łukaszewicza, zbiórki na dworcu PKS w niedzielę, gazetki i ulotki w dłoń i pod kościoły. Wcześniej w rozmowach nieformalnych w urzędzie byliśmy instruowani, że nieobecność w kampanii Łukaszewicza będzie niemile widziana i zapamiętana, strach przed tym spowodował, że po otrzymaniu SMS-ów z godziną i miejscem zbiórki, większość nas karnie się stawiła w tym miejscu z grobowymi minami" — czytamy w liście.

Wicemarszałek Łukaszewicz, kandydat do Sejmu z listy PiS, odpisał Onetowi, że anonim to „atak i polityczne zlecenie na jego osobę”.

Przeczytasz w OKO.press

Prawie 4 mln złotych PiS wydał już na kampanię w internecie. To rekord. KO przeznaczyła na ten cel około 1,4 mln zł. Pozostałe komitety zostały w tyle. PiS ma reklamową obsesję na punkcie Tuska, KO robi największe zasięgi na aferze wizowej. Polecamy nasz raport z kampanii w sieci autorstwa Anny Mierzyńskiej.

Czy Marsz Miliona Serc zgromadzi więcej osób niż Marsz 4 czerwca? To źle, że nie będzie na nim Hołowni i Kosiniak-Kamysza? Czy Lewica da się połknąć przez wzmocnioną marszem KO? – na te pytania odpowiadają Agata Szczęśniak i Dominika Sitnicka.